Tíminn - 15.02.1964, Blaðsíða 13

HEIMA OG HEIMAN
að fyrirverða sig. Og það er af
1'ötunum að segja, að hann gat
aldrei gengið í þeim, en varð að
íaupa sér enn ný. Sá Ásgrímur,
að ekki gæti hann komizt langt
með þá peninga, sem hann hafði
með sér að hciman og yrði því að
útvega sér vinnu. Leitaði hann til
íslendings í Kaurinannahöfn, sem
var honum hjálplegur o.g útvegaði
honum nú vinnu við að mála hús-
gögn, sem hann vann við í þrjú
ár meðfram skólanáminu- Þá var
lika við nám þar í borginni Einar
.Tónsson myndhöggvári. Um tíma
rjuggu þeir saman, Einar og Ás-
grímur, og einu sinni notuðu þeiv
jólaleyfið til að ferðast suður meg
inlandið, komust alla leið til Vín-
arbor.gar og s.koðuðu dásemdir
listaborgarinnar, síðan til Berlín-
ar og þar varð Ásgrímur yfir sig
hrifinn, er har,n skoðaði myndir
eftir Rembrandt. Eftir fimm ára
rivöl í Kaupmannahöfn hélt Ás-
grírnur heim til íslands og árið eft
ir hélt hann sína fyrstu málverka-
sýningu- Þá sótti hann líka um
lístamannastyrk til Alþingis. Lét
hann nokkrar myndir fylgja um-
sókninni, svo þingmenn gætu séð
handbragðið á verkum hans. Ein
tnyndin nefndist „Fögur er hlíð-
in“ af því er Gunnar sneri aflur,
og var hún hengd upp í Alþingis-
húsinu. Ekki voru þingmenn sér-
lega hrifnir. En einn, sem var þó
Ásgrími velviljaður, vakti athygli
á því, að hestur Gunnars væri beizl
islaus á myndinni. Það þótti þing-
mönnum skrýtið og- varð sumura
ráðgáta. En þá sagði sá, sem fyrst
ur nefndi þetta, að það væri ekki
um að villast, að listamaðurinn
gæfi nýja skýringu á því, hvers
vegna Gunnar á Hlíðarenda sne'i
aftur: Hann hefði ekki átt neitt
beizli og því hafi hann verði til
neyddur að sitja heima. Segir
sagan, að þetta hafi riðið bagga-
muninn, Ásgrímur fékk styrkinn.
Þegar Bjarnveig safnvörður
Bjamadóttir bauð blaðamönnum á
sýninguná í gær og ræddi við þá
yfir kaffi og pönnukökum, kvað
hún þessa sýningú handa skóla-
æskunni vera nýjung af hálfu
safnsins. Nú væri margt rætt og
ritað um spillingu aldarfarsins og
því væri nauðsyn að beina hugum
unga fólksins á góðar brautir. —
Mætti víst telja það hollan skóla
fyrir unga fólkið að komast í nána
snertingu við fagrar listir, því væri
unga fólkinu í skólunum nú boðið
að koma og skoða þessa sýningu
c,g kynnast hinu fábrotna og lát-
lausa heimili þessa fræga lista-
manns, þar sem hann naut kyrrð-
ar og næðis við sköpun listaverka
sinna, en hin svonefndu veraldleg:;
gæði hafi honum verið lítils virði.
Ásgrímssafn að Bergstaðastræti
74 er opið almenningi klpkkan
bálf tvö til fjögur á sunnudögum,
þriðjudögum og fimmtudögum, en
skólar geta pantað sértíma hjá
forstöðukonu safnsins í síma
Í4090.
Af einstökum myndum á þessari
sýningu má nefna það, að ein er
nú sýnd í fyrsta sinn, þjóðsagna-
rnyndin „Fljúgðu, fljúgðu, klæði”
Hún fannst í geymslu listamanns-
ins rykfallin og ekki sjón að sjá.
Nú er hún fyrir nokkru komin úr
hreinsun og viðgerð frá Ríkislista
safninu í Kaupmannahöfn. Margar
myndir hafa verið sendar út til
sfíkrar hreinsunar og viðgerðar,
sem er mikið r.ákvæmnisverk og
dýrt. En hagnaður af sölu lista-
verkakorta safnsins rennur allur
til þessa verks.
Svo nokkrar aðrar sjaldséðar
n;yndir á þessari sýningu séu
nefndar, má telja tvær Þingvalla-
myndir, málaðar báðar af nákvæm
iega sama stað, en harla ólíkar.
af því þær eru séðar í tvenns kon-
ar dagsbirtu. Þá er mynd úr her-
bergi þvi á Húsafelli, sem Ásgrím-
ur gisti jafnan í, er hann var að
mála þar í efra og dvaldist stund
um sumarlangt. Þá er blómamynd-
in, Kóngaliljur, vænn blómvöndur
i vasa. Er sú saga til hennar, að
þegar Ásgrímui var sjötugur, —
iór Kjarval í Flóru og keypti
kóngaliljur og bað að þær yrðu
stndar heim til afmælisbarnsins í
blómsturvasa, og var það gert. —
Varð Ásgrímur svo hrifinn af lilj-
unum og ekki síður vasanum, að
fáum dögum var hann búinn að
rnála tvær mynöir af blótnunum í
vasanum. En eftir nokkra daga
kemur sendisveinn úr Flóru heim
til Ásgríms og segist eiga að sækja
vasann, sem lánaður hefði verið
undir blómin frá honum Kjarval.
Þessa sögu sagði Bjarnveig okkur,
kveðst sjálf hafa verið stödd þar
og farið til dyra. En myndir Ás-
gríms af liljuvasanum urðu sem
sagt ekki nema tvær.
yettvangiErimn
stungið upp á, að komið verði á
fót alþjóðlegu eftirlitskerfi. Hver
fangi skal fá leyfi til þess að taka
á móti eftirlitsmanni, sem skipað-
ur er af lögfræðingum, en ekki
af viðkomandi yfirvöldum, — einu
sinni á ári. Þessi eftirlitsmaður
skal sjá um, að fanginn njóti
þeirra lágmarfcfc'éttinda, sem kveð
ið er á um í samningnum. Hann
á að gefa skýrslu um hvern fanga,
og skal sú skýrsla m. a. send til
til Rauða Krossins, og á þann hátt
séð um, að skoðanafangarnir
gleymist ekki.
Enn þá er ekki gott að segja,
hvernig fer með þetta samnings-
uppkast. Mörg þróuð lönd með-
höndla skoðanafánga sína á svip-
aðan hátt, og kveðið er á um í
samningsuppkastinu, en önnur
lönd eru sem kunnugt er ekki svo
mannúðleg í þeim efnum. AMN-
ESTY reyndar að skapa almenn-
ingsálit í heiminum, sem að lok-
um fái öll lönd til þess að sam-
þykkja uppkastið. Hvert ár held-
ur AMNESTY hátíðlegan 10. des.
— mannréttindadaginn. Og hreyf-
ingin geíur út skýrslur um, 'Wversp
langt hin ýmsú lönd eru kbminjí
því, að meðhöndla skoðanafanga
sína á sómasamlegan hátt.
Samningsuppkastið mun lagt fyr
ir allsherjarþing Sameinuðu þjóð-
anna. En hverja meðferð, sem það
fær þar, þá hefur AMNESTY Int-
ernational gert gott verk, og á
vissulega skilið virðingu okkar —
og þátttöku.
DANSKA bifrelSaeftirlltið hefur
birt tölur um sölu á óýjum blf-
reiSum á árlnu sem lelS. Athygl-
isvert er þar, aS ein tegund vöru-
bifreiSa er se'd langtum meira en
nokkur önnur, en þaS er Bedford,
sem seldist í 1769 „eintökum".
726 Mercedes Benz-vörubilar seld
ust, 564 Volvo og 413 Ford vöru-
bílar. MeSal fólksblla og sendi-
ferSabíla skarar engin sérstök teg
und úr, eins og Bedfordinn með-
al vörubílanr.a. Litli Fólksvagn-
inn er stöSugt mest seldur af
fólksbílum er. Opel Rekord og
Caravan koma þétt á eftlr. 10296
Fólksvagnar seldust og 10211 i
Opelar. Næst á eftlr komu 4313
Ford Cortina. Af sendiferSabllum
seldust flest VW, eSa 4917, en
næstmest Opel eSa 4248.
J
ATHUGASEMD
vi3 greinargerð Péturs Guðmundssonar fiugvailar-
stfóra um Keflavíkurfiugvöil
UM ÁLYKTANIR
Framhald af 8 síðu
haldi áfram starfi sínu í ríkis-
stjórninni" Þessi síðasta álykt-
un, sem er í aigjörri andstæðu
við allar hinar ályktanirnar, er
lokapunkturinn í þessari löngu
romsu, sem líklega er tilraun
til þess að ..Téttiæta“ samstarfið
við íhaldið.
Álylttanir sem þessar eru í- j
gætar fyrir fólk, sem hefur það
fyrir tómstundagaman að iesa
sprenghiægilegar blaðagreinar.
En flokksstjórn íhaldskrata j
hefði samt sem áður átt að hlífa
Alþýðubiaðinu við að eyða papp
ír og prentsvertu á slíkan kjafta
vaðal. — FL-JO.
Regnklæði
Síldarpils
Sfósfakkar
Svuntur
o. fl.
Mikill afsláttur qefinn
Vopni
ASalsfræfi 16
(við hliðina á bílasölunni)
Pétur Guðmundsson flugvallast.i.
hefur sent dagblöðum ýtarlega
greinargerð um stöða Keflavíkur-
ílugvallar í hinu svonefnda flug-
vallarmáli.
í greinargerð þessari eru nokkr
ar missagnir, í þeim þætti sem
fjallar um veðurfar, og vill Veður
stofan því 'koma eftirfarandi at-
hugasemdum á framfæri.
Flugvallarstjórinn segir, að Veð
urstofan hafi gert samanburð á
veðri á Keflavíkur- óg Reykjavík-
urflugvöllum fyrir flugvallasér-
fræðinginn James C. Buckley. —
Þetta er ekki rétt. Veðurstofan
iét sérfræðingnum einungis í té
veðurskýrslu fyrir Reykjavíkur-
ílugvöll og var hún fyrir árin 1950
—1959. Sérfræðingurinn hefur
hins vegar sjálfsagt haft aðgang
að öllum þeim skýrslum um Kefla-
víkurflugvöll, sem til voru í USA,
þegar hann gerði athugun sína.
Þann samanburð á flugvöllunum
sem flugvallarstjórinu ræðir, gerði
Veðurstofan hins vegar nú í des-
ember, fyrir flugvallarstjórann
sjálfan. Þar voru notaðar állar at-
huganir frá Keflavíkurflugvelli.
sem tiltækar voru í sambærilegu
fcrmi við þá skýrslu, sem gerð
var um Reykjavíkurflugvöll fyrir
James C. Buckley. Voru það sam-
tals 29.216 athuganir gerðar á 3ja
tima fresti árin 1953—1962.
Úr þessum skýrslum má m. a.
íá þá niðurstöðu, sem flugvallar-
stjórinn réttilega getur um, að í
5,2 klst- á mánuði megi búast við
að veður á Reykjavíkurflugvelli sé
jnnan einhverra þeirra þriggja
marka, sem fara hér á eftir.
1) Skýjahæð minni en 200 fet,
en skyggni betra en xk míla eða
nákvæmlega Vi míla.
2) Skyggni lakara en Vz míla,
en skýjahæð 200 fet eða meira.
3) Skýjahæð minni en 200 fet
og skyggni samtímis lakara en Vi
míla.
Á Keflavíkurflugvelli má hins
vegar, samkvæmt skýrslunum, bú-
ast við, að sömu veðurskilyrði ríki
í 13,2 klst. á mánuði.
Með öðrum orðum; Slæm veð-
urskilyrði eru sem næst 2% sinn
um tíðari á Keflavíkurflugvelli cn
Reykjavíkurflugvelli. Þess ber þó
að geta, að ekki var um nákvæm-
iega sörnu árin að ræða í skýrslun-
um. Sameiginleg eru 7 ár, en ár-
in 1950—1952 eru aðeins athug-
uð í Reykjavík og árin 1960—1962
aðeins í Keflavík. Einnig er vert
að hafa í huga, að ekki eru söm;i
aðferðir notaðar til að ákvarða
skýjahæð og skyggpi á flugvö’l-
unum.
Niðurstaða Veðurstofunnar virð
ist hins vegar vera í góðu samræmi
við álit flestra sem veður þekkja
á báðum stöðum af persónulegri
reynslu, og einnig eru þær í fullu
samræmi við rannsóknir, sem áður
hafa verið gerðar fyrir styttri tíma
bil.
Flugvallarstjórinn telur sig hins
vegar hafa í höndum ,,stórum ná-
kvæmari samanburð" og kemst að
þeirri lokaniðurstöð i „að mismun
urinn á veðurfari sé enginn". —
Byggir hann þá á amerískri
skýrslu um athuganir á klukku-
stundar fresti í Keflavík árin 1940
—1960 (að árinu 1948 undan-
skildu) og telur, að samkvæmt
þeirri skýrslu sé Keflavíkurflug-
völlur lokaður 6,5 klst. á mánuði,
en skýrir ekki nánar frá, við hvaða
mörk skyggnis og skýjahæðar sú
lokun sé miðuð.
Á Veðurstofu íjlands er til
bandarísk skýrsla um athuganir á
klukkustundar fresti á Keflavíkur
j flugvelli og vantar þar ekkert í
nema aprílmánuð 1947. Samkv.
þeirri skýrslu er skýjahæð minni
en 200 fet og skyggni samtímis
% míla eða minni í 6,5 klst á mán-
uði og er þar komin sama tala og
flugvallarstjórinn notar. En þessi
veðurskilyrði eru sem næst þau
sömu og tilgreind eru í einum af
þeim þremur þáttum, seW teknir
voru með í rannsókn Yeðurstofunn
ar á slæmum lendingarskilyrðum.
Ilina þættina er heldur ekki hægt
að sjá nákvæmlega af bandarísku
skýrslunni, en samkvæmt henni er
skýjahæð 150 fet eða minni í 8,6
klst., og skyggni 0—% míla í 15 3
klst. Hin ameríska skýrsla er þann
ig ekki fyllilega nothæf til saman-
burðar, en bendir þó ótvírætt í
sömu átt og rannsókn Veðurstof-
unnar.
Slæm veðurskilyrði fyrir flug
eru 2—3 sinnum tíðari á Kefla-
víkurflugvelli en í Reykjavík. —
Hitt er svo annað mál að ýmsar
aðrar aðstæður geta vegið á móti
þegar rætt er um notagildi flug-
vallarins, en þá er komið út yfir
það efni sem Veðurstofan rannsak
ar.
Veðurskýrslur eru stundum í
fremur flóknu formi, og það þarf
mikia aðgát þegar tölur eru tekn-
ar til samanburðar úr mismunandi
töflum. Það er því ekkert að
undra þótt mistök geti orðið, en
Veðurstofan er að sjálfsögðu ávallt
reiðubúin að veita mönnum alla
aðstoð í meðferð veðurfræðilegra
gagna.
Adda Bára Sigfúsdóttir,
deildarstjóri
Veðurfarsdeildar Veðurstofu
fslands.
Laxveiðijörð
Til sölu er mjög góð jörð í Skagafjarðarsýslu- —
Sérstaklega góð sauðfjárjörð. Góð laxveiði. Fjár-
hús fyrir 400 fjár. íbúðarhús úr steini. 12 hekt-
arar ræktað tún, góð skilyrði til að auka ræktun.
Öll hús raflýst. Skipti á íbúð í Reykjavík eða Kópa-
vogi koma til greina.
Allar nánari upplýsingar veitir sölumaðurinn
FASTEIGNASALA KRISTJÁNS EIRÍKSSONAR
Laugavegi 27.
Sölumaður: Ólafur Ásgeirsson
Sími 14226, utan skrifstofutíma sími 41087
13
TÍMINN, laugardaginn 15. febrúar 1964 —