Alþýðublaðið - 26.01.1952, Blaðsíða 5

Minningarorð
Er ekki kominn timi til að Ieys
slíka Dagsbrúnarstjórn af hólmi
Or ræðu Þorsteins Péturssonar, er hann mæíti fyrir C-
listanum á Dagsbrúnarfundi í fyrrakvöld.
I Verkamenn vinna
| í heilsuspillandi
I andrúmsloili
s En Dagsbrúnar-
;i stjórnin hefst
H
\ ekkert að.
A D AGSBRÚN ARFUNDIN
ITM í fyrrakvöld lýsti hinn aldni
■og þrautreyndi Dagsbrúnarmað
ur, Jón S. Jónsson, aðbúð verka
mgnnanna í vinnuskálunum við
höfnina, eftir að hin nýju vél-
rænu tæki komu til sögunnar.
Þegar lyftarar og dráttara-
vagnar eru í gangi inni í vinnu
skálunum, þar sem -verkamenn
eru að vinnu sinni, myndast gas
loft svo mikið, að mörg dæmi
eru þess að þeir hafi af þessu
eitraða andrúmslofti beðið tjón
á heilsu sinni og ærið oft bein
línis fallið í öngvit við vinnuna..
Sá vinnuskáli, sem mun vera
verstur að þessu leyti, er vöru-
skáli Eimskip við austurhöfnina.
Annars eru allir vöruskálarnir
við höfnina Ioftræstingarlausir
nema vöruskáli S.Í.S.
Slíkur aðbúnaður við vinnu
er vitanlega óþolandi, enda hafa
verkamerm oft og mörgum sinn
um krafizt þess að stjórn Dags
brúnar hæfist banda um
aðgorðir til úrbáta á að
búðnaði verkamanna við vinn-
una.
Stjórn Dagsbrúnar hefur hins
vegar ekk'ert aðhafst í þessu
efni, og látið líðast að verka-
menn ynnu við þessi heilsuspill
andi skilyrði. Svo ófær er hún
nm að sjá málefnum verka-
Hianna borgið.
En fráfarandi Dagsbrúnar-
Stjórn sakar þá verkamenn, sem
krefjast þess að stjórn félagsins
og trúnaðarmenn vinni sleitu-
laust að framgangi hagsmuna-
mála verkamanna, um að þeir
séu að „sundra einingu félags-
ins, og jafnvel um „klofnings-
starfsemi“.
Heyr á endemi! Verkmenn af
neyta einingu starfsleysins, sem
stjórn Dagsbrúnar hefur gert
viðvarandi í féiaginu. Þess
vegna fylkja þeir sér um C-list
ann og kjósa hinn þrautreynda
málssvara reykvískra verka-
manna, Sigurð Guðmundsson,
sem formann félagsins.
Albert Xamsland.
Á DAGSBRÚNARFUNDI í
Iðnó í gærkvöldi sagði Þor-
steinn Pétursson m a.. í rök-
fastri ádéiluræðu, er hann
fiutti á fráfarandi stjórn fé-
lagsins: Dagsbrúnarstjórnin hef
ur vanrækt flest af því, sem
hún iofaði, þegar hún tók við
völdum fyrir tíu árum. Þá lof-
aði hún því, að beita sér fyrir
því, að verkamennirnir við
Reykjavíkurhöfn yrðu fastráðn
ir starfsmenn, og að þeir fengju
uppsagnarfrest, veikindadaga
og s'ysadaga eins og aðrir fast
íráðnir starfsmenn. Þetta hefur
hún framkvæmt þannig, að
enn þann dag í dag er enginn
hafnarverkamaður öruggur um
vinnu sína: og al's konar menii,
ófélagsbundnir og úr ýmsum
iðngreinum, koma nú í atvinnu
leysinu dáglega niður að höfn
og ýta út úr vinnu verkamönn
um, sem unnið hafa þar árum
saman.
Einn þriðji af. félagsgjöldun
urn er ekki innheimtur, og
hundruð verkamanna, sem
eiga að vera í Dagsbrún, eru
ófélagsbundnir. Stjórnin hef-
ur ekkert eftirlit með öryggi
þeirra tækja, er verkamenn
|vinna með, enda eru slys við
ihöfnina ákaflega tíð. Dagsbrún
arstjórnin þóttist ætla að taka
að sér mál sjö bílstjóra, sem
sagt var upp hjá strætisvögn-
unum; en þegar hópi verka-
manna var sagt upp hjá ríkis-
skip á síðast Iiðnu vori, gerði
hún ekkert til að rétta hlut
þeirra.
Sjálfstæða atvinnuleysis-
baráttu heyir Dagsbrúnarstjórn
in enga, en situr sífellt um
tækifæri til þess að sundra
hinni sameiginlegu baráttu
verkalýðsfélaganna í Reykja-
vík gegn atvinnuleysinu.
Þegar Brynjólfur Bjarnason
var meðráðherra Ólafs Thors,
skipaði hann Dagsbrún með
páfavaldi sínu í Kommúnista-
flokknum að samþykkja kjöt-
uppbæturnar illræmdu og
hvers konar kjaraskerðingu,
sem íhaldsráðherranir í ríkis-
stjórninni lögðu Brynjólfi upp
í hendurnar.
Þegar kommúnistarnir sátu
í ríkisstjórn með Ólafi Thors,
keyptu þeir samstarf við íhald
ið með því að halda niðri allri
kjarabaráttu Dagsbrúnar-
85 000 krónur af
félagsgjöldum ó-
innfieimfar 1951
Til hvers eru
starfsnienn Dags-
brúnar?
ÞAÐ UPPLÝSTIST á
Dagsbrúnarfuntlinum í
fyrrakvöld að liðlega 2300
meðlimir félagsins væru á
kjörskrá og þar með skuld
Iausir fyrir. árið 1951.
Eftir því að dæma eru um
1000 Dagsbrúnarmenn skuld
ugir fyrir síðastliðið ár, en
það þýðir, að þrír la-unaðir
starfsmenn félagsins hafa
vahrækt að innheimta 85,000
krónur af félagsgjöldum það
ár.
Þeir Dagsbrúnarmenn,
sem vilja Íauna Edvarð,
Hannes og Sigurð Guðnason
áfram til slíkra innheimtu-
starfa kjósa í dag og á morg
un A-Iinstann. ITinir, sem
vilja fá skyldurækria og
samvizkusama menn, til
þeirra starfa, kjósa
C-Iistann.
Olafur Thonfersen
Tvennir tímar í Dagsbrún.
Effiriif og samviikusemi Sigurð
ar og vanræksia kommúnisia
Á DAGSBRÚNARFUNDIN-
UM s. 1. fimmtudag bjóst ég
við því, er Sigurður Guð-
mundsson fór að tala, að hann
gerði nokkurn samanburð á
starfi sínu hjá Dagsbrún, er
hann var starfsmaður hennar,
og starfi eða starfsleysi núver-
andi starfsmanna félagsins.
Ég kynntist Sigurði í kring-
um 1930 og fylgdist vel með
bví, hvernig hann framkvæmdi
eftirlitsstarf sitt við höfnina:
en þar vann ég þá. Hann kom
á hverjum morgni, er vinna
var, og leit eftir því, hvort
menn væru í Dagsbrún; og rak
hvern þann úr vinnu, sem ekki
var í félaginu; en þetta hef ég
aldrei séð núverandi starfs-
menn félagsins gera.
Dagsbrúnarmenn! Hvenær
hafið þig séð Eðvarð Sigurðs-
Framhald á 7. síðu.
manna. Árið 1942, þegar þræla
lögin illræmdu voru brotin á
, bak aftur, hafðist Dagsbrúnar
stjórnin ekkert að, en verka-
mennirnir sjálfir við Reykja-
víkurhöfn gerðu hvert verk-
, fallið á fætur öðru til þess að
knýja fram vísitolu á kaupið.
Hafnarverkamennirnir hafa
löngum viljað stofna deild
innan félagsins, enda er það
ótvíræð nauðsyn. Dagsbrúnar-
stjcrnin tekur venjulega vel í
málið um kosningar, en á milli
kosninga segir hún, að verið sé
að gera tilraun til þess að
kljúfa félagið, ef minnzt er á
'að stofna deildina. Lög Dags-
brúnar gera þó ráð fyrir því,
að félaginu sé skipt í deildir.
Stofnun hafnarverkamanna-
deildar er því aðeins fram-
^ kvæmdaratriði, en þessi de’ld-
j arstofnun er brennandi hags-
munamál hafnarverkamanna.
i Þegar andstæðingar komm-
únista bera fram lista við
stjórnarkjör, kallar Dagsbrún
arstjórnin það klofningsstarf-
semi og svik „við e:ninguna“'
í félaginu; en á sama tíma eyð-
, ir Dagsbrúnarstjórnin og kom
múnistar miklum tíma og pen-
ingum í að koma fram pólitísk
um flokks’istum í þeim mörgu
verkalýðsfélögum, sem and-
kommúnistar ráða.
Þeim fækkar nú óðum stétt-
arfélögunum, sem kommúnist-
ar ráða yfir; enda eru sízt
betri kjör í þeim félögum, sem
kommúnistar hafa ráðið, en í
hinum, sem andkommúnistar
hafa farið með stjórn í.
Framhald á 7. síðu.
ÁRIÐ 1908, sama árið og
Hafnarfjarðarbær fékk kaup-
stáðarréttindi,, fluttust þangað
frá Reykjavík ung hjón, Ölaf-
ur og Vigdís Thordersen, og
áttu þar heima síðan. Þau sáu
bæinn vaxa og eflast, og þau
uiinu ótrautt að vexti hans og
viðgangi. Þau voru samhent á
heimili og ut.a-n þess. Bæði
voru starfsöm og trú í sér-
hverju. sem þau tóku að sér.
Bæði lögðu fram lið sitt til
þess að styrkia ým'.s menning-
armál. Og það Tið var ekki lít-
i.ð, enda tptnið af heilum hug
og óeigingjörnu hjarta.
Og nú eru þau bæði horfin.
Vigdís andaðist 2. marz 1951.
en Ólafur 20. iáftúar þessa árs.
Hafnarfjarðarbær er tveim
nytsömum borgurum og göf-
ugúm mönnum fátækari.,
Ólafur Thordersen var fædd
ur í Kálfholti í Rangárvalla-
sýslu 14. febr. 1873, og var bví
tæpra 79 ára, er hann lézt. Fað
ir hans var Stafán, prestur í
Kálfholti og Vestmannaevjum,
Helgason biskups Thordersen,
en móðir hans var Sigrtður
& K v
Stephensen, dóttir Olafs justiz
ráðs í Viðey. Magnússonar kon
ferenzráðs, Ólafssonar stiftamt
manns. Voru bau þriú, börn
séra Stefáns í Kálfholti: Helgi,
1récmiði ■ í Revkiavík, Ragn-
heiður, kona Hann>=ar Haf-
stems ráðherra, og Ólafur.
Ólafur ólst unp hiá foreldr-
um -’ínum. unz faðir hans dó
vorið 1889, er hann var 16 ára.
Eftir það vann hann fyrir sér
í vmsum stöðum. Hann lærði
söðlasm’ði í Reykjavík og,
stundaði bá iðn meira eða
minna síðan. Jafnframt gekk
hann að ýmsum stórfum, bæði
á sjó oa landi. Var hann hinn
me=ti iðjumaður aila ævi.
Ólafur aiftist 29. marz 1904
Vigdísi dóttur Stefáns Guð-
mundssonar frá Lambhaga og
Helgu Brvnjólfsdóttur frá Sela
læk. Viedís var kona fríð sýn-
um og þó enn betri að reyna en
siá. Er hennar lítillega minnzt
í A.lbýðu.blaðinu 10. marz 1951.
Fimmtán ára gamall gekk
Ólafur ThcVersen í stúkijna
Báru í Vestmannaeyium árið
1888. Alla tíð síðm. í tæp 64
ár. var hann virkur félagsmað-
ur í samtö>um templa’ | hvar
cem bannÚitti heima. Vestur á
ísafirði var hann einn af stofn-
endum stúkunnar Dagsbrúnar
1899. í Reykiavík starfaði
bann ’ stúkunnx Verðandi frá
1902. í stúkuna Daníelsher í
Hafnarfir'% gekk hann ásamt
konu sinní 23. maí 1909, oe bar
var hann síðast á fundi briðju-
daginn áður en hann lézt og
tók af alúð þátt í fundarstörf-
um. e;ns og hans var venia.
Ólafur gegndi margvíslee-
um trúnaðarstörfum fvrir
stúkn s!na. Af heún 43 árum.
sem hano var í Daníelsher. 'sat
hann ým 32 ár i embætti.
Hann var meðal annars æðsti
templar stúkunnar um skeið.
En lengst var hann gjaldkeri
eða samfleytt í 21 ár rúmlega
ocr lét ekki af því starfi fyrr en
bann var orðinn 75 ára og sión
denra tebin að baga hann. Full
trúi DaníeÞhers var hann yft á
umdæínisstúkuþingum og 8
sinmim á stórstúkubingi. Til
marks um önnur störf hans
fyrir stúkuna má geta þess, að
hann starfaði innah hennar í
nær 300 nefndum. Og’ í öll
þessi 43 ár sótti ha:m svo að
segja hvern einasta fund. i
stúku sinni. Munu .slíks vera fá
dæmi. Auk þessaia starfa í
þágu réglunnar vann hann jafn
an mikið í unglingareglunni.,
j Hann var ei.n'ft af stofnendum
i barnastúkunnar KærJeiksbands
; ins árið 1922,. og á' næsta ári
mun hann hafa tekið þar við
embættj fjármálaritara, og
; gegndi hann því til dauðadags.
{Vigdis kona hans var gæzlu-
: maður Kærleiksbandsins í full
i 28 ár. Starf þeirra hjóna fyrir
I baroavtökuna o;> regluna í
; he:]d i’erður aldrei metið að
verðleikum.
Það var ekki að ófyrirsvniu,
að stilkan Daníelshor gerði Ól-
af Thordersen að heiðursfé-
laga sínum oe ; ð hann var
einnig heiðuxsfélagi Umdæmis
rtúkunnár nr. 1 og Stórstúku
IGands. ÖIl hans mörgu og
mikhi störf fyrir ragluna vo'ru
unnin rf stakri reglusemi, trú-
mennsku og samvizkusemi, því
að hann var fágætur maður í
þsím efnum.
j f vnifum félagsskan öðrum
(v«r Ólafur eínnig traustur og
nýtur félagsmaður. Hann
j reypdist það hvar sem hann
! kom. í verkamannafélaginu
. Hbf var hann ætíð öruggur fé-
i lagsmaður og ritari þess í 2 ár.
Þegar Hlíf s+ofnaði pöntunar-
fólag 1930, tók hann strax bátt
i beirri starfsemi og hélt bví á-
, fra'm. begar 1 félagið gerðist
deild í Kron. og einn;« eftir að
, bsjg varð síálf.-tæ+t fyrirtæki,
, Kaupfélag Hafnfirðinga. Aldr-
ei mun svo hafa verið haldinn
fundur í beim samtökum, að
'ekki sækti Ólafur Thordersen
i hann o? væri kominn á réttum
t;ma. Slíkúr var hai n í öllu,
jafnan búinn til að veita góðu
málefni stnðning moo atkvæði
síiiu eða á ahnan hátt. Hann
var traustur liðsmaður í Al-
þvðuflokknum fram á síðustu
I stund og lét ald-yi sitt eftir
ilifjv’ia að styðja h.atin í orði og
ve”ki.
! Trúmaður var Ólafur ein-
■ læpur og hollur kirkiu sinni,
i bótt bann f% =aði ekkert um
bau efni og væri laus við allt
ofstæki. Flann var hringjari í
I friL'irkíunni í Iiafnarfirði í ald
j prfiórðunv 0? rækti bað starf
' p.f pömu kostgæfni og önnur
1 störr c{n,
Óiafur Tbordersmi var gæfu
maður. Hann átt; áaaíta konu,
Framhald á 7. síðu.
ENSKIR
$afmagnsþvoffa
Ipoffar .
með þrískiptum rofa. ^
Mjög vandaðir.
S
s
^ Véla- og raftækjaverzlunin S
• Bankastræti 10. Sími 6456. S
Tryggvag. 23. Sími 81279.'

Misfann við sfjórnarkjör í Dagsbrún í
og á
AB 5