Alþýðublaðið - 22.05.1952, Blaðsíða 5

Alþýðublaðið - 22.05.1952, Blaðsíða 5
fulípra hagfr unum FYRSTI MAÍ er nýlega lið- ínn. Margt var þá að veniu rit að og rætt, og að vonum féllu ófá harðyrði í garð afturhalds stjórnar þeirrar, er nú fer með völcl á íslandi. Ein athyglisverðasta ræðan, sem þá var flutt að öllum ólöst íuðum, var ræða Ólafs Björns- sbnar prófessors. Því að harð- ari áfellisdóm en í henni fólst mun naumast hægt að gefa út um starf og stefnu ríkisstjórn- ar og stuðningsflokka hennar, og var þó til alls annars ætiast. Ólafur prófessor er sem Icunnugt er lærðujr maður og Siefur verið nú um skeið það Mímishöfuð, sem hið einevða afturhald á íslandi hefur sótt í vísdóm sinn um efnahagsmál. Einnig hefur Ólafur prófessor um nokkur ár verið formaður Bandalags starfsmanná ríkis og bæja, og sakir þess starfa síns því hlotið að taka nokkurn þátt í baráttunni fyrir hagsmunum launþega. Hins vegar hefur hann sífellt haldið því fram, að kauphækkanir séu í sjálfu sér engar kjarabætur og skaðlegar í efnahagslífi þjóðarinnar. Ræddi hann kauphækkanirn ar í ræðu sinni, og komst þar meðal annars svo að orði: ,,Ég ætla því í þessum orð- um, sem ég mæli hér sem full- trúi Bandalags starfsmanna rík Ss og bæja að reyna að gera eft irfarandi spurningu nokkur skil: Hverju; hafa launþegasam tökin áorkað meðlimum sínum til hagsbóta síðustu 10—15 ár- In, er sá árangur viðunandi, og ef svo er ekki, þá hvers vegna? Það hefur mikið verið talað um hinar svokölluðu kjarabæt ur sem alþýða manna hér á iandi hefur öðlazt frá byrjun síðustu heimsstyrj aldar. Ef lit- ið er á kauphækkanir þær, sem att hafa sér stað, þá eru sigran ir á þeim vettvangi vissulega stórkostlegir, því að verka- mannakaup hefur nú nrér því tífaldazt frá byrjun styrjaldar- innar. Sé hins vegar litið á það sem máli skip'tir fyrir afkomu verkamannsins, nefnilega kaup mátt launanna, verður reyndin önnur og ótrúlega miklu óglæsi legri, og sé litið á hlutdeild launþeganna í þjóðartekjunum, þá hefur hún beinlínis rýrnað á þessu tímabili eítir því sem íiæst verður komizt. Raunveru legar þjóðartekjur íslendinga munu hafa um það bil tvöfald- azt á tímabilinu 1838—1950, en á sama tíma hefur kaupmáttur tímakaups Dagsbrvmarmanna aukizt um 34%, og þó raun- verulega minna sökum þess að vísitala sú, sem reiknað er með vanmetur raunverulega verð- hækkanir. Fyrir aðra launa- menn mun útkoman sízt betri, og án efa til muna lakari fyrir meginþorra opinberra starfs- manna. Upplýsingar þær, sem prófess orinn gefur þarna eru athygl- isverðar fyrir alla lau.nþega. Enginn mun væna hana um, að þær séu rangar launþegun- um í vil, eða settar fram til árása á stjórnarvöld landsins og stefnu þeirra. En samt kemur í Ijós, að þrátt fyrir geysilega kauphækkun hefur samt hlut- ur launþega stórversnað síð- asta áratuginn, eða réttara sagt síðustu árin, því að framan af umræddu tímabili fór kaup- máttur launa vaxandi að frá- sögn prófessorsins. Er einkum athyglisverður samanburður- inn við þjóðartekjurnar í heild. Þá er og vert fyrir launbega að festa sér í minni ummælin um vísitöluna, sem að dómi prófessorsins „vansnetur raun- verulega verðhækkanir". Það sem Ólafur prófessor hyggst að sanna með þessum ummælum sínum er það, að sú stefna launþegasamtakanna sé röng að beita styrk sínum til þess að láta kaupgjaldið elta vísitöluna. En vér skulum nú staldra við og leitast við að gera oss ljóst af hverju kaupmáttur launanna hefur reynzt svo rýr, þrátt fyrir hækkun þeirra, og hvern þátt launþegasamtökin hafa í því átt. Enginn, sem líta vill með sanngirni á þessi mál, fær neit að þeim staðreyndum, að hin síaukna dyrtíð síðustu ár síðan núverandi ríkisstjórn tók við völdum, á fremur öliu öðru rót sína til: gengislækkunar, báta- gjaldeyris, afnáms verðlagseft irlits og skefjaiausrar álagning ar kaupsýslumanna og skattpín ingar af hálfu ríkisvaldsins. En hafa þessar ráðstafanir verið gerðar að kröfu launþega? Fjarri fer því. Samtök laun- þega og Alþýðuflokkurinn hafa barizt gegn öllum þessum at- riðum, en ríkisstjórnin og stuðn ingsflokkar hennar hafa látið allar viðvaranir og kröfur i þá átt að lækka dýrtíðina, sér eins og vind um eyrun þjóta, o® not ið til þess siðferðilegs stuðn- ings sérfræðinga sinna. Og hvað eiga launþegar þá að gera? Engum mun ljósara en einmitt þeim, að launhækkan- ir í sjálfu sér eru engin lausn málanna, þegar allt er gert af hálfu ríkisvaldsins t:l þess að rýra verðgildi penínganna. En kauphækkanirnar eru eina vörn in til þess að mæta að ein- hverju leyti þeim álögum, sem ríkisvaldið beint og óbeint legg ur launþegunum á herðar, ef þei reiga ekki beinlínis að sökkva í hina dýpstu örbirgð. Þegar svo- Ólafur prófessor kemur að því, hvað sé til var- anlegra kjarbóta launbegum til handa telur hann að aukmng framleiðsluafkasta sé eina leið- in til þess. Það munu allir verða sam- mála um að aukning fram leiðslu sé undirstaða fjársöfn- unar í þjóðfélaginu sem lieild. en að hún verði launbegum til beinna kjarabóta, getur því að eins orðið, að framleiðslutækin og verzlun landsins sé í þeirra höndum eða að tryggt sé, að launþegar fái sinn hluta af aulf.n ingu framleiðslunnar. Nú vitum vér, að þessu fer fiarri í þjóð- félagi voru, svo að bessi full- yrðing prófessorsins er álíka nærri sanni, og það að búðar- þjónar hljóti kjarabætur af bví að verzlunareigandinn græðir á óhóflegri vöruálagningu., Nema prófessor Óláíur sé kom- inn á þá skoðun að launþegaríi ir skuli eiga framleiðslutækin. En þar sem Ólafur nrófessor er eitt bezta sverð afturhalds- stjórnarinnar, þá mætti ætla, að hún gæfi orðum hans og lcenningum einhvern gaum og hefði t. d. stutt að þessu heila- ráði hans að efla framleiðsluna.. Skal þessu næst athugað, hvað ríkisstjórnin hefur afrek- að í því efni. En bar sem ann- ars staðar er auðn og tóm. . Á nýliðnran vetri var at- vinnulevsi meira og langvinn- ara en þekkst hefur hér á landt' síðan á kreppuárunum eftir 1930. Sums staðar hefur það orðið svo hatramlegt, að full- komið neyðarástand hefur skap azt í heilum bæjum cg sveitar félögum. Verulegan hluta þessa atvinnuleysis má rekja til að- gerða ríkisvaldsins í verzlunar- og skattamálum. Til þess að þjóna gróðalöngun ,nokkurra heildsala hefur verið unnið að því að koma iðnaði landsmanna á kné. Iðnaður vor er enn á bernsku skeiði og þolir ekki stór áföll, en nú er svo komið, að sakir tak markalauss innflutnings é vör um, sem hægt er að gera í land inu sjálfu, standa verksmiðj- urnar tómar, vélar, sem keypt- ar hafa verið til Iandsins fyrir ærið fé standa óhreyfðar og íðn verkamenn ganga atvinnjilaus- ir eða hafa sums staðar þrengt sér inn á starfssvið daglauna- manna, þar sem fullt var áskip að áður. Þannig hefur stjórnarstefna þess afturhalds, sem prófessor Ólafur styður skapað geigvæn- legt atvinnuleysi, og kallað þannig yfir þjóðina það mest.a óheillaástand, sem orðið getur bæði fyrir launþaga og aðra. Ekki gat hinu þröngsýna aftur haldi einu sinni auðnast, að fylgja þessu vafasaina ráði sér fræðings síns til þess að bæta kjör almennings í landinu. Þess hefur oft verið getið, að Ólafur prófessor er ráðu- nautur ríkisstjórnarinnar um efnahags- o« fjárhagsmál. Það má því fulltreysta honum til þess að gera hlut ríkisstjórn- arinnar ekki verri en hann er í þessum málum. En ef vér les- um ræðu hans ofan í kjölinn, er ljóst, að svo gjörsamlega hafi vopnin snúist í höndum honum, að ræðan verður em hin þyngsta ásökun, er enn hef ur fram komið á hendur þeirri stefnu og þeim ráðstöíunum, Framh. á 7. síðu. piuneínasr Tuttugu vinningar að verðmæti 103.000,00 krón- ur. Þar af eru 10 fyrstu vinningarnir fríar ferðir á Ólympíuleikana í Helsingfors ásamt uppihaldi og aðgangi að leikunum. Ennfremur 3 gólfteppi. 3 þvottavéíar, 3 strau- vélar.og ryksuga. Allt 1. flokks. Dregið 29. júní. — Aðeins 5 kr. miðiim. Olympíunefnd Islands. H AFN ARF J ORÐUR. HAFNARFJ ORÐ UR. stuðningsmanna Asgeirs Asgeirssonar er í verzlunarhúsi Jóns Mathiesen. — Sími 943G. KJÖRSKRÁ LIGGUR FRAðfMI. Fertugur t dag: Vigíús Sigurðsson irésmíðameisfari Lífsfykki CORSELET — MAGABELTI — BJÓSTAHÖLD . . í miklu úrvali. Saumum eftir máli. — Sendum í póstkröfu. % HAFNARSTRÆTI 11 VIGFÚS SIGURÐSSON tré- smíðameistari, Nönnustíg 8 B, Hafnarfirði, er 40 ára í dag. Vigfús er Árnesingur að ætt, fæddur í Suðu.rkoti í Grímsnesi, en fluttist ungur til Hafnarfjarðar, með móður sinni, Ingveldi Einarsdóttur, og hefu.r átt hér heima síðan. Vigfús nam ungur trésmíði, og er með dugmestu iðnaðar- mönnum í Hafnarfirði. Hann var einn af stofnendum Skipa smíðstöðvarinnar Drafnar h.f. og hefur verið framkvæmda- stjóri þess fyrirtækis hin seinni ár. En þrátt fyrir u.mfangsmikið og vandasamt starf hefur hann um margra ára skeið verið mjög virkur þátttakandi í fé- lagslífi Hafnfirðinga, og þá fyrst og fremst í samtökum iðn aðarmanna, en eínnig hefur hann starfað mikið í Karla- kórnum Þresti og verið gjald- keri kórsins' í 10—12 ár og | varið í það starf miklum tíma. | Vigfús er góðu.r og gegn Al-; þýðuflokksmaður og gegnir innan flokksins ýmsum trúnað arstörfum, meðal annars á hann sæti í stjórn Alþýðuflokks félagsins og í stjórn Alþýðu- hússins. Vigfús er maður sístarfandi og ötu.U að hverju, sem hann gengur, enda ávinnur hann sér traust og álits þeirra, er kynni hafa af honum, og þá mest þeirra, er nánúst hafa kynni af störfum hans og mest hafa saman við hann að sælda. Vigfús er kvæntur Ástu, Júní- usdóttur frá Björk í Sandvíkur hreppi og eiga þau tvær dæt- ur. Einnig er móðir hans öldr- uð á heimili hans. Ég hef starfað mikið með Vigfúsi á u.ndanförnum árum, og vil ég í tilefni þessa afmæl- is hans þakka honum fyrir hans ósérplægni,, dugnað og skyldurækni, jafnframt því, Vigfús Sigurðsson. sem ég óska honum, og fjöl- skyldu hans allra heilla á kora andi árum. Guðm. Gissurarson. eklaður fyrir að gefa 5 poka BREZKUR togaraeígandi í Grimsby varð nýlega að greiða eitt pund og fimm shillinga í sekt fyrir að gefa 500 pund af kolum. Hér var um að ræoa afgang af kolum, sem var eftir í kolaboxum togarans Limsley,' sem átti að höggva upp. Hinir fimm, sem þáðu sírn pokann hver af kolum, urðu að greiða 10 shillinga í sekt fj>rir að þiggja kolin. Sagði dómar- inn, að það rnyndi verða þeira áminn.ing að þiggja ekki kol að gjöf frá Pétri og Páli. Þeir ættu að vera minnugir þess, aS eldsneytismálaráðuneytið nef keypt nema hjá löggiltum kola sölum. AB S

x

Alþýðublaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Alþýðublaðið
https://timarit.is/publication/2

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.