Alþýðublaðið - 30.05.1952, Side 1

|B^B| } | 1 f írabbðmeinsskoðun almennings hefsf hér kannski í hausf
(Sjá 8. síðu.) — J

ALÞYBUBLA9IS
XXXin. árgangur.
Fösíudagur 30. maí 1952.
120. tbl.
m

JSý Kita? A5i Khan, hinn
, . steinríki sonur
Aga Kháns, er í ieit áð aímarri
Ritu Hayworth; og kannski heí
ur hann þegar fund ö hana i
grisku kvikmyndastjörnunni
Irnne Papa, sem hann er að
tíansa við hér á myndinni. Irene
segir, að vísu, að það sé ekki
hefur hún þó komið, þvi að hún
annað en daður; en heim til Ali
gat þess nýlega að hann hefði
tekið mynd Ritu og lagt hana
á grúfu á skrifborðið, meðan
hún, Irene, stóð við hjá honum.
Vejlur-Þjéðverjura
vísað úr Aoshir-
Berlín fyrir helgina
KOMMÚNISTASTJÓRNIN
í Anstur-Berlín tflKynnti í
gær, að allir Vestor-Þjóðverjar
og íbúar Vestur-Beriínar, sem
nú hefðust við í Austux-Beriíu,
yrðu að vera á brott þaðan fyr-
ir miðnætti aðfaranótt hvíta-
sunnudags.
Sex til sjö hu.ndruð ungkom-
múnistar réðust í gær frá
Áustur-Berlín inn í Vestur-
Berlín og höfðu með sér á-
Framhald á 8. síðu.
HÓRNSTETNN HINNAR NÝJU SOGSVIRKJ-
UNAR, við írafoss, var lagður síðdegis í gær að við-
stöddu fjölmenni, sem boðið hafði verið austur af
stjórn Sogsvirkjunarinnar. Er ætlunin að virkjuninni
verði lokið eftir eitt ár, og hefur þá bætzt við raforku
kerfi Sogsins ný, 31 000 kílowatta rafstöð, sem áætlað
er að kosti 165 milljónir króna og' veiti rafmagni til
liósa, hita og iðnaðar á öllu Suðvesturlandi, með um
82 búsundir íbúa.
Athöfnin austur við írafoss
í gær hófst rneð því, að borg-
arstjórinn í Reykjavik, Gunn-
ar Thoroddsen, flutti ræðu,
rakti sögu Sogsvirkjunarinnar
og gerði grein fyrir því, sem
fest væri á bókfell og lagt í
hornstein byggingarinnar.
Að ræðu Gunnars Thorodd-
lokinni gekk fram Jón
sen
. Pálmason, forseti sameinaðs
jalþingis og einn af þremujr
.handhöfum forsetavaldsins, og
ilagði hornstein virkjunarbygg-
ingarinnar.
i Á eftir var gestunum boðið
að skoða virkjunarframkvæmd
jrnar, þar á meðal hin miklu
neðanjarðargöng, sem eru 640
metra löng, hvelffngv.na, þar
1 sem vélarhúsin verða byggð,
í svo og stíflugarðinn ofan við
Irafoss.
J í stuttu tali, sem fréttaritari
!AB náði af Kai Langvad verk-
fræðingi, aðalverkfræðingi | yrði við Ljosafoss.
tala Reykjavíkur væri orðin um
30 000 manns.
Árið 1928 samþykkti bæjar-
stjórn Reykjavíkur að láta fara
fram enn nýjar athuganir.
Leiddu þær til þess að árið
1929 fór fram útboð á virkjun
í Efra-Sogi, á fallinu milli Þing
vallavatns og Úlfljótsvatns. Á
sumrinu 1930 bárust tvö tilboð,
er eigi þóttu aðgengileg, tnda
skorti Reykjavíkurbæ ríkisá-
byrgð fyrir stofnlánum erlend-
is.
Reykjavíkurbær leitaði þá til
alþingis um sérleyíi til virkiun
ar og um ríkisábyrgð. Voru lög
um virkjun Sogsins samþykkt
1933.
Sama ár réði Revkjavíkurhær
tvo norska verkfræðiráðunauta
til þess að gera tillögur um
virkjun í Sogi. Skiluðu þeir á-
Jón Pálmason leggur hornstein hinnar nýju Sogsvirltjunar. I
baksýn Gunnar Thoroddsen borgarstjóri. — Ljósm. Vignir
Jvarlegar kommúnistaéeirð-
i París í fvrrakvöld
200 lögrgiuþjónar særðir, en 700 kom-
múnrstar handteknir, þ. á. m. Dueíos.
EINN MAÐIJR BEIÐ BANA og fjöldi manns særó’ist, þar
á meðal 200 lögregluþjónar, í óeirðum, sem stofnað var til af
kommúnistum í París í fyrrakvöld í sambandi við komu Ridg
way hershöfðingja til borgarinnar dagiirn áður. Um 700 komm
únistar voru teknir fastir í óeirðunum, þar á meðal Jacques
Duclos, aðalforingi þeirra á Frakklandi í fjarvistum Maurice
Thorez; og verður hann ásamt mörgum öðrum, dreginn fyrir
lög og dóm fyrir óeirðirnar.
Prag í viðurvii!
; „RUDE PRAVO“, aðalblað
; tékkneska kommúnistafiokks
■ ius, skýrði nýlega frá því.
: að tíu skátaforingjar hefðu
■ verið dæmdir í Prag í 6—15
: ára fangelsi, sakaðir um að
■ hafa „unnið að nýju stríðj og
: viðreisn auðvaldsins“. Skóla
• börn voru látin fylla dónis
: salinn meðan lúttarliöld og
■ dómsuppkvjaðning fór fram
: yfir skátaforingjunum.
■ „Rude Pravo“ tekur það
: lielzt fram til sönnunar um
; ,,afbrot“ hinna dæmdu skáta
: foriugja, að einn þeh-ra hefði
• haft sambaud við tékkneskan
• flóttamann erlendis!
virkjunarinnar, sagði hann, að
vélar virkjunarinnar myndu
verða komnar fyrir áramót,
allri sprengivinnu verða lokið
eftir mánuð, og sjálfum stíflu-
garðinum í haust.
TEXTI BÓKFELLSINS
Hér fer á eftir texti bók-
fells þess, sem lagt var í gær
inn í blýhólk hornsteinsins;
„Athuganir um virkjun Sogs
ins höfðu farið fram nokkrum
árum fyrir síðustu aldamót og á
báðum fyrstu tugum þessarar
aldar, en báru ekki árangur.
1921 voru samþykkt lög á al-
þingi er heimiluðu ríkisstjórn-
inni að láta fara fram athugun
á nýj'um virkjunarmöguleikum
í Sogi. Voru þá á næstu árum
á vegum ríkisstjórnarinnar
gerðar ýmsar mælingar á landi
og vatni og síðan frumáætlanir,
er sýndu að vart yrði staðið und
ir virkjun í Sogi, er byggð væri
á almenningsnotkun, svo að f jár
hag væri borgið,' fyrr en íbúa- '
Óeirðirnar hófust, er komm-
litsgerð sinni í ársbyrjun 1934 J únistar stofrjuðu, þrátt fyrir
og lögðu til að fyrsta virkjunin bann lögreglunnar, til útifunda
París í mót-
komu Ridg-
Framh. á T. síðu.
[og hópgangna í
1 mælaskyni við
ways, ruddust inn í miðborg-
ina og reyndu að umkringja
stóran hóp lögreglumanna þar.
Lögregluþjónarnir skutu, eít-
ir að um 200 þeirra höfðu
særzt í viðureigninni við á-
rásarmenn kommúnista, út í
loftið, til aðvörunar, og tvístr-
aðist mannfjöldinn eftir það,
en um 700 óróaseggir voru
teknir fastir.
Á meðal hinna handíeknu
reyndist vera hinn þekkti for-
---------1--------- ingi og þingmaður franskra
Norðurleið tekur_ upp ferðir um Uxa- l'TkSSÍ
hryééí rniili Reykjavíkur Hreðavatsis bíinum bæði vopn og útvarps-
tæki, sem ætlað er að notað
hafi verið til þess að trufla út-
Næturfferðir milli Reykjavík-
ur og Akureyra
NORÐURLEIÐ H.F. er nú að láta byggja yfir bifreið,
sem verða á svefnvagn og ganga á nóttunni á áætlunarleiðinni
milli Akureyrar og Reykjavíkur. Eru sætin þannig úr garði
gerð í vagninum, að farþegar geta sofið á leiðinni eins og al-
gengt er víða erlendis.
Verið er að byggja yfir bif-
reiðina í Bílasmiðjunni, og verð
ur hún væntanlega tilbúin ein
hvern tíma í júní mánuði.
Munu næturferðirnar þá hefj-
ast bráðlega.
DAGLEGAR FERÐIR HAFN-
AR TIL AKUREYRAR.
Norðurleið hóf daglegar ferð
ir milli Reykjavíknr og Ákur-
eyrar á mánudaginn var. Er
þeim hagað með sania hætti og
undan farin sumur. Bifreiðarn
ar leggja af stað frá Reykjavík
kl. 8 að morgni, staldrað er við
og matazt í Bifröst, kaffi drukk
uð á Blönduósi, en auk þess er
Frsmh. á 7, síðu.
varpssendingar lögreg’lustöðv-
arinnar.
Enginn efi er talinn ó því,
að Duclos, er þannig var stað-
inn að þátttöku í óeirðunum,
verði dreginn fyrir lög og'dóm;
en vegna þingmannsumboðs
hans þarf til þess leyfi franska
þingsins, og kom neðri deild
þess sarnan á fund í gær í því
skyni.
Parísarblöð kommúnista
„r'Humanité“ og „Liberation",
Framh. á 7. síðu.