Alþýðublaðið - 30.05.1952, Blaðsíða 4

AB-Aiþýðublaðið
30. maí 1952.
Oráðsskrif um forsetakjörið.
ENGU VAR ÞAÐ LÍKARA,
að lesa skrif Morgunblaðs-
ins um forsetakjörið í gær-
morgr.n, en að ritstjórar
blaðsins væru alveg búnir að
missa ráð og rænu. Þarna rak
hvert ramaveinið annað út
af vondum mönnum, þar á
meðal einu forsetaefninu,
sem ætluðu að kljúfa Sjálf-
stæðisflokkinn og leiða fylg-
ismenn hans til stuðnings við
annan flokk í stórmáli; en síð
an var heitið á flokksmenn
með mörgum fjálglegum orð
um, að láta .svo skuggaleg
áform ekki takazt, heldur slá
skjald'borg um það forseta-
efni. sem Morgunblaðið hef-
u.r tekið upp á arma sína fyr-
ir þá Ólaf Thors og Hermann
Jónasson!
Hvað kemur til, að ritstjór
ar Morgunblaðsins skuli vera
með þvílíkt óráð? Jú, orsök-
in er auðsýnilega sú, að
stu.ðningsmenn Ásgeirs Ás-
geirssonar úr öllum lýðræðis
flokkunum hófu í fyrradag
útgáfu blaðs, sem meðal ann
ars er. skrifað af nokkrum
þekktu.m Sjálfstæðismönnum,
svo sem Gunnari Thoroddsen
borgarstjóra og Magnúsi
Kjaran stórkaupmanni. Báð-
ir þessir menn eru þeirrar
skoðunar, eins og vafalaust
mikiil meirihluti Sjálfstæðis
flokksins og raunar allra
flokka í landinu, að forseta-
kjörið eigi ekki að vera neitt
flokksmál; og þess vegna á-
skilja þeir sér rétt til þess að
vinna að kosningu þess for-
setaefnis, sem þeir telja hæf
ast; en það er Ásgeir Ásgeirs
pon. Hitt hefur þeim áreið-
þnlega ekki dottið í hug, að
kljúfa Sjálfstæðisflokkinn,
Hvítur
Sú
Asparagm
12,40 stór dós.
Hið óviðjafnanlega
NESCAFÉ
komið aftur.
Moiasykur 4,90.
Strésykur 4,20
Kandís, dökktir
Púðursykur
Flórsykur
þó að Morgunblaðið sé að
rugla um það; enda er þvi
beinlínis yfirlýst af Gunnari
Thoroddsen í hinu, nýja blaði,
að ágreiningur hans við
flokksráð Sjálfstæðisflokks-
ins nái ekki til neins annars
en forsetakjörsins. En það er
hins vegar mál, sem hann
sýnir fram á, með tilvitnun
í flokkslög, að sé utan verk
sviðs flokksráðsins, að taka
ákvörðun um fyrir flokks-
menn.
Maður skyldi nú ætla, að
Morgunblaðið léti sér loks-
ins skiljast það af hinu nýja
blaði stuðningsmanna Ásgeirs
Ásgeirssonar, að framboð
hans til forsetakjörs er, eins
og AB hefur margsinnis bent
á, ekkert flokksframboð; því
að auk þeirra áhrifamanna úr
Sjálfstæðisflokknum, sem
þegar hefur verið frá skýrt,
að skrifi í blaðið, flytur það
einnig greinar um forseta-
kjörið eftir þekkta Framsókn-
armenn, svo sem Hauk Snorra
son ritstjóra og Kristjón
Kristjónssón fulltrúa. En það
er öðru nær en að Morgun-
blaðið láti sér segjast af þess-
ari staðreynd. Það hefur
aldrei hrópað hærra en í gær-
morgun, að framboð Ásgeirs
Ásgeirssonar væri flokks-
framboð AJþýðuflokksins; og
með slíkri blekkingu, sem öll
þjóðin sér fyrir löngu, í gegn
um, heldur það, að það geti
handjárnað flokksmenn Sjálf
stæðisflokksins til fylgis við
forsetaefni þeirra Ölafs og
Hermanns!
Það er erfitt að taka slík ó-
ráðsskrif alvarlega. Hins veg-
ar verður Morgunblaðinu að
sjálfsögðu, ekki bannað það
af neinum, að halda áfram
þessum heimskulegu tilraun-
um sínum til þess, að draga
forsetaefnin í flokksdilka og
gera forsetakjörið yfirleitt
að flokksmáli. En hætt er
við, að slík blaðaskrif komi
forsetaefni þeirra. Ólafs og
Hermanns að litlu, haldi.
Þjóðin er nú einu sinni búin
' að ákveða, að forsetakjörið
skuli ekki vera neitt flokks-
mál, og því fá engin blaða-
skrif breytt eftir þetta. Kjós-
endur vilja fá að velja manxr
í hið hlutlausa embætti þjóð-
böfðingjans án tillits til
stjórnmálaflokka og stjórn-
málaskoðana, með hæfileika
forsetaefnanna eina fyrir
augum. Þess vegna hefur sú
þjóðareining þegar skapazt
um framboð Ásgeirs Ásgeirs-
sonar, sem með hverjum degi
verður augljósari, voldugri og
ómótstæðilegri. Morgunblað-
ið og Tíminn geta haldið á-
fram, svo lengi sem þau vilja,
að bera brigður á þá þjóðar-
einingu og kalla framboðið,
sem hefur skapað hana, flokks
framboð. Það verður ekkert
flokksframboð fyrir það. Ás-
geir Ásgeirsson gaf kost á
sér seint og síðar meir fyrir
æ eindregnari áskoranir úr
öllum lýðræðisflokkunum. Og
á fylgi hins óbreytta kjós-
anda úr öllum lýðræðis-
flokkunum byggist sú þjóðar
eining, sem um framboð hans
hefur skapazt, þrátt fyrir öll
flokkspólitísk skrif um for-
setakjörið.
AB — AlþýSuMaSið. Oígefandi: AlþýBuflokkurlnn. Ritstjóri: Stefán Pjetursson.
Áugiýsingastjóri: Kmma Mólier. — Ritstjómarsímar:-4901 og 4S02. — Auglýsinga-
síml: 4906. — Afgreiðslusíml: 4900. — Aiþýðuprentsmiðjan, Hvemsgötu 8—10.
Ávárp frá landsnefnd stuðnings-
manna Ásgeirs Ásgeirssonar.
Landsnefnd stuðningsmanna Ásgeirs Ásgeirs-
sonar fylgdi hinu nýja blaði þeirra, „Forsetakjör",
úr hlaði með eftirfarandi ávarpi;
29. JÚNÍ næstkomandi gengur íslenzka þjóðin að kjör-
borðinu til að velja sér forseta. Samkvæmt lögum nr.
36 19/15, um forsetakjör, er það þjóðin sjólf, sem kýs
þennan æðsta embættismann sinn, beinni kosnmgu. Al-
þingiámenn og forystumenn stjórnmálaflokkanna hafa
þar ekki meiri rétt en aðrir kjósendur. Þessi háttur á
kjöri forsetans er vissulega í samræmi við vilja þjóðav-
innar. Hún vill velja hann sjálf, eftir hæfileikum og
mannkostum. — Æskilegast hefði verið að um þessa
kosningu hefði ríkt fullkomin eining, og eftir að vitað
var að Ásgeir Ásgeirsson mundi gefa kost á sér til starfs-
ins, var full ástæða til að ætla að svo hefði getað orðið.
Svo að segja úr hverjum hreppi og úr hverjum kaup-
stað bárust fregnir um að sívaxandi fjöldi kjósenda
mundi fylkja sér um hann, og enn halda þessar fregnir
áfram að berast. Fólkið óskar eftir að mega fá Ásgeir
Ásgeirsson fyrir forseta af mörgum ástæðum. Hann hef-
ur áður gegnt vandamestu virðingarstöðum þjóðarinnar
með slíkri prýði, að á betra væri ekki kosið. Hann þekk/v
út í yztu æsar völundarhús stjórmnálanna, en án þeirrav
þekkingar getur enginn gegnt forsetaembættinu svo vel
só. Hann hefur aldrei verið einstrengingslegur flokks-
maður heldur jafnan reynt að Iaða menn til samstarfs.
Hann hefur ávallt, í öllum störfum, sýnt velvild, trú-
mennsku og hollustu.
Slíkan mann óskaði íslenzka þjóðin að fá fyrir for-
seta. —
En nú hefur verið reynt að koma í veg fyrir þetta.
Nokkrir menn úr forustuliði stjórnarflokkanna, Sjálf-
stæðisflokksins og Framsóknarflokksins, virðast ekki
geta sætt sig við að þjóðin ráði ein forsetavalinu. Þeir
vUja hjálpa henni til. Og þeir hafa gert meira. Áróðurs-
vélar þessara tveggja flokka hafa verið settar £ gang.
Með blaðaskrifum og fundahöldum er leitast við að skír-
skota til flokkshollustu manna og reynt að beita póli-
tískum áhrifum. Flokksaginn á að koma í staðinn fyrir
vilja fólksins. Stuðningsmenn Ásgeirs Ásgeirssonar erxi
úr öllum flokkum og öllum stéttum þjóðfélagsins. Þeir
hafa ekki haft með sér nein skipuleg samtök á horð við
það sem stjórnmálaflokkarnir liafa. Þeir höfðu heldúr
ekki hugsað sér að hafa uppi áróður í þessuin kosning-
um, heldur Iáta þjóðina alveg sjálfráða. En úr því sem
komið er, verður ekki hjá því komizt, að mæta að ein-
hverju leyti áróðri stjórnarflokkanna. Til þess er þetta
blað stofnað og til þess að færa kjósendum fregnir af
kosningaundirbúningnum og útlitinu.
Skrifstofa hefur verið sett á Iaggirnar í Reykjavík og
héraðsnefndir stofnaðar eftir því sem til hefur náðst.
Eru stuðningsmenn Ásgeirs Ásgeirssonar hvattir til að
hafa samband við nefndirnar og skrifstofuna og til að
útbreiða blaðið efíir því sem frekast eru föng á.
Munið íslendingar, að
f fólkið velur forsetann
en el|ki fámennur hópur úr forystuliði neins stjórn-
málafiokks.
Bernhard Stefánsson, Emil Jónsson,
Guiínar Thoroddsen, Jakobína Ásgeirsdóttir,
Laufey Vilhjálmsdóttir, Soffía Ingvarsdóttir.
Kappleikur Brentfords og Reykja
víkurúrvalsins í fyrrakvöld
KNATTSPYRNUKAPP-
LEIKNUM s.l. •miðvikudags-
kvöld milli brezka atvinnuliðs-
ins og úrvals Reykjavíkurfélag-
anna lauk með öðrum hætti en
almennt hafði verið búizt við.
Fæsta mun hafa grunað að ís-
fendingarnir myndu ganga með
sigur af hólmi í viðureign við
þessa brezku atvinnukappa á
knattspyrnusviðinp, en þó fór;
svo að landarnir sigruðu með1
2:1 eftir skemmtilegan og fjör-
ugan leik, þrátt fyrir óhagstætt
veður, kulda og storm.
Brentford-Bretarnir eru
vissulega snjallir knattspyrnu-
menn, þó langt sé írá að þeir
séu með þeim snjöllustu er-
lendu knattspyrnumönnum,
sem sótt hafa okkur heim, að
minnsta kosti eítir þessum
fyrsta leik þeirra að dæma.
Bretarnir áttu völ á marki og
kusu -þeirj gð leika nndan vindi.
Hófu þéír þegar að sækja fast
fram til ísl. marksins — en sókn
þeirra var vasklega hrundið.
Er 5 mín. voru af leik, fengu
Bretar hornspyrnu á íslend-
inga, sem Goodwin h. úth. fram
kvæmdi vel, -en allt kom fyrir
ekki.
Eftir 8 mín. spknai'lotu Bret-
anna, sem þeim þó tókst ekki
að gera neitt úr, sneru íslend-
ingar skjmdilega vörji sinni upp
í harða sókn, sem vxrtist komá
Bretum algerlega á "ovart. Stutt
ar og réttar sendingar gsngu ör
hratt frá manni til manns, og
enduðu með föstu og óverjandi
skoti frá; Reyni Þórðarsyni í
mark, út við stöng, óverjandi
með öllu, og náði brezki mark-
vörðurinn ekki að nöndla knött
inn fyrr sn hann greiddi hann
úr netinu. Mark þetta- ö.rvaði
mjög ísl. liðið til dáða og færði
þvi heim sanninn um að það
mætti sin vissulega nokkurs í
viðskiptum við þessa gesti frá
föðurlandi knattiþyrnunnar.
Bretar herða sig nú er þeir hafa
fengið þetta mark, en sóknar-
lotur þeirra 'stranda allar á
vörn ísl. liðsins, sem hvergi gsf
ur eftir.
Framherjarnir ísl. láta held-
ur ekki á sig ganga málin. Þeir
sækja fast fram, og skiptist á
sókn og vörn hjá báöum liðum.
Á 15. mín. rann knötturinn
fram hjá auðu rharki Bretanna,
og á 18. mín. tekst -enska mark-
manninum að loka marki sínu á
síðasta augnablikj með því að
hlaupa fram. En á 20. mín. tókst
Bjarna miðh. að skora frá víta-
teig með föstu skoti eftir góðán
samleik.
S.tóð nú leikurinn 2:0 fyrir
Reykjavík. •—•' Það, sem eftir
var hálfleiksins hertu Bretar
sig mjög, en vörn úrvalsliðsins
lét engan bilbug á sér finna —
voru þar drýgstir Karl, og'
Magnús í markinu. Þó kom svo
að lokum, að Bretíim tókst að
skora þarna sitt fyrsta pg síð-
asta mark í leiknum, skoraði
Goodvvin h. úth. með koll-
spyrnu. Lauk þessum fyrri hálf
leik með 2; 1 fyrir úrvalið.
I síðari hálfleik sóttu Bretar
gegn vindinum, og var leikUr
þeirra allur kröfíugri og á-
kveðnari -en fyrr. Sóttu þeir fast
fram til ísl. marksins,, sem þó
sjaldnast var í alvarlegri hættu
— vörnin var hin skeleggasta
og brást aldrei á hverju sem
gekk. Höfuðstoð liennar var
Karl Guðm. sem sýndi afburða
þróttmikinii leik og úthald. Á
10., 22. og 35. mín. íengu Bret-
ar hornspyrnur, en þrátt íyrir
að þeir vönduðu sig við fram-
kvæmd þeirra, nýttust þær
ekki. Á 35. mín. bjargaði Karl
algerlega ísl. markinu á allra
siðustu stund.u með því að
skalla upp fyrir þvcrslána. Var
þetta gert af þvílíku snarræði
að undravert var.
Þrátt fyrir það þó Bretar
legðu sig .alla fram. í þéssúm
hálfleik og sýndu oft ágætan
Lsik, þá átti þó ísl. liðið nokkur
tækifæri á enska markið þar
sem hurð skall nærri hælum,
eins og þegar Reynir á 28. mín.
skaut fast á mark, en markmað
ur bjargaði nauðulega með því
að gera horn, og á síðustu mín.
skoraði Gunnar mark meö föstu
skoti, en var rangstæður.
Þrátt fyrir þessi úrslit er því
ekki að leyna, að lið þetta er
gott knattspyrnulið, enda at
vinnuménn í íþrótinni, svo mik
ils má því af þeirn vænta, enda
mun það sjálísagt koma í ljós í
síðari léikjum þeirru hér, að um
er að ræða menn, sem kunna
sitt ,,fag“. Hin svegar er því
heldur ekki að leyna, að ísl. lið
ið kom á óvart með leik sinum,
sem bæði í sókn og vörn var
með ágætum, og sýndu aílir
leikmenn þess mikinn dugnað
og þol, og héldu hlut sínum.full
komlega til hins ýtrasta.
Dómari var Þorlákur Þórðar-
son og dæmdi vel. Ebé.
AB 4