Alþýðublaðið - 21.06.1952, Qupperneq 4

AB-Aíþýðubfaðið
21. júní 1952
Deilurnar um forseíakjörið
' MORGUNNBLAÐIÐ tók
sér fyrir hendur í gær, að
skýra það rétt einu sinni enn
fyrir sauðsvörtum almúgan-
um, hver það væri, sem vakið
hefði deilurnar um forseta-
kjörið. Og eins cg að líkum
lætur verður því ekki skota-
skuld úr því. „Tveir stærstu
stjórnmálaflokkar þjóðarinn-
ar, Sjálfstæðísflokkurinn og
Framsóknarflokkurinn reyndu
í marga mánuði“, segir það.
■ „að koma á samkomulagi og
- sáttum um frambjóðanda til
forsetakjörs. Það strandaði
fyrst og fremst á einum
flokki og einurn manni, Al-
þýðufiokknum og einum leið-
toga hans, Ásgeiri Ásgeirs-
syni“. Og svo sem það óttist,
að þetta muni ekki nægja,
bætir það við: „Fram hjá
þeirri staðreynd verður því
■ ekki gengið; að það er Al-
þýðuflokkiirinn og Ásgeir Ás-
geirsson. sem hafa vakið þær
deilur, sem nú standa yfir
■ um forsetakjörið“.
Lítum nú ofurlítið nánar á
þennan málflutning: Jú, ekki
, vantaði það, að tveir stærstu
stjórnmálaflokkar þjóðarinn-
ar, eða réttar sagt formenn
þeirra, Óiafur Thors og Her-
mann Jónasson, tækju sér
mánuði, eins og Morgunblað-
ið segir, til þess að koma á
samkomulagi og sáttum um
frambjóðanda til forsetakjörs
b — sín í milli. En við Alþýðu-
flokkinn reyndu þeir ekkert
1 samkomulag. Honum buðu
þeir ekkert samstarf um for-
setakjörið og því síður leit-
uðu þeir nokkurra tillagna
hans um framboð. Þvert á
móti fór allur sá langi tími
sem þeir Ólafur og Hermann
eyddu í baktjaldamakk sitt
! u,m forsetaframboð, í það að
finna einhvern frambjóðanda
1 á móti því forsetaefni, sem
I langlíklegast var til samein-
ingar sökum fylgis í öllum
j flokkum, — Ásgeiri Ásgeirs
1 syni.
En sem kunnugt er gekk
sú leit þeirra Ólafs og Her-
manns illa. Gísla Sveinsson
vildu þeir ekki, Thor Thors
gaf ekki kost á sér, enda Her-
! manni ekki að skapi; síðan
var reynt við Jón Ásbjörns-
son, sem báðir gátu sætt sig
við; en hann sagði nei. Og þá
uppgötvaði Hermann seint
og síðar séra Bjarna og fékk
Ólaf til þess að fallast á hann,
svo að hægt væri að bjóða
fram á móti Ásgeiri Ásgeirs-
syni. Síðan var því yfir iýst,
að enginn kæmist í .hálfkvisti
við séra Bjarna að hæfileik-
um til að gegna embætti þjóð
höfðingjans, — þó að það
væri að vísu furðuseint upp-
götvað. Og svo var framboð
hans gert að flokksmáli og
flokksvélarnar og flokksblöð
in sett í gang, með engu
minni áróðri og óhróðri en
við hatrömustu alþingiskosn
ingar.
Þetta veit öll þjóðin í dag,
að er sannleikur málsins. Það
voru tveir valdamiklir og
ráðríkir flokksforingjar, þeir
Hermann Jónasson og Ólafu.r
Thors, sem stóðu, í óþökk
mikils hluta, sennilega meiri-
hluta, flokksmanna sinna, á
móti sameiningu um framboð
Ásgeirs Ásgeirssonar, ákváðu
sín á milli framboð séra
Bjarna og stofnuðu þar með
til þess stríðs, sem nú stendur
um forsetakjörið.
En þeir hindruðu ekki að-
eins einingu um forsetakjörið.
Þeir bera einnig alla sök á
þeim ómenningarbrag, sem
settur hefir verið á kosninga-
baráttuna; því að það eru
þeirra blöð, fyrst og fremst
Morgunblaðið og Tíminn, sem
hafa háð hana með þeim
ósæmilega, persónulega rógi,
sem jafnan einkennir hina
flokkspólitísku baráttu hér
á landi og er að vísu lítt
þolandi, hvar og hvenær, sem
hann er við hafður, en þá
fyrst þó með öllu óþolandi,
þegar verið er að mann-
skemma með honum fram-
bjóðanda til hins virðulega
embættis þjóðhöfðingjans,
eins og Morgunblaðið og Tím
inn hafa gert.
Morgunblaðið ætti því að
sjá sóma sinn í því, ef það
skeytir þá yfirleitt nokkuð
um skömm eða heiður, að
að skrifa sem minnst um þáð,
hver vakið hafi deilurnar u.m
forsetakjörið; því að það
gerðu fyrst af öllum þeir Ól-
afur og Hermann með ofríki
sínu; en sjálft hefur Morgun
blaðið ekki átt hvað minnst-
án þáttinn í því, að setja á
þær deilur þann ómenningar
brag, sem yfirgnæfandi meíri
hluti þjóðarinnar bæði harm
ar og fordæmir.
Tilkynning frá bæjarverkfræðingn-
um í Reykjavík.
Að gefnu tilefni er vakin athygli á því, að torf-
rista á erfðafestulöndum, svo og á öðru landi
bæjarins er bönnuð, nema sérstök heimild bæj-
arverkfræðings komi til.
Þeir, sem gerast brotlegir gegn fyrirmælum þess-
um, verða látnir sæta ábyrgð skv. lögum.
BÆJARVERKFRÆÐINGUR,
Vefrarverfíð aligóð á

. Sonja Ziemann heitir þessi unga stúlka,
iSy stjarna. er 24 ára að aldri, þýzk að ætt og talin ein
af hinum upprennandi kvikmyndastjörn-
um. Hún leikur í brezkri kvikmynd, sem verið er að taka og
nefnist „Made in Heaven.“
,ForsetakJör‘ segsrs
Framboð lén
'AB — AJirý3ub5a5iS. Otgefandl: AlþýBufloUrurtnn. Rltstjórl: Stefán PJetursson.
A.uglýííingastjéai: Emma Möller. — Sitstjómarsínsar: 4S01 og 4802. — Augíýsinga-
■tœi: 4908. — Afgreiöalusiini: 4900. — AlþýöuprentsmiSJan, Hverflagötu 8—10,
Víglundur Möller, ritstjóri
„Forsetakjörs“, blaðs síuðn-
iugsmaiuia Ásgeirs Ásgeirs-
sonar, skrifar í nýútkommi,
fjórða tölublaði þess:
ALLIR ÞEIR mtnn, sem nú
eru að reyna að gylla framboð
séra Bjarna Jónssonar fyrir þjóð
inní, vita ofurvel að það voru
ekki forsetahæf.iieikar söra
Bjarna, sem réðu vali hans. Það
var neyðarúrræði þeirra Her-
manns og Ólafs til þess að ná
einhverju miálamyndar sam-
komulagi um framboð, eftir að
þeir höfðu vikum saman leitað
með logandi ljósi að manni, sem
Hermann Jónasson gæti sætt
sig við. Þeir gengu á fund séra
Bjarna að flokkum sínum for-
spurðum og þeir sömdu við hann
upp á væntanlegt samþykki
hinna fámennu flokksráða
sinna. Lengra náði aldrei hugs
un þeirra. Almennir kjósendur
áttu hér engu að ráða. Samt tókst
nú ekki betur til en svo, að þeg
ar Ólafur Thors lagði þessa
„lausn“ vandamálsins fyrir
flokksráð sitt, þá var ekki nema
helmmgur þess á fundi, og vafa
laust hefur hann túikað mál sitt
þar á þann veg, að nú lægi líf
og heiður fíokksins við, að ekki
yrði mótmælt. Vitað ér þó að
xhenn voru þar ékki á einu
máli, þótt sam'þykkt væri að fall
ast á þessa fjarstæðu. í mið-
stjórn Framsóknarflokksins
munu skoðanir hafa verið mjög
skiptar, og úrslit atkvæðagreiðsl
unnar eru talin nokkuð óvisss,
þar sem formaður flokksins við
hafði þá undarlegu aðferð, a.ð
stinga seðlunum í vasa sinn ó-
töldum.
, Þetta er þá sú þjóðareining,
sem stjórnarblöðin eru að
fræða lesendur sína um dag
hvern! Það er vitað mál, að í
miðstjómum beggja þessara
Frá fréttaritara AB á Súg-
andafirði.
Vertíð hætti hér um miðjan
maí. Bátar hefðu þó róið eitt-
hvað lengur ef afli hefði verið.
Strax r,m mánaðarmótin apríl-
maí fór að tregast og í síðustu
róðrunum var aflinn ekki meiri
en*l—2 tonn. Alls hafa þessir
fimm bátar ,sem héðan reru á
vetrarvertíð, borið að landi
rúm 1600 tonn af slægðum
fiski með hau,s. Aflahæst varð
m.b. Freyja, eign Friðberts
Guðmundssonar, útgerðar-
manns. Varð hásetahlutur þar
rúmar 15 þúsund krónur. Skip-
stjóri á Freyju er Ólafu.r Frið-
bertsson. Þessi vertíð hefir
verið skárri en vertíðar undan-
farinna ára. Mun þó frelcar
í'óðrafjöldi en aflasæld hafa
ráðið þar mestu um.
Smærri bátar eru að búa sig
út á handfæraveiðar en fáir
byrjaðir róðra svo ekki er hægt
að segja u,m aflahorfur.
Togarinn Röðull frá Hafnar-
firði kom hingað þann 3. þ. m.
og landaði hér nýjum fiski óg
saltfiski. ísver h.f. keypti nýja
fiskinn, 71 tonn, og var hann
hraðfrystur. Var nýi fiskurinn
að mest afli togarans síðasta
sólarhring útivistar hans. Salt-
fiskurinn vóg 249 tonn, nær
eingöngu þorskur. Þurkver h.f.
keypti hann og er fyrirhugað
að fullverka fiskinn hér. Er
þetta í fyrsta sinn, sem togari
hefir landað hér fullfermi
fiskjar. Munu þessi fiskkaup
hressa verulega upp á atvinnu-
möguleika hér í sumar.
flokka var hægt að ná miklu
meiri „þjóðareiningu“ um fram
boð Ásgeis Ásgeirssonar heidur
en séra Bjarna Jónssonar, auk
/þess sem sú þjóðareining, er
venjulegt fólk nefnir því nafni
— almennur vilji kjósenda í
landinu — var fyrir hendi tim
írar.iboö' Ásg-eirs Ásg-eirssonar,
en ekki séra Bjama iónssonar.
Það er á vitorði allra, seni
nokkuð hafa kynnt sér þetta
mál, að óskiljanleg óvild Her-
manns Jónassonar til Ásgeirs
Ásgeirssonar er orsökin að fram
boði séra Bjarna. Ólafur Thors
og flest allir forustumenn sjálf
stæðisfiokksins hefðu stutt Ás-
| geir, ef- Hermann hefði verið fá
j anlegur til þess, og meirihluti
! forystumanna Framsóknar-
j flokksins hefði gert það líkp,
I Þegar svo þar við bætist, að all
' ur þorri landsmanna hefði með
ljúfu geði greitt honum atkvæði
til þessa virðingarstarfs, þá er
það auðsætt, að það eru aðallega
þessir tveir menn, sem þjóðin
getur kennt um þá vanvirðu,
sem henni heíur verið sýnd með
aðförum stjórnarliðsins í þess-
ari kosningabaráttu.
spekinema að
SUMARSKÓLI guöspekinema
hefst í dag, laugardag, og
verour hann að þessu sinni í
Hlíðai’dalsskóla í Ölfusi. Þátt
takendur úr Reykjavík fara
austur í bifreið og koma sam
an viS Guðspekifélagshúsið kl.
1,30. Verður þá lagt af stað
baðan.
Bókin um bílinn.
H.F. LEIFTUR hefur nú
gefið út „Boken om bilen“
eftir Axel Rönning í þýðingu
Þórðar Runólfssonar vélfræð-
ings:
Með útgáfu þessarar bókar
er bætt úr langri vöntun á
heppilegri kennslubók fyrir
bílstjóra. Bókin um bílinn er
frá höfundarins hendi ein af
vönduðustu fræðibókum sinnar
tegundar að áliti flestra, sem
til þekkja.
Er gleðilegt að sjá slíka úr-
valsþýðingu fræðimannsins
Þórðar Runólfsonar, sem hefur
tekizt að snúa bókinni á fagurt
og aðgengilegt íslenzkt mál,
án þess að frumútgáfan tapaði
nokkurs staðar.
Þýðandi leggur til ýmis ný-
yrði, sem nauðsynlegt var, og
eru þau mörg góð. Sem dæmi
bendi ég á nafnið hverfiliðuf
(Universal jiont), sem hér hefur
oft verið nefndur hjara- eða
hjör-liður.
Bókin er vándlega bundin, í
sterkt og fallegt band. Frá-
gangur er allur góður og
prentun ágæt. Þessi bólc er
öllum þeim til sóma, sem að
henni standa.
Nú vil ég með þessum línum
benda bíleigendum og bílstjór-
um á, að þessi bók flytur þeim
svo mikinn fróðleik og þekk-
ingu á þessum þarfa þjóni ís-
lenzku þjóðarinnar (bílnum)
að fáir munu hafa efni á því,
að láta vera, að kaupa hana,:
lesa og læra.
Reykjavík, í júní 1952.
Nikulás Steingrímsson.
AB 4