Alþýðublaðið - 19.08.1952, Blaðsíða 8

MSnnrngarÍa
hús bæiarin
Reykvíkingaféiagið setti töflu á eitt
af húsum „Inhréftingánna^.
ALLMIKILL MANNFJÖLÐI safnaðig-t saifein i Aðalsiræti
v.un þrjúleytið í sær, er afhjúpuð var minninga^tafla s'ú. er
ffieykvíkingafélagið hefur látið gera og setja á liúsið nr. 10 við
Aðalstræti, en það er elzta hús bæjarins. Viihjálmur Þ. Gísia-
son, skólastjóri, rakti fyrst í stuttu máli sögu hússins, en síðan
afhjúpaði Hjörtur Hansson, framkvæ'^’astjóri Eeykvíkingafé-
Jlagsins, töfluna, en á henni stenúur: „E’zta. Irús í. Keykjaví?-.
Eltt af húsum „Innréttinga” Skúia Magnússonar, 1752. —
.Kéykvíkingafélagið 1952’1. .. .f : í
Að athöfninni lokinni hafði'* .....-f; , ffffTflf
féíagið boð inni fyrir nokkra
gesti að Hótel Borg. Bauð ; |
Hjörtur Hansson memi vei- 1
kómna og lýsti nokkuð töfl-
ur|ni, . Er þetta köpartafla,
gerð af August 'Hákonsen, en
se{t u.pp af Þorsteini lijálm-
arfesyni, húsgagnasmið.
Vilhjálmur Þ. Gíslasön rakti
iu3 nokkru nánar sögu hússins;
en í því er nú verzlun Silla
ogj Valda. Það er,'reist, eins og
fyrr getur, 1752, brann að
r.ökkrú leyti 1764, en var þeg-
ar.í stað byggt u,pp aftur. Lagði
Vilhjálmur áherzlu á tengs!
hússins við verzlunar- .kirkju-,
foúkmennta- og stjórnmálásögú
laadsins. Þarna var hluti af
innréttingu.num; þarhá bjó
Göir Vídalín, fyrsti biskup yf-
ir • öllu landinu, 1807—1823.
Þarna bjó Sigurður Pétursson.
skáld. og þarna bjó Jens Sigr
yrðsson, latínuskólakennári. i UM SÍÐUSTU HELGI fór
brc-ðir Jóns forseta, og bjó for-. fram handknattleiksmót á ísa
sefinn hjá honum flest. sum.ur, J firði og tóku þrjú félög þátt í
er. hann var hér á þingi. Kvað | mótinu. Stefnir úr Súganda-
Vilhjálmpr Skúla fógeta hafa firði og Hörður og Vestri af
ALÞYBUBLA9IB
Þarft fvrirtœld
vlð OskjyhSi
.MAKG.VItKJ; dótþir Tru-
ínáns fofsetá, h'efúr undanfárið
verið , á ferðálgjgl jum Æ'Vrópu.
. Hún kom, tii. Berlínar, um
dagin.n og fós áAImörh,u.m. rúss-
neska. , herná-mssyseðisins til
þess, að . kkpða , B'randenburger
T.qp, en þáð diggúr,. ás. mörkUm
brezka og -1ússneská syáeðísins.
Ekfii.fÓÍ Jhún vfir striliið'y1
inpleitt í landinu verklega,
hagnýta menningu, sem veitti
inönnum nýja trú á lífið í land-
inu; hér hefði skapazt bæjar-
raenning; en fram að þeim
tíma hafi flestar tilraunir til
að mynda bæi hér á landi ver-
ið'- kæfðar.
‘Hjörtur Hansson sagði frá
helztu málum, er Reykvíkinga-
félagið hefur á prjónunum nú,
Hefur þegar verið mikið unnio
að Árbæ, sem Reykjavíkurbær
, Framh. á 7. síðu.
ísafirði.
Úrslit urðu þau að Stefnir
frá Súgandafirði sigraði, og er
það í fimmta sinn, sem félagið
vinnur þetta mót, og hefur þar
með unnið til eignar verðlauna
grip, sem um var keppt, en það
er stytta af handknattleiks-
manni.
Einstakir leikar fóru þ.annig
að jafntefli varð milli Hörð og
Stefnis 3:3, Hörður sigraði
Vestra með 8:2 og loks sigraði
Stefnir Vestra með 8:1.
Egyptaland:
Einn óeirðarmannanna va
dæmdur fil dauða í gær
------4------
28 bíða dóms fyrir herrétti.
RÉTTABHÖLDUM hélt áfram í gær fyrir herrétti þeim í
Alexandríu, sem fjallar um óeirðir þær, er urðu í verksrnifiju
skammt frá borginni, fýrir rúmri viku. — Hafa 29 verkamenn
verið dregnir fyrir réttinn, og var einn þeirra dæmdur 111
dauða í gær.
t. . - * ■
* Var maðurinn sekur fund-
inn um að hafa myrt tvo at
|hermönnum þeim, sem sendir
voru til að skakka leikinn,
Dómurinn hefur verið stað-
festur af Aly Maher, forsætis-
ráðherra, og Naguib, hershöfð-
íngja. Var dómurinn lesinn
upp úti, og hlýddi fjöldi fólks á.
Naguib tók það framl í við-
tali við blaðamenn í gær. að sú
fyrirætlun ríkisstjórnarinnar,
að kau.pa stórjarðir og skipta
þeim milli fátækra, væri ekki
komúnismi, heldur hreinar
þjóðfélagslega umbætur.
Herskólaskylda verður nú
inníeidd í öllum , skólum í
Egypta'landi.
ferðaiög um Fjalia-
baksleið nyrðri
PÁLL ARASON og Úlfar Ja-
cobsen komu í fyrrinótt úr 9
daga ferðalagi um Fjallabaks-
leiö nyrðri. Voru þeir með tvær
bifreiðir og 12 farbega, en með
■í förinni var ennig jeppi, sem
Arngrímur Ólafssoa prsntar.i
ók.
Veður var hið ákjósanlegasta
leiðina alla, sólskin og blíða, og
lætur ferðafólkið mjög vel yfir
ferðinni, enda leiðín mjög fögur
Gg sérkennileg.
LANGT ER SÍÐAN því var
fvrst hreyft í Alþýðublaðinu,
að þörf væri á að koma upp
almenningsþvottahúsum hér í
Reykjavík, þar sem húsmæð-
u,r gætu fengið þvott sinn
þveginn gegn hóílegu gjaldi
eða þvegið hann sjá’far í vél-
um þvottahússins. Vélatækni
■; nútímans er svo mikil orðin.
að það ætti að vera óþarft, að
kenur- þyrftu að slíta sér út á
. því að þvo þvott sinn í hönd-
um. 'þott fjárhagu.r þeirra sé
ékki svo góður, að þær geti
eignazt þvottavél. Fátæku
húsmæðurnar eiga ekki síður
skilið en hinar efnaðri að fá
að losna við þetta erfiði.
NÚ HEFUR EITT SLÍKT
ÞVOTTAHÚS verið stofnað
hér í bæ, og eftir því sem
heyrzt hefui’, gefst það vel.
Aðalatriðið í rekstri slíkra
fýrirtækja er ekki þgð, hve
: hagnaðu.r þeirra er rhikill,
;■ héldur hitt, hversu margir
telja sér hag í að nota' þau.
Og aðsóknin að þessu nýja
þ.'vottahúsi, Snorralaug, virð-
. ist hafa verið góð.
EN AÐSTÆÐUPl í Reykjavík
éru á margan hátt öðru vísi
eri í borgum erlendis. Borgin
er dreifð um stórt svæði, og
flestar húsmæður þurfa að
fara í bifreið til þess að flytja
þvottinn að heiman og heim.
Þess vegna væri það gott, ef
hægt væri að koma upp al-
menningsþvottahúsu.m víðar,
t. d. austur í úthverfunum og
í vesturbænum.
Verðiaun Fegr-
Litii drengurinn
iaiinn úr hæftu
LITLI drengusinn, sem slasað
ist í bifreiðinni á leu'5 til Hólma
víkus, er nú talinn úr allri
hættu.
Drengurinn hlaut höfuðkúpu
brot, áverka á andlit og brákað
ist á handlegg. Hafði hann stað
ið fyrir aftan bifreiðarstjóra-
sætið, en misst jaínvægið og
gripið til hurðarinnar, er beygt
var að hliði nokkru. Opnaðist
hurðin og hann varð á milli
hennar og stafsins. er ekið var í
hliðið. Bifreiðarstjóranum tókst
að forða því, að afturhljólið
færi yfir drenginn, með því að
nema staðar mjög snögglega.
TJaran hefur runnið f iæjkjum niður á
tún og í skurðinn við fiugvaliarveginn®
----------------------------♦----------
ÞAÐ EEU ekki tugir heldur hundruð fuglar, sem látið hafa.
lífið í tjörusvaðinu suður við Oskjuhlíð, sem minnst var á í'.
blaðinu á sunnudaginn. Tjörutunnurnar, sem runnið hefur úrs,
eru búnar að Iiggja þarna í nrörg ár, og að minnsta kosti síð-
ustu tvö árin hafa tjörulækir runnið út á melinn við tunnurnar
og niður á túnið þar fyrir neðan, svo og um alla skurði og lægð'-»
ir þarna í nágrenninu.
I * Það var 13 ára drengur, Guff
mundur Karl Ásbj’þrrisson, Eski.
hlíð 11, sem fyrstur l.afði orð á,-
því, að fuglar sátu íastir í tjöru.
lækjunum, og sagði faðir hans,.
Asbjörn Stefánsson læknir, í vi®
tali við blaðið í gær, að dreng-
urinn hefði fyrst haft orð á^
þessu fyrir tveim árum, en aldr
ei munu hafa verið jafnmikil.
brögð að þessu og i vor, enda
hafa tjörulækirn r vaxið. Ný-
lega fór Ásbjörn að gæta aff:
þessu og sá þá hrónn af dauð-
um fuglum í tjörunni
Tíðindamaður blaðsins fó: £
gær suður að Öskjahiíð tii bcsst
að skoða fugiavalinvi, og er þaS
ljót sjón. Tugir af " smáfuglurn
sjást upp úr tjörunm, en flestm
eru algjörlega sokknir, endá
rennur tjaran til í hitu/m og
alltaf bætist við tjörulækiná úr
hinum ryðbrunnu tuitnum. Mést
er þarna af smáfuglum, þröstunt
og sólskríkjum. en einnig máj
sjá þarna hræ stærri fugla, með
al annars nokkra æðarfugla og;
endur.
Tunnurnar, sem tjörulækvrniK
renna .úr eru í tveim stöðumí
með litlu millibili á rr^’num
milli Öskjuhlíðar og vegarinsi
suður á flugvöll. Sumar eru fulli
ar af tjöru, en aðrar eru orðnar
tómar, og hefur tjaran runnið
úr þeim um stórt svæði. Þarna;
hagar þannig til, að halli er frá
melnum, þar sem tunnurnar
íiggja, niður á túnið fyrir neffi
an, og eru tjörulækirnir niður
um allt tún og sjást varla fyrir
grasinu fyrr en alveg er komið
að þeim. Þá hefur tjaran og runrt
ið alla leið niður í skurðinn með
fram flugvallarveginum, og flýfc
ur þar ofan á vatninu.
Talið er að bærinn eigi þessar
tunnur, og sýnir þetta m. a„
glögglega þann geýgvæniega
(Frh. a 7. síðu.)
EINS OG ENDRANÆR
veitti Fegrunarfélagið verðlaun
í gær fyrir fallegastan garð í
Reykjavík, svo og sérstök
verðlaun fyrir góða hirðingu
og ræktun. Fara hér á eftir
nöfn þeirra, er vi'ðurkenningu
hlutu:
1. verðlaun: Garður H. Faa-
berg og frú, Laufásvegi 66.
Verðlaunaskjöl fyrir góða
hirðingu og ræktun: Nökkva-
vogu.r 62; Haraldur Ólafsson
og frú. Otrateigur 6; Guð-
mundur Jónsson og frú. Mið-
tún 15; Theódór Gíslason og
frú. Barmahlíð 13; Halldór
Dungal og frú. Norðurmýri;
Gu.nnar Hannesson og frú.
Aragata 3; Jón Steffensen og
frú. Sólvallagata 28; Hilmar
Stefánsson og frú. Faxaskjól 4;
Jóhann Wathne og frú.
Ísíenzkum
undi boðið
iil Svíþjóðar
RITHÖFUNDAFÉLAGI ÍS-
LANDS hefur borist bréf frá
Sambandi sænsku samvinnufé-
laganna, þar sem það býður ís
lenzkum rithöfundi til þriggja
vikna dvalar í námsheimili þess
„Vár gárd“ í Skerjagarðinum
sænska, dagana 8. — 27. septem
ber n. k.
Boðið tekur ekki til ferða-
kostnaðar fram og aftur, en
dvalarkostnaður allur á heimil
inu er ókeypis. Er þetta í ann
að sinn er sænska sambandið
býður íslenzkum rithöfundi til
dvalar í Svíþjóð.
Þeir rithöfundar, sem hefðu
hug á að þiggja þetta góða boð,
þurfa að snúa sér til formanns
Rithöfundafélags íslands, Sig-
urðar Grímssonar fyrir 25. þ.
m.
Úrsltf gelrauna-
Tiu reykvískir yerkamenn hafa
verið ráðnir fðl Græniands
TIU REYKVISKIR HAFN-
ARVERKAMENN eru komnir
til Grænlands. Eiga þeir a'ð
vinna þar við uppskipun á
vegum blýnámafélagsins.
Samkvæmt upplýsingum, er
AB fékk í gær hjá afgreiðslu
Sameinaða gufuskipafélagiins,
'en það hefur hér afgreiðslu
fyrir blýnámufélagið og réði
, verkamennina, fójru iiinir 10
! reykvísku verkamenn héðan á-
jleiðis til Grænlands 5. ágúst
s.ðast libinn, og eru þeir ráðnir
'í einn mánuð, eða þann tíma,
sem íslaust er og hægt er að
koma flutningum við.
Verkamennirnir fórú til
Meistaravíkur og vinna þar að
uppskipun úr skipum, sem
flytja þangað vörur til blý-
námsinr, frá Danmörku.
Héðan fóru verkamennirnir
með norska skipinu ,,Jopeter“
og eru þeir a'ð sjálfsögðu á
launum frá því að þeir létu úr
höfn héðan og þar til þcir koma
afíur.
Verkstjóri íslenzka virinu-
flokksins er Guffbjörn Árna-
son.
leikjanna J
ÚRSLIT leikjanna á 10. gefc-
raunaseðlinum urðu. sem hér
segir:
KR—-Valur 1-5 2
V alur—-V íkingur 4-1 1
Hálsingborg—Malmo 1-1 X
Dj urgárden—GAIS 1-5 2
Elfsborg—Degerfors 1-2 2
Göteborg—AIK 5-3 1
IFK Malmö—Norrköping 0-3 2
Örebro—Jönköping 2-4 2
AB—Esbjerg 2-4 2
Frem—B-1909 2-2 x
Odense—Skovshoved 1-1 X
Köge—B93 1-3 2
AÐFARANÓTT LAUGAE-
DAGSINS kviknaði í korn-
hlöðunni á Sámsstöðum í
Fljótshlíð; en eldurinn var
slökktur áður en verulegt
tjón varð af. Hætta er talin á.
að kveikt hafi verið í, og er
málið nú í rannsókn.