Alþýðublaðið - 04.10.1952, Qupperneq 5
'iíBÍ'i do fi!!!iíi'¥lGíslason:
rlefur Sjálfsfæðisflokkursmi horfsð
ra íhaldi fil norræns sósíalisma!
í FORUSTUGREIN sinni í
Syrradag ræðst Morgunblaðið
ákaft á Alþýðuflokkinn og
stefnu hans, og getur það ekki
talizt til nýjunga, sem betur
fer. Hitt er aftur á móti 'nýst-
árlegt við þessa ritsmíð, að þar
er revnt að sækja rökin fyrir
árásunum í nýútkominn bæk-
Jing eftir einn kunnasta hag-
fræðing danskra jafnaðar-
xnanna, Jörgen Paldam. Svo
vel þekkir sá, sem þetta ritar,
skoðanir Jörgens Paldams, að
hann véit, að Paídam þætti það
spaugilegt, ef hann frétti, að
Morgunblaðið, málgagn ís-
lenzka íhaldsflokksins, leitaðist
•við að telja sér rit hans til inn- e-
iekta.
aðist gífurleg spilling. A
hvoru tveggja ber Sjálfstæð-
isflokkurinn höfuðábyrgð
sem sterkasti aðilinn við
framkvæmd þeirra, þótt
hann sé nú sífellt að reyna
að koma þessari ábyrgð af
sér með því að segjast ekki
hafa viljað það, sem haim
gerði.
. Það er uppistaðan í þessan
jgrein Morgunblaðsins, að Al-
býðuflokkurinn hafi í verzlun-
armálum aldrei viljað annað en
ihöft og skriffinnsku. Sjálfstæð-
ysflokkurinn hafi hins vegar
alltaf viljað „samkeppni“ og
.„frjálsa verzlun“. Það vilji
Siinn ágæti danski hagfræðing-
sur líka. Og þá geti menn séð,
ivor hafi rétt fyrir sér hér á
Jandi, Alþýðuflokkurinn eða
Sjálfstæðisflokkurinn! Skrif
Alþýðublaðsins séu slík, að
engu líkara sé.en það haldþ að
allir lesendur þess séu „fó-
'bjánar a. m. k. í öllu, sem snert
Sr efnahagsmál11!!
Það eru rakalaus ósannindi,
(Dg raunar marghrakin^að Al-
jþýðuflokkurinn hafi haft verzl
anarhöft að sérstöku stefnu-
skráratriði. Það eru nú nær 13
ár síðan Sjálfstæðisflokkurinn
og Alþýðuflokkurinn eignuðust
fyrst fulltrúa í sömu ríkis-
stjórn. Sú stjórn beitti-verzlun-
arhöftum sem einum þætti
stefnu sinnar í efnahagsmál-
um, og hið sama gerðu allar
stjórnir, sem síðan hafa setið,
þar til núverandi stjórn tók við
völdum vorið 1950.
AlþýSuflokkurinn átti ekki
fulltrúa í öllum stjórnum,
! sem sátu á þessu tímabili.
Sjálfstæðisflokkurinn átti
hins vegar fulltrúa í þeim
öllum, og hann er eini ís-
lenzki stjórnmálaflokkurinn,
sem hefur átt fulltrúa í þeim
öllum. Hann er því meira
liðinn við haftastefnuna hér
j á landi en nokkur hinna
flokkanna, enda hefur hann
haft sterkustu aðstöðuna í öll
um þeim nefndum og ráðum,
sem stjórnað hafa höftunum,
og átt formenn flestra þeirra.
Ef greinarhöfundur Morgun-
Waðsins er ekki „fábjáni a. m.
Xi. í öllu, sem snertir efnahags-
anál“, — og skal fúslega játað,
að ekki er ástæða til þess að
Sialda það — hlýtur hann að
vita, að á öllum. þessum árum
var mjög erfitt að komast af
án verzlunarhafta, svo að
Sjálfstæðisflokknum skal í
sjálfu sér ekki álasað, þótt
liann hafi verið helzti stuðn-
ingsflokkur þeirra. En það, sem
anest á ríður, er að framkvæma
höft heiðarlega og af réttlæti,
jneðan þau eru óhjákvæmileg.
Sjálfstæðisflokkurinn bar
höfuðábyrgð á framkvæmd-
urn haftanna á öllu fyrr-
nefndu tímabili. Þau urðu ó-
vinsæl, af því að þeim var
■oft og einatt heimskulega
heítt og í skjóli þeirra þró-
Morgunblaðið segir, að bæk-
lingur Paldams og skrif Alþýðu
biaðsins sýni-, að Alþýðuflokkur
inn hér sé í .miklu rikara mæii
fylgjandi áætlunarbúskap og
þjóðnýtingu en jafnaðarmanna
flokkarnir á Norðurlöndum. þ.
miklu róttækari en þeir. Það
er gaman að bera þetta saman
við þær árásir kommúnista á
Alþýðuflokkinn, að hann sé
miklu íhaldssamari en jafnað-
armannaflokkar nágrannaland-
anna. Hvort tveggja er auðvit-
að fjarstæða. Stefna Alþýðu-
flokksins hér er í öllum grund-
vallaratriðum hin sama og
stefna allra jafnaðarmanna-
flokka í Vestur-Evrópu. Og
sjónarmið Paldams í umrædd-
um bæklingi eru mjög svipuð
þeim, sem komu fram í stefnu-
yfirlýsingu síðasta flokksþings
Alþýðuflokksins og oft hefur
verið vikið að í greinum hér í
blaðinu. Þessu til sönnunar skal
hér tilfærður einn kafli úr
stefnuyfirlýsingu flokksþings-
ins „Hvað vill Alþýðuflokkur-
inn? — Hvað vilt þú?“:
,-,Við teljum ástæðulaust og
ekki æskilegt að þjóðnýta allan
atvinnurekstur. Við stefnum
engan veginn að því, að hefta
það framtak og þá hagnaðar-
von einstaklingsins, sem saman
fer við heill almennings.
En við teljum einkaframtak,
samkeppni og ágóðaviðleitni
ekki eiga að vera herra þjó'ð-
félagsins, heldur þjón þess. Þar
sem hagsmunir heildarinnar og
einkaatvinnurekenda rekast á,
verða hagsmunir heildarjnnar
að ráða.
Innan þessara takmarka get-
einstaklingsframtak, sam-
ur
keppni og ágóðaviðleitni haft
mikilvægu hlutverki að gegna
í efnahagslífinu, örvað til nýj-
unga og framfara, eflt hagsýni
og sparneytni og leyst úr læð-
ingi nýja orku og starfsvilja.
Rekstur samvinnufyrirtækja
og einkafyrirtækja og heilbrigð.
samkeppni þeirra í milli og við
opinber fyrirtæki er því engan
veginn ósamrýmanleg kröfunni
um þjóðnýtingu undirstöðuat-
vinnuveganna og áætlunarbú-
skap. Opinber rekstur, sam-
vinnurekstur og einkarekstur
hefur hver um sig sitt starfs-
svið og getur farið saman.
En heildarsamhæfing allrar
framleiðslu og allra yiðskipta
er nauðsynleg, e£ tryggja á öli-
um atvinnu. Og allur atvinnu-
rekstur vcrður að þjóna hags-
munuin heildarinnar, og þá um
leið hagsmunum einstakling
anna.
Við teljum áætlunarbúskap
heldur ekki mega vera fólginn
í smásmugulegum afskiptum af.
einu og öllu í atvinnulífinu og
lamandi eftirliti með allri efna
hagsstarfsevk Áætlunarbúskap
urinn á að felast í því fyrst og
fremst að trvggja, að allt vinnu
afl og öll framleiðslutæki séu
hagnýtt, og hann á að tryggja
þeim framkvæmduxn vinnuafl.,
fjármagn og erlendan gjald-
eyri, sem mikilvægastar eru
taldar hverju sinni frá sjónar-
miði þjóðfélagsins.
Áætlunarbúskapur er ekki
hið sama og höft á framkvæmd
um og viðskiptum.
Höftum er beitt og hefur ver
ið beitt hér á landi til þess að
draga úr jafnvægisleysi í þjóð-
arbúskapnum. Röng stefna í
peningamálum, innanlands og
út á við, fjármálum ríkisins og
fjárfestingarmálum, er orsök
jafnvægisleysisins. Ráðið gegn
slíku jafnvægisleysi er því rétt
stefna í þessum málum. Eitt
mikilvægasta tækið til þess að
halda þjóðarbúskapnum í jafn-
vægi og koma í veg fyrir lam-
andi höft og dýra skriffinnsku
er einmitt skynsamlegur .áætl-
unarbúskapur,. sem byggir á
heilbrigðri peninga- og fjár
málastefnu og tryggir nauð-
synlegt samræmi milli fjárfest
ingar og sparnaðar."
Ég vék að þessum málum 1
tveim greinum, sem Alþýðu-
blaðið birti fyrir tæpum mán-
uði. í annarri þeirra segir m.
a.:
„Hann (þ. e. Alþýðuflokk-
urinn) gerir sér skýra grein
fyrir gildi þess fyrir neyt-
andann og afkomu hans, að
Framhald á 7. síðu.
FIMMTUGUR I DAG:
BENEDIKT ÖGMUNDSSON
skipstjóri á togáránum' Júní í
Hafnarfirði er fimmtugur í dag.
Benedikt er borinn og barn-
fæddur Hafnfirðingur, sonur,
merkishjónanna Ögmundar Sig-
urðssonar, skólastjóra í Flens-
borg, og síðari konu hans, Guð-
bjargar Kristjánsdótt.ur.- Standa
því að Benedikt traustir og
þjóðkunnir stofnar í báðar ætt-
Á uppvaxtarárum Benedikts
var * Flensborgarskólinn eitt
merkasta uppeldishaimili lands-
ins. Framhaldsskólar voru þá
ekki eins margir og nú, og
völdust þá til skóiagöngunnar
þar margir úrvalsmenn, sem
undir ágætri og farsælli stjórn
skólastjórahjónanna settu svip
á ekki einasta skólalífið og, skipgýóri hjá bæjarútgérðirini
ueimaiVÍSxna’ ^el^Ur- fÍUnÍg fy^tu árin. þegar tap nokkurt
bæiariifið i Hafnarfirði, þvt að var á rekstrinum og í.iárútveg-
nemendur voru þa miklu. eidri unarmöguleikar voru fáir/ en
og þroskaðri en nú tíðkast, eriBenedikt tókst það þá, 0g jáfn..
þeir komu i skolann. j an síðan. með mikilli pryði.
Eg minmst sjalfur með a- Hann hefur verið af]asæU skip_
nægju sko agóngu minnar i sf-jþri, ágætlega láíinn af skip-
Flensborg um þetta leyti, og verjum sínum öllurn og farsæU
veit af eigm raun, að þeirra f sfarfi
uppeldisáhrifa. er við urðum, . Benedikt er glaðvær maðt r
fyrir þar og þa, mun lengi gæta.'
Hugur Benedikts hneigðist
Það var erfitt verk að vefa
og - skemmtilegur í vinahóþi,
þó fljótt til sjávarins, og bráð-
ungm: tók hann að stunda sjó-
mennsku.-Hanh gekk . síðan í vinahó rinn
sjomannaskolann og lauk það- \ hnrnim :
an prófi. Þegár Bæjarútgerð
Hafnarfjarðar var stofnuð 1931
réðist Benedikt til hennar sem
skipstjóri á fyrsta skip hennar,
togarann Máí," og h'efur,’ að
heita má ósliíið, starfað hjá
því fyri'rtæki alla tíð síðan og
jafnan sem skipstjöri. Nú er
hann skipstjóri á nýjasta og
fullkomnasta skipi bæjarútgérð
arinnar, togaraöum Júní.
Ákæruskjal Alþjóðasambandi frjálsra verkatýðsfélaga
Þrælabúðir Sfalins
Ný bók samin af Charles A. Orr. — Ákæruskjal gegn hinu
geigvænlega þrælahaldi einræðisríkjanna. Lagafvrirmæli
Sovétríkjanna um þrælkun karla og kvenna, útdrættir úr
dómabókum Sovétríkjanna. Frásagnir flóttamanna. — Þessi
bók kemur út um þessar mundir í flestum frjálsum löndum
heims. Fæst í öllum bókaverzlunum. 112 síður. Verð 15 kr.
Fræðslunefnd frjáfsra verkalýðs samtaka á ístandi
greiðugur og hjálpsamur, svo
að af ber og vill hvers manns
vandræði lej’sa. T?ess vegna er
stór, sem sendir
Ihonum nú afmæii skveðjur á
þessu merkisafmæli hans.
En eins og oft vill verða’hjá
sjómönnunum, þá dvelst hann
nú fjarri heimili sínu vío
skyldustörfin á hafinu. Þar'un-
ir’ hann sér líka vel, í blíðú ‘óg
stríðu. og þar hefur hann márgá
hiídi háð. — Þangað beinum
við því kveðjum okkar til háris
í dag, með ósk um að gifta íylgi
honum jafnan og að hann erin
megi draga úr greipum Ægís
.mikinn afla og góðan um' ó-
komin ár.
Benedikt er kvæntur Guð-
rúnu. Eiríksdóttur frá Ási í
.Rangárvallasýslu, hinni mæt-
ustu konu. Einnig tú hennar og
barnanna sendum við í dag hug
heilar árnaðaróskir.
Emil Jónsson.
Fram á Sauðárkróks
kýs lil ASÍ-þings
KOSNIR YORU fullt.rúar á
aífpýðujsambandsþing í verkfe-
mannafélaginu Fram ú Sauðár-
króki í fyrrakvöíd. Fumrúar
þaðan verða Valdimar Péturs-
son og Brynjólfur Danivalsson
og varamenn þeirra Sigurður
Stefánsson og Svéinn Sölvason.
Kómmúnistar eru rnjög fylgis-
litlir meðal verkamanna á
Sauðórkróki.
AB 51