Alþýðublaðið - 07.10.1952, Blaðsíða 5

iy!tÉlNl##f4i9 * f ó • á fösMdúginn:';"
lílAlf
1 ALÝÐUFLOKKURINN Vill af alefii beita sér fyrir vexíi
og viðgangi iðnaðarins í landinu — og kveða niður þau óheilla-
<öfl, er unnið hafa iðnaðinum mest til óþurftar undanfarin
misseri. Það er ásetningur Alþýðuflokksis, að gera allt, sem
Siann er megnugur iðriaðinum til viðreisnar og framdráttar.
svo að hann megi blómgast og dafna, eins og honum ber, þjóS-
inrii til heilla.
Þanníg fórust Gylfa Þ. Gísla
'syni orð, er hann setti fund Al:
'þýðuflokksfélags Reykjavíkur í
Sðnó í fyrrakvöld, en umræðu
farið samtals 150 milljónir.
Meginhlutinn af mismuninum
hefði farið í óstjórnlegan, ó-
skipulagðan innfluttning alls
efni fundarins var málefni iðn konar iðnaðarvarnings, undir
aðarins, eins og getið var í blað yfirskyni frjálsrar verzlunar
ánu nýlega.
BÆÐA GRÖNDALS.
Fyrstur af framsögumönn-
ium-fundarins, var Benedikt-
<Gröndal og ræddi hann um
jþýðingu stóriðju fyrir þjóðfé-
ynenningarlifi í landinu og
lagið. Ef við viljum viðhalda
Sialda uppi þeim lífskjörum,
isem við höfum búið við undan
íarin ár, sagði hann, verður iðn.
aðurinn að eflast. Við getum
ekki lengur byggt alla afkomu
okkar á fiski. Þótt sjávarútveg
Urinn og landbúnaðurinn hafi
lengst af verið máttarstoðir at-
vínnuveganna, þá er iðnaður-
ann nú engu síður orðinn það,
tog hann er sú atvinunugrein.
sem getur komið í veg fyrir at
vinnuleysi. Þar sem iðnaður er
Jblómlegur, þekkist ekki at-
yinnuleysi, sagði Gröndal. í
|því sambandi nefndi hann nokk
wr dæmi erlendis frá þar sem
Iieilar borgir hefðu á skömmum
tíma myndast við iðjuver. Sem
dæmi um gildi stóriðjunnar
aiefndi Gröndal ennfremur hin
ar fyrirhuguðu verksmiðjur, á-
feurðarverksmiðjuna og sem-
entsverksmiðjuna, en grundvöll
ánn að báðum þessum iðjuver
ium var lagður er Emil Jónsson,
var iðnaðarmálaráðherra. Sagði
ihann að hvor þessara verk-
srniðja myndu framleiða verð
mæti er næmi verðmæti afla 7
nýsköpunartogara, eða með öðr
um orðum yrðu báðar á við 14
nýsköpunartorga. í þessu sam
'lbandi minnist hann á nauðsyn
jbess að þegar yrði farið að
íhugsa fyrir auknum raforku-
verum, því að með aukinn raf
lorku biðu ótal möguleikar á
tsviði fjölbreyttrar stóriðju.
RÆÐA AXELS.
Næstur talaði Axel Krist-
jánsson forstjóri, og deildi
liann harðlega á núverandi
ríkisstjórn og afstöðu hennar
til iðnaðarmálanna. Hann sagði
sn. a.: í nágrannlöndum vorum
• eiga menn erfitt með að skilja,
að til skuli vera á íslandi ábyrg
ir stjórnmálamenn í æðstu em
Isættum, er sjá það bjargráð
eitt, að opna allar flóðgáttir fyr
2r fullunninni erlendri iðnaðar
framleiðslu, á sama tíma og
möguleikar eru til að fram-
leiða meirihluta þessa varnings
gnnanlands samkeppnishæfan.
tOg enn meiri furðu vekur það,
að samtímis skuli hráefni til
Sðnaðar vera háð leyfum og alls
■Ikonar tálmunum öðrum, jafn
[framt því, sem atvinnuleysi
lierjar þjóðina. — Við höfum
ekki ráð á því að lilíta forsjá
slíkra yfirvalda, sagði Axel. Þá
aninntist hann á það, að á 214
§ri hefði verzlunarjöfnuðurinn
Orðið óhagstæður um 568 mill-
gónir króna, og reyndu stjórn-
rvöldin að breiða yfir þetta með
J)ví að kenna þetta hinum
;miklu virkjunarframkvæmd-
varnings, sem að mestu hefði
verið hægt að framleiða í land
inu. Sem dæmi nefndi Axel að
á 2Vz ári liefSu verið flutt
inn raftæki, eldavélar
þvottavélar, kæliskápar og
ýmiskonar hitunartæki, sem
framleidd liafa verið hér
með góðum árangri, fyrir
samtals um 12 milljónir
króna. Tollar og annar inn
Iendur kostnaður er þó ekki
talinn með. Útsöluverð þess
ara raftækja mytídi hins veg
ar hafa numið um 30 millj-
ónum króna. Sagði Axel, að
ef þessum 12 milljónum
króna í gjaldeyri hefði ver-
ið varið til kaupa á efni til
framleiðslu sömu tækja,
og það sem mestu máli
skipti, að með slíkri fram-
leiðslu hefði um 70 manns
haft atvinnu í 6 ár og
vinnulaun myndu hafa unm
ið um 12—14 milljónum
króna.
Nefndi Axel þetta aðeins sem
eitt dæmi af mörgum um ráð-
lag ríkisstjórnarinnar í gjald-
eyris, innflutnings og atvinnu
málunum.
Að lokum minntist Axel á
nokkur atriði, sem iðnaðar-
menn og iðnrekendur teldu að
gera þyrfti til hagsbóta fyrir
aðnaðinn, í 1. lagi að gefa hrá
efni til iðnaðarins frjáls, 2 fyr-
irgreiðsla af því opinbera um
hæfilegt rekstursfé iðnaðinum
til handa, 3. endurskoðun tolla
löggjafarinnar, 4. endurskoðun
og breyting á skattalöggjöfinm,
og í 5. lagi að stöðvaður verði
óhóflegur innflutningur er-
lends iðnaðarvarnings.
þá var atvinnuleysið mjög mik-
ið. Þetta hvað hann m. a.
stafa af því, að stjórnarvöldin
hefðu svo séð um, að leyfa til
bygginga hefðu verið veitt svo
seint, að menn hefði ekki kom
ist af stað með byggingarnar
fyrr en á mið-ju sumri. ■ Sviþað
ástand hefði átt sér stað í fyrra,
og því hefði niestöll vinna fall-
ið niður um veturinn. Þegar iðn
verkamennirnir báru sig svo
upp við stjórnarvöldin undan
atvinnuleysinu, hefðu þau
kennt um snjóum og frosti —
og beðið þá að bíða -vorsins,
því að allt myndi lagast með
hækkandi sól! Svipaðra svara
kvað Óskar. að vænta mætti í
vetur, þegar að syrfi.
RÆÐA REINHARDS
Reinhard Reinhardsson, klæð
skeri kvatti iðnverkafólk til
þess að fylkja sér um alþýðu-
flokkinn í baráttu hans fyrir
umbótum í iðnaðarmálunum,
þar sem hinir flokkarnir væru
búnir að sýna í verki hug sinn
til iðnaðarins og þeirra sem við
hann vinna. Alþýðuflokkurinn
hefði hins vegar alla tíð unnið
að hagsbótum iðnaðarverka-
fólksins og viljað efla iðnaðinn
í landinu.
RÆÐA EMILS.
Síðastur af framsögumönn-
unum á fundinum talaði Emil
Jónsson fyrrverandi iðnaðar-
málaráðherra. í upphafi máís
síns gat hann þess, að í hag-
skýrslum væri engar upplýsirg
ar að finna um iðnaðinn —
þennan einn þýðingarmesta at-
vinnuveg þjóðarinnar. Þar
væri aftur á móti hægt að sjá
hve margar ær væru í hverjum
hreppi á landinu, hve mikíð
kýr bóndans mjólkaði yfir ár-
ið, hver fiskaflinn væri o. s. fr.,
en um iðnaðinn væri ekki eitt,
orð. Þetta taldi hann óhæfu-
og væri eitt lítið dæmi um tóm
lætið í þessum málum. Taldi.
hann það knýjandi nauðsyn að
aflað væri nákvæmra skýrslna
um iðnaðinn í landinu, hve
margir lifðu af honum, hver
framleiðslan væri, og hvert
verðmæti hennar, og hver hrá-
efnin væru, sem til hans færu.
Þá ræddi hann um stefnu nú-
verandi ríkisstjórnar í iðnaðar
málunum; um innflutning
hinna fullunnu iðnaðarvara,
„ _ ?-,ávr?7<nr'm' r
^ v > Aö • 1
■SiSföldnfiýíí'Ý :rí
verður opnnuð að nýju kl. 7,30 í. h. í dag.
Sund skólanemenda verður eins og úndanfarna vet-
ur frá kl. 10 árdegis til 4.15 síðdegis. en fullorðnir geta
þá fengið aðgang ástamt rkólanemendum. Nema frá kl.
1—4,15 síðdegis. Þann tíma geta þeir aðeins komizt í
bað.
Börn fá ekki aðgang að Súridhöllinni frá kl. 9.30 ár-
degis til 4,15 síðdegis. Sund íþróttafélaga verðúr eftil'
kl. 8,30 síðdegis. Eru aðrir baðgestir minntir á að koma
fyrir kl. 8.
Á laugardögum er Sundhöllin opin allan daginn fyr-
ir bæjarbúa almennt og á sunnudögum frá kl. 8 ár-
degis til kl. 2,15 síðdegis.
Bæjarþvottahúsið í Sundhöllinni. tekur á móti taui,
bæði blautþvotti og frágangsþvotti. — Þvotturinn sótt-
ur í dag, sendur þveginn og undinn á morgun. Sími 6299.
Kennarafélaq
á Isafirði í sepf
■* AÐALFUNDUR Kennarafé-
lags Vestfjarða var haldinn á
ísafirði 26. og 27. september
síðastliðinn.
Þorsteinn Einarsson íþrótta-
fulltrúi mætti á fundinum og VINNUBÓKAGEBÐ
verkefni beri tvímælalaust aS'
nota um land allt í öllum þeim
námsgreinum, sem landsprófs-
skyldar eru.“
RÆÐA MAGNUSAR.
Magnús H. Jónsson formað-
ur prentarafélagsins ræddi al
mennt um atvinnuleysið, sem í
skapast heföi hjá faglasriSum
iðnaðarmönnum, við þær að-
stæður, sem núverandi ríkis
stjórn hefði búið iðnaðinum.
og kom þá einkum inn á vanda
mál prentarastéttarinnar. T. d.
upplýsti hann að fjölmargir
prentarar hefðu gengið atvinnu
lausir allt síðastliðið ár og
næmu
aðurinn yrði við að búa, órétt
lætið í tolla og skattamálunum
og fleira. Sem dæmi nefndi
hann, að margar fullunnar iðn
aðarvörur, sem fluttar væru
inn, væru svo að segja toll-
frjál sar, en hráefni til sömu
! framleiðslu væru hátt tollað.
flutti erindi um íþróttir og
ræddi hann einkum um það
hagnýta gildi, sem leikfimi-
kennslan ætti áðallega að mið-
ast við.
. Einnig flutti Þórleifur
Bjarnason námsstjóri erindi um
vinnubókágerð í skólum og
Sveinn Gunnlaugsson, skóla-
stjóri á Flateyri, um kennslu-
kvikmyndir, og sag'/ hann frá
margra ára reynslu 'sinni í því
efni.
Stjórn félagsins var öll end-
urkosin, en hana skipa:
Formaður: Björgvin „S., Sig-.
hvatsson, Jsafi'rði. Ri-tarí: Matt-
hías Gúðrriundsson, fsáfirði.
Gjaldkeri: Kristján Jónsson,
Hnífsdal. . , ! , .
Helzlú sámþykktir, ' sem
*gerðar voru á fundinum, eru:
VALD FRÆÐSLU-
MÁÚASTJORA:-.
,Út af reglugerð um störf
„Aðalfundur Kennárafélags
Vestfjarða fagnar því, að ríkfe-
útgáfa námsbóka skuli hai'a
byrjað útgáfu mynda til notír-
unar við vinnubókagerð í skói-
um. Væntir fundurinn þess, að
þessari útgáfu veroi haldið a-
fram og stöðugt verði aukið á
fjölbreytni myndanna.
Jafnframt telur fundurinn
nauðsynlegt að út verði gefnar
hagkvæmar handbækur í yinnu
bókagerð fyrir kennara. . Auk
þess sé unnið að því, að ævi--
lega sé fyrir hendi nægiíegt áf
vinnubókaefni.“
KENNSLUKVIKMYNDIR -
„Aðalfundur Kennaraféíags
Vestfjarða lýsir ánægju sinni
yfir því, að ötullega er unnið sð
aukningu kvikmynda'safns skól
anna.
Það er álit fundarins, {sð-
kvikmynda- og skuggamynda-
uélar séu einhver hin gagnleg-
ustu og áhrifaríkustu kennslú-
ina að yeita skólunum sem
mesta aðstoð við útvegun og
kaúp slíkra tækja.“
fræðslumalastjora fra 28. agust i , . . , ■ ,
, , ... , J .i.tækx, sem vol er a, og skoraí
þ. a. vill fundunnn taka þetta
„ . ifundurmn a fræðslumalas’tiom
fram: 1
Með reglugerð þessari er
■verulega . skert . það fram-
kvæmdavaldt sem fræðslumála-
stjóri hefur haft á undanförn-
um á'rúhi. Álítur fúndúrírin það
mjög óheppilegt og lýsir sig al-
gerlega mótfallinn því, að því Framh. af 1. síðui.
J nær allt veitingavald í landinu ;, \kplöxUR FUKU AF -
1 sé í höndum pólitískra ráð-
herra.“
Óveðrlð
, . , . . , . T. t. væru mnflutt skip toll-
atvmnuleysisstvrkir i. ....
, . ,.. . . frials, en mnflutt efm til
prentarafelagsms til þeirra oro ,
ið nokkuð á annað hundrað þús ' s ina
und krónur.
Þá kom Magnús inn á hlnn
gégndarlausa • innflutnign á
reyfararusi og útlendum blöð-
um, sem nú fylltu hér alla bóka
búðarglugga, en þessi innflutn
ingur hinna lélegu bókmennta !
gerði tvennt í senn, að draga j
úr atvinnu prentarastéttarinnar j
og spilla bókmenntasmekk þjóð
arinnar.
skipabygginga hátt tollað, og
því væri nú svo komið að ekki
einast skip væri byggt í land-
inu. Taldi Emil að hráefni til
iðnaðarins ætti að vera algjör
Framhald á 7. síðu.
VERKEFNI VIÐ
LANDSPRÓF
„Aðalfundur Kennarafélags
Vestfjarða telur ranglátt að
önnur prófverkefni séu notuð
tvið landspróf í Reykjavík en
annars staðar á landinu, og lít-
' ur fundurinn svo á. að sömu
SJUKRAHUSI I
STYKKISHÓLMI
STYKKISHÓLMI
í gær.
RÆÐA OSKARS.
Óskar Hallgrímsson-formað-
í’æddi einkum vandamál bygg-
ur Félags íslenzkra íafvirkja
m en sannleikurinn væri sá, ingarmanna, og taldi hann að.
að til .þeirra hefðu einungis j atvinnuhorfur þeirra værti enn 1
iarið í óstjórnlegan ' lakari nú en í fyrraveður, en 1
LOKAD
verður allan daginn á morgun, miðviku-
dag, vegna jarðarfarar.
Hofsvallabúðin h.f.
Aðfaranótt sunnudagsins gerði'
hér ofsarok af norðri. Nokkrar
járnplötur fuku af þaki sjúkra
hússins, en aðrir skemmdir
voru smávægilegar.
MEÐ VERSTU VEÐRUM
VIÐ EYJAFJÖRÐ
DALVÍK í gær. — Veðrið.
sem gekk yfir fyrri hluta
sunnudagsins, var eitt hið
versta, sem hér hefur kopaið.,
hvað snertir veðurhæð og úr-
felli. Sjór var þó ekki mikill
hér inni, og ekki hlutust af því
æljandi skaðar. Þó skemmdust
þök á húsum. Bátar voru ekki
á sjó, nema einn togbátur, er
Lá hér úti á kantinum, og kom
hann þegar til lands, er hvesstí.
Kr. J.
AB I