Alþýðublaðið - 22.11.1952, Blaðsíða 7

\
\
\
(g~-
Smurt braoS.
Soittur,
Til í búðinni allan daginn,'
Kornið og veljið eða símið.'
Síld &. Fiskur.
mau-mau
*
s
$
V
iTI
$
<
$
\
\
$
D
s
$
$
$
i
s
V
s
s
s
s
s
S
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
V
<
$
V
*
n
s
*
$
I
k
*
Dra-viðgerðir.
Fljót og góð afgreiðsla- í
GUÐL. GÍSLASON,
Laugavegi 63,
sími 81218.
Smurt brauð
oá snittur.
Nestispakkar. $
Ódýrast og bezt. Vin-
samlegast pantið með
fyrirvara.
MATBABINN
Lækjargötu 6,
Sími 80340.
KÖId borð oá
heiturveizlu-
matur.
Síld & F8skur.|
MinninéarsDÍöId !
ðvalarbeimilia aldraðra ajð^
manna fást á eftirtðldum S
stöSum í Reykjavík: Skrif-S
stofu SjómannadagsráðsS
Grófin 1 (geigið inn fráS
Tryggvagötu) sími 82075, S
gkrifstofu Sjóraannafélags S
Reyk j avíkm', Mverf Lsgötu S
3—10, VeiðafæraverzluninS
Verðandí, Mjólkurfélagshú* S
inu, Guðmundur AndréssonS
gullsmiður, Laugavegi 50.)
Verzluninni Laugateigur.S
Laugateigi 24, Bókaverzl-S
'ióbaksverzluninm Boston, S
Laugaveg 8 og Nesbúðinnl, S
Ncsveg 39. — í HafnaríirCi S
bjá V. Long. S
Ný.ia sendi- :
bílastöðin h.f. ^
hefur afgreiðslu í Bæjar-Í
. bílastöðinni í AðalstrætiS
16. — Sími 1395. S
Minnin^arsDÍöId $
Barnaspítalasjóðs Hringtóu $
eru afgreidd í Hannyrða-S
verzl. Refill, Aðalstrætt 12. S
(áfiur verzl. Aug. Svend ^
aen). I Verzlunni Victor^
Laugaveg 33, Holts-Apó- s
íeki, Langh-jttsvegi 84, i
Verzl. Álfab' -ikku við Suð-1
urlandsbraut og Þor*teln«
búð, Snorrabraut '61.
! ílús og íhúðir
af ýmsum stærðum í;
bænum, útverfum bæj -)
arins og fyrir utan bæ-1
inn til sölu. — Höfum ’
einnig til sölu jarðir, [
vélbáta, bifreiðir og,
verðbréf.
Nýja fasteignasalan.
Bankastræti 7.
Sími 1518 og kl. 7,30—
8,30 e. h. 81546.
íRaflagnir oá . . . {
\ raf tæk.iaviö^erðir j
Önnumst alls konar við- *
gerðir á heimilistækjum, (
höfum varahluti í flest j
heimilistæki. önnumst -
éinnig viðgerðir á olíu-1
fíringum. 1
Kaftækjaverzlunia 1
Laugavegi 63.
Síml 81392.
Framhald af 5. síðu.
ar hafi með höndum alla undir-
búningskennslu í landinu, og
ástæðan til þess, að svo margir
hætta námi fljótlega, er hinn
mikli námskostnaður.
Það kostar víðast frá 3—4
sterlingspundum að ganga í trú
boð>(3kóla. Mör(num kann að
virðast að það sé ekki há upp-
hæð, en miðað við meðaitekjur
landsmanna er hún gífurlega
há. — Laun daglaunamannsins
eru sem sé víðast hvar um 1
sterlingspund á mánuði, þar af
verður hánn að greiða tólfta
hluta í skatt. —- Af því sést,
að það er f jölskyldunum ofvax-
ið að kosta börn sín á skóla,
þótt gjaldið sé ekki hærra en
þetta.
Um konurnar innan Kikuyu-
þjóðflokksins segir Farson: Þær
eru látnar fara að þræla, þegar
þær eru um sex ára. —• Og vinn
an er helzt fólgin í því, að þær
eru notaðar sem dráttardýr. —
Um höfuð þeirra er bundin
reim og í hana er fest dráttar-
tauginni. — Þannig draga þær
þungar byrðar eftir þjóðvegun
um, oft allt upp í 300 pundum.
— Þær endast illa, eins og gef-
ur að skilja. — Fæstar ná
fimmtugsaldri. Þær eru í vexti
ólíkar því, sem gerist um anii-
að fólk. Brjóstin eru flöt, hÖfuð
ið stórt og sterklegt og dúp
skora í ennið og aftur á hnakka.
— Það er ekki farið eins iHa
með nokkurt húsdýr eins ög
bessar verlings konur, og m&|-
ferðin á þeim er einn svartas!i
bletturinn á hinni svokölluSjú
siðmenningu í heiminum. - ^
■ b*
KARLMENNIRNIR GERA |
EKKERT. á
En eiginmenn þeirra géfa
ekki nokkurn skapaðan hlutr-*-
Meðan konurnar þræla fytár
heimilinu, eyða þeir tímanum í
alls konar óþarfa og vitlevsu.
— Þeir hafa t. d. mjög gaman
að hlusta á yfirheyrslur. — Ails
staðar eru dómstólar innfædd-ra
raanna, sem gera sér ieik áö
því að taka menn fasta ¥ý|ir
hverskonar smávægileg afbrbt,
og dómarana vantar sannarlega
ekki áheyrendur, — enda fai|a
þessar yfirheyrslur fram í gUeii
legum byggingum, sem stjorú-
in hefur látið byggja. U.
Farson er hér kominn að þtá-
sem hann álítur vera eitt i|f
höfuðmeinunum. Hann dregj|p
ekki í efa heiðarleik landsstjórp
arinnar, og þykist vita að hú|i
hyggist aðeins láta gott af s|r
leiða með því að láta fraiji-
fylgja lögum og rétti í landii^i
og fá landsbúum sjálfum seín
bezta aðstöðu til þess að halda
uppi aga. En árangurinn telf§
hann meira en vafasaman. 'ú
Þegar mér verður hugsað til
veslings kvenfólksins, get ég
ekki varizt þeirri hugsur: -aö
það sé hið mesta glapræði að
gefa karlmönnunum undir iöl-
inn með að eyða tímanum.
málaflælijur í dýrum bygglng-
um. — Þarna sitja hinir inn-
fæddu daginn út og inn, pruff-
búnir með hvíta kraga um háls,-
inn, halda lang'ar ræður, sækia
og verja ómerkileg og oft til;-
búin mál, í stað þess að leggjá
stund á handverk, landbúr.að
eða eitthvert annað nytsamt
starf. — Ef Afríkumaðurinn; á
að geta tekið framförum, (:H'i
verður að afnema það steinald-
arskipulag, sem ríkir í þessairi
nýlendu, þrælkun kvenfólksiris
en algert iðjuleysi karlmanö-
anna, það verður að fá kai;I-
mennina til þess að hætta léii-
lífi þeirra og fá þá til þess áð
vinna. — Það má ekki ala upp
í þeim ómennskuna með því að
horfa á það án aðgerða hvern-
ig þeir láta kvenfólkið þrælaj
eins og skepnur, og hvetja þá
að fara slíku fram með því að
meira að segja óbeint til þess
byggja handa þeim dýrar bygg-
ingar til að eyða í tímanum. —
Allt of margar byggingar af því
tagi geta óðar en varir eyði-
lagt nýlenduna.
Framh. ai 4. síðu.
ur komið, til þess að draga úr
varanlegu atvinnuleysi og þeim
hörmungum ,sem það hefur í
för með sér fyrir verkalýðinn.
Ef með nokkurri þekkingu
eða sanngirni er iitíð á vjnnu
fslenzks verkalýðs, þá mö full
yrða, að liann er bæfi'i starfsfús
og ,harðduglegur, hvaða verk
sem hann tekur sér fyrir hend
ur. Hin svokölluðu „vinnu.
svik“, sem nokkrar nöldurs-
skjóður hafa verið að hampa
öðru hverju síðustu árin, eru
-A með örfáum undantekning-
um á stríðsárunum —- hugar-
burður manna, sem annað hvort
hafa aldrei unnið ærlegt hand.
tak eða telja sér íróun í því
að gsra lítið úr verkum ann-
arra. Einmitt vegna dugnaðar
íslenzks verkalýðs er það næsta
óeðlilegt. að hann sætti sig við
lengri vinnutíma eða lalcari
kjör en þær þjóðir, sem vinna
með sams konar tækjum af
ólíka mikilli leikni. Það hlýtur
að vera m-etnaðarmál verkalýðs
ins, að starf hans sé jafnvel af
hendi leyst og ekki sett skör
lægra í neinu tilliti en þar, sem
það er bezt metið.
Ég lief heyrt því fieygt, síð-
an jfjörútíu stunda v.ýanuvik-
una bar á góma hér, að þar
sem hún væri íramkvæmd,
hefði vinnustéttin engin önnur
hlunnindi. Þelta mun ekki vera
rét.t. Sumarleyfi með fullu
kaupi er lögleitt eða samnings.
bundið í flestum m-enningar-
löndum. Almennir kirkjulegir
helgidagar eru kannske nokkru
fleiri hér en þar, sem þeir eru
fæstir; í þeirra sfað koma þó
oft aðrir helgidagar, sem ekki
snerta okkur, svo að í heild
mun vera mjótt á mununum.
Sömuleiðis munu veikindadag-
ar fastra starfsmanna víðast
hvar greiddir með sem svarar
einum degi fyrir hvern unnínn
mánuð, Hlunpindi íslenzks
verkalýðs í þessum efnum eru
því livork meiri né betri en
gerisf og gengur meðal ann-
arra þjóða, er styttri vinnu-
tíma hafa.
í ,,Tímanum“ 13; september
s. 1. birtist grein um fjörutíu
stunda vinnuviku. Greinin er
að sumu leyti hógvær og ácleilu
lítil í garð þessa máls, en þó
kemur fram í henni furðumik-
ill ókunnugleiki á eðli og tH-
gangi þess. Höf. heidur t. d.,
að hugmyndin um fjörutíu
stunda vinnuviku sé til orðin
hjá einhverjum skrifstofumönn
um, sem hafi fundið hana upp
til þess að vinna hylli verka-
manna án þess að gera sér
nokkra grein fyrir, hvort hún
eigi rétt á sér eða ekki. Höf.
Virðist bersýnijlega ekki vita,
að fjörutíu stun4a vinnuvika
er orðin að veruleika um svo
að segja hálfa heimsbyggðina.
Iivar vetna hefur hún valdið
litlum deilum. Hún hefúr verið
'talin þjóð'arnauðsyn, bæð'i af
atvinnurekendum og verka-
mönnum. Vegna þess vex þ-ess
ari stefnu nú fylgi alls staðar
meðal þeirra manna, er líta á
málið með alþjóðarhag fyrir
augum, hver svo sem staða
þeirra er í þjóðfélaginu.
Þá hefur þeirri fáíánlegu
skoðun skotið upp sem rökum
gegn fjörutíu stunda vinnu-
viku, að menn yrðu í vandræð
um með tómstundir sínar, ef
þær yrðu lengdar frá bví. sem
nú er. Þessir menn æifcu sð
reyna að setja sig í spor &t-
vinnuleysingjanna. Hvað mega
þeir þá segja um hinar mörgu
og löngu tómstundir sínar? Það
mun sönnu næst, að flc.stir
menn eiga einhver hugðarefri,
sem þeir geta dvalið sig við,
éf þeir hafa sfund afgangs dag-
legum störfum. Verkefmn er,u
ótæmandi til þess að glíma við
sér til gagns og gleði. Menn
verða aðeins að skipuleggja
tómstundirnar á þann hátr, er
bezt hentar hverjura einstak-
lingi.
Minnumst þess, að fjörulíu
stunda vinnuvikan er íyrst og
fremst fram komin tii þess að
draga úr einu ægilegasta böli
mannkynsins, atvinnUleysinu.
En jafnframt er hún þáttur í
'baráttu hinna vinnandi stétta
til þess að verða auðið betra
og lengra Mfs. Skammsýnir
menn geta kannske tafið fyrir
framgangi þessa máls i bili, en
sú sfund ætti þó að vera
skammt undan, að is’enzkur
verkalýður sýndi þeim, að hann
stendur sameinaður í barátt-
unni fj^rir þessu naujsynja-
máli og er staðráðinn í að
sigra.
Skólahlaupið í vor..
Framhald af 5. síðu.
mundur Georgsson stud med.
Ýmis önnur mál voru rædd á
þinginu. í fimleikamálum sam-
þykkti þingið t- d. eftirfarandi
tillögu:
„Ársþing ÍFRN 1952 skorar
á sfjórn bandalagsins að fara
þess á leit við íþróttakennara í
skólum bæjarins, -Ú5 þeir beiti
sér fyrir því, að srofnað verði
til sameiginlegra hópsýninga í
fimleikum frá skólum innan
ÍFRN.“
Þá var einnig samþykkt að
endurvekja „skólahlaupið“ á
komandi vori.
Þingið fór vel fram.
Leyndarmál...
Framh. af 8. síðu.
engar upplýsingar gefa um
það, hvað hann skoðaði „óhóf-
lega álagningu“, enda væri
það ekki venja að krefjast upp
lýsinga af ráðherrum um. það,
hvernig þeir ætluðu að fram-
kvæma lög!! Hánn sagði Gylfa
fara með aðdróttanir í garð
verðgæzlustjóra, e • hann teldi,
að málamyndaskýringar á ó-
hóflegri álagningu hefðu verið
teknar gildar. Að öðru leyti
endurtók hann það, að álagn-
ingin væri hófleg, með örfáum
undantekningum, sem manni
skildist þó, að fengizt hefðu á
fullnægjandi skýrrngar.
Gylfi sagðist bera fyllsta
traust til verðgædustióra og
starfsmanna harss hann bæri
ekki varitraust til verðgæzlu-
stiórans. heldur viðskiptamála
ráðherrans, enda bæri hann á-
byrgðina.
*>að, sem afhugávcrt væri í
bessum málum, væri ekki
einunris, að átt bofði sév
stað okurálao’nirnT á erus+ak-
ar vörucendiu!-n<-. beldur
einnisf að með dálan’nine á
s'óra vönjfíokk;'- befðí haskk
að ffífurlega. t. »1. hefði með-
alálaoriiner á vefnaðarvöru í
beildsölu nm biefaldast sam
tímis bví k< un launhesfa
befði vaxið mu 50%. F.nsftl
að síður v.aeri bí ð unnbaf og
evdir alrira ræðna Biörns
Olafssonar, að allt væri í
la<rl.
Hann befði líka sagt í fvrra-
dag, að allt'væriií lagi i iðnað-
inum. bótt allir vissu bvernig
ástandið vseri ba:-. Það vær:
bví enpin furða. þótt hann
væri farinn að kvfða fyrir eld-
húsdag'sumræðunum.
Emil Jónsson brakti nokkrar
fullvrðincrar Biörns um að
..allt væri í lagi i iðnaðinum"
og skoraði á hann að birta ná-
kvæmar skýrslur um ýmsar
fullvrðingar, sem bann hefði
farið með um daginn. Þagði
Björn við þessum áskorunum.
Mikil aðsókn.
(Frh. af 8. síðu.)
dóttir syngur gamanvísur og
Karl Guðmundsson skemmtir
með gamanþætti. Þá um kvöld
ið skemmtir Karl einnig á
dansleiknum að Hótel Norður-
land.
Harold Slasseti fekur
við af Hairiman,
Eldur á 5. hæð í
timburhúsi við
Laugaveg.
SLÖKKVILIÐIÐ var í gær
kvatt að Laugaveg 49 og hafði
þar brotizt .út eldur í kvisther-
bergi á fimmtu hæð. Var búið
að slökkva er liðið kom, en
þetta hús er úr timbri allt. svo
að mikil hætta hefði verið á
ferðum, ef eldurinn hefði get-
að magnazt. Skemmdir urðu
ekki aðrar en þær, að veggfóð-
ur sviðnaði í herberginu. Þetta
var um kl. hálftólf.
Rétt fýrir kl. 11 var slökkvi-
liðið kvatt að Borgarholts-
braut 38, þar sem kviknað
hafði í skúr af því að börn
voru að fikta við að kveikja í
rusli. Varð þar ekkert tjón.
AUK hinna þriggja manna,
er Eisenhower fo -setaefni til-
nefndi í ráðuneyti sitt í fyrra-
dag, hefur hann nú tilnefnt
Herbert Brownell frá New
York í dómsmála: áðherraemb-
ættið, Georg Humphrey sem
f.iármálaráðherra og Harold
Stassen til að taka við af Aver
ell Harriman sem yfirmann
hinnar gagnkværau öryggis-
stofnunar.
Herbert Browrell er lög-
fræðingur og stoc fyrir kosn-
ingabaráttu Deweys við for-
setakosningarnar 1948. Harold.
Stassen, fyrrum fylkisstjóri í
Minnesota, er riúverandi rekt-
or Pennsylvaniu háskólans.
ísafjörður . .

(Frh. af 1. síðu.)
enga sök á. Er því farið fram á
það að ríkið blaupi undir
hagga, svo að þe.ssu hafnar-
mannvirki verði fulliokio, en
talið er að það muni kosta um
900 þúsund að fuliljúka hafnar
gerðinni. í grculnargerðinni
segir að það sé miki! nauðsyn
vegna atvinnulífsins á ísafirði
að unnt verði að Ijúka hvgg-
ingu hafnargarðr ins á næsta
sumri, en það verði því aðéíns
hægt, að ríkið leggi fram þær
400 þúsund krónur, sem fariði
er fram á í tillögunni.
AB \