Alþýðublaðið - 03.12.1952, Page 5

tjidérðannnður skrifcÉeS:
i ® 5 | jFyÍÁÍP
en mn-
ÞAÐ ÞYKIR nú víst’ ekki
falla saman við stefnu •ríkis-
. stj órnarinnar . að ' nefna; eða
tala um nýjar iðngreinar éðá
sukningu iðnaðarins. E’n þó
verður þess freistað hðr, að
ræða um einn þátt iðnaðarins,
og er það framleiðsla á veiðar-'
færum. .
•' Eins Qg vitað er, eru ;hér
Starfandi veiðai'færagerðir-,
Hampiðjan h.f. og Veiðarfæra
gerð íslands h.f. Urðu þær
foáðar til-.á haftatímum, eins og
ínargar '..fleiri iðngremar hér á
landi eða að minnsta kosti
Hómguðust þá bezt. juku véla
jkost sinn og mest ailt línuefni,
■sem línubátar notuðú, spunnu
trolltvinna o. fl. o*. f). Nú er
línuverk mestallt mnflutt, enn
Æremur þorskanetjuteinar, taum
sr, trollgarn, bindigarn, þorska
netiaslöngur, síldarnetjaslöng-
iir o. m. fl.
Björn Benediktsson netja-
gerðameistari hefur komið á
fót ágætri verksmiðju, sem
framleitt getur þorskanet, síld
arnet og efni í herpinætur;
jþorskanet eru og hafa Iengi
verið búin til í Vestmannaevj-
um.
Þessar fjórar verksmiðjur
munu með því afkastamagni,
er þær ráða yfir, sjálfsagt g’eta
fullnægt ýmsum þörfum út-
‘ vegsins. T. d. gætu þær séð út-
veginunm fyrir þorskanétjum,
síldarnetjum, lierpinótum, lín
ixm og taumum að miklu leyti
eða öllu fyrir trolltvinna,
bindígarni o. fl.
Menn, sem lesa innflutnings
skýrslur Hagtíðindanna, gætu
baldið, að engin veiðarfæri
Væru flutt inn, því enginn sér-
stakur liður heiíir „veiðar-
færi“, og verður ekki séð und-
ír hvaða lið þau eru færð á
ea. 50 liðum, sem Hagstofan
færir innflutninginn undir. En
þrátt fyrir það fara nú árlega
tugir milljóna króna í veiðar-
færi; og sá, sem þetta ritar,
þykist þess fullviss, að árið
1953 mun verða það hæsta með
ínnflutning veiðarfæra.
En hvað er hér að7 Eru verk
smiðjur þessar illa búnar vél-
um eða eru forstjórar þeirra
einhvei'.iir slóðar við sína
framleiðslu?
Ég mun svara þessu þannig,
að hér er mikið að; en verk-
smíðjurnar eru sæmiléga vé!-
mm búnar til sinnar takmörk-
uðu framleiðslu, forstjórar
þeirra bekktir dugnaðarmenn,
sem vaka yfir velgengni sinna
fyrirtækja.
Það, sem að er, er öryggis-
leysið. Ef t. d. Biörn Benedikts
son, sem framleiðir síldarnst,
þorksanet, síldarnætur o. fl.,
vissi að verksmiðjan mætti
vinna á lager og hefði örvggi
fyrir að ekki kæmu bessi veið
arfæri í stórum bunkum frá
útlöndum, þá líklega þyrftum
við ekki að flytja inn eitt ein-
asta síldarnet, ekkert þorska-
Jiet o. e. t. v. fl- Sama máli
gegnir með ’línuverkið hjá hin
um veiðarfærágerðunum. Það
er nefndega oryggistevsið, ser.i
beldur aftur af þessum fyrir-
tækium.
Ég bekki ekki fjárhag þess-
ara fvrirtækia. en ekki kæmi
mér á óvart bó sð eitthvert
þeirra, bótt bað vildi hafa fullt
starf með höndum í þessari
sinni iðn, mætti erfiðleikum
með rékstrarfé, sem einnig
stafar af því. að bankarnir sjá
öryggisleysið.. sem þessi fyrir-
þeirra einnig vera einokunaf-
verð, þá er því til að ’svara,
að ým?ar leiðir eru -ti-1 að gifð.a
tæki eiga við að búa. fyrir þáð, t, d. gætu samtök
Það verðui' aldrei- ofbrýnt j útvegsmanhaeða + d. Fiskifé-
fyrir okkur ísletidingum, pðilagið íeng’ið lögskipaðan. að-
bú.á véj* að því, sem við getum j gang -að rekstrl þessara fyrir- I
framleitt í okkar eigln landi; j tækja og trt'ggt þanniá hæfi-
en- nú þýðir það vist. ekki. þeg í 1-éaa álagningu á ffamleiðslu-
ar. það er einn snarastþ báttúr i'.vöTnná
i;
02
tryggt ’að
einnig
stjórnarstefnunnar, =ð gefa ölTjgæði hsiinar' væru eins og
,um frjálst -að kaupa nær bví i’nsuðsvn kreíur.
hvað sem er og hvar sem fer-'í l Þao ef -mál fnánna. að t. d.
veröldinni. Qg þót-t í þili -.séu | síjdarnefiásiöngúr ffá verk-
erfiðleikar með gjaldeyrinn,. j 'miðiu B.iörns Benediktssonar
geíur sjálfsagt svo farið, að séu þær'béztu.- sem nú éru íá-
betur ári óg • verður vonandi, j anlégaf., Fýállínúr frá Veiðar-
en þá er líka gjald.eyrinum só- íæragerð íslands, Mamplínur og
að um leið. vegna skipulags-
lausrar -innflutningsverzlunar.
Það ey nauðsyn • að hafa, Súmar erlendar verksmiðjur.
troiltvinni ffá Hamþiðjunni
eru viðurkenhd framleiðsla.
frjálsa verziun að vissu márki;
en vissir þættir hénnar mega
ekki vera frjálsir. Jafnvel ágæt
ustu sjálfstæðismenn, sem ekki
þola að heyra einkasölu nefnda
á nafn. stjórna sumir stærstu
einkasölum landsins og berj-
ast eins og hetjur, ef einhver
vill rjúfa skarð í múrinn.
Við höfum hér einkasölu á
sem selja hingað þessar vörur,
selja þær 'síundum jafngóðar,
stundum betri, en cftást lakari
að gæðum. Um betta getur sá
er þetía ritar, dænit af eigin
reyud.
Ástandið í mnflutníngi veið
arfæra er í dag bjóðinni til
vansæmdar og skaöá; það þarf
að breytast os verðúr að brejd
öræníðfídi með 50
saltfiski, saltsíld, og að sumu, -ast. Það a að skapa þessum
leyti á fleiri útflutningsvörum; j verksmi(?fum, sem til eru í
og engum manni með fullri landinu. en þarf að auka, fúll-
dómgre-ind, sem metur ágaet t kómið öryggi við stárfsemina,
verk þeirra manna, er þessum j veíta þeim nægilegt öarmagn.
fyrirtækjum hafa stjórnað, j Taka fyrir innflutnmg þeirrar
dettur í .hug, að rífa þær niður. jvöru, sem þær fram’.eiða nóg
Sé að þeim vegið, heimta hin- j af. Aðeins t. d. Fiskifélagið
ir framsýnu og beztu viðskipta j ætti að mega flytja inn þessa
menn einkasalanna, að menn tegund veiðarfæra til saman-
standi sem þéttast saman og’ burðar- á verði og ,-gæðum.
beri af sér tilræðin, jafnvel þój Fao er til tundruð handa,
sterkir og stórir reiði til | sem vilja vinna og vinua ems
höggs. I vel að þessu og danskar, brezk
Þetta sýnir það, að frjáls.j ar og aðrar erlendar hendur.
verzlun á ekki við þarna með ..Hollt er heima hvað“.
þessa vöru, en ef til vill við J ÚtgeWiarmaður.
aðra o. s. frvr j w
* Gnllfaxi komirm frá
inga inn í landið fyrir tugi.
milljóna,. þegar þúsundir handa
bíða fúsar ög langar í starfið.
Ef vel ætti að vera, ættum
við að vinna sem allra mest
af veiðarfærum ökkar hér
heima, og líklega gætum við
meö einhverjum viðbótarvél-
um unnið þau nær því 100%;
en ekki undir núverandi stjórn
arstefnu.
Árlega er flutt mikið inn af
tógi í stærðum. 194”, 2”, 21Ú”,
allt upp í 4”, 5”, og 6”. Ég
held að þær verksmiðjur, sem
fyrir eru, geti ekki framleitt
sver;tóg; en þar sem innflútn-
ingur á þessari vöru nemur
milljónum kxóna. byrfti að SkemiílfUfl é SͧÍUfír§t
koma slíkri verksmiðju á fót. • _______
Eða þá hinar tvær veiðarfæra j
gerðir, Harnpiðjan og Veiðar-!
færagerðin, ykju starfsemi sína
í þessa átt. Einnig þyrfti að
framleiða hér þá tugi málljóna - _ , . ..
, . , ” *.. Reykjavik
ongla, sem arlega eru- notaðir j -
í landinu, og allt inn flutt. !
En enginn leggur fé í betta :
nú vegna þéirrar- stefnu. sem j
núverandi ríkisstjórn. hefur
innleitt í verzlunarmálunum.
Það hefði verið betra, ef þeir,
sem byggðu upp coca-cola
hefðu lagt fé í slíkt nauðsynia
fvrírtæ'ki, kaðla- og tógvérk-
srniðju. Sú verksmiðja hefði
ekki .p.kemmt heilsu barna og
unglinga, eins og hinn vara-
sami drykkur Coca-cola gerir!
■N.ú. kynni einhver að seaia,
að ibeg3.r þessar verksmiðjur
hefðu einkaaðstöðu með fram-
leiðslu veiðarfæra, rnyndi verð
t
I
I
—rr

Eftir kröfu tollstjórans í Revkjavík o. fL verSa j
efi,irtaldar bifreiðar seldar á nauðungaruppboði, sem
haldið verður í hiíreiðaverkstæði Hrafns Jónssonaf:,
Brautarholti 22, hér í bænum, mi'úvikudagmn 10. -di.es- \
ember n.k. kl. 1,30 e. h.: - > <
R.. 378'
R—-1501
R.—1964
R:—2586
R—3568
R—4621
R— 753
'R—1517
R—2071
R—3041
R—3714
R—5683
og
R— .885
?.— 3 770
R—2540'
3—3489
R—4122
E—5945
Gréiðsla fari frgm við hamarshös
Bórgarfógetinn í Heykjavík.
GULLFAXI kom frá Græn
iapdi ji gær imeð 50 aaniska
verkamenn og fór með bá til
Danmerkur samdægurs. Kom
flugvélin við á Keflavíkurfl-ug
velli og tók benzín þar vegna
þéss' að berizín var ekki af-
greit.t á Reykjavikurflúgvelli í
gær.
tf'
ilskii Rulrr á
STÚKAN Framsókn frum-
sýndi á sunnudaginn sjónleik-
inn „Elsku Rut“. Leikstjóri er
Hólmfríður Pálsdóttir frá
A. ÁRUM nýsköpunarsíjórn-1
arinnar starfaði miliiþinga- j
nefntí í stávarútx'égsmálpm. |
Samdi hún frumvarp, sem sent
•var þáverandi atvinnumáiaráð
hferra, Áka Jakobssyni, og var
frumvarpið um innflutning á
vélum í fiskibátá og varahluti
til mótorvéla. Ekk er þeim. er’
þetta ritar fullkunnugt um,
hvernig frumvarpið var sam-
sett, en veigamikill var sá kafli
þess er hljóðaði um, að jafnan
skyldi öruggt, að nægir vara-
hlutir væru til staðar Iijá hér-
verandi: umboðsmönnum hinna
erlenjdu ’ mótorvé]af irrnu.
Annað hvort hefur formaður
fyrrgreindrar milliþinganefnd-
ar ekki sent frumyarpið áleið-
is eða áhúgi fyrrnefnds ráðherra
enginn verið fyrir einu m-esta
Velferðarmáli bátaútvegsins. •
Nú alllengi undanfarið hefur
ástandið í þessum máhmi ver.
ið þannig, að sum. vélaumboðin
hafa vantað nauðsynlega vara-
hl iti, hverju ssm um er að
kenna. Hefur þetta verið svo
hatramt, að . bá-tar hafa misst
verulegan hluta yetrarvertíðar
vegna ýöntunar liltöiulega- ó_
dýrra o.g einfaldra varaliluta.
T. d, þurfti útgerðarmaður í
-fy-rra að láta umlioðið panta
'ák-veðin-n var.ahlut . loftleiðis,
sem kostaði hér um bil sama.
Stundum þarf að smíða stykki
í -vélár. sem kosta þ,á margfalt
á við það, ef umboðin hefðu
sömu varahluti á lager.
Á -svona ástandi þarf að
verða breyting op það fyrr en
seinna. Það þarí að setja lög,
sem i séu fyrirrnæli um, að í
byrjun hvers árs eða í lok
hvers árs skuli Fiskifélagið
kanna birgðir vélanmboðanna,
hyo-rt nægir varahlutir séu til
á lager, svo tryggt sé, að eigi
k-omi. til stöðvunar. Ef- umboð-
in vanrækja. -þess-a sjálfsögðu
skyldu. haíi Fiskifélagið heim_
ild til að gera innkaup á nauð-
sj'nlegum varahluíum.
. Hitt væri alira nauðsynleg-
a,st, að Fiskifélagi íslands væri
í'alið. að rannsaka hvaða véla-
tegund hentaði íslemkum fiski
báíurn bezt, og. fél&gið fengi
umboð fyrir þá tegnnd véla, og
iryggðl um I?ið næga yarahlúti
Yæri -slik yéiartegimd yalin
ineð yfirsýn 6eztu manna. Yrðí
það nokkurs koiar íslenzfe
„standarö., mótorvél í fiskibát
um okk-ar, sem um Jeið útrýmdi
hinum ýmsu léisgu tegun,dum
af markaðinum ■ hér heima, því
liin ar mþrgu. tegundir gerá'
h-vorf tveggja. 'að vera sóun á
gjaidfeyri. þjóðarinnar; sem og
að oft er illmögulegt að treystá
hinurn mörgu umboðsmönnum,
að jainan séu. nægar yarahlúta
birgðir. -
Það er vist. að bað ásjand,
sem nú er í þessum málum, er
þþplándi og verður sð breytast.
og það verður ekki gerí nemrt
með lagaumfboði.
Utgerðarmaffur.
K.H.-INGAR
S'ameifmlepr
allrá deilda félagsins verður haldinn í Félagsheimilinu
sunnud. 7. des. kl. 8,30 e. h.-
SKEMMTIATESÐL
Avarp. Kveðja frá Noregi. Spurníngaþáttur. Söngur og
da.V-
K.R.-ingar fjölmehnio stundvíslega og takið "xneð
ykkur gesti.
Skemintmefndin.
SVO sem mörsrum imm
kunnugt er tímar'tið Nátúni-
fræðingúzinn . ein;i ... tímarííuí
um náttúrufræði,. sem úí kem-
ur hérlendis. Htfefur ritið átt
við fjárhagslega öröuglcika atl
stríða síðustu árin vegna vax-
andí útgáfukostnaðar, en þó
hefur veríð reynt að slaka ckk 5
á kröfum um vandaðan frá-
gang oz myndskrcyti.ngu. rits-
ins. A sáðar/a ári.var >n. á. ráð-
izt í að bafa í hverju. heft i
myndáseríu prehtaðá á sérstalc
an. mynáapappír. Ifefur þett.v
mælzt mjög vel fyrir meðal á-
skrífenda ritsins. En að þcssvi-
er allmíkill kostnaðarauki op
hefur verið íyísýttt um þáð.,
hvort hægt yrði að halda þvx
áfram.
En nú hefur hér ,úr ræízt.
Hinn 26. nóvember s.I. kona
Þorsteinn Kjarval til ritstjórai
Náttúrufræðingsins og kvaðsi
hafa lesáð það í ,.ritstjórarabbi‘*
hans í ritinu, að það ætti við
fjárhagslega örðugleika a§|--.
striða. Kvað hann sér þykjs|
leitt, að slíkt rit þyrfti að berj*
ast i bökkum í laíiöi, þar sen^
ýt kæmi fjöldi ómerkilegr^
rita, hefð'i hann því ásett sép
að styrkja -útgáfu þess með.
peningagjöf, að upphæð fjöru-
tiu og fimm þúsutid krónur.
Afhenti Iiann þegar þessa upp-
hæð. Geíandi ákvað, í samráði
við rjtstjórn Náttúrufræðinge-
ins, að íé þessu skyldi „einkum
varið til a8 kosta birtingu
myndafl'okka
riímu
Nú
verður því örugglega hægt að
halda áfram mynáaseríura í
‘ritinu næstu árin, og er tíma-
ritinu að þessu hinn mesíi
fengur.
AB5