Alþýðublaðið - 06.05.1954, Blaðsíða 7

Fimmtudagur 6. maí 1954
ALÞYÐUBLAÐIÐ
»
Verkalýðsmál
Framhald aí 5. síðu.
því frumvörp þeSsi voru að-
eins rædd við framsögu — leið
in lá í nefnd. Meirihluti nefnd
arinnar vildi vísa málunum til
hík|sstjórn<')rinnar, en minni-
hlutinn (einn af fimm) vildi
.samþykkja §%■ frumvarpið.
Allt að' einu kom frumvarpið
eða nefndarálitið aldrei til um
ræðu aftur.
Félagsheimilin
Frumvarp til laga um félags
heímili verkalýðsfélaga og um
, brejdingu á lögum um félags-
, heimili frá 1947. Með frumv.
þessu var einungis farið fram
á sama rétt verkalýðsfélaganna
og annarra þeirra félaga er um
ge.tur í. gildandi Jögum, en þau
:eru. ungmennafélög, íþrótt.a-
V 4?Á1 'Á ■* 1 Á - »■ -.- F ' 1 ;• •*_ th., ..•) r _
lög, skátafélög og kvenfélög
til byggingar félagsheimila.
Meirihluti þeirrar nefndar er
um málið f jallaði (4 af 5) lagði
til að málið: yrði fellt, þar sem
' verkalýðsfélög' mundu e. t. v.
' geta fengið að vera með ein-
• hvorjum af framantöldum fé
' lögum. Og viti menn; frumvarp
■Jið kom til annarar umræðu og
eftir nokkrar umræður var það,
, fellt *með 16 atkv. gegn 11 at-
. kv. Það var m. ö. o. til of
■ mikils ■ mælst' að verkalýðsfé-
lögin fengju opinbera aðstoð
til byggingar á sínum samveru
stöðum. í bezta tilfelli geta þau
. fengið að vera .með, en forystu
. um. slíkt; það má ekki.
Launamál kve uua
Frumvarp til laga um sömu
laun kavla og kvenna við söniu
vinnu. Fyrir málinu var flutt
framsaga rétt í byrjun þings-
ins; málið fór umræðulaust í
nefnd og kom þaðan ekki aft-
ur. Þegar. liðnir voru 3/4 þing
tímans skaut hins vegar upp
þingsályktun,... fluttri af 7 þing.-
.mönnum, þar sem ríkisstjórn
'inni er falið að láta koma til
framkvæmda' ályktun I.L.O.
eða Alþj óðavinnum álas tiofnu n
arinnar um þetta mál. Þessi á
lyktun (I.L.O. er hins vegar
■ háð því að 5 ríki minnst sem
.aðild.eiga að stofnuninui, hafi
áður en til framkvæmda kem-
ur. þannig getur orðið bið á
framikvæmdum. Þingsálýktun
þessi var samþykkt, en frumv.
til laga, fékkst ekki rætt. Þann
ig verður að vinna málin fet,
'fyrir fet. Að þessi litli árang-
nr fékkst þó, má óefað þakka
hiooi skeleggu baráttu. kvenna
samtakanna utan þings, sem
sannarlega er eftirbreyt.nis-
'v&rð, Um þetta mál er söm.u
söguna að ségjá. Einstakir at-
ivihnurekandur hafa í þessu
■ máíi svnt meiri framsvni ,og
réttlætishneia'ð en sjálft al-
þioai og greiða nú þegar laun
eftir þeim reslum er farið var
fram á í fi'umvai'pinu.
Auk þeirra mála sem hér
hafa verið nefnd hafa og ver
ið bornar fram fyrirspurnir til
einstakra ráðherra og r'kis-
stiórnarinnar í haild um ýmis
mál er verkalvðshrevfineuna
varða og ekki er kostur á að
rekia hér.
Ennfremur hafa verið flutt
á • alþingi mál að heiðni eða að
vilja einstakra félaga. eins og
um brevtingu á . skattalögun-
um varðandi sjómenn og brevt
ingu á lögum, u:m atvinnu við
siglingar á íslenzkum skipum
frá 1946. varðandi samtök raf
virkia. Hyorttvegffia hefur
‘ verið fellt af hinu háa albingi.
Þrátt fyrir þessi málalok á
Hver erum við?
Framhald aí 5. síðu.
Lyflækningar og skurðlækn
ingar, sem styðjast við 'hiiiar
skjótu framfarir í iífeðlisfræði
og náttúrufræði, vinna stöðugt
á gegn sjúkdómum og dauða,
og líffræðin hefur þegar hafið
að varpa nokkru Ijósi á leynd-
ardóma lífsins sjálfs, t. d. á
erfðirnar. Og í. hinum nýlegu
o.g athyglisverðu framförum
líffi'æðinnar sjáum við iíka í
samræmi við það, sem þegar
hefur verið drepið á, hverhig
lífið er byrjað að skijja sjálft
sig með því að rannsaka sjálft
sig. Fyrir vísindin og tækni-
leg.a hagnýtingu þeirra mun
maðurinn þannig ráða jörðinni
og; brey.ta sögu hennar. Ha.nn
þekkir allt yfirborð hennar og
ferðast hratt um, bað. Hann' get
ur haft æ meiri áhrif á jurta-
ríki hénnar og dýraríki. Með
ivJ'Líi ÍXUi iVUiliiL OUi Uiii UUjJ-
götvunum framtíðarinnar mun
maðurinn ná sífellt fastari tök
um á jörðinni. Enginn veit.
hversu langt hann muni ná í
þessum efnum. Og ef til vill1
verður einhvern d.aginn stökk-
breyting, — af tilviljun eða
fyrir tilverknað manna, —: pg
fr.am kemur einhver æðri mað
ur með skynsemi miklu víð-
tækari en okkar, sem heldur á-
fram með tækjum, sem við höf
um enga hugmynd um, verki
því. sem við höfum hafið, og
færir lífið langtum lengra
fram til sigurs.
Fullur hrifningar yfir þeim
horfum, sem slíkar hugsanir
leiða í ljós, getur visindamað-
urinn glatt anda sinn við þá
tilhugsun, að framar öllum
öðrum stuðli hann að fram-
vindu heimsins. Honum verð-
ur freisting að taka undir með
Jean Perrin o.g segja: ,,Fyrír
tilstilli lífvera æ marghreyti-
legri, sem fram, koma af efni
alheimsins, lyftir hann sér upp
í hæðir hugsana stöðugt yíð-
feðmari, svo að hann verður að
viljaveru, sem ræður, sjálf
sögu sinni.“
Þó eru ein hræðileg rök, sem
geta komið mönnum til þess að
óttast, að vonir þeirra séu fá-
nýtar og hrifning þeirra barna
skapur. Við þekkjum ekki líf-
hugsun né vilja nema á vfir-
borði jarðar. Þessarar litlu
reikistjörnu lítils háttar - sól-
kerfis. Athafnir manna eru
bundnar við eina reikistjör'hu
o.g aðeins yfirborð hennar'.
Vafalaust.má ímynda sér, að' i
öðrum sólkerfum séu til reiki-
stjörnur, þar sem líf geti kom-
ið fram og verur svipaðar
mönnum. hugsun gæddar,
vinni starf líkt okkar starfi.
Einnig má gera ráð fyrir,„,-y-
bað er vafalaust ekki að þyí
komið —, að manrnnum takist
að yfirgefa jörðina og komast
siálfur til eða a. m. k. ná með
áhrifum sínum til annarra
hluta sólkerfisins. En þve
þetta er þó. lítilfiörlegt í satíi-
anburði við víðerni himirt-
___________________________ll
þessu þingi og fyrri þingum er
óþarfi að örvænta. Við eigum
að láta okkur vítin að varh-
aði verða, og s.tyðja málsvara
okkar .á alþingi af enn meil'i
orku en verið hefur og senda
alþingi bréflegar skoðanir okk
ar á hagsmunamáiunum, sem
uppi eru hverju sinni, Þanri-
ig fullvissum við þingheim um,
að á.ferðinni eru engin- sýhdár
mál. sem, hægt er að greiða *at-
kvæði gegn með bros á . brá.
Eflum utanþings baráttu okk-
ar, — sýnum viljann í verki
og þá er vissulega árangurs að
1 vænta. :
geimsins, við ómælisvíddir al-
heimsins, þar sem vetrarbraut
irnar svífa eins og hólmar I
hundraða milljóna ijósára fjar
lægð.
Framvinda lífsins á jörðinni,
árangur skynsemi okkar og
vilja, þetta allt, sem rétt áður
vakti með okkur stol1 og sjálfs
traust, virðist okkur nú að
engu gert vegna ómælis rúms-
ins. Og svo er líka ómæli tím-
ans, lokadauðinn, sem vofir yf-
ir jörðinni, sólkerfinu, öllu at-
ha’fnasviði okkar í nútíð og
framtíð.
Slíkar - hugmyndir hvíla
þun.gt á okkur, og okkur hætt-
ir til að örvænta.
ERTJM VIB LEÍKSOPPAE
SKYNVÍLLU?
En ef til vill erum við slegn-
ir skynvillu og miklum fyrir
okkur giVIi rúms og iíma, sem
eru ekki annað en umgjörð
skynjaná okkar. Ef til vill
Lt LC . ' 1L,.. .
sem gildi einhvers verði mæít
eftir rúmtaki eða tímalengd.
Ef til vill er allur sá heimur,
sem við þekkjum fvrir skvnj-
anir o.k,kar. allt frá atómi upp
í stjörnuþokur, ekki annað en
■örlítil sneið víðari veraldar,
sem einhverjar æðri mannver-
ur kynnast ef til-vill einhvern
tíma.
Innan takmar.ka þessarar
víðari veraldar kynni viðleitni
okkar, sem miðuð við Síríus
virðist okkur svo staðfoundin
og tímabundin, að fá aftur
fullt gildi. Hugsast gæti, að .
vefari, sem æfi stórdúk og'
sneri rangan að honum, áttaði
sig ekki á því raunverulega
verki, sem hann væri að vinna,
er hánn gæti snúið því við og
er hann gæti súnið því við og .
staðið fy-rir framan það. j
Þannig kann mannleg hugs- j
un, er hún hefUr náð hærra t
stigi, að skynja ef til vill ein- [
hvern tíma handan- endimarka j
rúms og tíma eiginlegt gildi
þess verks, sem. h.ún hefur án
afláts reynt að vínna. og er
sem framhald og fuilkomnun á
Viðleitni lífsins.
Þessi er hin æðsta von, sem
vísindamaður. getur, yljað-sér
yið á ævikvöldi sínu, er starf
hans er að lokum komið.
Friðrik keppir á stór-
móti.
AFRÁÐIÐ hefiir" nú véýið'
að Friðrik Ólafsson taki -þátt í
alþjóða skákmóti í Tékkósló-
! vakíu er hefst í lok þessa mán
j aðar. Er hér um að ræða undir
búningsmót fyrir skákmót, er
síðar verður haldið um heims-
meistaratitilinn.
Þá hefur einnig verið ákveð
, ið að Guömundu.r Pálmason,
! sem nú stundar nám í Stokk-
ihólmi, fari með Friðrikl ‘ö'g
j ver'ði honum til aðstpðaav
mótinu.
Norræn sundkeppni
ber. Sundvegaléngdin verður
200 metrar eirs og áður og
verður sundaðferð alveg frjáls.
"Engin ákvæði ern um aldur
þátttakenda. 'V7'erðlaunagripur
verður að þessu sinni bikar, er
Danakonungur geíúr.
Isienzka framkvæmdanefnd-
in er þe^jr korr.in la-ngt áleiðis
með að skipulsggja þátttöku
íslendinga í kep-pmnni. Verður
framkvæmdin nú eins og síð-
ast einkuna falin íþrótta- pg
1 ungm&nnafélögum og skólum.
’ En einnig verður ieitað til.fyr-
i irtækja og stofnana. Sund-
. merki bafa þegar verið gerð óg
(athusaðar verða aðrar leiðir
i til fjái'öflunar.
Myndin er af handknattleiksmönnum Hafnfirðinga.
Fremri röð írá vinstri: Berqþór Jónsson, Kristóier Maqnússon, Birqir Björnsson,
íyrirllöi á leikvelli, Raqnar Jónsson. Aftari röð írá vinstri: Hallsieinn Hinriks
s6n, þjálíari, Jón ÓskgFsgap, Sverrir Jónsson, Ingvar Hallsteinsson, Sigurður
Júlíussön ög ’VaJgeir Óli Gíslason, formaður FH.
Eins og kunnugt er vann 2. fl. FH í Reykjavíkurmótinu í hand-
knattleik. Þetta er 'eMiíPokkurinn, sem vann með verulegum
yfirburðum, og fyrsta. smn, sem Hafnfirðingar vinna hand-
knattleiksmót. Núna nýlega keppti þessi flokkur við úrval
Reykjavíkurfélaganna í þessum aldursflokki, og varð jafnteflr
12:12, og má kalla hað. góða frammistöðu, og sérstaklega má
telja frammistöðu Hafnfirðinganna góða, ef tekið er tillit tii
æfingaskilyrða þeirra, ér þeir hafa, en skilyrðin eru mjög slæm.
fjtbreiðið Álþýðublaðið
Framhald af 8. siðu.
undanfarin ár. í fyrra var t. d
ekki unnt að moka heiðina!
fyrr en um miðjan júní. Tók 1
viku að moka heiðina í fyrra,
en ýtustjórinn, er vinnur að
mokstrinum núna, býst .við. að
ijúka við verkið á 40 tímum.
-------.^»1. ----—
HANNES A HORNINU.
Framhald af 3. síðu.
ingarlaust er að deila á einn
eða neinn fyrir það.
EN NÖ ER MÉR SAGT, að
allt þetta kjöt, sem inn verður
flutt eigi að fara í hækkað
kjöt og pylsur. Hvers vegna?
Hvers 'konar ráðstafahir eru
það, að fara að vinna þetta
kjöt hér heima? Hvers vegna
er ekki hægt að selja það hér
eins og hvert annað kjöt? Vit-
anlega Verður kjötiö' dyrara
eftir að búið er að vinna það.
Ég vil að minnsta kosti mót-
mæla þessu ef þetta er satt,
sem kunnugir fullyrða við
mig.“
ÞETTA SEGIR HÚSMÓÐ-
IRIN, en ég trúi þessu ekki.
Hins vegar var tilkynnt, að
öll bein yrðu tekin úr kjötinu
og allur úrgangur. Er sögum
ekki blandað saman um þetta?
Hannes á liorninu.
mg
-:w -
til Isáfjarðar
Um Hvítasujmuna verður farin þriggja daga skenunti-
ferð til ísafjarðW'með Ms. Heklu, Lagt- verður af stað
eftir hádegi á laugardag (5. júní) og komið aftur til
Reykjavíkur á þriðjudagsmorgun (8. júnj). — Far-
þegar búa um borð í Ms. Heklu, og er ailt huúfalið í
fargjaldinu. —-TUjómleikar, skemmíanir og uansleikir
verða um borð og á ísafirði. Kunnar hljómsveitir og'
skemmtikraftúý skemmta. — Nánari upplýsingar í
síma 5035. —• Áskriftalisti liggur frammi í Músik-
búðinni, Hafnarstræti 8 frarn til 15. maí.
Lúðrasvez t R eykja víkur.

afhuoii
Aug lýsi ng askrif stof a Alþýðubíaðsins
ER Á II. HÆÐ í ALÞÝÐUHÚSINU (gengið inn frá
Ingólfsstræti).
Opin daglega kl. 10—12 og 1—6 e.h. nema laugardaga
kl. 10—12 og 1—4 e.h.