Alþýðublaðið - 09.05.1954, Page 3

Sunnudaginn 9. maí 1954
ALÞYÐUBLAÐIÐ
r
n
fvarp Reykjavík.
9.30 Morgunútvarp.
11 Messa í Laugarneskirkju.
(Prestur: Séra Garðar Svav-
arsson. Organleikari: Krist-
inn Ingvarsson.)
13.15 Erindi: Menzk skóla- og
uppeldismál; III: Mennta- j
skóla- og háskólanám (Jónas
Jónsson skólastjóri).
15.15 Miðdegistónleikar.
16.30 Umferðarþáttur Slysa-
varnafélags Islands.
17 Guðsþjónusta Filadelphiu-
safnaðarins.
18.30 Barnatími (B. Pálmason). |
20.35 Erindi: Persneski trúar-
hragðahöfundurinn Zoroaster
(Júlíus Havsteen sýslum.).
21.35 Upplestur: ,Jletjur hvers
dagslífsins“, bókarkafli fetir
Hannes J. Magnússon skóla- j
stjóra (höfundur les).
22.05 Gamlar minningar. —
Hljómsveit undir stjórn
Bjarna Böðvarssonar 'ieikur.
22.35 Danslög (piötur).
KROSSGATA.
Nr. 652.
Lárétt: 1 andlegur, 6 öðlist,
7 sæla, 9 hreyfing, 10 gras, 12
lézt, 14 jurt, 15 ieiði, 17 ekki
réttar.
Lóðrétt: 1 flýtir sér, 2 óheft-
ur, 3 reið. 4 grípi, 5 afkomend-
ur, 8 tek, 11 trjátegund, 13
heyrast, 16 greinir.
JLausn á krossgátu nr. 651.
Lárétt: 1 sjaldan, 6 Asa, 7
ótal, 9 ið, 10 mél, 12 as, 14
náða, 15 nói, 17 gangur.
Lóðrétt: 1 sjófang, 2 Adam,
3 dá, 4 asi. 5 naðrau. 8 íén, 11
lásu, 13 sóa, 16 in.
ALLMIKIÐ hefur verið
rætt og ritað um Skáliholt og
„endurreisn" þess fornfræga
staðar nú 1 seinni tíð. Þar sem
allmikið hefur borið á missögn
um og skorti á staðreyndum í
þess-u sambandi langar mig til
að gera nokkrar athugasemdir.
Síðastliðið vor var hafizt
handa um að hlaða nýjan
kirkjugarð, sem, likastan því,
sern hann '\rar fyrst. Hófust
þær framirvæmdir á því, að
graíinn var skurður á einni
hliö garðsins og var moldinni
kastað út fyrir garðinn. Síðan
var tuttugu bílförmum af
völdu grjóti ekið um langan
veg. Var það látið í gllmyndar-
lega hrúgu við heimreiðina að
bænum. í Skáiholti.
N’æsta skrefið í framkvæmd ‘
un þessum var það, .að hlaðinn
var garður úr á&urnefnd.u
grjóti og var rennt sementi
á milli steinanna, moldinni var :
sí'ðan hení inn yí'ir gariVinn.'
Garðbrot þettá mun hafa verið
orðið yfír tíu metrar í haust.'
Ósennilegt þykir mér að það
hafi vaxið í vetur.
Seinni hluta síðastliðins sum
ars brann fjósið og hlaðan. i j
Skálholti. Var þá um hausúð
byggt nýtt fjós og áfast því
mjólkurhús og kjarnfóður-
geymsla. Nú í vor á að byggja
hlöðu og haughús við fjós,
þetta. j
Fjósið hefur sætt nokkurri 1
gagnrýni. Einn maður gengur j
svo langt að segja, að beir, sem
komia heim að Skálholti, muni
taka fjósið fyrir kirkju, vegna
votheysturns, sem gera skal
við fjósið. Sá hina r-ami hélt
þvi fram, að hægt yrði að
horfa niður á kirkjuna „úr dyr
um mykjukjallara íióssins“.
Á teikningum þeim, sem
okkur. verkamönnuuum. er að
fjósbyggingunni unnum, voru
fengnar, var hvorki gert ráð
fyrir votheysturni né kjallara
undir drit þeirra Skálholts-
kúnna. Hins vegav voru vot-
heysgryfjur í hlöðunni, og við
enda fjóssins var ráðgert haug
hús. Ég skil ekki að nokkrum
manni, sem til stáðhátta þekk-
ir, detti í hug að setja kirkjuna
neðar en haughúsdyrnar, þar
sem. guðshúsið yrði sjáanlegt úr
dyrum hins, þarflega húss.
Fjósið cr vamlað og á góðuni
stað. A Jjví sé ég aðeins ejnn
galia. I>að er of lítið.
Einn náungi, eða fleiri, vill
láta reisa þar skógræktarstöð
og . leggja mestallt Skálholts*
land undir ..nytjaskóg“!! sem
j'rði fullvaxinn eftir cá. hundr
að ár, en þá verða senniiega
komin til sögunnar gerviefni,
sem leysa munu trjávið af
hólmi.
Haukadalur, ein af þetri
jörðum sveitarinnar, befur yer
ið lögð undir .skógrækt, ásamt
jörðunum Bryggju og Tortu
(Haukadalskot). Hefur verið
girt heljarnr'kil girðing skóg-
ræktarsvæðinu til vaxmar. All-
stór og góð beitilönd oru innan
beirrar girðingar. Mér finnst
bað nóg og tel það algera ó-
hæfu að gera Skálholtið ó-
byggilegt í sama tilgangi.
Þá hefur sú hugmynd komið
fram að færa menntaskólann
frá Laugarvatni að Skálholti.
Þegar héraðsskólinn var
reistur að Laugarvatni, var
Skálholt einn þeirra stvja, er
til greina komu sem skólaset-
ur.
í greinargerð, sem Guðjón
Samúelsson gaf ríkisstjórninni
dagsettri í Reyk.javík 29. sept-
ember 1924, segir svo um Skál
holt orðrétt:
,,í um 2,3 km. fjarlægð frá
Skálholti er Þorlákshver, og er
hann eini hverinn í SkálhoVts-
landi. Hver þessi er stór og hit
inn í honum 92 st. úti við
kanta, en ekki gat ég mælt
hann í miðjunni. og mun hann
eitthvað heitari þar. Hverinn
er rétt niður við Brúará. og er
Frh. á 7. síðu.
Sven. Sögáard, norski sund-
kappinn, er keppir í sund-
höllinni annað kvöld.
í DAG er sunnudagurinn 9.
maí 1954.
Næturvörður er í Ingólfs
apóteki, sími 1330.
Næturlæknir er í slysavarð-
stofunni, sími 1330.
FLUGFERÐIR
Loftleiðir.
Hekla, millilandaflugvél Loí't
leiða, er væntanleg til Reykja
víkur kl. 15 í dag frá New
York. Gert er ráð fyrir, að flug’
vélin fari héðan kl. 17 til Staf-
angurs, Oslóar, Kaupmanna-
háfnar og Hamborgar. Flug-
. vélin kemur hingað annað
kvöld á leið til Bandaríkjanna
frá meginlandi Evrópu.
SKIPAFRlTTIR
Ríkisskip.
Hekla fer frá Reykjavík á
morgun austur um land í
ihringferð. Esja var á Ísafirðí í
gærkveldi á norðurleið. Herðu
'breið var á Hornafirði í gær-
kveldi á norðurleíð. Skjald-
breið fór frá Reykjavík í gær-
kveldi til Breiðafjarðar. Þyrill
var væntanlegur til Skaga-
strandar í gærkveldi á austur-
leið.
Eimskip.
Brúarfoss fór frá Akureyri
síðdegis í gær til Siglufjarðar
og Húnaflóahafna. Dettiíoss
fór fra Norðfirði .5/5 til Hels-
ingfors og Leningrad. Fjallfoss
kom til Bremen 7 '5, fer þaðan
til Hamborgar. Goðafoss fór
frá Patreksfirði í gær til Vset-
mannaeyja og Keflavíkur.
Gullfoss kom til Reykjavíkur
7/5 frá Leith. Lagarföss fór frá
Hamína í gær til Knupmanna-
hafnar og Austfjarða. Reykia-
foss fer frá Hull 10/5 til Rvík-
ur. Selfoss fór frá Reykjavík í
gær til Köbmanskær, Álaborg-
ar, Gautaborgar og Kristian-
sand. Tröilafoss fór frá New
York 29/4, væntanlegur til
Keykjavíkur árdegis 10/5.
Tungufoss fór frá Keflavík í
gærkveldi til Bergen, Gauta-
borgar og Kaupmannahafnar.
Katla losai’ áburð á Austfjörð-
um. Katrina kom til Reykja-
víkur í gær frá Hull. Dranga-
jökull fór frá New York 28/4
til Reykjavíkur. Vatnajökull
fór frá New York 30/4 til
Reykjavikur.
BLÖÐ OG TIMARIT
Heimilisblaðið ITaukur hef-
ur borizt blaðinu. Af efni blaðs
ins má telja greinarnar: For-
seti Isiands sextugur og Reka
Afríkuibúar hvíta menn af
höndum sér? eftir Jolm Gunt-
her; sögurnar: Sattasemjari;
Ég ók yfir barn í ölæði; Lyf-
læknirinn, eftir Erskine Cald-
well og Orðan, eftir Guy de
Maupassant. Þá er listamanna-
þáttur um Karl ísfeld; fram-
haldssagan Blásið þið, vindar;
danslagatextai- o. fl.
Framhald pí 1. síðu
EITT STÁLSKIP Á ÁRI
Skipið • vérður smíðað eftir
teikningu Hjálmars R. Bárðar-
sonar skipaverkfræðings, sem
nú hefur tekið við starfi skipa
skoðunarstjóra. Var fi’á því
skýrt, er samningarnir voru
undirritaðir í gær, að hæfilegt
verkefni væri að smíða sem
svaraði einu stálskipi á ári hér,
0g er mikið gert, er frátök eru
frá skipaviðgerðum, sem ekk:
væru nægilegt verkefni allt ár
ið.
BIFREIÐIN SJÁLF
KYNNIR LANDIÐ
Bifreiðin, sem er yfirbyggð í
Bílasmiðjunni, kyjmir líka ís-
lenzka .framleiðslu. Er yfir-
byggingin mjög myndarleg. Sú
nýjung er í henni, sð sætin eru
smíðuð éftir nýrri teikningu,
og eiga að vera sérstakléga
bægileg. Hátalarakerfi er um
bifreiðina fyrir fararstjórann,
er hann talar til ferðafólksins.
FÆR EKKI AÐ FARA
TIL AKUREYRAR
Undirvagninn ér þýzkur
Dieselvagn af Mercedes-Benz
gerð, sérstaklega byggður til
fólksflutninga. Hann er smíð-
aður í Daimler-Berz verksmiðj
unum, sem eru mesíu bifreiða-
framleiðendur Þýzkalands. •—-
Breidd vagnsins er 2,45, yfir-
byggingin örlítið mjórri, en
þetta eru mjóstu langferðabif-
reiðir, sem smíðaðar eru í verk
smiðjunum. Þó mætti þessi
bifreið ekki fara til Akureyrar
og hefur ekki enn fengizt leyfi
til þess, af því hve brýr eru
mjóar á leiðinni.
Gai’ðleigjendafélag Rvíkur
tilkynnir: Kartöfluframleið-
endur í Reykjavík eru beðnir
að gefa upplýsingar xun það
magn, er þeir vilja Josna við af
métárkartöflum, og er hægt að
hringja í síma 7670 frá kl. 10
—1 árd. og 81000 frá kl. 1—3:
82775 frá kl. 3—6 og 5354 frá
kl. 6—9. Skýrslusöfnun lýkur
á þriðjudagskvöld.
Leiksýning.
Á vegum Dagsb’-únar verður
sjónleikurinn „Piltur og
stúJka“ sýndur í þjóð-leikhús-
inu, laugardaginn 1.5. þ. m. Að
göngumiðar verða seldir í
| skrifstofu félagsins eftir helg-
! ina, og verður þess nánar get-
I ið síðar.
S
Leiðrétting.
Biíreiðin G-02030 er ekki í
egiu íslendings, að því er lög'
reglustjórinn á Keflavikur
* flugvelli tjáði blaðinu i gær,
heldur er eigandinn CharleS
i;
Tayne.
Matreiðslumenn
fundurinn að gæta eigi þess
þegar lieimavistarskólar eru
byggðir, að hægt sé að nota
þá fyrir gistihús á sumrin.
Einnig séu athugaðir mögu-
leikar á að gera nauðsyn-
legar breytingar á þeim
heimavistarskóliim, er nú
eru reknir á kosínað hins
opinbera, og að -húsnæðið sé
notáð fyrir sumargistihús.
þar sem sérfróðir menn álíti
að heppilegt sé.
SKIPUN
FERÐAMANNARÁÐS
Jafnframt skorav fundur-
inn á ríkisStjórnina að skipa
ferðamannaráð, sem sjái um
úthlutun lánsfjar og verði.
um lei'ð ráðgefandí aðili við
teikningar og byggingu sum
argisthúsa og heimavistar-
skóla, með svipuðu fyrir-
komulagi og t. tf. í Noregi,
og mundi það hiutverk, sem
sérfróðum mömium er falið’
í ályktun þessari, færast till
Jiess ráðs.“
Á aðalfundinum voru mætt-
ir fulltrúar frá öLIum. deildum.
sambandsins, en þær eru
þrjár: Framreiðsludeild, form.
Haraldur Tómasson, Mat-
reiðsludeild, formaður Sveinn,
Símonarson, og Fiskimatsveiiia
deild, formaður Magnús Guö-
mundsson.
LÆTUR AF STÖRFUM
EFTIR 7 ÁR
Formaður sambandsins,
Böðvar Steinþórsspn, gaf ýtar-
lega skýrslu um starfsemi sam:
bandsins, pg lýsti því yfir að
hann gæfi ekki kost á sér sem.
formaður sambandsins næstt
ár. Hefur Böðvar Steinþórssori.
verið formaður sambandsins í
sjö ár, og voru bonuni þökkuð'
störf hans með dynjandi lófa-
klappi.
Aðalfundurinn gerði ýmsar
aðrar samþykktir í málefnum
matreiðslu- og framireiðslu-
manna. M. a. var skorað á veit-
ingamálaráðherra að leggja
fram á næsta alþingi. frv. að
nýrri veitingalöggjöf, er milli
þinganefnd hefur samið.
STJÓRNARKJÖR
Við stjórnarkosningu var
Birgir Árnason kosinn formað
I ur sambandsins, K&ri Halldórs
json varaíormaður, Sveinn Sí-
monarson ritari, Magnús Guð-
jmundsson gjaldkeri og með-
stj.órnendur þeir Böðvar Stein-
; þórsson, Haraldur Tómasson og
Sigurður Sigurjónsson.

-tf'
er sápan, sem hreinsar og
mýkir húðina. Biðjið ávallt um :
Savon de Paris handsápu. |
SAPA IXTWNA.'VA.XmijAirXJ i