Alþýðublaðið - 21.09.1954, Síða 5

í*riðjudag'ur 21. sept. 1954
ALÞVÐUBL/J" ">1
ÞingsetnlnaarræSa Hannibals Valdenarssonar
ER VIÐ NÚ höíum heilsað
góðum gestum og minnzt horf-
inna vina og samherja — leið-
um Aúð hugann að þinginu. sem
nú er að hefjast og hlutverki
þess.
Hvað ætlum við að gera á
þessu iþingi Alþýðuflokksins?
Við munum bera ráð okkar
saman um vandamál og við-
in aftur, því að þegar ókjörin þakkað Eramjókn fyrir góða lýðræðisjafnaðarmanna hafa á með sanníæringu sinni, ag þá'ð
hefðu dunið vfir, mundi öll gambúð og beðið hana vel að undanförnum árum fylgt Sósí- mun ég hiklaust gera.
einn lifa. , alistaflokknum að málum í En er ekki bið — biðin mteð
Fyrsta kastið eftir slíka út- kosningum. Þetta fólk fór þang hendur í skauti útlátalaus og
reið væri Framsóknarflokkur- að á sínum tíma úr Alþýðu- áhættulaus leið? Máske áhættu
inn a. m. k. ekki Jíklegur til flokknum. ásamt ötulum verka laus,- — En getur biðin sú þó
í pólitís’kum lýðsforingja og éhrifaríkum ekki orðið alþýðu landsins nokJs
bindindisleiðtoga og samvinnu uð dvr?
íhaldsandstaða renna í
farveg og brjótast fram með
miklu afli, sem allt yrði und-
an að láta.
Þetta er rétt ’hugsanlegt, en mikilia stórræða,
þvi miður ekki sennilegt. Menn átökum.
geri sér vel ljóst, að valdaað- Er þá Þjóðvarnai'flokkurinn manni. Eigum við að stuðla að Ér það ekki þegar augljóst
staða íhaldsins væri geysisterk, líklegur til að geta haft for- því, að þetta fólk sé og verði mál, að Alþýðuflokkurinn ktern
fangsefni^Við"munum^skýra I ef bað hefði einu sinni náð ustu um einihverja stórsókn í- hjá Sósíalistaflokknum um ald ur engu máli fram á Alþingi,
frá v>ví ’hol7+a wm eer7t y,Pf„r I hreinum meirihluta á Alþingi. haldsandstæðmga í landinu á ur og æfi? Því er ég a. m. k. Því erum við búnir að þreifa
£ starfi flokksms cjgan coin- Það hefur merihlutavald vfir móti Sjálfstæðisfloiíknum? Því andvígur. Ég vil. að Alþýðu- á ár eftir ár. Sama er hversu
asta flokksbingi láuk Við mun lÉeykjavíkurborg, og það eitt úsr fjarri. Hann hefur að vísu flokkurinn láti einskis ófreht- sjálfsögð mál við flvtium, sama
um leita fræ&lu og frétta af 'er sterkt vígi. — Það hefur safnað nokkrum þúsundum at- að tii að ná þessu fyrrverandi hvort það eru býðingarmákil
ílokksstarfinu ; fiarlægum hér ’aiif vaici Ffir bönkunum. það kvæða um eitt mál. en hann á f-okksfólki sínu aftur heim til mál eða smávægileg — öll faru,
uðum" Við''munnmvgira”vÉk;4"°*" *Knan sinna vébanda flesta engar rætur á neinni sterkn föðurhúsanna. — Þið eruð sum þau á eina leið — þau eru
ur ov trúnaðarmönnum Albýðu 'mestu auðmenn þjóðfélagsins. félagshreyfingu, og er því öú hver hrædd við kommúnisma. svæfð eða drepin — drepin eða
•floVVcínc a-roin fvrír hnim Það hefur búið sér örugg hreið tilvera hans háð bví, hvernig — Það veit ég vel — en hér gvæfð. Og sömu sögú hafa allir
ur i afurðasöluskipulaginu. og herstöðvarmálið reynist sem er ekkert að hræðast. Hér þarf s.tjó~n9~and.st|öðuflokkarnir a.'ð
innflutning'.verzluninni. Með áróðursefni á hvsrjum tíma. bara að græða gömul mein. segja, þó að þeir t»l samans
óskorað ríkisvald í hendi sér En það fer trúlega nokkuð eft-
að auki. Hefði það sem sé bæði ir því, hvernig friðarmálin f
tögl og hagldir í íslenzku þjóð- heiminum þróast á næstunni
•— Aiveg eins gæti svo farið, anna. Þar er ekki um annað versta. Það versta er, að allt.
að málið missti allt áróðurs
gildi. og þá væyi þjóðvarna
flokksins, gTein fyrir þeim
vandkvæðum og erfiðleikum,
sem við. er kjörnir vorum til
þess vanda, að starfa í stjórn
flokksins fyrir tæpum, tveim
á.rum — höfum staðið í. Enda
má búast víð, að hjnir sömu
enfiðleikar eða svipaðir — já,
liin sömu vandkvæði í aðalat-
riðum, mæti þeim mönnum.
sem á næstu tveimur árum
verður falið að stjórna flokkn-
am.
Við munum rifja upp yfir-
félagi og mundi hvorugu sleppa
með góðu á næstu árum.
Nei, sé litið raunhæft á hlut-
—- Sollin mein gamalia sundr- hafi umboð rómlega 30 þúsund
ungar. Þá lækningu er bezt að kjó^enda.
byrja á sviði verkalýðsmál- ' En þetta er bó ekki það
ina. þá yrði það engan veginn f’okkurinn kominn í spor Ká
svo auðvelt að velta íhaldinu ius- skáld', sem þófti bað raun
að ræða en félagslegar umbæt-
ur stig af stigi, eins og í foæj-
þa’ð'. sem verkalýðssamtökin fá
áorkað í baráttu sinni fyrií
ar- og sveitaitjórnarmálum. Og bættum kjörum tólksins við
sl.íkt s^imstarf hejfur ekki s»mnin?aborSiS eða í hörðum
úr valdasessi. eftir að það hefði ar helvíti hart a« hafa ekki reynzt svo hættulegt. Þar vinnudeilum, — það er líka
kemur ágreiningurinn óbrúan- allt að engu gert — eins og
einu sinni fengið tækifæri til jörð til að standa á.
að ná völdunum. — Frá sjón-! En hvað þá um Sósíalista- legi um einræði eða lýðræði frumvörpin, sem drepin eru á
^ armiði allra þeirra, sem ekki flokkinn? Mundi hann hafa ekki til greina. og heldur ekki Alþingi. Og nú gera íhaldsöfl-
'7 S'in^armeStU í teiia Jan&varandi íhaldsstjórn möguleika til að afstýra meiri- ólík sjónarmið í utanrákismál- in sér regiulega dælt við ver'ka
ma aat urði, sem gerzt hafa ^ arfar æskilegt, er því hér. eins hlutaveldi íhaldsins? Áreiðan- um. Ef nnp úr slíku samsíarfi lýðshrevfinguna. Allskonar
S1 an a ° Sfnngb — 0g í læknifræðinni miklu af- lega ekki. Hann heíur árum gæti svo sprotti'ð það, að hægt verðhækkanir eru daglegt
AF Vs Ur 'irti . . • farsséll-a að fyrirbyggja sýkina saman boðið öðrum vinstri vær! að sameina alla lýðræðis- brauð, kaffi hækkaði á sext-
' ,£y u. ° sins ieita eftir en að lækna f þessu tilfelli. ! flokkum samvinnu, samfvlk- sinnaða íhaldsanðstæðinga um ándu krónu kilógrammið og í
raðleggmgum og tillógum ykk
ar um ný mál, sem umbjóð-
•endum okkar, íslenzkri alþýðu,
mætti verða til góðs á einhvern i
Og þá er komið að þeirri ingu og sameiningu, en öllum eitt framboð í hverju kjör- gær fengum við rafmagnshæklí
spurningu: Er nokkur mögu- hans tilboðum hefur jafn oft diæmi, þá væri mikið unnið. un.^
leiki á því að fyrirbyggja valda verið hafnað. Og þannig mundi Þá væri íhaldið algerlega von-j Árangur verkalýðsbarátt- •
, , ,töku íhaldsins? Og einkanlega það vafalaust verða framvegi-s. laust um. að ná meirihluta, því unnar er ónýttur með ýmsu
a , , u. yr u' . ° munum , Spyrja menn: Getur Alþýðu-i Þá er Aiþýðuflokkurinn einn að þá mundi það t. d. í fyrstu móti af - stjórnarflokkunum.
®g ' -y a a s ° ®nir y kar og | flokkurinn nokkuð gert í 'því eftir. Hann hefur sterka að- viðureign missa þingmenn sína Þeir kunna til þess margar-
_°._^a umj.. ,'V612 efni? Á hann nokkurs annars stöðu í verkalýðshreyfingunni, í flestum, ef ekki öllum kaup- . leiðir. Gengislækkun, bátagjalcí
skipa — og hvað betur fara í
starfi Aliþýðuflokksins á ýms-
um sviðum. Og bar getur margt
kost en að láta þróunina ganga og múndi bví að minni hyggju stöðum landsins.— En ef þetta eyrir. breytingar á skattalög-
sinn gang og bíða þess, sem (ásamt Alþýðusambandi íslands tækist ekki, hverju væri þá um, frjáls álagning á allt, sem.
verða vill? Flestir játa að visu,, geta myndað svo sterka uppi- ' spillt; frá því sem nú er? Engu, -við þurfum að-kaupa, og þann -
að slíkt sé ekki stórmannlegt stöðu í andstöðuhreyfingu gegn virðist mér. Vinstri flokkarnir ig mætti lengi telja. Á mánuði,.
Sjálfstæðisflokknum einmitt berjast nú um að narta nokk- viku, jafnvel bara einni nóttu.
þegar sú hætta vofði yfir, að urt fylgi hver frá öðrum. En getur ihaldssjórnarfarið hriís •
hann væri að hremma meiri- 'þó að bað beri einhvern árang- að til sín, með stjósnmálaað-
hlutavöld í 'landinu, að önnur ur sitt á hvað, hefur það ehga gerðum allt það. sem margrn
þingræðis- og lýðræðisleg öfl þýðingu sem máli skiptir. Allt ára stríð varkalýðssamtakannn
. j ™ o... — _..... vinstri manna ættu ekki ann- situr við það sama, dreifðir, hefur fært verkalýðnum ai’
einsog o o sþmg j Eramsóknarflokkurirtn getur arra betri kosta völ, en að -getulausir, máttlausir ílokkar kjarabótum 'og bættri þjóðfé-
Josas ur J ,SS.Ve* Um Það ekki. Hann sér þegar fram i koma þar til styrklar og slást eftir sem áður. Og Aronleysið lagsaðstöðu. Þannig er verka ■
á það, að.það er verið að notalí förina. — Það eitt, ef Alþýðu grefur um sig eins og átumein lýðshreyfingip. orðin einsj og
hann seinasta sprettinn sem í- flokksmenn og Þjóðvarnarmenn.''í öllum litlu flokkunum. Fólk botnlaust, ker — eins og ker
segir unnvöipum: Þið gétið Bakkabræðra. með botninn
staðið til bóta.
Við mimum á þessu h^^foTekkTVé “heídur
hugleiða st.iornmalaastandið, [ eftir g6Su að bíða.
ems og það blasir nu við ogf Sannleikúrinn er sá, að Al-
taka akvarðamr um stefnu og þýðuflokkurinn er einasti flokk
starfsaðferSHr ^ Allþyðuflokksms urinn sem getur vemlega lát-
* næstu tvo ar. Þa mun þing ig m'gín taka £ þessu efni.
þeíta, ----------11 ---1
gera,
sínum menn tíl að fylgja fram
og berjast fyrir þeirri stefnu,
sem mörkuð verður.
Hvernig er veðurútlit stjórn
málabaráttunnar "á . íslandi í
dag? Eg skal nú kynna ykkuh
mína veðurlýsingu og mína
veðurspá, eirts og útlitið kém-
ur mér fyrir sjónir frá mínum
bæjardyrum.
: Mér sýnast veðúr öll válynd.
Ég sé ekki betur, en .að flokk-
ur atvinniírekenda, Sjálfstæð-
S
s
-s:
V
s
s
J
.s
s
s
V
s
V
ekkert, nema að troða! skóinii' isuður í Borgarfirði. — En eig-
hver.niður af öðrum. Hver sá, Jum við ekki að halda áfr,am
sem ætlar sér að fá einhverja \að ausa — eigum við ekki að
þjóðfélagsaðstöðu til.að neyta bíða eftir, að botnlausa keriíi
sín — fá einhverja aðstoð til þéttist — eigum við. ekki að
að bjarga sér — hann verður.leika hlutverk Bakkabræðra
að.leita tjl annarshvors stjórn- — vera Bakkabræður? Það er
arflokkanna. Og það gera menn ' áhættulaus úrræði og rólegl:
líka þúsundum saman. > úrræði, . makindaleg.t úrræði.
ínu geri honum þetta mögu- sheið að vinna nokkur kjör-
legt, fbó að hann hafi innan við dæmi af samstarfsflokki sín-
40% kjósenda á bak við sig. j um- Má í þessu sambandi sér-
Ég barf engum getum að því staklega nefna Vestur-ísafjarð
að leíða — ég veit bað með arsýslu, Mýrasýslu, Dalasýslu,
fullri vissu — að öllu'góðu al- Austur-Skaftafellssýslu og jafn
þýðufólki hrýs hugur við iþví vel Vestur-Húnavatnssýslu. —
ástandi, sem hér mun fliótlega Þctta eru allt saman l'ítil og
skapast og þeim lífskiörum, fámenn 'kjördæmi, sem orðið
sem vinnandi fólki yrði hér Seta auðveld bráð, þegar ægi-
bráðlega boðin. ef böfuðand- sterku fjárma'gni 'Sjálfstæðis-
haldið þarf á honum að halda gætu tekið höndum saman. þýð .....
ijflokkurinn, sé að búa sig und °S hann veit þegar, að hann ir þó það, að þeir hafa um 17. 'Það 'hlýtur að koma í hlut — Sjalfsagt finnst lika ein
Ir þann lokasprett að ná hrein muni fa mikið áfall í næstu þúsundir kjósenda á bak við ykkar, -sem sitjið þetta floMtSr .hverjom pað fysilegt urræði
um meirihluta á' Albingi. Ég kosningum. Sjálfstæðisflokkur. sig, eða fyllilega eins mikið at- þing, að marka stefnu Alþýðu- | ller er aðelns tvennt a3>
fæ ekki ibetur séð en að sundr- inn stefnir. nú rakleitt að því1 kvæðamagn og Framsóknar- flókksins annaðhvort með það velía; Á® W a e'ða a* stríðai.
ung íhaldsandstæðinga í land- og hefur gert það um nokkurt flokkurinn hefur nú. ------ "* Þetta bmff Albvðnflokksim.
--- — ’---- Það er mikið rétt í því, sem
greindur alþýðumaður norður
í landi sagði nýlega í grein í
Alþýðublaðinu og • hafði eftir
norðlenzkum íhaldsmanni, en
ummæli hans voru á þessa leið:
„Ef Alþýðuflokkurinn nær
svipu'ðn kjósendafj lgi og Fram
sókn, er Sjálfstæðiflokkurinn
búinn að missa aðstöðu til að
setja svipmót sitt á stjórnar-
hætíi Iandsins.“
Ef má'lin standa þannig, er
nfl. útilokað, að Framsókn
veldi leiðina til hæ.gri um sam-
starf, því að þá hefði 'skapazt
stæðisflokkurinn getur verið grundvöllur að samstarfi verka
mjög nærri því áð fá hreinan manna og bænda byggður á ör
meirihluta þingmanna jaínvel uggu meirihlutafylgi yfir í-
íi næstu kosningum, og án veru haldinu.
iegrar fylgisaukningar. Og ef En auk þess vitum við öll,' svo — þá er að taka því.
honum tækist það, gæti hann að nokkuð mörg þúsund góðra Menn eíga að standa eða falla
stæðingur okkar, íhaldið, yrði
■all-ráðandi hér á landi. Eldri
kynslóðin í Alþýðuflokknum
veit það bezt aif fvrri revnzlu,
hvernig komínp'ahl.'ða chalds-
ins mundi bá brevtast í of-
beldisbroka og ágengni í öll-
im skintum fra.mleiðslustétta
og millihða. Surnir segia. að
þetta vrði úkki .alvariegt. íbald
íð mundi fljótlega missa völd-
flokksins er beitt á þau. En
þau vinnuibrögð eru nú í full-
um gangi.
Það eru þessar staðreyndir,
sem gera það augljóst, að Sjálf
fyrir augum að biða — láta Þetta Þing Aiþýðuflokksinj •
þróunina ganga sinn gang og kastar teningunum og velur
íhaldið taka völdin — eða þá annaðhvort að bíða, eða hitt
að freista þess að skapa nýtt að reyna að hafa áhrif ,tii
afl í íslenzku þjóðlífi og mynda breyttrar þróunar — gera ráð-
það af traustum •máttarviðum stafanir Til að þétta kerið, svo.
Alþýðuflokksins og Alþýðu- að ávinning stéttarbaráttunn-
sambands íslands. Ég dyl ykk- ar se e3j-ki rænt jafnóðum,
ur þess ekki: Það er sannfær- j vegna mattleysis sundrungar-
ing mín, að það sé hið'rétta,innar a pólitíska sviðinu. E:v.
— að það sé það hlutverk. sem su leið útheimtir starf og stríð,
bíður Alþýðuflokksins. Þið — Ég játa 'það hreinlega: ,-----
megið svo, sem viljið, hjala um Ég lief ekki skap til að skríða,
það með Morgunblaðinu og skjálfa og órétt bíða“. — En
Vísi, að þetta sé 'komúnismi, Það er nú þegar hlutskipti allra
en erfitt á ég samt með að trúa íhald'sandstæðinga í . öllurnl
því, að þið meinið það eftir fl°kkum og það er líka orð •
milli 20 og 30 ára starf mitt á m hlutskipti vcrkalýðssamtak-
Alþýðuflokknum í baráttu til anna Það vrði Það ’ enu
rikari mæli, ef kosið verður
beggja handa bæði við íhalds-
menn og kommúnista. En sé
AÐ BIÐA eftir því að að i-
haldið eitt taki völdin í skjóli
Framh. á 7. síðu.