Alþýðublaðið - 05.08.1955, Blaðsíða 7

Föstudagur 5. ágúst 1-955
ALÞYÐUBLAÐIÐ
Fallegir — Ódýrir
Hafjiarstræti 4 — Sími 3350.
hefur orðið síórstígar; framför
á mörgum sviðum en hvað
ferðamennsku snertir. Nú fara
menn um hájökla að vetrar-
' lagi, liggja þar við fvo dögum
og vikum skiptir, minnast ekki
á örlög í því sambandi.
Uppi í Miðdalslandi hefur
Guðmundur reist sér fallegt og
þægilegt hús og plantað skóg,
og þar hefur hanri gert sér
þægilega vinnustofu. Hann er
ungur enn og á framtíðina fyr
■ sér, bæði sem listamaður,
(Frh. af 4. síðu.)
þeir, sejn ieljast vildu hugsjóna
og baráltumenn, stóðu if'nir
keikustu með hatt.nn á höfð-
inu, þegar þjóðsöngurinn var
framkvæmdamaður og ferða-
maður. Hreystimenni hefur
hann verið alla tíð og hvorki
bros.ið afl né áræði. Allt, sem
auðæfi fólgin í íslenzkum jarð hann hefur fengizt við, hefur
vegi, þar sem hann fór, og aðr-1 orðið honum íþrótt. Hann hef-
ir sáu aðelns leir. Hann kynnti Ur alltaf kunnað því bezt, að
sér leirmunagerð á ferðum sín j velja sér sjálfur ielð, og haft
um erlendis, réðist í að kaupa ýmugúst á troðnum slóðum,
brennsluofn og hóf framleiðslu, hins vegar dálæti mikið á far-
í smáum sííl. Þar með varð artálmum og torgengu klungri.
hann upphafsmaður að nýrri^Það er aldrei neinn asi á hon-
leikinn. Guðmundur kynntist nsíiðngrein héi á landi, fyrii-^um, heldur sígur hann á, 'hægi
að sjálfsögðu fyrrefndum lisl-|tækið hefur blómgazt °S eflzt 0g af skapþunga. Hann virðir
síefnum á námsárum áínum ! undir stjórn hans og leiðsögn, J hið fornkveðna, að svo ljúki
en þær töluðu ekki til hans' rnargir hafa unnið hjá honum, för, sem heima'er ráðin; að
Þeir, sem hafa tfekið út þroska °S nú eru slarfandi nokkrar (undirbúningurinn og vegar-
við orfhæl o<* ár eru vantrú- leirmunagerðir hér, enda þótt.nestið ráði mestu um það,
aðir á töfraorð e'r <7Sri manni elzta fyrirtækið sé afkasta- hvernig förin tekst. Dulur er
‘kíéift að ná ta'kmarki án bar- mest- Gúðmundur lét sér ekki Guðmundur í skapi og kemur
áttu. jþetia nægja, — eða öllu held-'ekki allt á óvart. Tengsl hans
Þegar Guðmundur hvarf ur’ ban11 vlldl ekkl lata sér(við náttúruöflin aldagömul
heim aftur. fór svo, að hann Það n.æg.ia, hann vildi setja erfð frá forfeðrum, greindum,
'lagði slun’d á rnálaralistina her a stofn postulínsgerð. fram gætnum og dugmildum bænd-
'jnelra en höggmyndalistina, *leiða bæðl hstræn og nytsöm (um og sjómönnum, er áttu allt
og af illri nauðsyn, hann hafði . básáhöld, sem við kaupum fra ^s.tt undir veðráttu, groðri og
ekki yfir þeim ihúsakynnum að útlöndum fyrir mikið fé. En aflagengd. Brimróðurinn og
ráða, að hann gæti unnið að . Þelr> sem réðu og ráða, töldu ^ barningurinn stællu snernma
höggmyndum. í málarakstinni
fann hann sig smárn saman í
persónulegum stíl, og tjáning-
arformi, sem var óbundið tízku
'og ismum, það tjáningarform
fann hann á ferðalögum s'ínum
um fjöll og öræfi landsins, á
hljóðum vornóttum og sólbjört
um sun^cmorgnum v;ð sil-
ungsvötn og lækjargil, fór þar
sínar eigin leiðir eins og ferða-
garpi sæmjr. Að s.jálfsögðu hef
ur hann hlotlð aðkast og áfell-
isdóma fyrir, en ekki láiið sig
það neinu skipta. Ég gat þess
áðan, að ég kynnj e:kki að
dæma kst Guðmundar, ég hef
aldrei komizt lengra í mynd-
listarfræðum en það, að mér
geðjast að verkinu ef það lalar
til nrín og hefur áhrif á mig. í
hvaða stíl sem bað er unnið.
Hins vegar er mér kunnugt, að
ýms'r erlendir listfræðingar
telja Guðmund ósvikinn lista-
mann. Fyrir nokkru barst mér
í hendur ein'ak af hinu kunna
myndlistart’ímariti . „Stud!o“,
þar var grein um íslenzka
ð hann ælti að láta sér nægja afl hans og kjark, raunhæf
það, sem hann heiði, létu þó ^ kynni bans af samskipsmönn-
undan fortölum hans og leyifðu um sínum glæddu með honum
honum að kaupa og flyija inn.þá virðingu og aðdáun fyrir
nokkurn hluta af nauðsynlegri j öllu því, er þjóðin hefur öð.lazt
vélasamstæðu, sem þó var vit- . dýrmætast fyrir strit sitt og
anlega gagnslaus, nema öll stríð, sem endist honum enn.
væri, þessi hluti kostaði að Þannig er maðurinn, og er þó
sjálfsögðu mikið fé, en verður ekki öllu lýst.
Með beztu afmæliskveðjum.
L. GuSmundsson.
ákurnesingar unnu Val
þó dýrastur .fyrir það, að kaup
á hinum hlutanum hafa ekki
enn verið leyfð, auk þess þarf
að byggja verksmiðjuhús. Nú
hefur Guðmundur falið syni
sínum yfirumsjóu leirmuna-
gerðarinnar, og byggst ein- (Frh. af 5. síðu.)
be'.ta sér að því, að koma upp ^ nesingar komnir aílur í sókn,
postulínsgerðinni. Erlendar vís 0g enn á Þórður Jónsson tæki-
indastoínanir hafa rannsakað, færi nú fyrir opnu marki, svo
hið íslenzíka efni og Ijúka á það jekki virtist þurfa nema rétt að
lofsorði. lýta við knettinum til þess að
Ég hef því miður ekki átt' hann væri inni. En í stað þess
þess kost að kynnast Guð-|reiddi hann fótinn hátt iil
mundi sem ferðamanni, nema j höggs, og knötturinn þaut
af afspurn. Veit, að hann varð
brátt sfcíðamaður mikill, og
fjallamennska hans er löngu
fræg orðin. Á þessu sviði hefur
hann unnið mikið og merki-
myndlistarmenn og myndir af !egt braulryðjandastarf sem
verkum þeirra, en landslags-1 leiðtogi ýmissa samtaka, er
mynd eftir Guðmuud valin for.kennt hafa æskufólki að ferð-
síðumynd. Á síðari árum hafa I ast um sitt eigið land. Það er
mátverk Guðmundar farið víða ekk; ýkjalangt síðan, að ekki
um heim. verið keypt í lista-iþó.ti nema eðlilegt, að menn
söfn og einkasöfn víðs vegar í yrðu úti á heiðum í hríðar-
Evrópu, og nú fyrir skömmu, veðri að vetrarlagi, það voru
voru nokkur málverk hans örlög. Guðmundur frá Miðdal
keypt í listasöfn í Bandaríkj-| og félagar hans töldu hins veg-
unum, en e'mkasafnarar ar að það væri af vankunnáttu,
keyptu og nokkur, •—■ meðal eftir að hafa búið í landinu í
annars hafa þau flulzt alla leið tíu aldir kynnu menn hvorki skoii á mark. Helgi nær til
4.1 Bahamaeyjanna. Þeita er að búa sig til ferðar eða ferð- hans, fær ekki baldið honum og
eflaust ekki ómerkiiegri land-. ast. Stórt orð Hákot, sagði hrekkur hann inn í mark ð.
kynning en hvað annað. |gamla fólkið, þeir verða e.kki
Þetta var listamaðurinn, og lengi að drepa sig, þessir ang-
■ eru honum þó lítil skil gerð. ' urgapar, sem ékki viðurkenna
Framkvæmdamaðurinn vildi örlög'.n. Nú er svo komið, fyrir
vinna eittbvert raunhæft gagn jatbeina Guðmundar og félaga
með kunnátlu sinni. Hann sá hans, að spurning er, hvort hér
langt frankhjá markinu. Nokkr
um mínútum síðar er Valur í
hraðri sókn, sem endar með
skoti frá Sídó, en markvörður
ver. Akurnesingar sækja nú á
af krafti, fá aúkaspyrnu á víta
teigslínu Vals, sem Halldór
tekur, en vörnin bilar hvergi.
Virtisl helzt sem leikslok niuni
verða þau í fyrri hálfleik, að
hann endi með 1:0 í'yrir Akur-
nesinga. En leiknum er ekki
lokið fyrr en flauta dómarans
kveður við. Rétt í leikslokin, í
harðri sóknarlotu, fær Halldór
Sigurhjörnsson knöltinn, hann
sendir hsnn þegar með föstu
Skömmu síðar er fvrri hálfleik
lokið með sigri Akurnesinga
.2:0.
SEINNI HALFLEIKTJR 3 : 2
Akurnesingar hófu þennan
hálfleik svo sem hinn fyrri
með sókn. En henni var hrur.d
ið. Og skömmu síðar fá Vals-
menn hornspyrnu upp úr all-
snöggu á'blaupi. En ekki verð-
ur hún þeim til marksskots. En
er átta mínúiur voru af leik
kemst Hörður Felixson í gott
færi, sendir knöttinn með
föstu skoti beint á markið, en
hann lendir í öðrum bakverð-
inum og hrekkur úr honum
fyrir fætur Jónj Snæbjörns-'
syni, sem ekki var se'.nn á sér
að spyrna og skora. Akurnes-
ingar gera snöggt upphlaup'
þegar er leikur hefst að nýju,
sem enaar með skoti Þórðar
Þórðarsonar, en Helgi ver ör- *
iigglega. Liðin skiplast nú á
upphlaupum um sko'.ð án þess
þó að til stórtíðinda dragi. Þó
lá nærri, þegar Akurnesingar
fengu hornspyrnu upp úr einu
upphlaupi shiu. Þórður Jóns-
son spyrntj vel fyrir markið,
Sveinn Teitsson náði knettin-
um, sendi hann til Halldórs,
sem þá var staddur í öðrum
pollinum miðjum, en hann
lyfti knettinum fimle ga upp úr
ökladjúpu vatninu og skaut
prýðisvel á markið. Knöitur-
inn hafnaði utan í hliðarnet-
inu. Loks á 22. mínútu bæta
Akurnesingar briðia markinu
við. Þórður Jónsson skoraði
með mjög góðri qg fastri loft-
spvrnu, eftir sendingu frá Hall
dóri. Valsmenn herlu sig jtú
nokkuð um stund eftir markið,
en iþeim tó'kst ekki að reka
endahnútinn á sóknir sínar
með tilþrifamiklum sko'um.
Framlínan var meira og minna
loppin til fótanna þegar mest
lá við. Á 28. rhínútu er Þórður
Jónsson í ágætu færi eftir að
Ríkharður hafði sent honum
knöttinn inn fyrir, en hann
sendir knöttinn beint á Helga,
sem ekki var seinn að aígreiða
hann frá sér. Skömmu síðar
kemst Ríkharður í gegn. En
afiur er það Helgi, sem er hon
um snarari, og grípur frá hon-
um tækifærið. Loks á 35 mín-
útu skorar svo Akurnesingar
sitt fjórða mark, en það gerði
Þórður Þórðarson með af-
burða góðum skaila. úr loft-
sendingu frá Halldóri. Aðeins
tveim mínútum riðar bæta svo
Akurnesingar fimmta marki
sínu við. Sókn Vais er hrund-
ið, sendur er alíhár knöttur
fram, sem Einar Halldórsson
hyggst að skal.la burt. en knött
urlnn strýkst við höfuð hon-
um og yfir hann. Halldór Sig-
urbjörnsson fær knöttinn,
sendir hann með ágætum fyr-
ir og skapar Ríkharði glæsi-
legt tækifæri til að skora úr,
sem hann og gerir næsta óverj
andi. Stóð nú 5:1 Akurnesing-
um í vil. Ekki gugr.uðu Vals-
menn við svo slæma vígstöðu.
Þeir hertu sig nú allverulega.
Sóttu fasl fram og komust alla
leið inn á miðjan vítateig mót
herjanna, en þar varð þessi
hvítfexta sóknarbrimalda, sem
maður hélt um Skeið að myndi
skola knettinum í markið, orð
inn að lognværri smábáru, sem
vörn skagamanna átti auðvelt
með. Afiur skiptist nú á um
skeið, sókn og vörn án þess þó,
að til stórátaka kæmi og voru
flestir á þeirri skoðun, að leikn
um myndi ljúka með fimm
mörkum gegn einu, svo sem
hami hafði nú staðiö um nokk
urt skeið. En rétt í lok hans
eða á 43. mínútu hófu Vals-
menn sannkallaða leiftursókn.
sem byrjaði á þeirra vallar-
helmingi og var haldið óslitið
áfram allt upp að marki mót-
herjanna og lauk þar með góðu
skoti Jóns Sigurbjörnssonar
og marki. Allt bar þetta að
með svo miklum hraða, að Ak-
urnesingar fcomu ekki við
knöttinn fyrr en markvörður
þeirra gneiddi ha,nn úr neti
sínu. Hefðu Valsmenn, fyrr í
leiknum, tekið upp slíka leik-
aðferð, sem þeir þarna við-
höfðu myndu leikslokin hafa
orðið önnur.
*
Af hálfu Valsliðsins var vörn
in sterkasti hlutinn, með Helga
í markinu og Einar Halldórs-
son miðvörð. Árni Snjólfsson
lék nú einn sinn bezta leik það
sem af er sumarsins. Framverð
ir léku og báðir af miklum
dugnaði. Halldór Halldórsson
áiti í 'höggi við Ríkharð s\ro
sem fyrri daginn og gaf 'hon-
um ekki frekar en áður of
lausan tauminn. Hins vegar er
það ekki á hvers manns færi
| að gæta Ríkharðs svo að vel
! fari. Framlína Vals er linasti
hluti liðsins. Bezl.i maðurinn
þar var Hörður Felixsson.
j Bæði mörkln voru honum að
þakka, þó að hann væri ekki
sá, sem sfðastur spyrnti í
knöttisn áður en hann hafn-
aði í netinu.
Akranesllðið er eins og fyrri
daginn samstillt, ein'kum þó
framlínan. Þórður Jónsson
sækir sig jafnt og þétt, sem
vinslri útherji, og annað mark
ið, sem hann skoraði úr loft-
spyrnu, var framúrskarandi
vel gert. Þar var ekki hikið á.
Jón Leósson sýndi og ágætan
leik og sannaði enn, að þar er
á ferðinni framtíðarmaður.
Um þá „gömlu“ kappana Þórð,
R'ífcharð og Halldór þarf ekki
að fjölyrða. Framverðirnir
Sveinn og Guðjón með sinn
ágæta skalla, drógu ekki af sér.
Einkum er þó Guðjón mjög
skemmlilegur leikmaður, fág-
aður og öruggur. Vörnin, sem
öfugt við Valsliðið, er veik-
asti hluti Akranesliðsins, stóð
sig vel í þessum leik, með Krist
in sem miðframvörð, en hann
er síharðnandj sem slíkur.
*
Nú mun verða gert hlé á
íslandsmótinu um skeið, eða
fram í septembermánuð, að
því er talið er. En snúið sér
að undirbúningi landsleiks
ins við Bandaríkin, sem fram.
á að fara seint í bessum mán-
uði. Vissulega mun ekki af
veita.
EB
Gaberdineírakkar
Verð kr. 795,00
TOLEDO
Fischersundi.