Alþýðublaðið - 23.03.1957, Page 4

«
AI þ flufelaglB
Laugardágur 23. marz 1957
Útgefandi: Alþýðuflokkurinn. .
Ritstjóri: Helgi Sæmundsson.
Fréttastjóri: Sigvaldi Hjálmarsson.
Blaðamenn; Björgvin Guðmunddsson og
Loftur Guðmundsson.
Auglýsingastjóri: Emilía Samúelsdóttir.
Ritstjórnarsímar: 4901 og 4902.
Afgreiðslusími: 4900.
Prentsmiðja Alþýðublaðsins, Hverfisgötu 8—10.
Efnalmgsmálm
\
s
\
s
s
s
s
s
s
s
s
s
S
s
S
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
5
s
s
j
s
s
s
s
S
s
s
s
s
s
s
MQRGUNBLAÐIÐ áfell-
ist í gær Framsóknarflokk-
inn harðlega fyrir þá afstöðu.
hans, að ekki sé hægt að
leysa efnahagsmálin með
Sjálfstæðismönnum. Hún
þarf þó engum að koma á
óvart. Reynslan hefur sann-
að, að Sjálfetæðisflokkurinn
er alls ófær um að leysa
vanda efnahagsmálanna.
Staðreyndirnar tala í því
éfni. Morgunblaðið verður
að muna, hver er reynsla
undanfarinna ára, og því
væri hollt að taka nokkurt
tijlit til hennar í málflutn-
ingi sínum. Hér skulu rifj-
uð upp meginatriðin að
þessu gefna tilefni:
í stjórnartíð Sjálfstæðis-
flokksins strandaði þjóðar-
skútan. um sérhver áramót.
Þau tíðindi fylgdu stjórn-
pailsgöngu Ólafs Thors
eins og skugginn föstum
hlutum, og þess vegna er
maðurinn sannkallaður
strandkapteinn. Fiskiskipa-
flotinn stöðvaðist, og dauð
höad lagðist á framleiðslu
dýrmætustu útflutnings-
varaana. I*á loksins vakn-
aði Sjálfstæðisflokkurinn
upp við vondan draum. En
bjargráðunum var svo sem
ekki fyrir að fara. Ólafur
Thors og Bjami Benedikts-
son neyddust til að' kalla
þau neyðarúrræði eða
bráðabirgðaráðstafanir. Og
framtíðarlausn kom aldreí
til sögunnar. Skútunni var
hleypt upp í nýjan strand-
stað á næstu áramótum,
og saga vandræðanna og
mistakanna endurtók sig.
Var nenta von, að Fram-
sóknarflokkurinn þreyttist
á annarri eins siglingu?
Vissulega ekki.
Nú segir svo Morgun-
blaðið, að vinstri stjórnin
hafi engu áorkað í efnahags-
málunum. Þó hefur henni
tekizt ólíkt betur en Sjálf-
stæðisflokknum, meðan
hann bar ábyrgð lands-
stjórnarinnar. Bátaflotinn
stöðvaðist ekki um síðustu
áramót. Framleiðslan varð
ekki fyrir neinum þeim
skakkaföllum, er tíðkazt
höfðu undanfarin ár. Hitt er
rétt, að eftir er að ráða
fram úr mörgum þeim
vanda, sem Sjálfstæðis-
flokknum reyndist ofraun.
En Morgunblaðinu ferst ekki
að vera með stóryrði í garð
núverandi ríkisstjórnar þess
vegna. Hún er að byrja á
verkefninu, sem Sjálfstæðis-
flokkurinn sprengdi sig á.
Og henni auðnast að halda
þjóðarskútunni á floti.
Strandkapteininum og félög-
um hans ætti að þykja það
tíðindum sæta.
Verður ekki bót mœlt
ÞJÓÐVILJINN segir í
gær, að þeir aðilar, sem
gagnxýni íjársukkið í Iðju,
séu ekki viðx*æðuhæfir. Eins
hefði verið hægt að viður-
kenna, að engum vörnum
verði við komið. Vandræði
kommúnistablaðsins eru
skiljanleg. En hvers vegna
ekki að beygja sig fyrir dómi
staðreyndanna, játa yfir-
sjónírnar og mistökin og
gera hreint fyrir sínum dyr-
um? .
Mennirnir, sem skrifa
Þjóðviljann, gera sér vafa-
laust Ijóst, að fjársukkið í
Iðju verður ekki afsakað. En
þeim. leyfist ekki áð láta í
Ijós skoðun sína á framferði
Björns Bjarnasonar. Sósía-
listafiokkurinn vill ekki
bregðast sökudólginum af
því að hann á þátt í óláni
mannsins. Björn hefur með-
al annars misnotað fé og
sjóði Iðju til að kosta áróð-
ur kommúnista og þá fyrst
og fremst tímaritið Vinn-
una og verkalýðinn. Þannig
er Sósíalistaflokkurinn
skuldbundinn Birni. Þess
vegna er þess krafizt af
kommúnistum í verkalýðs-
samtökum höfuðboi’garinn-
ar, að þeir endurkjósi Björn
formann fulltrúaráðs verka-
lýðsfélaganna í Reykjavík
sömu dagana og ráðs-
mennska hans í Iðju verður
heyrinkunn. Og þess vegna
er Þjóðviljanum fyrirskipað
að reyna að verja athæfi,
sem engin bót verður mælt,
þó að umræðurnar héldu á-
fram í hundrað ár.
UNDIRRITAÐUR fær þá . ur sínar á veraldarsvið. Fyrsta
símfrétt 1 vinnutímanum, að. skáldsaga hans kom út árið
rithöfundurinn Hans Jörgen i 1950 og heitir „Sandhedens for-
Lembourn sé kominn hingað til j bandelse“, en síðar hefur ein
Reykjavíkur á leið vestur um rekið aðra og höfundurinn bótt
haf. Kannski væri ómaksins
vert að reyna að fræða lesend-
ur Alþýðublaðsins örfáum orð-
um um manninn og sérstöðu
hans á dönsku skáldaþingi?
Lembourn er ungur að árum,
fæddist 1923, en eigi að síður
i víðkunnur fyrir skáldsögur sín-
ar og smásögur. Gagnrýnendur |
kalla hann stundum ,,litla Hem-;
ingvvay“, þar eð tækni hans
þykir svipa til vinnubragða
I ameríska meistai'ans. Þó ræð-
I ur efnisvalið úrslitum umfrægð
! hans og áhrif, Hans Jörgen.
iLembourn fjallar oftást um
þjóðfélagsmál í skáldsögum
sínum — hann er pólitískur ári,
þess að reka áróður fyrir sér-
stakan flokk. Sögufólk bians ér
löngum fulltrúar hóps eða heild
ar, og vandi þess og örlög tálm-
ar baráttu mannanna í heimi
samtíðarinnar. Hann mvndar
sér ákveðnar skoðanir og mark-
ar persónulega afstöðu, en þjón-
ar jafnframt listinni af ein-
stakri tæknikunnáttu
Haris Jörgen Lembourn.
vaxa af hverju nýju verkefni.
Undirritaður er þó ódómbær á
aðrar bækur hans en smásagna-
safnið „Samtale om natten“ og
og ; skáldsöguna „Hotel Stvx“. Frá
skemmtilegri íþrótt. Sumir spá | þeim skul sag't, þó að stiklað
því, að hami verði arftaki Mar- verði á stóru.
tins A. Hansens sem forustu- ; „Samtale om natten“ er harla
maður í dönskum bókmenntum. j sérstæð bók. Þetta eru fjórtán
Svo mikið er víst, að maðurinn smásögur, er f jalla um fjórtán
er bráðefnilegur rithöfundur konur og ástarfar þeirra, sem
og hefur þegar unnið ótvíræðan j hvert reynist með sínum hætii.
sigur- Höfundurinn lýsir stefnumót-
Hans Jörgen Lembournjum þéssara sögukvenna sinna
hleypti eftirminnilega heim- j við elskhuga þeirra af óvenju-
draganum með því að gerast legri bersögli og lætur gamm
fréttaritari í grísku borgara-
styrjöldinni. Hann er laus við
að vera staðbundinn í skáld-
sl ap sínum, verkefni hans eru
alþjóðleg, maðurinn setur sög-
tilfinninganna og ástríðnanna
geisa. Margir álitu bókina eins
konar listræna tilraun, og sú
ályktun mun pærri sanni. En
Lembourn hefur engan veginn
þreytzt á sprettinum. Ástin eða
kvnhvötin, svo að dónalega sé
til orða tekið, kemur mjög við
sögu í öðrum bókum. hans og
kvað iðulega ráða þar úrslitum.
Skáldið' gerir sér ljóst, að hug-
renningarnar, kenndirnar og
taugarnar ráði miklu um líf og
örlög manneskjunnar. Þar næst
er honum efst í huga sarnbýli
hennar við umhverfið og ná-
u.ngann, og þá er komið að
„Hotel Styx“.
Sagan greinir frá flugferð, og
ákvörðunarstaðurinn er í Suð-
ur-Evrópu, en farkostinum
hlekkist á, og ferðafólkið kemst
nauðulega lífs af. Það ér statt
á eyju i Grikklandshafi. og leið
þess liggur í Hótel Styx eftir
hrakninga og mannraunir.
Þ'etta er sannnefndur jarðnesk-
ur kvalastaður. og miklum ör-
Jögum lýst í skáldlegum og hug
mvndaríkum táknum, en hæst
rís frásögnin af kynnum flug-
stjórans,Richards Thomsens, og
annars manns konu, Ruthar
Fischers, er verður möndull sög
unnar. Og höfundinum er ann-
að og meira í hug en hlutskipti:
einstaklinga. Hann gerir upp
við líf og kjör mannanna og
leitast við að spegla heiminn og
nútímann. Lembourn er vand-
anum vaxinn. Sagan mun flest-
um ógleymanleg að loknum
lestri.
Hér skal staðar numið að
sinni, því að undirritaður á eft-
ir að lesa aðrar bækur Hans
Jöi'gens Lembourns. Það bíðúr
síns tíma eins og fleira. En ís-
lenzkir bókamenn ættu að
leggja sér nafnið á minni. Við
heyrum það og sjáum oft í fram
tíðinni, ef að líkum lætur.
Helgi Sæmundsson.
Velrarflufningarnir á mjólkinni
Askríffasímar blaðsins
eru 4900 og 4901. J ,
, FJÁRVEITINGANEFND flyt-
! ur tillögu til þingsályktunar
um vetrarflutninga á mjólkur-
framleiðslusvæðum, en sam-
kvæmt henni ályktar alþingi
að fela ríkisstjórninni að láta
í samráði við végamálastjóra
athuga, hvernig hægt sé á hag-
kvæmastan og öruggastan hátt
að halda uppi nauðsynlegum
flutningum á mjólkurfram-
leiðslusvæðum, þegar snjóalög
eru.
Mál þetta vai’ðar jöfnum
höndum sveitir og kaupstaði,
og mun því vekja athygli allra
landsmanna. Hér fer á eftir
greinargerð sú, sem fjárveit-
inganefnd lætur fylgja þings-
ályktunartillögunni:
Framleiðsla mjólkur til' sölu
krefst daglegra flutninga. Neyt
endur þurfa vörunnar með dag
hvern, og mjólk geymist ekki
óskemmd nema skamma stund.
Þar sem mjólk er nú orðin
aðalframleiðsluvara bænda á
stórum landssvæðum, er aug-
ljóst, að öruggir og hagkvæm-
ir flutnírigar eru bændum. þar,
I neytendum mjólkurinnar og
þjóðarbúskapnum x heild mikils
virði.
Margir síðustu vetur hafa
verið óvenju snjóléttir, Þrátt
fyrir það liafa þó skapazt. í
mjólkurflutningum miklir erf-
iðleikar á liverjum vetri og
verulegu fjárma; ni verið var-
ið til snjómol.sturs árlega
þeirra vegna.
Á yfirstandandi vetri hafa
snjóalög orðið rneiri en verið
hefur um tugi ára. Á sumum ,
mjólkurframleiðslusvæðum svo
sem Mýrum og sunnanverðu
Snæfellsnesi, hafa rnjólkurflutn
ingar fallið niður með öllu af
þeim sökum nú um nokkurra
vikna skeið, enda þótt stórfé
hafi verið varið frá vegagerð
ríkisins'og bændum sjálfum til
að revna að halda flutningun- |
um áfram.
Hér er því um stórkost.legt í
fjárhagstjón að ræða fvrir þá
bændur, sem í hlut eiga, bæði
vegna kostnaðar við að revna
að flytja frá sér framleiðsluna
og einnig af því, að engin tök
eru á að vinna mjólkina heirna
sökum fólksfæðar, enda fram- \
leiðsluhættir að engu leyti mið- ,
aðir við það. Enginn vafi er á
því, að ef slíkt endurtekur sig, :
þá mun mjólkurframleiðslan
verða í mikilli hættu. Jafn- *
framt vofir yfir bæjunum sú
hætta, að skortur kunni að
verða á þessari hollu neyzlu-
vöru. Það er stórfellt nauð-
synjamál, sem varðar alþjóð,
að hægt sé að skapa meira ör-
yggi í mjólkui'futningum á
fjái'hagslega viðráðanlegan
hátt.
Það hefur sýnt sig á yfir-
standandi vetri, að sú aðferð
snjómoksturs, sem við notum
til að greiða fyrir mjólkurflutn-
ingum í miklum snjóum, er
ekki eingöngu ófullnægjandi,
heldur einnig það dýr. að ó-
hugsandi er þess vegna að
treysta á hana sem framtíðar-
úrræði.
Fjárveitinganefnd telur
brýna nauðsyn á því, að þetta
mál verði strax rannsakað með
kostgæfni og beztu úrræða leit-
að.
Aðalfundur
Félags íslenzkra iðnrekenda
verður settur kl. 2 e. h. í dag í Þjóðleikhúskjallaranum.
Venjuleg aðalfundarstörf.
Stjórn F.í.í.