Alþýðublaðið - 27.09.1957, Blaðsíða 12

Gerum okkur Ijósa hina bókmennta
egu ábyrgð, sem á okkur hvíii
Sagði verjandi Mykle, er hann hóf varnaræðu sína
í gær. „Þetta er prinsípmál um prent- og skoðana-
fx-elsi“, sagði hann ennfremur.
OSLÓ, fimmtudag, (NTB). „Ef Mykle er dæmdur, getur
J>ii(V haft lamandi áhrif á sköpunargáfu hans, þannig að hann
geti ekki skrifað síðasta bindið í þriggja-binda flokknum um
Ask Burlefot. Við verðum allir hér að gera okkur ljósa hina
miklu bókmenntasögulegu ábyrgð, sem á okkur hvílir“, sagði
J. B. Hjort, lögfræðingur Mykles, er liann hóf ræðu sína í hæj
arrétti Oslóar í dag. „Hið mikilvægasta fyrir verjendur í þessu
niáli er þó hið mikla prinsípmál um prent- og skoðanafrelsi",
sagði hann.
,,'Hver, sem er ósammála
Mykle og Grieg, getur ráðizt
á þá á andlega sviðinu. Ef þeir
leita til yfirvaldanna, er það
sama og að viðurkenna, að hinn
andlegi máttur þeirra sé ekki
nægilega sterkur og að halda
því fram, að norska þjóðin sé
svo léttúðug, að réttvísinnar sé
þörf til að halda henni á dyggð
arinnar braut. Ákæran á hend-
ur Mykle er stríðsyfirlýsing á
hendur prent- og lestrarfrelsinu
og málshöfðun gegn öllum bók
um. Ef við dæmum þessa bók,
innleiðum við ritskoðun, því að
ritskoðun er nefnilega ekki að-
eins framkvæmd fyrirfram“,
sagði Hjort.
Hjort þenti síðan á, að rétt-
urínn bæri mikla ábyrgð. Hann
gæti valið um að vera þekkt-
ur sem rétturinn, er hrinti at-
lögunni að prent- og lestrar-
irelsinu, eða hann gæti varð-
veitzt í hugum manna á sama
bátt og sá réttur, er dæmdi
Hans Jaeger og Christi^n
Krogh. Málfærslumaðurinn
hélt því fram, að hvorki for-
sendur ákærandans né niður-
stöður hans væru réttar. Hann
kvaðst ekki vilja draga skyldu-
rækni saksóknara ríkisins í efa,
en hins vegar skynsemi hans.
„Saksóknarinn vill leysa
vandamál um aðgerðir sam-
kvæmt hegningarlögunum, fá
skýrar línur og finna hvar við
stöndum, og til þess að leysa
vandann setur hann tvo ósak-
fellda menn á ákærendabekk-
inn sem tilraunadýr“. Hann
kvað þessa aðferð vera gagn-
stæða viðtekinni réttarvenju
og leysa hefði átt vandann með
öðru móti.
Hjort sneri sér síðan að hinni
lögfræðilégu hlið málsins. Hann
mótmælti þeirri kröfu ákær-
anda, að bókmenntalegt gildi
verksins kæmi ekki til álita.
Hann kvað lögin einmitt gera
ráð fyrir því, að bókmennta-
legt gildi sé tekið með í reikn-
inginn. „Rithöfundar eiga ekki
að standa ofar lögunum“, sagði
hann, „en ég vil halda því
fram, að þau klámrit, sem nefnd
eru í lögunum, taka ekki til
bókmennta, er hafa listrænt
gildi.“ Þá benti hann á, að
Mykle hefði leyfi til að vera á
annarri skoðun um siðsemi, en
þeir, sem réðu. Hins vegar
sýndi Mykle ekki lítilsvirðingu
fvrir siðseminni, eins og sagði
í ákærunni. Hann kvað Mykle
miklu fremur styðja siðsemina.
Lögin beindust gegn þeim,
sem hæddust að siðsemi, en
það væri ekki gert í Rúbínin-
um. i
Þá benti Hjort á, að í lögun-
um værí talað um ,,klámrit“.
Það hlyti að eiga við bókina í
heild. Að taka fram 12 atriði
á samtals 25 síðum af 329 væri
ekki nóg til að bókin í heild
verkaði sem klám. „Sérhvert
listaverk er byggt upp á and-
stæðum og hin nefndu 12 atr-
iði eiga sína skýringu sem
andstæður við niðurstöður höf-
undarins. Annars hefði mein-
ingin með verkinu komið skýr-
ar fram ,ef beðið hefði verið
Framhald á 3. sí(ðu.
„Leifur heppnl
Allmargir erlendir ferðamenn
hafa skoðaö Leifsstyttuna í
sumar sem undanfarin sumur.
Á styttuna eru letruð á pnsku
nokkur orð um Leif Eiríksson
en svo mikið skemmt er letrið
orðið að niðurlag textans má
heita ólæsilegt. Hefur þetta
verið svo í allt sumar og virð-
ist ætla að verðá óeðlilegur
dráttur á því, að þetta verði
lagað. — Ljósm. Halldór
Bjarnason.
Hinn árlegi merkjasöludagur Menningar-
og minningarsjóðs kvenna er í dag
Frá upphafi hefur sjóðurinn veitt 133 konum
styrki, samtals 265 000 kr.
MERKJA,SÖLUDAGUR y|enningar og minningarsjóðs
kvenna er í dag. Frá upphafi hefur menningar og minningar-
sjóður kvenna notið mikilla og almcnnra vinsælda, og varð
hann fljótt fær um að taka til starfa. Strax árið 194G eða eftir
fimm ár var farið að veita styrki úr honum, og hefur það ver-
ið gcrt árlega síðan. Á þeim tólf árum liafa 133 konur hiotið
samtals kr. 265.000.00 í styrki til náms og vísindastarfa.
Eins og fyrr er sagt eru höf-
uðstólstekjur sjóðsins dánar-
og minningargjafir og hefur sú
tekjulind orðið honum alldrjúg,
því margir hafa viljað minnast
látinna 'ættingja með því að efla
sjóð, sem styrkir þá, sem lífið
eiga, til náms og þroska.
MYNDIR OG ÆVIÁGRIP.
Myndir og æviágrip þeirra
kvenna, sem gefnar eru minn-
ingargjafir, er prentað og geymt
í sérstakri bók, sem varðveitt
skal á tryggum stað. Bók þessi
hefur nú verið gerð og er hún
hinn mesti kjörgripur, með út-
skornum tréspjöldum og silfur-
'spennum, enda hafa listamenn
lag þar hönd að verki.
VAXANDI VINSÆLDIR
SJÓÐSINS.
Fyrsta hefti bókarinnar var
Föstudagur 27. sept. 1957
Meistaramót Akureyrar:
K.A. hlaut 162 slig á mólínu og 15 meisl-
ig og
Eiríkur Sveinsson, KA, hlaut flest stig, 29%
minningargjafir. Auk þess
færði kona, sem ekki vill láta
nafns síns getið, sjóðnum sér-
staka gjöf, að upphæð kr. 50
þúsund.
AFMÆLISDAGUR
BRÍETAR.
Á afmælisdegi Bríetar 27.
sept. ár hvert efnir sjóðurinn
til merkjasölu til tekjuöflunar.
Það fé, sem þá safnast ásamt
tekjum af sölu minningar-
spjalda, er meginið af því, sem
,verja má til styrkveitinga ár
hvert. Veltur því nokkuð á því,
hvernig tekst með merkjasöl-
una í dag, hversu margar náms-
stúlkur verður hægt að styrkja
,næsta ár.
TILGANGUR SJÓÐSINS.
Menningar- og minningar-
sjóður kvenna var stofnaðu:
MEISTARAMOT Akureyrar
í frjálsuni íþróttum árið 1957
fór fram á Akureyri dagana 13.
—21. september. Mót þessi
hafa verið halclin árlega síðan
1947 og þétta því hið 11. í röð-
inni. KÁ hlaut að þessu sinni
102 sthig og 15 meistara, en
ÞÓR hlaut 7G stig og 7 meist-
ara. — Stigahæsti einstakling-
ur var'ö Éiríkur Sveinsson, KA,
með 29 3/4 stig.
'Úrslit í einstökum greinum
urðu sem hér segir:
100 m. hlaup:
Björn Sveinsson, KA, 11,4
Leifur Tómasson, KA, 11,4
200 m. hlaup:
Leifur Tómasson, KA,
Björn Sveinsson, KA,
400 m. hlaup:
Bragi Hjartarson, Þór. 55,3
Skjöldur Jónsson, KA, 55,9
800 m. hlaup;
Skjöldur Jónsson, KA, 2:25,6
Bragi Hjartarson, Þór, 2:27,2
1500 m. hlaup:
Steinn Karlsson, KA, 4:38,4
Páll Jónsson, Þór, 5:02,0
110 m. gr. hlaup:
Leifur Tómasson, KA, 16,6
Bragi Hjartarson, Þór, 17,8
400 m. gr. hlaup:
Bragi Hjartarson, Þór, 64,7
Rúnar Sigmundsson, KA, 65,0
4x100 m. boðhlaup:
Sveit KA, 48,3 sek.
Sveit Þór, 57,5 sek.
24,0
24,3
sérprentað og kom út á síðasta með dánargjöf Bríetar Bjarn
iári. En svo hafa vinsældir sjóðs
' ins farið vaxandi, að efni í nýtt
jhefti er nú langt til nægilegt
, og mun þess vart langt að bíða,
að það verði fullbúið til prent-
' unar. Geta má þess og, að á
Iþessu ári hafa þeg'ar borizt 15
(Frh. á 2. síðu.)
Veðrið f dag
V,- og NV-kaldi; víðast
léttskýjað.
Ind’/erjar vilja íjölga í
New York, fimmtudag.
INDVERJAR lögðu í dag
fram tillögu á allsherjarþing-
inu um fjölgun fulltrúa í af-
vopnunarnefndinni og undir-
nefnd hennar. í aðalnefndinni
eru nú 12 meðlimir e’n 5 í und-
irnefndinni. Tillagan fer til póli
tísku nefndarinnar.
Hundrað milljónir nmnna hafa ver-
ið hólusettar með Salk-bóluefni
Bóiuefióð reyixist árangursrfkt.
UM það hil hundrað millj-
ónir manna hafa nú verið bólu-
settar með Salkhóluefni í þeim
löndum, sem gáfu upp tölur í
lok síðasta árs.
Þessar hundrað milljónir
voru bólusettar á síðastliðnu
ári, þannig að ekki eru taldar
með þær milljónir, sem á þessu
ári eru bóiusettar gegn mænn-
veikinni um gjervallan heim.
Bóluefnið hefur reynzt liættu
laust, en mjög árangursríkt tií
verndar gegn mænuvcikinni.
Sfelchen höfyiidur „Fjöl-
skyldu þjóðannarr send-
ir þakkarskeyfi
EDWARD STEICHEN, sá er
tekið hefur saman Ijósmynda-
sýninguna „Fjölskylda þjóð-
anna“, sem nú stendur yfir í
Iðnskólanum í Reykjavík, hcf-
ur sent íslenzku sýningarnefnd
inni kveðjusímskeyti.
Kveðja þessi er svar við sím-
skeyti, sem sýningarnefndin
sendi Steinchen í tilefni af opn
un ljósmyndasýningarinnar s. 1.
laugardag. Hún hljóðar svo:
Ég met mikils og þakka hin-
ar hjartanlegu kveðjur ykkar
og sendi sýningarnefndinr.i og
öllum sýningargestum beztu
kveðjur mínar.
Edward Steichen,
Museum of Modern Art.
í gærkvöldi höfðu rúmlega
10 þúsund manns sótt sýning-
una. Margir þeir, sem sáu sýn-
inguna um síðustu helgi,-gátu
þess, að þeir myndu koma þang
að aftur, þegar þeir gætu skoð-
að myndirnar í meira næði, því
að mannfjöldinn var svo mikill
þesa tvo fyrstu daga, sem hún
var opin, að með einsdæmum
er.
Sýningin er opin daglega frá
kl. 10.00 f. h. til kl. 22.00 e. .h
í Iðnskólanum við Vitastíg. Að-
gangur er ókeypis og öllurr
heimill. Þess skal þó getið, að
óskað er eftir að börn yngri
en 12 ára komi í fylgd með full-
orðnum.
4x400 m. boðblaup:
Sveit KA, 3:49.5 mín.
Sveit Þórs, 3:55,8 mín.
Hástökk:
Leifur Tómasson, KA,
Rúnar Sigmundsson, KA,
Langstökk:
Leifur Tómasson, KA,
Skjöldur Jónsson, KA,
Þrístökk:
Páll Stefánsson, Þór,
Eiríkur Sveinsson, KA,
| Stangarstökk:
! Páll Stefánsson, Þór,
Eiríkur Sveinsson, KA,
Kúluvarp:
i Eiríkur Sveinsson, KA
Kristinn Stefánsson, Þór,
i Kringlukast:
| Kristinn Steinsson, Þór,
1 Björn Sveinsson, KA,
Spjótkast:
j Eiríkur Sveinsson, KA,
Páll Stefánsson, Þór,
Fimmtarþraut:
Ingimar Jónsson, KA, 2038 st,
Björn Sveinsson, KA og Eirík-
ur Sveinsson, KA, báðír með
1984 stig, en þeir eru bræður.
ekki þó tvíburar.
Tugþraut:
Ingimar Jónsson, KA, 3987 st,
Eiríkur Sveinsson, KA, 3754 st,
MEISTARAMÓT KVENNA,
80 m. hlaup:
Helga Haraldsdóttir, KA, 11,8
Hástökk:
Þórey Jónsdóttir, Þór, 1,20
Langstökk:
Þórey Jónsdóttir, Þór, 3,85
Kúluvarp:
Helga Haraldsdóttir, KA, 7,15
1,60
1.60
5.91
5,78
12,71
12,55
3.10
3.10
11.76
11,58
34.57
34,47
44,23
41.77
T,
Doktorsriigerð
JAKOB BENEDIKTSSON.
magister, varði í dag við Kaup-
mannahafnarháskóla doktors-
ritgerð sína um Arngrím lærða„
Háskólafyrirlestur:
Sænska skáldið Harry Mart-
inson flytur fyrirlestur i fyrstu
kennslustofu Háskólans i kvölö,
föstudaginn 27. þ. m. kl. 8,30.
Efni: Bókmenntirnar gagnvart
framtíðinni. — Öllufn er heimilt
aðgangur.
I
S MEBLIMÍR Fulltrúaráðs
S Alþýðuflokksins í Reykjavík
Scru minntir á fundinn í
Skvöld ld. 8,30 í Iðnó (uppi).
^Fundarefni: 1) Undirbún-
^ ingur bæjarstjórnarkosning-
anna. 2) Verðlag landbún-^
aðafurða, framsögu hefur;
S
s
v
Þórður Gíslason, verkamað- v
S
s
s
s
s
s
(ur, en hann á sæti í verð-
(lagsnefnd landhúnaöaraf-
(urða. 3) Onnur mál.