Vísir - 10.02.1915, Blaðsíða 2
V ÍSI R
i > ■>. «
Frá Bataferðinni.
----- Nl.
Framtaksleysl.
Ef brúklegur kofi eða borg væri
kominn á Smiðjubæðina hefðu
mennirnir umtöluöu vafalaust náð
i
þangað, og verið þar fram eftir
'’óttunn’, uns veðrið batnaði og
runglið lýsti. Mönnum og hestum
þykir víst næsta nóg, að fara þenn-
an veg einu sinni í slíkri færð og
þvílíku veðri, í stað þess að verða
nú að troða hann þrisvar sinnum.
En stjórn vegamálanna virðist nú
hafa um annað að hugsa en það,
sem næst henni iiggur.
Henni virðist ekki vera mjög ant
um vetrarferðamennina.sem þó verða
einatt að leggja heilsu sína og líf í
ha>ttu, og sýna hestunum miskunn-
arlausa meðferð.
Það er hugsunarleysi og fram-
taksleysi, fremur en teljandi fjárút-
lát fyrir landssjóðinn, að ekki hefir
verið bygð borg á Hellisheiði. Úr
svo góðu grjóti, sem þar er til,
mætti topphlaða góða borg. Skjól-
góð gæti hún orðið og nærri óbil-
ug, ef hún væri tvíhlaðin og troð
ið vandlega mos'a á milli, Skjól-
garður væri betri en ekki neitt fyrir
hesta. Slík borg með gólffleti, þó
ekki væri nema 3 metra í þvermál,
gæti orðið til ómetanlegs hægðar-
auka fyrir marga ferðamenn, ef hún
væri sett nógu háft, og stöku sinn-
um bjargað lífi manna.
Þetta er að vísu afsakanlegt fram-
taksleysi, en hitt er ófyrirgefanlegt
skeytingarleysi og samviskusök, að
láta vörðurnar surnar við veginn
og veggi Vatnakofans liggja undir
snjónum.
Það var eina nóttir.a fyrst í þ.
mán., að nokkrir hraustir menn af
Eyrarbakka leituðu til Vatnakofans,
sæluhússins(II) svokallaða, í ófærð,
byl og dimmviðri. Ekki komust
þeir inn í sæluna, því járnþakið
byrgði dyrnar, sperrur stóðu á gólf-
inu og snjórinn hafði bygt sælunni
út. Ferðamennirnir urðu að standa
í afdrepi við klett í 6 klukkust., að
sjálfsögöu þreyttir, syfjaðir og gegn-
votir af svita, eftir svo langa göngu
í ófærðinni. Hversu hefði farið um
þessa rnenn, ef þeir hefðu ekki
verið ungir og hraustir, eða efgert
hefði hörkuveður með miklu frosti?
Þetta og þvílíkt kemur fyrir á
hverjum vetri og stundum oft sama
veturinn, þóaðblööin nefni það ekki.
Og hrein furða er það, hve oft
menn sleppa við eðlilegar afleið-
ingar (kal, innkuls, lungnabólgu o.
9. frv.).
Mér finst það ekki vera fyrir ut-
an verkahring landlæknisins að í-
huga og ýta undir það, er verða
má til þess að vernda heilsu og Jíf
ferðamanna.
Það stóð heima, þar sein fyrstu
vörðurnar voru dottnar og gátu þvt
ekki sést í dimmu hver frá annari,
þar sáust för mannsins, sem úti
varð í vetur, liggja út frá veginum.
Var þar krókur á veginum, og því
verra að rata. Mér þykir líklegt,
að varða, vel upp hlaðin á þessum
stað, hefði bjargað lífi mannsins."
og er þá — sýnist mér — heldur
lítils metið mannslifið, ef það er
ekki vörðu virði.
»Til þess eru vítin að varast þau«.
Eða vill vegamálasljórnin selja
fleiri mannslíf fyrir krónurnar, sem
það kostar, að hlaða upp aftur
dottnu vörðurnari’
ur grundvöllinn, en áður var
og láta vöröurnar ílá því meira á
a 11 a r hliðar, sem hann er lakari,
— og þó mest á hlið, í halla, sem
lægst er sett. Margar vörður
hafa dottið af því, að þær hafa
verið hlaðnar lóðrétt á þá hlið, er
að veginum vissi, án þess að gæta
jafnvægis \ið öfl náttúrunnar.
lægðum, þar sem vörðurnar hverfa
fljótt í fannir, þarf að hlaða þær
um staura, sem ávalt sjást upp úr.
Þar sem krókur er á vegi og veru-
leg stefnubreyting, þar villast menn.
Þar þurfa vörður að vera helmingi
þéttari, og þyrfti því í viðbót a. m.
k. sína vörðu hvoru rnegin við
hvcja hæruvörðu, Þrátt fyrir síma-
staurana, eru vörðurnar bráðnauð-
synlegar, til þess að geta haldið
tærum vegi og betii færð, þá er
mest liggur við.
Þess skal getið með þakklæti, að
síðastl. sumar hefir verið gerður
góður vegur um Vellina, olnbogi
stór frá veginum heim undir Hól-
inti. Má nú stundum skeiðríða þar
og þá, er annars braut að hné eða
kviði. Vantar þó enn vegarstúf,
fáa faðma beint upp í Hólinn frá
horni vegarins. Og enn vanta
brýrnar yfir ársprænurnar í Ölfus-
inu. Ekki svo mikið sem plankar
fyrir gangandi menn. Fá því marg-
ir ferðamenn óþægilegar tafir og
fætur í krapanum og íshroðanum,
sem safnast getur saman á vöðun-
um. Getur svo farið, að þeir verði
þess vegna að leggja á fjallið ot
.eint á degi, og of illa til reika.
Ferðamenn vænta þess, að bætt
verði úr öllu þessu á næsta sumri.
Afli
er nálega aldrei nei.in á Bakkanum
á veturna, fyr en kemur fram á
vertíð. Róið var 1 skipi með lóð
— beittri maöki — og komu 3 — 4
smáfiskar á Jand. Þó aflinn sé ó-
takmarkaður við Vestmannaeyjar og
sjálfsagt einatt nær landinu, fæst
ekki ný soðning á Suðurlands-und-
irlendinu, svo mánuöum skiftir,
hvað sem í boði er. Og sjómenn-
irnir eru furðu rólyndir þar. Ekki
verður maður þess var, að þeir
vilji svo mikið sem láta mann, er
til þe;s væri hæfur, skoða það,
hvort ekki gæti fundist við fætur
þeirra á Eyrarbakka eða Stokks-
eyri, lykkillinn að gullkistu Bakka
flóans.
»Hekla«.
Sem kaupfélag hefir hún starfað
í 7—8 ár. Byrjaði búskapinn með
litlum efnum, en hefir þokað sér
áfram smrtt og smátt með varfærni
og skilvísi. Félagsmönnum fölgar
og viðskiftin aukast með ári hverju.
rélagsmenn eru orðnir 370, og
viðskiflareikningurinn (veltan) færist
nær % miijón kr. (455 þús. kr.).
Þessi fáu ár hafa félagsmenn lagt
í stofnsjóð við verslun sína, til
vörukaupa o. s. frv. 56.700 kr. —
Það er að miklu leyti Vj ágóði af
árlegum vörukaupum þeitra. Vara-
sjóður og húsasjóður eru orðnir til
samans 14 þús. kr, Félagið á stór-
an blett (ióð) og góð vérsluharhús,
þús. kr.
Sú breyting var gerð á lögum
félagsins, að í sérstökum hallærum
megi borga út allan árságóðann.
Af því félagsinenn hafa þegar
lagt fyrir í stofnsjóðinn svo mikið
af arði góðu verslunaráranna, var
samþykt aö greiða (inn * viðskifta
reikninga manna) allan ágóðann í
þetta sinn.
í ársarð 1914 fá íélagsmenn út-
borgað: 11 °/o af skuldlausum vöru-
kaupum kr. 12.320, og 7%ívexti
af stofnfé sínu kr. 3.935. Samtals
(fundnir peningar fyrir félagsskap-
inn) kr. 16 255. Auk þess hafa
félagsmenn fengið %% um mán-
uðinn af innlögðum peningum. —
Tvær deildir og fáeinir menn aðrir
áttu nokkuð óboigað. Þeir fá í
þetta sinn 8%, ef þeir borga upp
f þ. mán. Gerð var ráðstöfun og
talið líklegt, að mest alt yrði borg-
að. Enda hjá skilvísum mönnum
um — en sumir þeirra hafa aldrei
lært(!) að skulda bönkum eða sjóð-
um.
Reikningur felagsins verður birt-
ur í Tímariti kaupfél.
8. febr. 1915.
Vigfús Guðmundsson.
Um veðrið
e f t i r
Jerome K. Jerome.
----- Nl.
Eg veit ekki hvernis á því stend-
ur, en það er ómófmælanlegur sann-
leikur, að ekkert gerir mann eins
hlægilegan eins og að missa halt-
inn. Sú hjálparleysistilfinning sem
fer um mann allan, þegar maður
stendur berhöfðaöur úti á miðri
götunni, er ein hin allra lakasta
sem til er. Svo kemur eliingaleik
urinn. Lítill fjörugur hundur sem
er á götunni, heldur að þetta sé
gert honum til gamans, eltir hatt-
inn og eg á eftir, set um koll þrjú
eða fjögur saklaus börn, — að eg
ekki tali um mæðurnar —, hrindi
gömlum, feitum öldung á bama-
vagn, en heilum hóp af skólastelp-
um í fangið á rennblautum sótara.
Svo heyri eg heimsku hláluráhorf
endanna, og sé hve hattunnn litur
andstyggileg út, pegar eg loksins
næ í hann, en það gerir nú minst
til.
Vorið er áreiðanlega til íls eins
fyrir landið, þótt eg taki ekki mars-
vindana eða aprílregnið, né það,
J að engin blóm sjást í maí, með
í reikninginn. Það er.igætt að hafa
það í sveitum, eins og eg sagði,
en f bæjum, sem hafa fleiri en 10
þús. íbúa, ætti það vissulega að
afnemast. Þaö er eins og börnin,
það á ekki heima í verksmiðju ver-
aldarinnar. Hvorugt á heima innan
um rykið og hávaðann. Þaö er
sorglegt að sjá þessa sískítugu anga
vera að reyna að leika sér í for-
inni og ekkert heyrist fyrir hávaða.
Þessir vesalingar, sem enginn skift-
ir sér af og enginn vill hafa, eru
ekki börn. Börn eru sælleg og
feimin með fjörleg augu„ en þetta
eru skítugir, skrækjandi álfar, litlu
andlitin eru föl og visln og barna-
hláturinn hás og ónáttúrlegur. Bæöi
lífs- og ársvorið eiga vöggu sína
f hinu græna skauti náttúrunnar.
Okkur, borgarbúunum, færir vorið
ekkert annað en gustinn og regnið.
Ef við ætlum að finna hinn hress-
andi anda og dularraddir vorsins,
þá veröum við að leita þeirra inn-
an um lauflausa skógana, þyrnivaxna
gangstígana, á heiðarflákunum eöa
uppi á fjöltunum. Þar hefir vorið
einhverja dýrðarhressingu í för með
sér.
Hin þjótandi ský, endalaus auðn-
in, vindþyturinn og hreioa, tæra
loftið fylla hvern mann með óljós-
um kröftum og vonum. Lífiö er
eins og landiö í kringum okkur.
Það verður stærra, fylira og frjáls-
ara. Það er eins og regnbogi, sem
liggur á milli ósæanna. — í gegn-
um skýjarofið finst okkur að við
sjáum leiftur mikilla vona og mik-
ilfengleikans, sem iykur um þenn-
an litla skjálfandi heim og ilmur
af anda hans er sendur til okkar á
vængjum vindanna.
Ókunnar hugsanir, sem við ekki
skiljum, hreyfast í hjörtum okkar.
Vér heyrum raddir, sem skipa okk-
ur að vakna og vinna eitthvert stór-
virki. En við skiljum ekki radd-
irnar, og hið hulda bergmál í okk-
ur sjálfum, sem ætlar að svara, styn-
ur einungis upp ósamkynja hljóð-
um, sem viö ekki heyrum.
Við erum eins og börn, við fálm-
um eftir Ijósinu, en vitum ekkert
hvað við viljum. Hugsanir okkar
eru langar og óljósar, eins og hugs-
anir drengsins í Lappakvæð-
i n u, við sjáum ekki fyrir endann
a þeim.
Þetta hlýtur að vera þannig. All-
ar hugsanir, sem gægjast út fyrir
þessa þröngu veröld, geta ekki ver-
ið öðruvísi en ólögulegar og óljós-
ar. Þær hugsanir, sem okkar andi
nær yfir með góðu móti, eru mjög
litlar hugsanir, eins og — tveir og
tveir eru fjórir — gott er að borða
þegar við erum svangir — o. s. frv.
Allar stærri hugsanir eru of stórar
og óskiljanlegar fyrir barnsheilann
í okkur. Við sjáum einungis óljóst
í gegnum þokuna, sem liggur ut-
an um hina tímagirtu eyju lífsins.
Við heyrum einungis óljó t brim-
hljóðið frá ströndinni hinu megin.
T. H (þýddi).
Lesið auglýsingarnar í Vtsi og
vetslið viö þá sem í honum auglýsa.
Þar fáið þið bestu kaupin.
Vanda þarf bet-
gert,
í
I steinsteypt vöruhús, stórt og vand-
að, svo og bryggjustúf steyptan,
| sporbraut o. s. frv. Þetta alt m. fl„
er talið í eignareikningi félagsins
um 30 þús. kr. Það er eftir því
sem beint hefir verið til þess kost-
að — 0g þó heldur minna — en
hvorki eftir væntanlegri verðhækkun
né gapalegu mati.
Síðastliöið ár keypti félagið vörur,
er námu meö útsöluverði yfir 200
þús. kr., og seldi fyrir 190 þús.
kr. Af þessu keyptu félagsmenn,
cntn hnrrraA fplcf itm nvár flfll. 112