Vísir - 08.03.1915, Blaðsíða 2
VISIR
^addu alttietvtuttas
Niður með hann! !
Otrúleg leiðbeining af
vélfræðingi.
Eg hefi heyrt þess getið, að Born-
nólmsvél (mótor) í nýjum vélbáti í
Hafnarfirði, keyptum í vetur af hr.
Schou steinsmið hér í bæ, gengi
eígi vel. Og kendi maður sá, er
athugaði vélina, hr. Magnús Þór-
armsson mótoristi, því um, að
stympirinn*) (Stemplet) væri ófstíf-
ur ístympihylfinu (Cylinderen), áleit
ao hann þrútnaði við erfiðið, þar
I hann stæði fastur og vélin þar
a leiðandi stöðvaðist, og mun þetta
rétt athugað. Var það álit hans,
að renna þyrfti lítið eitt utan af i
stympinum, svo hann léki liðugur j
í stympihylfinu, þótt hann hitnaði !
eðlilega við gang vélarinnar. En
áður en þetta væri gert, var leitað
álits hr. vélfræðings Jessens, kenn-
ara við Sjómannaskólann, og réð
hann algerlega frá þvf, að slípa
neitt af stympinum, heldur skyldi
laia vélina hafa svo lítinn kælisjó,
:iO nun gengi sjóðheit. Og er það !
pessi einkennilega leiðbeining, sem !
Kemur mér til að rita þessar línur.
En það, sem athugavert er við þessa
leiðbeiningu, er, að allar vandaðar
mótorverksmiðjur taka það fram,
að vélarnar séu eigi heitari undir
ganginum en svo, að kælisjórinn
(eða kælivatnið) sé ekki heitara en
ca. 65 stig á C., er það kemur út
frá vélinni; gangi véíin heitari en
það, hefir það áhrif á smurninguna
(hún flýtur fyr í burtu og þarf þvf
meira af henni). Einnig getur það
haft áhrif á kveykiþensluna (Ex-
plosionen), þannig, að hún verði
of fljót, svo að truflun verði á gangi
vélarinnar, hún hlunki í ganginum
og gangi þungt. En svo getur
stympirinn einnig haldið áfram að
þrútna, þar til ekki dugir til, að
vélin gangi sjóðheif. Og þegar þess
er gætt, að á sjónum getur líf fleiri
manna verið undir því komið, að
vélin sé ábyggileg og trygg, þá er
ótrúlegt, að helsti vélfræðingur og
kennari skuli leggja mönnum slík
ráð, þótt vera kunni, að vélina megi
Iáta ganga með þessari aðferð.
Orsökin til þessa tilfellis, (sem
kemur sjaldan fyrir hjá vönduðum
verksmiðjum), er sú, að vélin hefir
eigi verið reynd nógu vel áður en
hún var send frá verksmiðjunni;
máske ekki látin ganga með fullu
erfiði, minsta kosti eigi nófeu lengi.
En í slíkum tilfellum á að slípa
með fínni þjöl af stympinum (ekki
renna utan af honum í bekk) á
þeim stöðum, sem maður sér, að
hann hefir gnúist við á. Sést það
á því, að þar eru gljáandi blettir,
og svo slípa það vel yfir með fínu
»smergil«-lérefti.
En það segir sig sjálft, að ná-
kvæmni þarf að hafa við að slípa
jafnt og vel, og gæta þess, að gera
eigi ofmikið aö; skal slípa eftir
hringmáli stympisins og velta þjöl-
*) Nýyrði, sem höf. segist hafa
myndað af sögninni: að stympast
Á þessari mynd sést sveit þýskra hermanna í Galizíu. þeir
hafa heyrt og séð til rússneskrar flugvélar, og þeir vita að þessi
ránfugl er ekki eingöngu þarna kominn til þess, að njósna um þá,
heldur og til þess, að leiðbeina öðrum fjandmannanna með merkj-
um, hvert þeir eigi að beina skotunum. þeir geta því búist við
því, að þá og þegar dynji á þeim sprengikúlurnar, og þess vegna
hafa þeir brugðið við og stokkið upp og miða nú allir á fjanda
þann, ef verða mætti að einhver kúlan kynni að hitta hann á þann
stað, að það riði honum að fullu.
m
w 3—4 herbergi með eldhúsi og geymslu óskast frá 14.
^ maí, Upplýsingar gefur
jf Jörgfin Hansen hjá Zimsen
m
.2$
m
m
inni frá sér, og þarf hún að vera
breið og fínhöggin,
Best er, ef hægt er, að fá smið
til þessa, en sé það ekki hægt, ætti
laghentur maður og vandvirkur að
geta leyst það af hendi.
Eru þessar línur ritaðar í þeim
tilgang', að þær gætu orðið mönn-
um að liöi, ef lík tilfelli bera að
höndum, en eigi til að hnjáta í hr.
Jessen, sem hefir með lipurð sinni
og kennarakostum áunnið sér álit
og velvild meðal okkar; en svo
getur yfirsést svinnum sem ósvinn-
um.
Og þess skyldi hann jafnan gæta,
að ábyrgð fylgir leiðbeiningum hans
— máske ábyrgð á lífi fleiri manna.
Eg bið önnur blöð að flytja
einnig þessa grein.
Steindór Hjörleifsson.
(Jr umræðnm bæjarstj.
4. mars.
Frh.
Nú hefði bærinn 350 kr. tekjur
af Eiðsgranda. Það er 550 kr., eða
nær 9°/# af eigninni, óg myndi hún
þá ekki arðminni, en suoiar aðrar
eignir hans.
Þetta mál ætti að afgreiðast sem
fyrst, þar B. hafi dregið sig eftir
því, svo hann vissi, að hverju væri
að ganga, ef bæjarsljórn féllist á
tillögur nefndarinnar, og gæti þá
farið að undirbúa bygginguna, áður
en vinnulaun hækkuðu í vor.
Hitt væri hart, að Baldvin yrði
að hrekjast burtu og gamli maður-
inn að fara á sveitina, sem þó lægi
við, ef húsakynni ekki verða Iöguð
á jörðinni.
Samþ. að veita fé til byggingar
hússins, með öllum atkv. gegn 1,
Tr. Gunnarssonar.
Barnaskólakensla.
Útaf erindi Steingr. Arasonar, um
fasta kennarastöðu við barnaskól-
ann, að aflokinni för til Bandaríkj-
annna.
B r í e t B. áleit, að Steingr. afl-
aði sér engra forréttinda til þess,
að honum væri lofað föstu kenslu-
starfi við barnaskólann, þótt hann
færi til Bandaríkjanna, því margir
af kennurum skólans hafi siglt til
að kynna sér kenslumál erlendis,
þótt ekki hafi þeir farið þær ferðir
til Bandarikjanna, þá hafi þær kost-
að þá mikið fé, sem þeir hefðu
eingöngu varið til þess, að auka
þekkingu sína á kenslumálum. Nú,
ef Steingr. væri lofuð fastastaða við
skólann, fyrir þessa för, myndu
fleiri leika slíkt hið sama, á eftir
honum. Þó sagöist hún ekki á móti
því, að honum yrði lofað stööunni,
hann myndi vel fær kennari, en
hinu kvaöst hún á móti, að ein-
ungis karlmenn væru látnir sitja
fyrir föstum kennarastööum, er skól-
inn veitti, kenslukouur væru látnar
sitja á hakanum, þótt þær væru
búnar að kenna við skólann 10—
*Z\{ a
fófea-utgejetv&a \
^e^a»\fo.
Sökum þess, hve oft líður
langt, jafnvel mánuðir og árs-
fjórðungur frá því, er menn út um
land sjá í sunnan-blöðum getið
ýmsra merkra bóka, ný-útkom-
inna og þar til þær verða fáan-
legar hér, (ef þær þá nokkurn-
tíma verða það), — vildi eg hér
með leyfa mér, að leiða athygli
heiðraðra útgefenda í Rvík, að
því, hvort ekki sýndist hagkvæmt
að senda mér, (eða öðrum bók-
sölum hér nærri) tilkynningu um
hverja nýútgefna bók, svo fljótt
sem kostur er á, t. d. með bréfi,
bréfspjaldi eða þá sýnis-eintak,
svo hægt væri að nota fyrsta
tækifæri til að panta bókina hing-
að (til útsölu) og tiltaka um leið
eintakafjölda þann, er eftir innih.
hverrar bókar að dæma mundi
seljanlegur á sem stystum tíma,
eftir atvikum.
Með mikilli virðingu.
Pétur Jóliaimsson
— bóksali —
Seyðisfirðl.
15 ár. Hitt væri nauðsynlegt, að
kennarar skólans fylgdust með nýj-
um straumum við kenslu barna
erlendis. Þess vegna ætti lands-
sjóður að kosta þær ferðir manna,
en ekki þeir sjálfir.
S i g. J ó n s s o n spurði, hvort
Steingr. væri ætluð sú staða, er
laus væri við skólann. Hann sagöi
það eigi rétt, aö líkja hinni fyrir-
huguðu ferö Steingr. til Banda-
ríkjanna við það, þótt menn heföu
brugðið sér um tíma til Noregs
eða Danmerkur, því hún yrði miklu
kostnaðarmeiri, og mætti iikabúast
viö meiri árangri af henni.
Borgarstj. svaraði fyrirspurn
S. J., um hina lausu kennarastööu,
neitandi.
Sighv. Bjarnason kvaðst
álíta, eftir svari b«rgarstj., að bæj-
arstjórninni væri bundinn baggi með
því, að lofa að veita Steingrími
fasta kenslustöðu við skólann, þar
eigi ætti að geyma honum stöðu
þá, er nú væri laus, og með því
væri lagt inn á nýja varasama braut,
því þannig lagaðar ráðstafanir ætti
að eins að gera í sambandi við
fjárhagsáætlun, þegar hún væri samin.
S v . Björnsson áleit hægt
að samþ. tillögu skólanefndar, þótt
fjárhagsáætlun lægi ekki fyrir, venju-
lega hefðu verið teknar ákvarðanir
um aö veita kensluembætti viö skól-
ann án tillits til áætlunar.
Áleit lofsvert, að Steingrímur
vildi leggja í þann kostnað að
kynna sér fræðslumál barna í Banda-
ríkjunum, gegn ekki hærri launum,
en hann færi fram á að fá að því
loknu. Bæjarstjórnin ætti ekki aö
benda hendi á móti því tilboði.
Uppfræðsla ungdómsins væri eitt af
mikilverðustu málum þjóðfélagsins.