Vísir - 01.09.1915, Blaðsíða 2

V t S 1 R
VISIR
Afgreiðsla blaðsins á Hótel
Island er opin frá kl. 8—8 á hverj-
um degi.
inngangur frá Vallarstræti.
Skrifstofa á sama stað, inng frá
Aðalstr. — Ritstjórinn til viðtals frá
kf. 5—6.
Sími 400.— P. O. Box 367.
Dýrtíðaruppbót
starfsmanna landsins.
Þá er framkornið frá bjargráða-
nefndinni frumvarpið um dýrtíðar-
uppbót handa embættis- og sýslun-
armönnum landssjóðs, og er þaö á
þessa Ieið:
1. gr. Meðan verðhækkun sú,
sem nú er á lífsnauðsynjum, stendur
eða breytist eigi að verulegum mun,
veitir landssjóður embættis- og sýsl-
unarmönnum sínum dýrtíðaruppbót
eftir þeim reglum, er í lögum þess-
um greinir.
2. gr. Þeir, er fyrir fleirum hafa
að sjá en sjálfum sér, skulu fá upp-
bót sem nú skal greint:
1. Þeir, er hafa í árslaun undir 500
kr., 30% af launahæðinni.
2. Þeir, er hafa í árslaun frá 500
—1000, 20% af launahæðinni. .
3. Þeir, er hafa í árslaun 1000—
1500, 15% af launahæðinni.
4. Þeir, er hafa í árslaun 1500—
2000, skulu fá 10% af launa-
hæðinni.
5. Þeir, er hafa í árslaun 2000—
2500, skuiu fá 8% af launa-
hæðinni.
6. Þeir, er hafa 2500—2800 kr. í
árslaun skulu fá 5% af launa-
hæðinni.
Auk þess skulu greiddar á ári
15 kr. fyrir hvert barn undir 16
ára aldri, er embættis- eða sýslun-
armaður á að framfæra; þó aldrei
meira en 75 kr. til hvers.
3. gr. Þeir, sem eigi hafa fyrir
öðrum en sjálfum sér að sjá, skulu
fá dýrtíðaruppbót eftir þeim reglum,
er hér segir:
1. Þeir, er hafa árslaun undir 500
kr., 20 prc. af launahæðinni.
2. Þeri, er hafa 500—1000 kr.,
skulu fá 15 prc. af launahæð-
inni.
3. Þeir, er hafa 1000—1500 kr.,
10 prc. af launaupphæöinni.
4. Þeir, er hafa 1500—1800 kr.,
skuiu fá 7 prc. af launahæðinni.
4. gr. Dýrtíðaruppbót veitist
eigi þeim, er jafnframt lífa af fram-
leiðslu, hvort sem hún er af Iand-
búnaði, sjávarútvegi, iðnaði, verslun
eða annari atvinnu.
Nú hefir maður á hendi embætti
eða sýslan í sambandi við önnur
störf, er tekjur gefa, svo sem bók-
mentastarfsemi, málflutningar, Iækn-
ingar, kensla, búðastörf o. s. frv.,
eða hann nýtur styrks úr opinberuni
eða einkasjóðum eða öðru sííku,
og fær hann þá eigi dýrlíðarupp-
bót, nema tekjur hans samanlagðar
verði eigi hærri en svo, að dýrtíð-
aruppbót fylgi þeim samkvæmt
lögum þessum.
hmbættismenn þeir eða sýslunar,
er aukjatekjur hafa af embætti sínu
eða sýslun, eða því fylgir ókeypis
húsnæði, eldsneyti, ijósmeti eða
önnur slík hlunnindi, fá því að eins
dýrtíðaruppbót, ef launin samanlögð
við hlunnindi þessi, metin til pen-
inga, ná eigi þeirri upphæð, er úti
loki dýrtíðaruppbót samkvæmt 2.
og 3. gr.
Nú gegnir maður fleirum em-
bætturn eða sýslan í senn, og skal
þá leggja saman laun og hlunnindi,
er báðum eða öllum fylgja, enda
verður þá engin dýrtíðaruppbót
veitt, nema sainanlagðar tekjur af
stöðunum nái eigi þeirri upphæð,
er dýrtíðaruppbót útiloki samkvæmt
2. og 3. gr.
Nú hefir kona embættis- eða
sýslunarmanns tekjur, af hverju sem
er, og skulu þær lagðar við tekjur
bónda, og dýrtíðaruppbót til þess
heimilis reiknast eftir samanlagðri
tekjuupphæðinni.
Nú gegnir kona embætti eða
sýslan, og koma þá tekjur bónda
hennar á sama hátt til greina, er
reikna skal dýrtíðaruppbót handa
henni.
5. gr. Dýrtíðaruppbót samkvæmt
lögum þessum kemur eigi til álita,
er reikna skal biðlaun eða eftirlaun
embættismanna.
6. gr. Stórnarráðinu veitist heim-
ild til að verja alt að 1000 kr. á
ári til dýrtíðaruppbótar handa starfs
mönnum þess.
Til presta he'milast btjórnarráðinu
að veita í dýrtíðaruppbót, alt að
3000 kr. á ári, eftir tillögum bisk-
ups.
Til héraðslækna má Stjórnarráðið
enn fremur veila alt að 3000 kr. á
ári, eftir tillögum landlæknis.
Meðal starfsmanna landsímans og
talsíma þeirra, er landssjóður rekur,
skal Stjórnarráðið, eftir tillögum
landssímastjóra, skifta upphæð, er
nemi 16 prc. af samanlögðum laun-
um þeirra, er hafa alt að 1800 kr.
í árslaun. Aðrir símamenn lands-
ins fá uppbót eftir 2. og 3. gr.
laga þessara.
7. gr, Stjórnarráðið úrskurðar
öll mál, er í lögum þessum greinir,
og verða þau eigi borin undir
dómstólana.
8. gr. Lög þessi öölast gildi 1.
dag þess mánaðar, er næstur kemitr
eltir að þau hafa fengið staðfestingu
konungs.
axsHusnvca
Dýrtíðin og alþmgi.
Það er ekki ofsagt, að íbúar höf-
uðstaðar lands vors standi á önd-
inni út af því, hverjar ráðstafanir
alþingi muni gera til að firra þá
og aðra landsmenn hungursneyð á
komandi vetri. Hvar sem maður
mætir manni, er umræðuefnið þetta
sama: Hvað ætlar þingið að gera?
Og flestir vona, að það geri eitt-
hvað. Margir spá, að það verði
eitthvert kák, og enn aðrir, að það
muni ekki gera neitt.
Það hefði nú ekki verið úr vegi,
að bæjarstjórnin okkar hefði haft
einhverjar tillögur eða áskoranir til
þingsins tilbúnar í tagka tíð, svo al-
menningur hefði getað verið búinn
að mynda sér einhverja stefnu í
þessu dýrtíðarmáli, því svo mikil
ást og umhyggja fyrir hinum »hátt-
virtu kjósendum® skín út úr þeim
í hvert sinn, er kosningar fara fram
hér í borginni; þetta vitum við
allir.
En hingað til hefir exki heyrst, að
bæjarstjórn eða borgarstjóri hafi
gert nokkuð í þessu efni svo opin-
bert sé, en vera má það þó, því
oft er það svo um stórmál þessa
bæjar, að um þau veit enginn
maður utan fáeinir »útvaldir« fyr
en þau eru á enda kljáð,
Nú liggja fyrir þinginu þrjú
frumvörp, sem öll miða að því að
létta dýrtíðarbyrði alþýðunnar, það
eru frumvörp Sveins Björnssonar,
dýrtíðarnefndarinnar og Guðm.
Björnssonar.
Hvað lagi nú nær en að bæjar-
stjórnin segði opinberlega álit sitt
um þessi frumvörp og að hverju
leyti ætti að breyta þeim, ef breyta
þarf, og legði fast að þinginu að
koma þeim í framkvæmd?
Ekkert. —
Og félög bæjarins. Hvað væri
sjálfsagðara en að þau héldu fundi
tii að ræða þessi mál, og sendu
þinginu álit sitt um þau?
Ekkert. —
Það er skylda bæði bæjarstjórnar
og félaganna í bænum að láta í
ljós eindreginn vilja sinn á því, að
þingið sinni þessum málum fremur
öðrum málum; krefjast þess, að
þingmenn þjóðarinnar hugsi ekki
eingöngu um hagsmuni bænda á
kostnað kaupstaðabúa, og að þeir
sýni það í verkinu, að þeir eru
menn til að standa í öðrum stór-
ræðum en flokkarifrildi.
Þingið verður að sjá landsmönn-
um fyrir nægum og ódýrum forða
meðan þessi óöld geysar, og láta
það mál ganga fyrir öðrum málum.
Ekki með því, að skipa gagns-
lausa velferðanefnd, heldur með því
að birgja iandið upp með úllendri
vöru og teppa að einhverju leyti út-
flutning innlendrar vöru.
Þingið verður að banna útflutn-
ing á 3. flokks fiski og lifandi
sauðfé, og gera ráðstafanir gegn
hinu gegndarlausa verðlagi, sem nú
er á íslenskum vörum.
T I L M I N N I S:
Baðhúsið opið v. d. 8-8, ld.kv. til 11
Borgarst.skrifit. í brunastöð opin v. d
11-3
Bæjarfóg.skrifst. Hverfisg. op, v. d. 10-2
og 4-7
Bæjargialdk. L ufásv. Ul. 1 J-3 og 5-7 v d
Islandsbanki opinn 10-4
K. F. U. M. A)m. sinik. smind 8'/, siðd.
Landakotsspít. Sjúkravitj.t mi kl. 11-1
Landsbankinn 10-3. Bankastjórn til við-
tals 10-12
Landsbókasafn 12-3 og 5-8. Útlán 1-3
Landssínunn opinn v. d. daglangt (8-y)
Helga daga 10-12 og4-7
Náttúrugripasafnið opið U/,-21/, síðd.
Pósthúsið opið v. d. 9-7. sunnd. 9-1
Satnábyrgðin 12-2 og 4-6.
Stjórnarráðsskriístofurnar opn. 10-4 v. d
Vífilsstaðahælið. Hcimsóknart'mi 12-1
Þjóðmenjasafnið opið sd. þd. tmd. 12-2
Almenningur veit, hvað aðrar
þjóðir gera, bæði landstjórnir og
bæjarstjórnir og þingmönnum er
það ekki síður kunnugt. Hér eru
engar afsakat.ir fyrir hendi; dæmi
annara þjóða eru deginum Ijósari.
Við verkamenn viljum hafa kjöt
og fisk og aðrar afurðir fyrir skap-
legt verð, og engar vífilengur né
útúrdúra.
Og krefjumst skjótra og góðra
afskifta þingsins af þessu dýrtíðar-
máli.
Reykjavík 30. ágúst 1915.
Ágúst Jósefsson.
Fyrirspurn.
Getur Vísir frætt m>g á, hvort
bifreiðarnar hér í bænum hafa á-
kveðna t a x t a fyrir ferðir til staða
hér í nánd, og hvort eftirfarandi
gjald sé honum samkvæmt?
Eg fór í gær — sunnudag —
ásamt 3 persónum öðrum (viö vor-
um 4) í bifreið (frá Gunnari Gunn-
arssyni, að eg held) u p p a ð
Baldurshaga. 4 manns er
fullfermi í bifreið. Mikið er um
ferðalag upp í þelta svæði á sunnu-
dögum, svo að bifreiöar eru á þeys-
ingi fram og aftur. Við spurðum
ekki fyrirfrym um það, hvað farið
kostaði (upp að Baldurshaga og til
baka) og þóttumst því tilknúðir að
borga það, sem bifreiðarstj. krafði
er við komum aftur til
en það var: 2 0 —
— k r ó n u r (5. kr
f.
okkur um,
bæjarins -
t u 11 u g u
manninn)!
Reykjavík 30. ágúst 1915.
Búi.
Svar.
Bifr.fél. Rvíkur tekur 9 krónur
fyrir bifreið upp að Baldurshaga,
fram og aítur, viðdvalarlaust, en 4
kr! um klukkutímanri meðan staðið
er við. — Ef menn vilja dvelja um
Iengri tíma á staðnum, geta menn
lálið bifr. fara til Rvíkur og sækja
sig seinna og kostar ferðin þá 14
kr. — (9+5 kr.).
Þetta er taxti Bifr.félagsins, en
hvort nokkur almennur taxti er til,
er oss ókunnugt.