Vísir - 03.05.1916, Side 2

V„í SI R
VISIR
Afgreiðsla blaðsins á Hótel
Island er opin frá kl. 8—8 á hverj-
um degi,
Inngangur frá Vallarstrætf.
Skrífstofa á sama stað, inng. frá
Aðalstr. — Ritstjórinn til viðtals frá
ld. 3-4.
Sími 400.— P. O. Box 367.
Iðnaðarmanna-
áfengið
Og umsjónarmaðurinn
f allri sinni dýrð.
Ósannindi, lygi og haugalygi, þaö
eru röksemdirnar, sem umsjónar-
maður áfengiskaupa hefir fyrir sín-
um málstað og frammistöðu, þar
sem hann í reiöi sinni fer af stað
í 110 tbl. Vísis, því reiöur er hann,
það er það eina, sem sú ritsmíð
sannar. En af hverju varð hann
sárreiðastur? Af engu öðru en
sannleikanum í grein minni. Ef
það var ósatt, sem eg sagði um úr-
smiðinn og málarann, þá lá bein-
ast við fyrir hann, að láta menn
vita hvað eg Iaug miklu, með því,
að segja blátt áfratn frá því, hvað
hann hefir látið úrsmiði og málara
fá mest, þ. e. hvað áfengisbókin
heimilar þeim á ári, en ekki hve
mikiö þeir þegar eru búnir að taka
út. Eg fæ ekki séð að það geti
verið neitt ieyndarmál, þegaráfeng-
iö er eingöngu ætlað til iðnaðar.
Umsjónarmaðurinn segir það á-
reiðanlegt, að hann hafi kynt sér
þörf hvers áfengisbeiöanda og kveðst
myndi álíta starf sitt lítils virði, ef
hann hefði ekki aflað sér áreiðan-
legri upplýsinga heldur en eg hef
aflað mér í stærstu úrsmíðastofu
bæjarins (eg talaði um eina af þeim
stærstu, sem þó ekki skiftir máli
þar sem víst er að við eigum báð-
ir við sömu stofuna). Ef eg gæti
nú fengiö umsjónarmanninn til þess
að gá að því í bókum sínum, hve
mikið téð úrsmíðastofa hefir fengið
af hreinum spíritus á umliðnu ári
og til þessa dags, þá er hætt við
aö hann yrði að láta sannfærast um
það, að starf hans í þessum efnum
hefir verið sérlega lítils virði, og að
það er eg, sem fer með rétt mál í
grein minni.
Það er gleðilegt að umsjónar-
manninum skuli þykja það réttara
að athuga úrsmiðinn með 30 lítr-
ana betur.
Framvegis athugar hann vonandi
alt betur.
En mér finst ekki ástæðulaust að
gefa líka svo litlar gætur að gull-
smiðnum. Eg veit það vei, að hann
hafði fengiö Ieyfi stjórnarráðsins til
þess að fá 2 Iftra á mánuði. En
þó stjórnarráðinu hafi yfirsést af
ókunnugleika, þá bar enga nauð-
syn til þess að umsjónarmaöurinn
héldi vitleysunni áfram, eftir að
hann hafði fengið völdin. Um-
sjónarmaðurinn segir að mig varði
ekki um af hvaða ástæðu hann ekki
lét smiðinn hafa rneira en 18 lítra.
Það getur vel verið. En ef hon-
um sjálfum skyldi ekki vera það
Ijóst, skal eg skýra það fyrir hon-
um. Stjórnartíðindin með reglun-
um komu ekki út fyr en í marz-
mánuði, þangaðtil gyltu leyfisbrétin.
Smiðurinn sótti ávísun á 2 lítra tii
umsjónarmannsins stundvíslega fyrsta
hvers mánaðar. Janúar, febrúar og
marz eru 3 mánuðir, en 3 X 2 lítrar
eru 6, og 18 og 6 eru 24. Hugs-
unarlaust og prúttlaust hefir hann
látið smiðinn fá afganginn, búinn
, áður að láta hann hafa 3 ávísanir
. á 2 lítra.
} *
Það er eins og umsjónarmaður-
inn vifi hvað oröið muni af þess-
um lítrum, því hann segir: »Og
hvort sem það líkar belur eða ver,
þá verður svo búið að standa*. —
Og því býst eg alveg eins við. En
með því er ekki sannað, aö það
hafi verið rétt að láta smiðinn hafa
áfengið, og síst var það vel gert.
Þá er það trésmiðurinn. Þar
verð eg að játa að eg hefi ekki
verið nógu nærgætinn. Við nán-
ari rannsókn kemur það í Ijós, að
smiðurinn er mesti iðjumaður, en
hann fer svo vel með það, að
fæstir vita af því, — Hann vinnur
fyrir sjálfan sig á nóttunni, og það
hefir jafnvel komið fyrir, að hann
hefir utn miðja nótt vakið upp í
lyfjabúðinni, til að fá sér verkefni.
Þaö var ekki honum aö kenna, að
vökumaðurinn þar ekki kunni að
meta þetta starfsþrek hans og bað
hann heldur að koma að degi til.
Það er synd að segja ekki frá hver
hann er, því mörgum er hann mál-
kunnugur. Eg geri það ef til vill
næst.
Annars væri það ekki ófyrirsynju
að umsjónarmaðurinn liti á alla
dýrðina, skoðaði alla dýrgripina,
sem þessir tveir smiðir hafk lagt
síðustu hönd á síðan þeir fengu
bókina.
Um málarann vill hann ekkert
tala, sem ekki er heldur von, því
héimildir mínar eru svo góðað að
þær veröa ekki véfengdar.
Umsjónarmaöurinn kallar það
hugsunarvillu að eg tel hann út-
gefanda að áfengisbókum þeim, er
tilgreindar eru í grein minni, og
þessi eina hugsunarvilla
á að nægja til þess að sanna að
eg sé sneyddur þeim koslum að
segja satt og hafi sérstaka löugun
til að segja ósatt. Hann vantar
ekki áræöi til að draga rangar á-
lyldanir, þó hann skorti einurð til
að neita um áfengi.
Þó að þetta sé nú aukaatriði, sem
engu máli skiftir, þá skulum við
samt líta á hugsunarvilluna.
í reglunum stendur (4. gr.):
»Hver sem þarfnast og ætlar að
afla sér þessa áfengis til verklegra
nota, .... skal fá sér áfengisbók,
sem stjórnarráðið sér um að sé til
hjá umsjónarmanni áfengiskaupa og
hjá lögreglustjórum landsins*. —
Hvernig eru svo þessar áfengisbæk-
ur. Það eru eyðublöð heft í slíft
og framan á þeim stendur að þær
séu gefnar útað tilhlutun stjórnar-
ráðsins. Þegar áfengisbeiðandi kem-
ur til umsjónarmannsins og ætlar
að fá sér bók, fyllir umsjónarmað-
urinn út eyðurnar í bókinni, skrifar
nafn mannsins, stöðu og heimili,
lítratölu í tölum og bókstöfum, skrif-
ar þvf næst undir og innsiglar með
embættisinnsigli sínu. Áður var
bókin eyðublað, nú er hún orðin
áfengisbók tilgreinds manns, undir-
skrifuð og innsigluö, Er það nú
ýkjalangt frá sannleikanum, er eg
tel umsjónarmanninn útgefanda að
þeim bókum, sem hann undirskrif-
ar og innsiglar. Er það ekki hann,
t
sem er í vandræðum meö sjálfan
sig og áfengisbeiðendurna, og því
sleppir hann ekki þessari vegsemd
og lætur bæjarfógetann hafa allan
vanda af þessu verki. Frh.
Verkfallið.
Eftir því sem séð verður, er
verkfall það sem nú stendur yfir
nokkuð einstakt í sinni röð.
Verkfall er vopn, sem vand-
farið er með, einkum þegar um
svo stór fyrirtæki er að ræða
sem togaraútgerð. Ef illa fer og
samkomulag fæst ekki, er svo
mikið í húfi, bæði fyrir þá sem
beita vopninu og þá sem því er
beitt gegn. --- Það er vopn sem
ekki má leika sér að hvað lítið
sem út af ber. Og ávalt verður
að gæta þess, að reyna samn-
ingaleiðina til þess ítrasta fyrst,
því að bæði er það, að þó að
verkfallið standi ekki nema nokkra
daga getur það valdið stór tjóni
og ef því er of oft beitt og út
af smávægilegum atriðum, þá er
hætt við því að það verði bit-
laust. — F>að er líka vandtalað
um verkfall, því að alt umtal
snertir þar æstar tilfinningar.
Verkfallið er viðurkent vopn,
þegar um það er að ræða að
vernda réttindi og hag vinnu-
T I L M I N N I S:
Baðhúsið opið v. d. 8-8, Id.kv. til 11
Borgarst.skrif jt. í brunastöð opín v. d
11-3
Bæjarfóg.skrifst, Hverfisg. op, v. d. 10-2
og 4-7
Bæjargjaldk, Laufásv. kl. 12-3 og 5-7 v.d
Islandsbanki opinn 10-4.
K, F. U. M. Alm. samk. sunnd. 8’/, siðd
Landakotsspit. Sjúkravitj.tími kl, 11-1.
Landsbankinn 10-3. Bankastjórn til við-
tals 10-12
Landsbókasafn 12-3 og 5-8. Utlán 1-3
Landssiminn opinn v. d. daglangt (8-9)
Helga daga 10-12 og 4-7
Náttúrugripasafnið opið Þ/,-21/, siðd.
Pósthúsið opið v. d. 9-7, sunnd. 9-1
Samábyrgðin 12-2 og 4-6.
Stjórnarráðsskrifstofurnar opn. 10-4 v. d.
Vífilsstaðahælið. Hcimsóknartími 12-1
Þjóðmenjasafniö opiö sd. þd. fmd. 12-2
Ókeypis lækning háskólans
Kirkjustrætl 12:
Alm. lækningar á þriðjud. og föstud.
kl. 12—1.
Eyrna-, nef- og hálslækningar á föstud.
kl. 2—3.
Tannlækningar á þriðjud. kl. 2—3.
Augnlækningar í Lækjargötu 2 á mið-
vikud. kl. 2—3.
Landsféhirðir kl. lt)—2 og 5—6,
þyggjenda. En hætt er við að
allur fjöldinn missi samúð með
verkfallsmönnum, ef ekki er sýni-
legt annað en þeir hafi til verk-
fallsins stofnað að þarflausu.
En ef sannleikann á að segja,
þá mun allur fjöldi manna líta
svo á, að verkfallið á togurunum
hafi verið gert af lítilli fyrirhyggju
og að þarflausu.
Aðaltilefnið til verkfalls þessa
mun hafa verið það, að hásetar
höfðu heyrt að útgerðarmenn
myndu œtla að setja niður lifrar-
verðið frá 1. maí, er samningar
um það voru útrunnir. — Það
var ekki nema eðlilegt að þeir
reyndu að koma í veg fyrir það.
En útgerðarmenn létu þegar í
Ijósi, að þeir myndu fúsir að
borga hásetum sama verð fyrir
lifrina (sama lifrarhlut) og áður.
Þá krafðist sjórn Hásetafélagsins
þess, að hásetar yrðu lögskráðir
»samkvæmt lögum Hásetafélags-
ins«. Útgergarmenn vildu ekki
taka þá tilvitnun inn í ráðningar
bækurnar, en ganga að öllum
kröfum, sem teknar eru fram í
lögunum, en kröfðust þess, að
hásetarnir yrðu ráðnir til ákveðins
tíma. En þá strönduðu samning-
arnir um stund.
Þegar um það er að ræða, að
ráða einn og einn mann á skip,
þá skiftir það auðvitað ekki neinu
máli, hvort ráðningartíminn erá-
kveðinn eða ekki. En þegar því
nær allir hásetar, á öilum togur-
um, koma fram sem einn maður
og útgerðarmenn geta átt það
yfir höfði sér að þeir leggi allir
niður vinnu t. d. í byrjun síldar-
tímans, ef ekki er gengið að kröf-
um þeim, sem þeir þá kunna að
gera, eða stjórn Hásetafélagsins
fyrir þeirra hönd, þá er öðru
máli að gegna. Frh. á 4. bls.