Vísir - 01.08.1918, Page 2

V í 5 i ft
Norskur ímugustur
á sambandssamnmganum.
Eftirfarandi símskeyti barst
Yísi í gær frá Lundúnum, ódag-
sett.:
Það yrði sigur tyrir yöxt og
viðgang þýskra áhrifa á Norð-
urlöndum, ef það verður úr,
að ísland verði framvegis í
sambandi við Danmörku und-
ir dönskum yflrráðum, ogum
leið verður það Noregi til
tjóns.
Ella Anker.
* *
*
Sendandi skeytisins, ungfrú
Ella Anker, er norsk kona af
merkri norsk-danskri ætt, mest
þekt fyrir skrif sín um andatrú,
en auk þess hefir bún skrifað
talsvert í norsk blöð um ýms
önnur málefni. Hún hefir dval-
ið langvistum í Englandi og var
mikill vinur Steads ritstjóra.
Það, sem við er átt í skeyt-
inu mun vera það, að Danmörk
og Sviþjóð muni í framtiðinni
verða svo háð Þýskalandi að
Norðurlöndum muni veitast erfitt
að verjast gagnsýringu þýskra
áhrifa eða jafnvel fullkominni
yfirdrotnun Þjóðverja. Ef ísland
verði undir yfirstjórn Dana, þá
muni Noregur verða eina ríkið í
sambandi Norðurlanda, sem gegn
þeim áhrifum megni að spyrna,
og verða þó að lúta í lægra haldi
fyrir hinum tveimur.
Hjer skal ekkert um það sagt,
hver ástæða só til þessa ímu-
gusts. En samkvæmt anda sam-
bandslagafrumvarpsins, þá ætti
ísland að njóta fulls jafnréttis
í hinu fyrirhugaða bandalagi
Norðurlanda sem sjálfstætt ríki,
en ekki að verða undir neinum
dönskum yfirráðum í þeim sam-
bandsmálum. Og í samningum
við önnur ríki hefir það fult
neitunarvald, þó að Danir
fari með stjórn utanríkismál-
anna.
Að öðru leyti skal það tekið
fram, að óvist er hve mjög þarf
að óttast þessi þýsku áhrif, sem
um ræðir í skeytinu. — Frá ensku
og e. t. v. norsku sjónarmiði mun
það algerlega undir úrslitum ó-
friðarins komið.
Þá tók prófessor Finnur Jóns-
son til máls og rakti framþróun-
arsögu íslendinga frá dögum Jóns
Sjgurðssonar og fram til þessa
tíma, er þeir gengju glaðir að
samningum við Dani. Lauk hann
ræðu sinni með árnaðaróskum
til Zahle-stjórnarinnar.
Loks tók forseti þjóðþingsins,
Pedersen-Nyskov, til máls og
kvað meiri hluta dönsku þjóðar-
innar fúslega og skilmálalaust
fallast á samningana. Og ræðu
sinni lauk hann með þessum orð-
um: „Lengi lifi hið frjálsa og
óháða ísland! “
ifóp sfofa
með húsgögnum til leigu um
lengri eða skemri tima í Veltu-
sundi 1.
K.T.U.1L
Jarðræktarvinna
í kvöld kl 8Va
Fjölmennið!
Agætt Smjörlíki
og Hveiti
fæst nú hjá
Jes Zimsen.
Danir og sambandsmálið.
Símskeytí frá fréttaritara Vísis.
Zahle forsætisráðherra hélt
sendinefndinni og íslandsmála-
nefndum þingsins veislu. Var
þangað boðið nokkrum íslend-
ingum, þar á meðal Finni Jóns-
syni prófessor.
Forsætisráðherra hélt ræðu og
bauð sendinefndina velkomna
heim og samgladdist henni fyrir
það að henni hefði tekist að varð-
veita hagsmuni Danmerkur, ís-
lands og Norðurlanda yfirleitt-
Stjórnin hefði ávalt haft þá skoð-
un, að það væri eigi nema eðli-
legt og sjálfsagt, að íslendingar
yrðu frjáls og óháð þjóð, þegar
þeir hefðu andlegan og efnaleg-
þroska til þess. Nefndin hefði
starfað í sama anda og komið á fót
hreinu sambandi milli íslands og
Danmerkur, bygðu á frjálsum
vilja beggja, og þannig frá því
gengið, að enginn misskilningur
gæti átt sér stað. Kvað hann
það vonandi, að allir ríkisþing-
flokkar tækju nú saman hönd-
um til þess að ráða deilumálum
þjóðanna til lykta fyrir fult og
alt.
Nefndarmennirnir hefðu haft
mikið og veglegt starf með hönd-
um og komið heim með þann
áraDgur, sem styddi tilraunir
þær, sem nú væri verið að gera
til þess að safna öllum Norður-
landaþjóðum saman og auka veldi
þeirra, eigi á þann hátt að kúga
neinn, heldur með því að þær
tækju saman höndum í bróðerni,
eins og þeim þjóðum bæri, er af
sama bergi væru brotnar, og þar
sem við lægju sameiginlegir hags-
munir þeirra sem frjálsra og
óháðra þjóða. Fyrir þetta vildi
danska stjórnin þakka sendinefnd-
inni af heilum huga.
Hage tók því næst til máls og
kvaðst eigi vera jafn bjartsýnn
og forsætisráðherrann um sam-
eining danskra stjórnmálaflokka.
T?að væri þegar tekið að anda
kalt gegn samningunum, þótt
eigi sé það orðinn íshafsstorm-
ur. Enginn efi er á því, að
samningarnir munu standast þann
mótblástur. Eru þeir tryggur
grundvöllur til þess að tengja
saman tvær þjóðir, Islendinga og
Dani.
Var ræðu bans tekið með fagn-
aðarópum.
TILKYNNING.
Yér eigum von á steinolíufarmi ásamt bensíni meb
s. s. „Fredericia" um miðjan ágústmánuð næstkomandi.
— Fyrst um sinn útheimdist samþykki stjórnarráðsins
til að afhenda pantanir sem kunna að koma.
Þeir sem óska að fá steinoliu eða bensin af farmi
þessum, eru beðnir að senda pantanir sínar bið fyrsta,
og munum vér síðan leggja pantanirnar undir úrskurð
stjórnarráðsins.
Virðingarfyllst
Hið íslenska Steiuoliohlutafélag.
Overland-bifreið
I ágætu standi er til sölu nú þegar með tæki-
færisverði. — Líðun á einhverjum hluta and-
virðisins getur komið td mála. — E.tthvað af
gúmmí og bensíni getur fylgt. — Afgr. vísar á.