Vísir - 17.08.1918, Blaðsíða 3

wfsjsiaisisssísisis.isisg
ivennhattar
úr strái
seljast með
ao°/0 «,rsie©-tti.
nú nokkra daga.
]EgillJacobsen.s
5S!rHÍÉSÍS]SJSiSiSJSISÆ32l
Benzinleysið.
Bærinn er rni að vorða alveg
benzlnlaus. Menn voru að von-
ast eftir þvi, að benzín kæmi
með Willemoes, en það varð ekki
og nú er Fredericia komin og
heiir ekkert benzín meðferðis
heldur.
Þetta er mörgum afar baga-
legt, því að auk allra bifreið-
anna eru margar vélar hér, sem
íllmögulegt eða ómögulegt er að
Uota steinolíu til reksturs á. Það
má því gera ráð fyrir því, að
benzínleysið valdi mönnum tals-
verðum atvinnumissi auk annara
óþæginda. , En hverjum er um
að kenna?
Það er sagt, að landsstjórnin
hafi nú tekið iunflutning á ben-
zini algerlega í sínar hendur.
Og það er að minsta kosti víst,
að tveir heildsalar, sem keypt
höfðu talsverðar bensínbyrgðir í
Ameriku, gátu ekki fengið inn-
flutningsleyfi á því. Það má því
segja, að stjórnin hafi farið vel
á stað. Og ekki er óálitlegt að
eiga það í vændum, að stjórnin
taki innflutning á fleiri vöruteg-
undum algerlega í sínar hendur,
eins og farið var fram á í ein-
okunartillögunni frægu. Þess
þurfti ekki lengi að bíða, að það
reyndist rétt, sem var spáð
um afleiðingarnar af því að í
stað þess að tryggja aðflutn-
ingana, mundi það verða til þess
að gera þá óvissari. Og hvað
ætti að vinnast .yið það annað?
Nú hefir stjórnin loks fengið
konungsstaðfestingu á lögunum,
sem heimila henni að láta á-
kveða álagningu á aðfluttum
vörum. Hún þarf því ekki að
taka innflutninginn í sinar hend-
ur til þess að koma í veg fyrir
óhæfilega álagningu. En til hvers
gerir hún það þá? — Hún ætlar
þó væntanlega ekki að koma
innflutningnum á benzíni alger-
lega í hendur Steinolíufélagsins,
eins og sagt er að nú sé í ráði
eða jafnvel ákveðið um steinolí-
una?
Spurull.
Ofriðurinn.
Það er enginn vafi á því, að
nú eru mikilsverð tímamót í
sögu ófriðarins. Lengst af hefir
verið sókn af hálfu Þjóðverja.
Bandamenn hafa til þessa aðeins
gert stuttar skorpur, sem lítið
hefir orðið úr. En nú eru horf-
ur á því, að einhver breyting
verði á þessu.
Legar Þjóðverjar hófusóknina
í vor, var búist við því, að
henni mundi verða haldið áfram
í alt sumar, ef b&ndamenn gætu
varist henni svo lengi. En kraft-
ur Þjóðverja heflr ekki reynst
eins mikill og við var búist.
Það má heita, að þeir hafi ekk-
ert unnið á síðan í fyrstu tveim
hríðunum í mars og apríl. Fyrst
sóitu þeir fram til Amiens og
ætluðu að kljúfa herbandamanna.
En þegar það tókst ekki, reyndu
þeir sunnar og komust alla leið
að Chateau Thierry við Marne.
Eftir það mátti heita að þeir
st'æðu í stað, þar til þeir hófu
síðustu sóknina, sem að lokum
varð að undanhaldi. Nú hafa
þeir mist alt sem þeir unnu í
næstfyrstu sókninni og einnig
hörfað töluvert undan á Amiens-
vígstöðvunum.
Um hríð hefir verið sókn af
bandamanna hálfu. Nú virðist
hún vera að hjaðna niður aftur,
enda munu bandamenn ekki
hafa búið sig undir það enn, að
hefja langvarandi sókn. Tilgang-
urinn mun ekki hafa verið ann-
ar en sá, að vinna Þjóðverjum
sem mest tjón á undanhaldi
þeirra, án þess þó að leggja
mjög mikið í sölurnar. En það
mun aðallega hafa valdið undan-
haldi Þjóðverja, að þeir hafa
ekki treyst sér til að verja þær
stöðvar til lengdar, sem þeir voru
komnir í.
Bandamenn ætla ekki að svo
stöddu að leggja út í neinar úr-
slitaorustur. Þeir geta vel beðið.
Lið þeirra vex með degi hverj-
um. Þeir hafa að visu miljónir
manna á 'vígvellinum, en þelr
eiga líka miljónir í Ameríku.
Það er enginn efi á því, að þeir
ætla sér ekki að hlaupa á und-
an öllum þeim miljónum. En
það er líklegt, að þeir reyni að
sjá svo um, að Þjóðverjar hafi
nóg að gera, svo að þeir hefji
ekki nýja sókn á vesturvígstöðv-
unum að sinni.
Sem stendur er helst ein-
hverra viðburða að vænta í
Rússlandi. En þar vita menn
lítið hvað gerist. Bandamenn
hafa sett lið á land á norður-
strönd Hússlands. Tilgangurinn
hefir aðallega verið sá, að koma
þar upp her til þess að neyða
Þjóðverja til að skitta liði sinu.
Þjóðverjar þurfa að hafa yfir-
ráðin í Kússlandi, til þess að
geta fengið mat þaðan, en það
ætla bandamenn jafnframt að
hindra.
Það hefir verið sagt frá því,
að maximalistar og Þjóðverjar
hafi barist við bandamenn norð-
ur hjá Arkangelsk. Ef sú fregn
hefir verið sönn, þá er enginn
vafi á þvi, hvernig þeirri orustu
hefir lokið. Bandamenn hafa
unnið sigur. Allar fregnir sem
frá Rússlandi berast, koma frá
maximalistum og Þjóðverjum. Og
það er einkennilegt við þær
fregnir, að þó að þær segi frá
vopnaviðskiftum einhverjum,. þá
segja þær aldrei frá leikslokum.
En fyrir skömmu síðan kom
fregn um það, að sendiherra-
sveitir Miðveldanna væru fluttar
írá Moskva og nú er sagt að
maximalistar hafi flúið úr borg-
inni. Er því auðséð, að gagn-
byltingarmenn og bandamenn
hafa yfirhöndina þar, enda hafa
35i
komu yðar, þár sem eg vissi ekki hvernig eg
íetti aö halda þessu leyndu fyrir yöur.“
„En eftir aö eg fann Spínóla dauöan lieima
hjá mér, þá hringdi einhver til min og skor-
aöi á mig að sækja fundinn hjá Daníelí í Fen-
eyjum.“
„Þaö hefir eflaust veriö Chiquard. Eg býst
við aö hann hafi vitaö um, aö Spínóla fór inn
1 hús yöar til þess aö hitta mig og hefir hann
þá fengiö sér vagn og ekiö á einhverja sirna-
stöö. Háíin hefir svo haldiiS aö hann væri aö
tala viö Spínóla í símanum, enda lét hann þaö
í ljósi viö mig seinna.“
Eg þagöi stundarkorn, en sagöi síöan:
„Eg skil þetta alt saman, prinsessa mín, og
veit nú hvernig í öllu liggur. Og eg segi yöur
þaö satt, að eg vorkenni yönr og get ekki ann-
aö en aumkvast yfir yöur. Mér var óskiljan-
legt hvers vegna þér voruö að ásaka sjálfa
yður, en nú veit eg aö ]>aö var vegna þess,
aö um leið og þér trúöuö Lúðvik prins fyrir
samsærinu, þá kváðuö þér upp dauðadóm-
inn yfir elsklmga yðar.“
„Já — því verður ekki neitað,“ sagöi hún
kjökrandi.
„En þu bjargaöir lífi keisarans, Xenía, og
það er hans hátign kunnugt um,“ sagði bróöir
beniiar alvarlega.
„Vesey lælcnir furðar sig eflaust á því, að
eg sem y.firlögreglustjóri skyldi ekki bregða
352
við þegar i staö og gera öflugar ráðstafanir
til þess aö grípa samsærismennina,“ tók Mor-
dacq nú til máls. „En ástæðan til þess var
sú, aö hans hátign keisarinn fyrirbauö mér
það. Hann kinokaði sér viö aö láta samsæriö
kqniast í hámæli. Meöferð sú, sem íbúar Bos-
níu urðu aö sæta þegar land þeirra var inn-
limaö, var keisaradæminu ekki til sérlegs sóma
og leit liann þvi svo á, að þaö mundi vera
alt eins hyggilegt aö þagga þetta niður og
láta sem minst á því bera að nokkur óánægja
eða órói ætti sér stað i Bosníu. Einkum og sér
í lagi brýndi hann fyrir mér að láta Norður-
álfublöðin eklci komast að því, hvað í efni
væri, en það var ógerningur, ef taka skyldi
samsærismennina fasta erlendis, en jafnskjótt
sem þeir voru komnir inn ívrir landamæri
Austurríkis, og eg gat staðið þá að verki,
])á var öðru máli aö gegna, enda höguöu þeir
sér eins og eg átti von á af jafn-biræfnum
mönnum. Þegar prinsessan var gengin úr
greipum þeim, ]>á tóku þeir aö ofsækja hver
annan og var hægast aö Játa líta svo út, sem
allur ]>essi stjórnbyltingarsamblástur væri haf-
inn á móti Rússakeisara. Almenningur veit
ekkert um hið sanna i þessu máli, encla séö
fyrir ])ví á allar lundir, að liann fái aldrei
neina vitneskju um ]>aö.“
, Jvenía mín!“ sagöi nú stórhertoginn, gekk
til dóttur sinnar og klappaði hægt á öxlina
353
á henni. „Þú hefir oröið að sjá af elskhuga
þínum — og áttuð þið raunar bæði jafnmikiö
á hættu — en þú hefir lika bjargað lífi keis-
arans og frelsað alt ríkið úr yfirvofandi hættu,
því hver er kominn til að segja livað verður
um Austufríki og Ungverjaland, þegar hans
hátign fellur frá eða hverjum brejdingum
landaskipun Norðurálfunnar kann þá að
taka ?“
En er hann liafði þetta mælt, huldi hin
náföla og sárþreytta prinsessa andlitiö í hönd- v
um sér og grét beisklega.
Og ]>etta sarna kvöld stóðum við bæði í ein-
um ganginum svð aö enginn vissi og þá þrýsti
eg brennandi kossi á varir hennar i fyrsta
-skifti, því að nú var hún m í n orðin —-
mín .og einskis annars!
Æfi flestra manna hefir að jafnaði eitthvert
eitt æfintýri að geynra að minsta kosti og
m't hefi eg sagt niína sögu.
Það er ó]>arfi að geta þess, aö eg var boð-
aönr á fund keisarans daginn eftir, og var
mér þar, í návist stórhertogans og Xeniu dótt-
ur lians, tjáð liið innilegasta þakklæti fyrir
alla þá hjálp og aðstoö, er eg heföi látiö keis-
aranum og ættmömuim hans í té og auk þess
sæmdi keisarinn mig hinurn æðstu tignar-
merkjum með eigin hendi.
Nú eru liðnir sex íyiánuðir frá hinu viö-
burðaríka kvöldi í \ ínarborg, ]>egar þessir