Vísir - 20.03.1919, Page 2

**
A
A lager:
Peningaskápar
írá T .1p« hehnsírægu
Terksmiðju i Hollandi.
Reyndust eld.tra,u.star í
bnmantun mikla hér.
Aðeius þrir óseldir.
S&MMim
LEREPT
\ bleikjað
verð:
— —*rr»-
1,351,50 pr.mtr.
Smjörlér. 0,S0mtr.
Egill Jacobsen
wm
t
finöm. Guömundsson
skáld
andaðist í gærkveldi kl. 11.
Loftskeyti.
London 19. mars.
Frá þ.ví var skyrt í efri málstof-
urini, að nefnd þjófternissinna á
Egiftalandi, sem krefjast , sjálf-
stjórnar, hafi krafist leyfis til þess
aí) láta skoöanir smar í Ijós i
London.
Skönnnu síðar hafði stjórnaríor-
maður Egiftalands farið þess á leit
að mega koma til London ásamt
einum ráSherra, til þess aö ræSa
málefni lands síns, óg lagtii fast
ab Bretum að veita þjóðernissinn*
iim líka viðtöku.
Stjórnin er því að vísu hlynt,
aö Egiftaland fái sívaxandí sjálf-
stjórn, en getur ekki slept þeirri
ábyrg'ö. sem hún ber á reglu og
góöri stjórn í Egiftalandi. Þaö
gæti ekki koyniö að neinu gagni
aö Ieyfa forsprökkum þjóöernis-
flokksitis aö koma til T.ondon og
fara fram á ósanngjarnar jcröfur,
sem ekki væri unt aö taka til
greina. Stjómin sagöi. aö heimsókn
tveggja ráöherra mundi veröa kær-
komin, en ætti ekki aö bera upp á
sama tíma eins og upphaf friöar-
néöstefnunnar, því aö utanríkis-
ráöherrann niundi lengstum veröa
í París fyrstu vikurnar, önnum
kafinn.
Þá sögöu ráðherrarnir af sér.
Tveim ráöherrum var þá boöiö
aö koma um miðjan febrúarmánuö,
en þeir höfnuöu því, nema foringj-
um þjóðernissinna væri líka boöiö.
Stjórnin gat ekki gengið að því.
Þjóðernisflokkurinn reyndi aö
varna því að nýtt ráðuneyti kæm-
ist á. Soldáninn varö aö beiöast
verndar (Breta) gegn árásum og
undirróðri, og heimild var gefin til
þess aö taka fasta og flytja úr
landi fjóra foringja þjóöernissinna,
sem ^mest böföu baft sig frammi
í sfðustu óeirðum.
Síöan hefir nokkuö verið leyst
upp af herliöinu og smá-uppþot
oröiö í Cairo, helst af hálfu stú-
denta. Þeim baföi lent saman viö
breska hermenn og nokkrir upp-
reisnarmenn veriö skotnir.
Nú er ástæöa til aö ætla aö öllu
sé vel borgiö.
Skevti frá Geneva segir, aö ó-
eiröirnar í Cairo, séu gerðar aö
undirlagi egiptskra uppreisnarfé-
laga í Sviss og Miklagaröi, en þau
fái fé frá Rússlandi og Þýskalandi
til þess að koma á óstjórn og upp-
reisn, ekki aö eins í Egiftalandi.
| heldur og um öll lönd Múhameds-
| trúarmanna, alt frá Morocco tii
Tndlands.
Þaö er síðasta bragö Þjóöverja.
að koma af staö annari styrjöld,
milli ..mislitu1' þjóöanna og banda-
manna, en þeir ætla aö sitja bjá
sem áhorfenditr.
Flugfélag íslands.
Hefjast flugferðir hér í sumar?
Á laugardaginn veröur hal.dinn
! stofnfundur „Flugfélags íslands“
hér í bænum.
Elugfélagsstofnun þessi hefir
verið lengi á döfinni. en siðustu
i vikurnar hefir hún veriö undirbúin
: af kappi og fé veriö safriaö til
j fyrirtækisins.
j Félagiö veröur stofriaö í Jieim
tilgangi, aö koma á flugsamgöng-
um hér á landi, í fyrstu mtin hafa
verift í ráfii, aö senda einhvern
efnilegan mann til útlanda til aö
læra flug og kaupa síðan flugvél
eöa flugvélar. En nú mun frá því
horfiö aö sinni.
Forgöngumönnunum hefir nú
borist tilboö um flugferðir hér á
landi i sumar og veröur ]iað rætt
á stofnfundinum. Veröur væntan-
lega hægt aö skýra nákvæmar frá
því tiiboði eftir fundinn.
En ef úr því veröur, aö því veröi
tekið, þá eiga landsmenn von á
stórfeldum samgöngubótum, miklú
fvr og miklu skyndilegar en nokk-
urn mann befir grunað.
Sögulestur Heiðdals.
Eg fór aö hlusta á tTeiftdal meö
þær vonir i brjósti, aö betur mundi
fariö en heimasetiö, og varð mér
aö þvi.
Sögulesturinn var vel sóttur, en
þó eigi svo sem eg hafði búist
vift. Er Heiödal hóf lestur sinn.
hygg eg að ‘ margir hafi veriö í
vofa um þaö, hvort þar væri einn
sögumannanna að flytja ræöu, eöa
Heiödal aö gera þaö, sem kallaö
er á Reykjavíkur-íslensku aö
„skandalisera". En brátt gengu
menn úr skugga urn það, aö sögu-
maöur var þar á feröinni. Eftir-
væntingu þeirri, er Heiödal vakti
þann veg. er hann byrjaöi, hélt
hann siöan aö mestu allan tímann.
þótt nokkuö væri henni á annan
veg fariö í fyrstu.
Hann lék er hann las, og lék yf*
irleitl mjög vel. Rödd hans er mikil
og margbreytileg og notaöi bann
hana oftast vel, þótt nokkur mistök
væru. bæöi á henni g látbragömu,
enda er þaö sist undarlegt,, þar
sem hann hefir alls ekki tamið sér
upplestur. Þótti mér hann lesa í
fullmiklum gletnisróm, sumstaðar
— ef svo mætti að oröi komast.
Einnig bar nokkuð á stiröniæli.
einkum þó á þeirn köflum, sem
lesturinn var frásögn, en ekki sam-
ræöur sögumanna. —- Þagnir vekja
eftirvæntingu áheyrendanna og má
nota þær á þann veg, að þær veröi
. aö miklu liöi upplesaranum, en séu
þær misnotaðar, þá veröa þær
mjög aö tjóni. Þær eru því tvi-
eggjað sverft. Og niér virtist Heift-
dal misnota þær — stundum.
Eigi hiröi eg um að skýra frá
efni þess, sem lesið var. Þaö* er,
sem menn vita, framhald af TTræö-
um. Hygg eg að enguni hafi þurft
að leiöast lesturinn fyrir þær sak-
ir, aö eigi væri frásögn og efni
skemtilegt. Þó var ræða sú, er
HeiÖdal las, varla heppileg lil upp-
lesturs, og eigi virtist mér hanft
lesa hana þanri veg sem skyldi.
er svo stóö á, að alls enginn hvers-
dagsmaður flytur hana í sögunni,
og engir þeir. sem á heyrðu sögu-
lesturinn hygg eg að segi það, að
hann hafi flutt hana þar sem flest-
ar siðabótaræöiu- eru fluttar —
eöa vfir þeim söfnuöi, sem tíöast-
ur er á þeim stööum. Því aö ræöan
var riöahótarræöa - fhitt í eldhúsi
yfir hausamótunum á tveim griö-
konum.
Heiödal ætti eftir föngum a*
temja sér upplestur, og hygg eg
þá, aö svo fari, aö eriginn geti
heima setið, er hann lætur til sí*
heyra — enginn þeirra, er fýsir
aft heyra sögur lesnar. Og eigi trúi
eg ööru, en að þeir, er á nann
hlýddu í kveld, muni fýsa aö hevra
meira.
Miövikudaginn 19. rnars 1919.
G. H
Villijáinmr keisari-
Félag hefir veriö stofnaö í Wei-
mar til þess að vernda líf og frelst
Vilhjálms II. fyrrum keisara, og
hefir þaö þetta aö orötæki:
„Verndið Vilhjálm II.“
Fjöldi manna, bæöi konur og
karlar, eru í íélagi þessu og vinna
kappsantlega aö þvi, um alt Þýska-
land, aö glæða samúö meö hinunt
landflótta keisara. Á hinn bóginn*-
róa margir bandamenn að því öll-
urn árum, aö keisarinn verði fram-
seldur og niá ekki fenn sjá, hvaö
um hann verður.
Þaö var fullyrt um eitt skeið,
aö Vilhjálmur keisari heföi látiö
senda á eftir sér til Hollands 20
milj. marka í gulli. En fregn þessi
er alveg tilhæfulaiis, og keisarinn
hefir verift i fjárþrörig, siöan hann
•kom til Hollands, og fengiö þar
20 þús. gyllini (40—50 þús. mörk)
aö' láni.
Skömmn fyrir síöustu mánaöa-
mót haföi keisarinn (samkv. fregn
frá Ritzau til danskra blaða) fariö
þess á leit viö þýsku stjórnina, aö
sér yröi fenginn til umráöa éinhver
hluti einkaeigna sinna í Þýslca-
lariui. svo aö hann þyrfti ekki aö
lifa algerlega á gestrisni aöals-
manns þess í Hollandi, sem hann
hýr hjá. Þýska stjórnin lét þá
rannsaka. hve miklar þessar einka-
eignir keisarans væru, og konrst aö
ranri uni.laö þær myndu nema 75
milj. marka. En til hráöahirgiSa
var ákveöiö aö greiöa keisaranum
600 þús. mörk.
Hollauð — Belgía.
í ‘símskeyti frá Khöfn var ný-
lega skýrt frá því. aö því heföi
verið lýst yfir i hollenska
þinginn, aö ef Belgía gerði nokkr-
ar kröíur til landa í Hollandi, þá
mundi þeirri kröfu tafarlaust
verfta svaraö meft herúthoöi.
Þvi hefir verið haldið fram l
hollenskum blöðum, aft Belg'ía
kreföist ]>ess á friftarráöstefnunni,
aö fá hollenska héraðiö Limburg,
en ekkert hefir veriö birt um sllka
kröf u. Utanríkisráöherra Belgki
hefir að eins krafist endurskoöun-
ar á saniningnum frá 19. april 183«
og frjálsrar umferðar um rnvnm
Schelde-fljótsins, sem TToIIand hef-
ir haft rétt til aö banna, og var«
aft hanna mi i ófriönutn. En pw