Vísir - 05.11.1919, Blaðsíða 2

v ; o; r
tri ír*ttw1tar« Yiats.
Khöfn 3 nóv.
hafa fyrirliggjandi
Hurðarhúna
Hurðarskrár
Lamir
Staplalamir
^vinglamir
Hamra
Bora
!V&g-lt>íta
Heugilása
Sporjúru
Skrúflykla.
„Með alþýöunni".
Þa6 er uppáhalds orötæki Ólafs
Friörikssonar og hans manna.núna
uni kosningarnar, a'6 aörir fram-
bjóöendur en ']>eir Ólafur og Þor-
varður geti ekki veriö „nteö alþýö-'
unni". J;.n lítiö er haft fyrir því, aö
útskýra þaö spakmæli.
Unt ritstjóra V'isis hefir þaö ver-
iö sagt, aö hann gæti ekki veriö
meö alþýöunni, aí þvi, aö hann
gæfi út blaö, sem kaup;nenn aug-
Jýstu í. Eí ttm þaö væri að ræða,
aö sú stefna væri nú uppi i landinu,
aö uppræta alla kaupmenn, þá
mætti ef til vill segja, aö eitthvert
vit væri í þessari staöhæfingu. En
j>ví fer nú svo fjarri, að jafnvel
„Títninn", sem hóf göngu sína meö
þeim fagra ásetningi, er nú alveg
aö falla frá þvi. Og enn væri ]>á
eftir aö sanna þaö, að „alþýðunni"
væri gert þægt verk meö j>vi.
Ólafur Friðriksson talar aö vísn
mikiö ttm það, að rikið eigi aö
taka alla verslun i sinar hendur.
Þaö er eitt af því. sem á að „út-
rýma. fátæktirini". En Jivaö stoðar
aö tala? Myndi Ólafi verða mik-
iö ágengt i þessu, j>ó aö hann kæm-
ist á l>ing? Ætli menn sétt ekki
búnir aö fá meira en nóg af lands-
versluninni? Ög livaöa líkur ertt
þá til ]>ess. aö hugur fylgi máli
hjá þeim, þingmannaefnum aiþýö-
unnar, j>egar þeir eru að tala
unt þetta og ]>ví iikt?
Ef þetta heföi veriö á fyrstu ár-
um verkamannafélagsins „Dags-
brúnar", ]>á heföi ef til vill ein-
hver trúaö á þettá t a I. Þá mátti
enginn vinnuveitandi vera í íélags-
skapnum, jáfnvel enginn verk-
stjóri, ekki þjónar kaupmanna,
hvaö þá kattpmenn. Auövitaö kom
þaö þá þvi síður til mála, aö kjósa
slíka merín í bæjarstjórn eða aör-
ar trúnaöarst'ööur; fyrir verka-
mannaflokkinn. . En nú er öldin
önnur. Nú er hvorugttr þingf'ram-
bjóöandi verkamaöur. Annar þeirra
er jafnvel meðal hinna meiriháttar
vinnuveitenda í bænum; auk þess*
á hann hlut og er formaöur i tog-
araútgerðarfélagi, og á eina eöa
tvær verslanir í bænum. Hinn, ÓI-
ieggfóðuF
fjöibreytt úrval. Lægst verð
Gnðm. Ásbjörnsson
Langaveg 1 Sfmi 565.
afur Friöriksson sjálfur. mun einn-
ig aöallega lifa á kaupmensku.
Hvaöa skilyröi hafa þá þessir
tnenn til þess að geta frekar veriö
„meö alþýöunni" en t. d. ritstjóri
Vísis r Hann getur aö vísu engu.
lofáö um ]>að, aö „útrýrna fátækt-
inni" algerlega, eins og Ólafu:
F'riðriksson. En hvaö halda merin
aö veröi úr efndunum hjá Ólafi ?
Margir hálda nú. aö Ólafi mundi
takast betur, aö gera alla ntenn
fátæka en rika.
Eintóm glamuryröi um það, aö
rikið eigi aö taka i stnar hendur
alla verslun og annan atvinnu-
rekstur i lan.dinu, sanna ekkcrt um
]>að, aö sá. sem glamrar, sé tneö
„alþýðunni'*. Þau sanna aö eins,
aö-glamrarinn annaö hvort af á-
settu ráði hygst aö ginna alþýðuna
til aö ltlaöa tindir sig, eöa ]>á aö
hann hcfir ekki hugmynd ttm, hvaö
hann er áö fara með. En þing-
mannaefnum verkamnnafélaganna
er áreiöanlega óhætt aö „sofa ró-
lega", þvi aö jafnvel þó aö þeir
hlytu kosningu báðir, ]>á þurfa þeir
ekkert að óttast það, aö rikiö takí
af þeim réttinn til að reka verslun
eöa togaraútgerö.
Og þeir vita þaö vafalaust. að
þeim er óhætt aö -sofa rólega.
Lausnargjald.
Símaö er frá Vín, aö ríkjum
þeim, sem leyst Itafa veriö undan
vfirráöum Austurríkis; hafi a1
bandamönnum veriö gert. aö
greiöa r^oo miljónir franka i
„lausnargjald".
Svikráð Ferdinands Búlgarakeisara
Símaö er frá París, aö blöðin í
Búlgaríu hafi fært sönnur á það,
aö Ferdinand uppgjafakeisari Búl-
gariu hafi gefiö Savoff hershöfö-
ingja skipanir um ]>aö, aö biöja
Þjóöverja aö senda her til aö ráö-
ast á bandamannaherinn aftan frá,
eftir aö vopnahlé var. santiö viö
Búlgaríu. t
Minningardagur Frakka.
Á laugardaginn var minst fall-
inni hermanna um alt Frakkland
og var ekkert verk unniö þann dag
Jón Helgason biskup
hefir oröiö við beiöni háskólans í
Uppsölum um að flytja ]>ar nokkra
fyrirlestra í vettir.
Khöfn 4. nóv.
Bolshvíkingar vilja semja frið við
Pólverja.
Frá Helsingfors er simað, aö
bolshvíkingar óski friöar við Pól-
verja. Búist er viö, aö þeir muni
gefa upp Moskva.
Judenitsch
hefir af ásettu ráöi hörfað 2 mílur
undan.
Frönsku ltosningarnar.
■ Frá París er síma'ö, að kosning-
arnar í Frakklandi snúist aöallega
um afstööuna til bolshvíkinga.
French marskálkur, sem nú er
landstjóri írlands, varnýskeö gerð -
ur heiöursborgari í Wallasey, og
honum haldin vegleg veisla um
leiö. Einn ræöumanna minti hann
á, að hann væri írlendingur aö ætt,
og svaraöi hann því meö ræöu, þar
sem hann komst svo að orði utn
írlandsmál:
„Hiö erfiöasta viöfangseíni vort
i i írlandi er þetta: — Þar hefir ný-
skeö risið ttpp nýr flokkur, í við-
bót við ]>á sem fyrir voru, sem
krefst hvorki meira né ntinna en
. lgerðs skilnaðar viö breska ríkið.
Það er þeirra krafa. Hin svokall-
aða sjálfkjörna, ólöglega, vitstola
stjórn (Sinn Fein-flokksins) ræöur
yfir leyniherflokki, sem kallast
„írsku sjálfboðarnir“.
„f bandalagi við þenna her, er
hópur manna, sem eru hvorki
meira né minna en morðingjar
(„Heyr, heyr V j — r<*,Ti hafa það
eitt fyrir stafni, aö fremja árásir
á, og myrða, lögreglumenn og her-
menn og hvern þann borgara, sem
lætur sér fátf um finnast ákvarö-
anir þeirra og. skipanir, eða reisir
rönd viö þeim á ’einn eða annan
hátt.
Árangurinn er sá, að um gervalt
landiö Hefir sá ótti gripið þjóðina,
aö menn eru ýmist hfæddir eöa
kúgaöir til-aö skjóta skjólshúsi yf-
ír þessa menn, og neita að bera
nokkurn vitnisburö gegn þeim.
„Afleiðingarnar hafa oröiö þær,
að hinar samviskusamlegu og geig-
lat;su tilraunir lögreglunnar, til
]>ess aö konta lögum yfir þessa
menn, hafa reynst algerlega árang-
urslausar ttm land alt.
„Vér viljum fúslega veita öll
um stéttum og flokkum á frlandt
irelsi til sjálfsákvörðunar, og sýna,
meö því öllunt réttlæti og sanh-
girni. En hvað geturn vér í rauri
og veru aðhafst. fyrr en friður og
regla er á komin?“
Scittndráp,
Mig langar til aö biðjá Vrisi fyrir
eftirfarandi línur, sem eg hefi séð
i ensku blaði. urn árangur þann.
sem varö af rottudrápinu í Eng-
landi. Þar segir svo:
„Samtökin uröu hvorki eins öfl-
ttg eða almenn eins og búist var
við, en þó er enginn efi á því, að
ógrynni hafa veriö drepin af rott-
um þessa viku, enda er af miklu
að taka.
Eitur var notaö í stórum stíl og
veiðiferðir hepnúðust viða ágæt-
lega. í Liverpool og Bristol var
einkanlega gengið vel fram, og^þar
voru rottur drepnar unnvörpum.
og þar sent eiturgasi varð viö kotn-
ið, lánaöist þaö afbragðsvel.
i lok þesa árs veröur önnur her-
för farin gegn rottunum, um það
leyti, sent öll dýr eiga öröugast
uppdráttar vegua kulda og vista-
skorts, en þriöja árásin verður gerö
í febrúar næstkomandi, um þaö
leyti, sem rottan fer aö eiga tmga
sína. Ef lög þau veröa þá gengin
í gildi, sem nú liggja fyrir þinginu
um rottudráp. og skylda ntenn tíI
að taka þátt í útrýming þeirra,
]>á mun árangurinn verða miklum
mun betri.‘‘ —,
En hvað segir bæjarstjórn
Reykjavíkur ? Lætur hún sig
nokkru varða útrýming rottna hér
í höfuðstaðnum ?
Nsk.m.
Gylfi
kom aí veiöum í morgun. Hann
mun fara i kveld, áleiöis til Eng-
lands.
Guðlaugur Jónsson,
næturvöröur, hefir sýkst af
taugaveiki og liggur i „Sóttvöm".