Vísir - 16.12.1919, Blaðsíða 6

16. desember 1919)
VÍSIR
Heildsölubirg ðir
af reyktóbaki, vindlnm, clgarettum, mnnntóbaki, neltóbaki, átsókknlaði, coco.
Hvergi melra úrval. Flest með eldra verði. Aðeins til kaupmanna og kanpíélaga.
Pétnr Þ. J. Gmarssoffl. * Simar 28 og 389.

tundurdufli vi'ö strendur Englands,
cn menn allir komust af. Þaö mátt.
þannig ekki tæpara standa, aS
hann yröi kaíbátahernaöinum aö
bráö, þvi aö kafbátarnir voru not-
aöir til að strá út’tundurduflum á
siglingaleiðum bandamanna.
Þegar Sims kom til Bretlands,
blöskraði honum astandiö. Blöö-
in virtust vera hin vonbestu, þrátt
tyrir kafbátahernaöinn. Þau birtu
skýrslur flotamálastjórnarinnar i
hverri viku, en þær gáfu ekkert til-
efni til annars. En flotamálastjórn-
in sjálí var öll á nálum. Jellicoe
aðmíráll sýndi Sims hinar réttu
skýrslur um usla þann, sem kaf-
bátarnir geröu. Satnkvæmt þeim
skýrslum var þaö_augljóst, aö ó-
friðnum myndi verða lokið og
Þjóðverjar vinna fullkominn sigur
tnnan fimm mánaöa, ef því héldi
áfram.
Bandamenn stóðu þá alveg ráð-
þrota gagnvart kafbátahernaðin-
um. Sögur höftSu verið sagöav um
það, hvernig tekist hefði a« granda
kaíbátum, veiða þá í net o. s. frv.,
en þær voru venjulegast hreinn
skáldskapur. Og kafbátum Þjóð-
verja fjölgaöi óðum ; þiúr nýir voru
bygðir á viku hverri og sumariö
íór i hönd.
Sims sat á ráðstefnum meö flota
málastjórninni á hverjum morgni
næstu vikurnar og hitti oft ráö-
herrana. Þeir voru alli.r jafn von-
iausir, nema einn. Það var Lloyd
George. Þegar kafbátahernaöurinn
krepti mest að Bretum, meöan
hungursneyðin blasti vi'ð þeim og
af vígstöðvunum bárust fregnir um
livern ósigurinn á fætur öðrhm,
var hann alt af hress og kátur og
bar óbilandi traust til framtíðar-
mnar.
40 þús. tillögur komu íram um
það, hvernig vinna ætti bug á kaf -
bátunum. Þær voru allar rannsak-
aðar nákvæmlega. en engin
dugði. Þjóðverjar töldu sér sigur-
inn vísan. Skipshafnirnar af þýsku
kafbátunum, sem Bretar gátu
bandsamað, sögðu, að Þjóðverjar
gætu bygt Tobáta fyrir hvern einn,
sem bandamenn næðu á sitt vald,
og ófriðnum mundi verða lokið
mnan tveggja lil þriggja mánaða.
Og bandamenn vissu vel hvað
því leið, Þeir vissu alt af yfir hve
mörgum kafbátum Þjóðverjar
í jeðu, hve marga þeir áttu í bygg-
ingu og hvenær þeim var hleypt
af stokkunum. Þeir vissu jafnvel
hvar hver kafbátur hafðist við og
höfðu uppdrætti af starfsviðum
þeirra og siglingaleiðum.. Og þo
gátu þeir hvergi verið óhultir fyrir
}>ei»; jafnvel ekki í Ermarsundi,
sem sagt var þó að væri þvergirt
gegn kafbátum.
Þegar Sims kom til Englands,
voru það einkum tvær aðíeröir,
sem notaðar voru til að eyöa kai-
bátunum. Þaö var stráð út tundur-
duflum i Helgólandsflóanum; þau
slæddu Þjóðverjar upp jainharðan.
i annan staö voru notaðir vélbátai
og umdurspillar, til að elta þá upp).
v.)g aö lokum bygöi ílotamála-
ötjóruin alt sitt traust á tundur-
á'pillunum.
Árið 1917 áttu Bretar 200 tund-
urspilla, segir Sims. Ai þeim urðu
þeir aö hafa roo á veröi umhverfis
nerskipaflotann. Þeir hötðu þvi að
eins ioo skip, til þess að eltast viö
kafbátana. Nú tóku Þjóðverjav
cinnig aö sökkva spítalaskipum
bandamanna, og vöktu meö þvi
undrun allra þjóða og hlutu mikiö
ámæli fyrir. En þaö geröu þeir tit
þess, aö bandamenn yrðu að halda
mndurspillavörð urn hvert spitala-
skip. Síðan hættu þeir þvi. En þá
voru tuuclurspillarnir, sem hægt
var að senda á kafbátaveiðar, orðn-
jr fáir. Á siglingaleiðunum til Ame-
tíku, vestur frá Irlandi, voru oft
ekki nema 5 tundurspilíar á veröi,
en hefðu þurft að vera 25 þús,!
Nú bættist þáð ofan á alt annað.
aö Bretar voru að verða olíulausit
iil herskipastplsins. Herskipin
fengu skipun um að fara aldrei
nema hálfa ferð, nema líf lægi við.
En Þjóðverjar vissu ekkert um
þetta, ella heföu þeir sent flota
sinn út í Norðursjó, til að láta
B.reta eltast við hann og eyða olíu-
birgðum sínum.
. Fyrstæ verk Sims aðmíráls var
að kveðja allan tundurspillaflota
Bandaríkjanna til aðstoðar breska
flotanum. Það var þó ekki það,
sem reið kafbátunum að fullu,
heldur hitt, að loks koní að því, að
mjög einföld aðferð var íundin
upp, til þess að granda þeim. Og
það af hreinni tilviljun. Enskur
tundurspillir var að eltast við kaf-
!>át í Norðursjónum, dag einn í
góðu veðri. Kafbáturinn stakk sér,
en sást greinilega niðri í djúpinu
af þilfari tundurspillsins. Enskí
yfirmaðurinu skýrði flotamála-
stjórninni frá. hvernig farið hefð:
og bætti við: Bara að við hefðum
haft duglega sprengju, til að láta
detta ofan á hann! Flotamála-
stjórnin !ét ekki segja sér það
ivisvar, en lét þegar í stað búa til
öflugar sprengjur, þannig úr garði
gerðar, að hægt var að láta þæ'-
springa í ákveðinni fjarlægð, eftir
því sem við átti í hvert sinn. Þessar
dýpis-spreng-jur gerðu út af við
l:afbátahernað Þjóðverja. Spreng-
í glöaum læst daglega.
Gafé „Fjallkonau".
Brauðgerð
Reykjaviknr
vantar duglegarf og áreiðanlegan
dreng, til þess að aka brauði í
útsölustaði,
Nénari uppl. hjá
Sigirði Bjð»ssyii
Sími 693.
ingin var svo ntögnuð, að þó að
rprengjan hitti ekki kafbátinn, þá
gat loítþrýstingin sprengt hanrí
eða neýtt haírn til að leita upp á
yfirborðið. Eftir þetta tók kafbáta-
hernaði Þjóöverja óðum aö hraka.
Sims segir, aö kafbátarnir hafi
lítið gert aö því aö ráöast á her-
s'kip. Þó segir hann frá einu dæmi
yess. Þýski kafbátsforinginn Wed-
aigen var svo fifldjarfUr, aö lianu
réðist inn á milli herskipa Breta
úti fyrir Cromarty á Skotlandi, og
skaut tundurskeyti á beitiskipið
„Neptune", en hitti þó eigi. Sást
til hans af öðru herskipi, og sigldi
það á kafbátinn og sökti honum,
Þetta er sagan um U 29 og dauð-
daga Weddingens, sem margt hefir
verið getið til um, en eugar sannav
íiegnir borist af íyrri. — En al-
ment litu kafbátaforingjarnir víst
svo á, að herskipin væru þeirn of
liættuleg, enda var það ekki þeirra
verkefni, að berjast við þau, held-
ur að heíta vöruflutninga til Bret-
lands.
Samtímis því, að þetta ráð vat
iunið til að granda kafþátunum,
var tekið að safna vöruflutninga-
skipum í flota og láta herskip
íylgja þeim milli landa, eins og
kunnugt er. Mætti það í fyrstu
nokkurri mótspyrnu i hóp skip
stjóra vörflutningaskipa, en gafst
ágætlega.
Þannig segist Sims aðmírál frá
í bók sinni, sem vekur mikla eftir-
tekt um heim allan, vegna þess að
luin sýnir, hve tæpt bandamenn
voru staddir, og !tve litlu munaði,
að endalok ófriðarins mikla hefðu
orðið alt önnur en þau urðu.
sem
V0RUHÚSIÐ
helix’ nokkrii sinni liaft.
Skal liér sýnt lítilsháttar af því
M elpti Regnkápur..... írá 12.00
i'elpu \'etrarkápur .... frá 33.00
Kven Vetrark. (Ulstera) frá 65.00
Silki (alla liti) tvíbr. .. frá 11.00
Sokkar ............. frá 1.00
Karlmanna Fatiiaðir .. . frá 63.00
Karlmanna Hattar .. 5.00—35.00
Karlnianna Peysur . . 9.50—45.00
Borðteppi, hvít og misl. frá 2.85
Rúmteppi ............. frá 14.50
Trefiar, ullar..... 3.25—35.00
Treflar, silki..... 4,00—28.00
Kinnhúfur............. 8.50—35.00
Göngustafir ....... 1.65—58.00
Regnhlífar ........ 8.50 -62.00
Pappírs'körfur ....... frá 6.75
iaukörfur ................ 23.00
X'asaspeglar ...... 0.25—6.85
Vasaveski ............ 0,95—32.00
Peningabuddur .... 0.95—16.50
Vasahnífar ........ 1.25—it.00
Rakvélar (Gillette Model)
með 6 Gillette-blöðum . . 10.00
l'.gta Gillette-blöð pr. dús. 5.00
Skeggburstar ......... 0.90—3.75
Skeggsápa (í dósum) 1.50—2.00
Jólapelar (A.lum.) .. 6.00—12.00
Snjóbrillur .............. 1.35
Manchetthnappar .... 0.40—8.50
Manchettskyrtur ... 5.00—16.50
Flibbar .............. 0.35—1.25
Tóbaksklútar ......... 0.50—1.25
Silki Vasaklútar ... 1.50—18.00
Silki Hálsklútar .... 3.50—T9.50
V'etlingar, skinn, ullar 1.85—18.00
Golftreyjur ........ 35.00—69.50
Millipils............ 4.85—68.00
Skinntau óóýrast í harnuiu.
Hvergi fáið þéi* eins gott
úrval tiljólagjafa, gangið nið-
«1* að Vöruhússglagganum og
Sjáið.
Vörui* verða ekki lánaðar
heim nú til jóla, en skift um
ef ekki líka.
J. L. Jensen Bjerg