Vísir - 22.07.1920, Blaðsíða 2

VÍSIH
agúmmx
hafa fyrirliggjandi:
Hænsnamaie
Hænsnabygg
„Radikar dyggiandi nteðal við éþrifna
á alifnglnm.
t
Pálmi Pálssoa,
yfirkennari,
andaöist i Kaupmannahöfn í
gær og er þar enn höggviö stórt
skarð i flokk islenskra menta-
manna.' Iiann hafði fariö til
Kaupmannahafnar sér til lækn-
inga og var kona hans með
honum. Æviatriða hans verður
síðar minst.
Símskeyti
Khöfn 21. júlí.
Viðsjár með ítölum og
Júgó-Slövum.
Frá Mílanó er símað, aft viðsjár
magnist meS Júgó-Slövum og ítöl-
um á landamærunum, og hafa báð-
ar þjóíSir herviöbúnað nokkurn.
Viðureignin í Rússlandi.
Frá Kovvno er símað, a‘ö bolsh-
vikingar leggi jafnharðan undir
sig þau lönd Litháa, sem Pólverjar
hverfa á burtu úr. —
Frá London er síma'S, a’S ]>ví
hafi veriö lýst yfir viö stjórnina í
Moskva, a‘S samningum banda-
manna við Rússa verSi tafarlaust
slitiö, ef her bolshvíkinga fari yfir
landamæri Póllands.
Rúmenar
hafa lioðið bandamönnum að koma
á friSi i Litlu-Asiu, og þá fyrst og
íremst í Armeniu.
Frakkar og Arabar.
Frá Paris er símaS, aS Frakkar
hafi nú hafiS herför sína gegn
Emir Feysal.
Finnlanð.
Eftir Marion Phillips, Dr. Sc.
Finnland var einti sinni ævin-
týraland, þeirra æfintýra, sem
samfara voru frelsisharáttu þess-
höfum við ni fyrirliggjanii at flejtuui 8t*rðuoa. Bifreiðaitjórar
Ef þér viljið fá gott gúmmí á bitreiðar ykkar þá kaupið það
hjá okkur.
®r‘C@.

dixnar 584 & 884,
arar litlu þjóSar, er hún barSist
gegn margháttaSri kúgun Rúss-
lands á dögum hataSrar keisara-
stjórnar. í þvi landi átti leynitög-
regla Rússa sífelda baráttu, liverja
klukkustund, til aS brjóta á hak
aftur hugsanafrelsi, jtrentfrelsi.
fundafrelsi og málfrejsi.
Finnland hefir brotist undan
Rússlandi af sjálfsdáSum. ÞaS er
orðið óháS riki. En hiS fyrra sam-
Iteldi gégn kúgun og ofbéldi er
horfiö. Varla mun í nokkrtt landi
í veröldinni vera bitrari barátta
háS en ]mr. meSat samlendra
ntanna. Rússneska leynilögreglu-
liSiS er horfiS, en i jtess stað kom-
iS lögregluliS finsku stjþrnarinnar.
Frlendar herdeildir crti íarnar úr
landinu, én „hvíta hersveitin“, sem
stofnuö var fyrir forgöngu ein-
stakra manna, cr komin í jteirra
stað. og á að vera varnarliö og
þiggur laun af stjórninni. Sam-
Steypustjórn efnastéttáhna stýrir
rikintt, og stjórna'r Jtvi aö geö-
[ þótta „hvitinga", en geigur þeirra
er svo rnikill, síSan Itorgarastyrj-
öldin varS 1918, aS ]>eir láta enn
stjórnasi af homim i öllum innan-
landsmálum.
*
Þegar rauSi lierinn haföi gefist
upp, voru eitthvaö 16 til 18 ]>ús-
und menn hans skotnir, en af þeim
40 þús.„ sem varpaö var í fangéist,
dóu ekki færri cn 13 þúsundir úr
hungri eöa hungursóttum. Enn ertt
1400 þeirra í fangelsum, þar á meS-
, al aS minsta kosti tvær kunnar
j konur, og telur stjórnin. aS þetta
sé alt „lciStogar". Meir en ])úsund
leiðtogar. af þrem miljónum. sem i
landinu búa! Um 30 þúsundir eru
í útlegS cSa hefir veriS slept úr
fangelsi, en sviftir borgíiralegum
réttindum.
JafnaSarmenil í Finnlandi Iiafa
svipaSa stefnuskrá eius og verka-
mannaflokkurinn á Englandi. og
i þeirra flokk hafa gengiö bæSi
íhaldssamir og ‘frjálslyndir menn.
SiSan borgarastyrjöldinni lauk
hafa þeir mist 50 (il 60 þúsund
sinna rnanna. Og þó eru ekkj ]>ar
meS taldir þeir, sem féllu í sjálfri
upþreisninni.
l'.ftirköstum jiessa hefnigirndar-
æSis er ekki enn lokiS. Kúgunar-
staríinu er haldiS áfram. Menn eru
hneptir í varShald vegna skoSana
sinna, húsleitir og yfirheyrslur lög-
reglunnar eru daglegir viöburöir,
fundum jafnaöarmanna' er hleypt
npþ, og á einum slíkum fundi voru
30 menn hneptir í varöhald, án
allra sákárgiíta, skömmu áöur en
eg kom til Helsingfors.
*
SíSan jafnaSarmenn gáfust upp.
héfir meir en tíundi hVer þeirra
látiö lífiö fyri'r grimdar-æöi og
hefnigirni hvíta hersins. Þeir eru
vopnlausir. Þeir standa sem einn
maöur gegn grimdárverkunum. En
þeir sæta sífeldum ofsóknum af
hendi hvíta flokksins, sem er ham-
stola oröinn aí ótta. Stjórnin lætur
beita ógnunum út um land alt, og
hieypir hvarvetna upp íundum.
jafnvel á afskektum stööum, og i
höfuSborginni er lögregluliðiS alt
af á nálum, vegna yfirvofandi bylt-
ingál
Finnland heíir þess vegna ckki
náS frelsi sinu enn, og nær því aS
líkindtim aldrei, fyrr en aSrar
jijóðir skerast i leikinn og konia
viti fyrír stjórnina. Nú eru Finnar
farnir aö beita Alendinga sömu
brögðum sem jafnaSafmenn heima
fyrir. Eí þjóöbandalagiö bæri
gæfu til aö jafna þá deilu, þá gæti
þa'ð jafnframt komiö finsku stjórn-
inni i skilm'ng um, aö hvita ógnar-
öldin verSur meö öllu aö li'öa undir
lok, ef Finnland á aS ná viröing
og viSurkenning siöaöra og lýö-
frjálsra Ianda.

Bæjarfréttir.
Þorleifur H. Bjarnason,
adjunkt, tók sér nýskeS fari til
Bárcelona á Spáni.
Úr ferð um Skaftafellssýslur
eru þeir nýkomnir Árni Eggerts-
son. Eggért Claessén og Hjalti
jónssorí. Þeir skoSuöu eldstöSv-
arnar i Kötlugjá og fóru austur a'S
Skeiöará. Þeir fóru Fjallabaksveg
í heimlei'Sinríi, og var þar enn ó-
venjulega mikill snjór. Þeir fepgu
ágæt veöur og létu vel af ferSinni.
Skólavörðustígur
nýtur góös af umbótum ]>eim,
sem ríú er veriö aö gera víös vegar
um bæinn. Hann hefir lengi veriö
einhver versti vegrír i bænum, bæSi
blautur og grýttur, en nú er veriS
aö bera grjótmulning á stíginn og
gufuvaltarinn látinn jafna yfir alt
saman.
Nýir smápeningar.
í Danmörkn hafa nýlega ver-
ið slegnir nýir 25-ejnringar, úr
nikkel, eru þeir k.omnir í um-
i'erð liér. peir eru riflaðir á'
rönduiium lil aðgreiningar frá
si Ifnrpenirigu n um, og gráleitari
en þeir.
Veðrið í dag.
Hiti í Vestmannaeyjum 9,8,
Rvík, 7,5, ísafiröi 4.5. Akureýri
5.5, GrimsstöSum 3,5, SeySÍ$firSi
7.6, Færeyjum 9,2 st. Loftvog lægst
íyrir suSvestan Færeyjar og fall-
andi þar, en stígandi hér á landi
Köld norSlæg átt. Regn á SeySis-
firti- ' 'fiæ
Baðhúsið.
Því var lokaö 20. þ. m., sökum
viögeröar. og verSur lokaS urn óá-
kveðinn tíma.
Hjónaefni.
HólmfriSur Gísladóttir, Reykja-
vik og Haukur Halldórssorí, stýri-
raaöúr á IsafirSi.
Hitt og þotta.
Nautgriparækt Dana
sténdur xneð hinum mesta
blóma. Tvo siðustu mánuðina
hefir smjörframleiðsla þeiiTa
orðið eins mikil og þegar best
lél í ári fyrir ófriðinn, þrátt
fyrir það, að þegar siðasta gripa-
talning fór fram, árið 1919,
voru mjólkandi kýr 20% færrí
en árið 1914. Vekja dönsk blöð
athygli á þessu og telja það
sönmm þoss, hve hygnir dansk-
ir bauidii? séu. Ofriðurinn liafi
neytt þá til að fækka gripum
sinum, en þeir hafa gerl það á
þann hátt, að þeir hafa fargað
lakari kúnúm og með því bætt
kúakynið,
Alþjóðaþing I. O. G. T.
verður haldið í Kaupmanna-
höfn dagana 27. júlí til 3. ágúst,
og sækja það fulltrúar eitthvað
20 þjóða. — þingið verður liáð
í fundarsal sameinaðs þings
Dana í Kristjánshorgarhöll.