Vísir - 05.01.1921, Síða 3

I
VfSIR
Afnám herbnnaðar.
MeSal hinna mörgu símskeyta,
sem birst hafa undanfarna daga, er
eitt einkanlega eftirtektavert. paS
er skeytiS um viSleitni Hardings,
forsetaefnis, til aS draga úr vígbún-
aSi Bandaríkjanna.
Fjárhagur flestra ófriSar]?jó8a
er mjög bágborinn og hefir lítiS
batnaS síSan friSur komst á, —
jafnvel versnaS til muna í sumum
löndum, svo aö hann hefir aldrei
veriS verri en nú. A styrjaldarár-
unum söfnuSu herþjóSirnar afskap-
legum skuldum og nú er komiS a3
skuldadögunum. En ef jafnframt
}?arf aS halda ugjri öflugum her á
sjó og landi, þá er ekki fyrirsjáan-
legt, aS þjóöirnar fái risiS undir
}?eim bvrSum.
pví er ]?a5, aS Harding hefir
nú hafiS baráttu þá, sem fyrr var
nefnd, og eru Bandaríkjamenn þó
vafalaust sú þjóS, sem yfir mestum
auði raeSur í svip. Ef honum yrSi
eitthvaS ágengt, má ganga aS þ\í
vísu, aS aSrar þjóðir fari fúslega
aS dæmi Bandaríkjanna, eins og
nú standa sakir, enda er ]?ess getiS
i skeytunum, að þessum fregnum
hafi veriS vel tekið í Bretlandi og
Japan, en í þeim löndum hefir verið
iagt mikiS kapp á vígbúnað und-
anfarin ár, og þau'eiga stærsta her-
skipaflota, með Bandaríkjunúm,
sem kunnugt er.
pegar alþjóðabandalagiS var
stofnað, var það fyrst og fremst gert
til þess, að reyna aS afstýra styrj-
öldum, og æSsta takmark þess er,
og hlýtur aS vera, aS láta afnema
allan vígbúnað. En slík breyting
kemst ekki á í einu vetfangi og
bandalaginu hefir ekki áunnist mik-
ið í því efni enn, sem ekki er von.
VígbúnaSur verður að leggjast nið-
ur, smátt og smátt og samtímis í
öllum löndum, en ekki getur úr því
orSið meSan tvær öflugar hernað-
arþjóðir eru utan bandalagsins, sem
sé Rússland og Bandaríkin.
Lloyd George flutti mjög eftir-
tektaverða ræSu í London 22. f.
m. í veislu, sem gerð var í móti
þeim erindrekum úr nýlendum
Breta, sem sátu á ráðstefnu al-
þjóðabandalagsins í Genf. Vildi
hann leyfa pjóðverjum upptöku í
bandalagið og lagði mikla áherslu
á, að draga yrði úr þeirri sam-
keppni, sem nú væri þjóða á milli
í vígbúnaði. Fórust honum meðal
annars orð á þessa leiS: ,,pað fær
mér mikillar gleSi. aS tilraun var
hafin til þess, á ráðstefnunni í Genf,
aS fá fyrrverandi óvinaþjóSir til að
ganga í bandalagið. Eg er örugg-
ur um það, að enginn mundi vilja
tálma pýskalandi að ganga í
bandalagið, ef þaS vildi láta í ljós
skýran vilja sinn í því, að full-
nægja ákvæðum friSarskilmálanna,
og léti þann vilja koma berlega
fram í verki.
Vér væntum þess vongóSir, að
Bandaríkin muni sjá sér fært að
ganga í bandalagið. paS er stór-
mikilsvert, að úr því verði, þegar
af einni ástæðu. Eitt viðfangsefni
bandalagsins virðist lítinn sem engan
H]erar.
Nokkur stykki hjera seljum vér með mjög Ugu verði. Pautið
trax því lítið er til.
Eanpfélag ReyhTikinga
Laugaveg 22. Sími 7 2 8.
i framgang hafa haft. Og eg byst
ekki við, aS um framgang geti verið
að ræða í því efni, nema allar
þjóðir gangi í bandalagið, og er
hér þó um að ræða mjög mikils-
varðandi viðfangsefni, þar sem er
afnám herbúnaðar. pað kemst
aldrei sannur friSur á, þjóða í
milli — og það er þarflaust aS
gera sér vonir um það — meSan
samkepni helst í vígbúnaði.
| En áður en herbúnaður leggiSt
I niSur, verða allar þjóSir að ganga
! í bandalagið. Engin þjóð getur
| hætt á að leggja niður vígbúnað,
1 nema hún viti, að aðrar þjóðir geri
slíkt hiS sama. Vér getum gert það
í sameiningu. Vér getum gert það
með samningi. pað verður að ger-
ast svo, að öllum sé það kunnugt,
svo að þjóSirnar geti ekki gengið
frá samningunum, þegar þeir eru
gerðir.
pó að pjóSabandalagiS megi sín
lítils í þessu efni enn, þá er þó
svo komiS, að tilvera þess er hin
helsta trygging þess, að ekki komi
þegar upp ný heimsstyrjöld. pað
er sennilegt, að enn eigi það mikla
baráttu fyrir höndum, áður en það
nái æSsta takmarki sínu: — af-
námi herbúnaðar. En þrent hefir
þaS þegar gert til að hindra styrj-
aldir í stórum stíl. Með þjóðasátt-
málanum hefir þaS sett ákvæði um
gerðardóma og samninga-umleitan-
ir. I öSru lagi hefir það lagt til,
að stofnaður verði alþjóða-dómstóll
— Court of International Justice
— og mun hann bráðlega komast
á stofn, samkvæmt tillögum ráð-
stefnunnar í Genf, og í þriSja lagi
' er sú ákvörðun, sem felst að nokkru
leyti í framanskráðum atriSum, að
allir samningar milli þjóða verði
framvegis' birtir. En það telja marg-
ir eina höfuðorsök styrjaldarinnar,
aS þá vóru í gildi margir samn-
ingar milli stórveldanna, sem hald-
ið var leyndum, og jók það mjög
á tortrygni og fjandskap út í frá.
HvaS sem upp kann að koma
af þessum samningatilraunum, þá
virðast allgóðar horfur á því, að nú
geti dregið til fullkomins friðar í
heiminum, einkanlega ef tilraunír
Hardings ganga honum að óskum.
■Einþvl(l(a stúlþan 51
Svo mikil var alvaran. svo þung
•áhyggjan í þessari spurningu, að
Philijjpa kendi sárrar iðrunar
vegna hinnar meinlausu og hugsun-
arlausu ertni sinnar. „Góða barn!
Hvaða spurningar eru þetta! Eins
'Og Neville lávarður sé þess háttar
imaSur! Auðvitað líst honum vel á
þig, af því aS þú ert fögur; flest-
•um karlmönnum líst betur á fríðar
stúlkur en ófríðar — og viS meg-
um vita það, vesalingarnir, sem
•ekki er gefinn fríðleikurinn, — en
þú mátt treysta því, að hann gengst
ekki fyrir fríðleikanum einum sam-
an.“ -—
„Mér þykir vænt um, aS þú
heldur það,“ sagði Carrie og stundi
ofurlítið við, eins og létti af henni,
„mér ]?ætti ekki skemtileg tilhugs-
un ....“
,,Hvað?“
„Að það væri fríðleikurinn einn,
sem hann gengist fyrir, því að ef
svo væri, þá gæti hann mjög auð-
veldlega — hitt aðra fegri og þá
i— Philippa!" og hún greip snögt
um handlegg systur sinnar. „Líttu
á, hvað eg er breytt! Ástin gerir
mig kvíðandi og hrædda, eg verS
eins og svipur hjá sjón.“
„pað orsakast af of mikilli ham-
ingju og of miklu ímyndunarafli.
En, dettur mér í hug, Carrie, þeg-
ar eg minnist á ímyndunarafl,
bráðum tekst þér að ráða gátuna
um það, hvað var í símskeytinu,
sem þú gerðir þér í hugarlund. að
fengið hefði mikið á Neville lá-
Jr (i
varð.
Carrie hló. „Já, símskeytið! pað
er satt, Cecil mintist á þaS í kvöld.
eSa það var eg, —; eg man það
ekki.“
„SagSi hann þér ekki, hvað í
því var?“ spurði Philippa í hugs-
unarleysi. „Gerir ekkert. pú getur
nú spurt hann að því, án þess að
gera þér samvisku af.“
„Mig langar ekki til aS vita um
það. Mér stendur á sama,“ svaraði
Carrie blíðlega og dreymandi.
„Góða nótt, — lafði Neville,“
sagði Philippa, þegar hún sleit sig
loksins frá henni og kysti hana
systurlegum alúðarkossi.
t Fimtándi bapítuli
Næsta morgun. — nei sama
morgun, en seinna, — kom Carrie
ofán, föl eins og lilja, en hvorki
„skinin né skorpin", lotleg né
þreytuleg. pá hafði veriS borið á
borð og Philippa horfði hugsandi
á glóðarbakað brauð, sem var á
borðinu.
Carrie gekk feimnislega inn í
borðstofuna og læddist til hennar.
Philippu varS hverft viS og leit
upp. „Komin? Eg bjóst ekki við
þér svona fljótt, ekki fyrr en eftir
nokkrar klukkstundir.“
„Ekki það?“ svaraði Carrie
brosandi, án þess að líta framan
í hana. „ Hvað er þá klukkan
orðin?“
„Ekki nema tíu. Hvernig svafst
þú? pú ert ekki mjög eftir þig, að
sjá; ef til vill heldur fölari en þú
átt að þér.“
„Eg hefi alls ekkert sofið,“. svar-
aði Carrie.
„Nei! pað var óhyggilegt! En
eg býst við, að þú hafir ekki get-
að gert við því. pað er ekkert und
arlegt. Carrie! Hann hefir gengið
hér út og inn í morgun og verið að
spyrja eftir þér, og hann vildi að
eg færi upp, til að vita, hvernig
þér liði, en eg færðist undan að
gera þér ónæði, svo að hann er nú
farinn inn í herbergi sitt, ,til að
skrifa bréf', eins og hann sagði. Eg
held eg geti giskað á, hverjum
hann ætlaði að skrifa."
„pað er svo! —- Nei, ekkert til
að eta. Gefðu mér þá kaffibolla og
mikla mjólk út í. — Jæja, hverj-
um þá?“
„Jarlinum, föður sínum,“ hvísl-
aði Philippa í trúnaði. „Hann ætl-
ar auðvitað að láta ættingja sína
-
vita, að hann hafi fundið konuefm,
sem sé við hans hæfi.“
Carrie hló ofur lítið.
„Hann hefir ekki haft neitt ilt
af dansleiknum,“ sagði Philippa
glaðlega. „Hann var eins og blómi
í eggi í morgun og kátur eins og
fugl á kvisti. Mér skilst að hann
hafi talað við pabba í gærkvöldi,
því að hann hefir verið að minnast
á það við mig í morgun. Eg vissi '
ekki að pabbi væri svona metnað-
argjarn. Hann fór nú í fyrsta sinni
á æfinni að tala um ætt sína Harin
virðist hugsa, að jarlinn mundi ekki
....“. Hún þagnaði.
„Haltu áfram," sagði Carrie
stillilega.
„Mundi ef til vill ekki fallast á
þetta strax. en gefa samþykki sitt
til þess að lokum. O, Carrie, hver
heldur þú að hafi komið hér í
morgun?"
„Eg veit ekki.“
„Vesalings Willie. Hann spth^ðí
eftir þér, en eg sagði honum, að þú
værir ekki komin ofan og hann
sagðist ætla að líta inn seinna. pað
var engu líkara en dansleikurinn
hefði alveg lamað hann\
„}?að er svo,“ svaraði Carric
stuttlega.
„Vesalings Willie,“ endurtók
Philippa og stundi við. „petta verð-
ur honum hræðilega þungbært! Eg