Vísir - 24.08.1921, Blaðsíða 2

VISIX
Mhthm í Olsew ((
Htrgar tegnndir a! handsápnm frá
Hðfrun fyrirliggjandl:
Vímet
Gaddavír — Gauchada
Gaddavírskengi.
Kartöflur komu med Islandi.
Colgate & Co.
New Tork,
alÖBLGÁreseoj,
höfnm tíö lyrirliggjandi. Ennfremur hina ódýru og góðu þvottasápu
Jöh. Olatsson & Co.
Simar: 584 & 884.
Beykjayík.
Simnefui -Juwel".
Lncaaa cigarettnr
eru komnar aftnr. Pautanir ósk-
ast sem fyrst.
Þórður Syeinsson & Co.
Símar 701 og 801.
Símskeyti
frá fréttaritarm Vísia.
Kaupmannahöfn, 23. ágúst.
Samningar milli Rússa og Banda-
Tikjanna.
Frá Riga er símað, aS undirskrif-
aðir hafi veriS samningar um
áframhaldandi hjálparstarfsemi
Bandaríkjanna í Rússlandi.
Hersending iil Efri-Slesíu.
Frá París er símaS, aS send hafi
veriS 2 frönsk, 2 ensk og 2 ítölsk
herfylki til Efri-Slesíu.
Gunnar Knudsen.
fyrrum forsætisráðherra Norð-
manna, ætlar nú, aS því er símaS
er frá Kristjaníu, að láta algerlega
af allri stjórnmálastarfsemi.
Khöfn 23. ágúst.
Sterlingspund ........ kr. 22.05
Dollar ............ ... — 6.03
100 mörk .............. — 6.95
100 kr. sænskar .... — 129.35
100 kr. norskar .... — 79.90
100 fr. fr..........— 46.50
100 fr. sv.........—, 102.25
100 lírur .............. — 25.50
100 pesetar .............— 78.25
100 gyllini .............— 187 25
(Frá VerslunarráSinu).
Samkepnin
og gjaldeyrisskorturinn.
II.
pað hefir verið fundið aS j?ví,
að landsversluin hafi ekki verið
rekin í frjálsri samkepni viS kaup-
menn. Og kaupmenn yfirleitt ekki
þóst þurfa að kvíða samkepni henn-
ar. En vafalaust ætlast landsversl-
unin til þess, aS verðlækkun hennar
á sykrinum verið skilin þannig, að
hún, fyrst og fremst, telji sig full-
komlega samkepnisfæra og, í öðru
lagi, að kaupmönnum sé hollast að
taka fult tillit til hennar sem keppi-
nautar. — Og samkepnin „lifi“!
segir „Vísir“, fyrir sitt leyti, og
væntanlega verða margir til að taka
undir það!
En til þess, að samkepnin geti
„lifað“, verður að sjá fyrir því, að
allir hafi jafna möguleika til að
taka þátt í henni. Meðan ekki er
ráðið fram úr gjaldeyrisvandræð-
unum, er auðsætt, að landsverslun-
in stendur betur að vígi um vöru-
kaup frá útlöndum en kaupmenn.
petta sýna síðustu sykurkaupin all-
vel, eins og þau líka sýna það,
hvernig vöruverð hefir haldist hærra
en þurft hefði að vera, einmitt vegna
gjaldeyrisskortsins.
pað er fyrst og fremst vert að
athuga að það er útlendur fiskkaup-
maður, sem nú er farinn að selja
hér sykur, maður, sem annars stund-
ar als ekki slíka verslun, þó að
kaupsýslumaður sé að vísu. pessi
sykurverslun hans virðist vera rekin
með það eitt fyrir augum að breyta
enskum gjadleyri í íslenska seðla á
sem mest arðberandi hátt. Annar
útlendur fiskkaupmaður hefir sel't
hér talsvert af enskuum gjaldeyri
fyrir hærra verð en fáanlegt var í
bönkunum. Til þess að geta boðið
eins hátt verð í fiskinn í ísl. krón-
um, varð þessi fsikkaupmaður að
fá eins hátt verð og hinn fyrir sín
sterlingspund. Vexðið, sem hann
vildi fá fyrir sykurinn, hefir vitan-
lega verið miðað vð þetta háa verð
á sterlngspundi, sem hér hefir við
gengist. pess vegna varð verðið á
sykrinum hjá honum, 10-—15 aur-
um hærra á kilo, en á dönskum
sykri. Verðmuhurinn er um 10%,
eða svipað því, sem vitanlegt er, að
sterlingspund Fiafa verið seld hér
hærra en dönsku gengi nemur.
Auðvitað hefir manninum veiið
kunnugt um það, að búist hefir ver-
ið við því hér, eða að minsta kosti
gert raö j\>rir því, að sérstakt gengi
kæmi á ísl. krónu og verðlag á að-
fluttum vörum yfirleitt ákveðið með
tilliti til þess. pað er þannig „óviss-
an um gengið“, sem veldur því, að
þessi sykur hefir orðið dýrari en
landsverslunin telur nú hæfilegt sam-
kvæmt verðlagi á dönsþum sykri,
vafalaust miðað við jafngildi
danskrar og íslenskrar krónu.
Ef þetta er rétt, þá stafar líka
verðfallið á sykrinum hérna, ef til
vill fyrst og fiemst af því, að „óviss-
an um gengið“ sé hjá liðin? —
pað er sem sé líklegt, að verðlag
landsverslunarinnar hafi líka verið
eitthvað háð þessari óvissu, en að
það sé það ekki lengur. En sé nú
svo, má þá ekki líka vænta verð-
falls á öðrum vörutegundum, sem
landsverslunin selur, t. d, á hveiti
og haframjöli?
En er það þá trygt, að þannig
verði ráðið fram úr gjaldeyrisvand-
ræðunum, að engin óvissa sé um
gengi ísl. krónu. ? Kaupsýslumenn
munu alment þeim „hnútum“ stjórn-
arinnar ókunnugir. Landsverslunin
virðist hafa hætt á það, og vafa-
laust í samráði við stjórnina. Og
hvernig sem alt veltist, má gera ráð
fyrir því, að fjárgreiðslum lands-
verslunarinnar til útlanda verði
borgið, og að aðrir verði látnir sitja
á hakanum fyrir henní. — En meS-
an svona er ástatt, verður í raun og
veru varla um neina frjálsa sam-
kepni við landsverslunina að ræða.
Hlanpagarpur.
Meðal hinna mörgu listamanna.
sem heimsótt hafa oss í sumar, er
Jón J. Kaldal. Hann hefir dvalist
í Kaupmannahöfn síðastl. 3J/2 ár
og fullkomnað sig í ljósmyndasmíði,
en jafnframt hefir hann lagt stund
á þá einmennings úti-íþrótt, sem
mörgum finst skemtilegust, sem ,sé
hlaup. Og hefir hann getið sér svo
góðan orðstír í Danmörku, að nú
er hann talinn besti hlaupari þar í
5 rasta hlaupi. Hann er og kunn-
ur í Svíþjóð, þar hefir hann unniS
hvern sigur öðrum meiri, og er þó
ekki „við lambið að leika sér“, þar
sem Svíar eru. — íþróttafrægS
þeirra er fyrir löngu heimskunn. —•
Skömmu áður en Jón fór frá
Danmörku, tók hann þátt í tveim-
ur íþróttamótum. A fyrra mótinu
(Ben-Hurs Stævne) hljóp hann 5
rastir á 15 mín. 35,3 sek. (danskt
met er 15 mín., 22,4 sek.), en á síð-
ara mótinu (Spartas Stævne), sem
háð var viku eftir, hljóp hann sömu
vegalengd á 15 mín. 36 sek. (ís-
lenskt met er réttar 17 mín.) og
segja dönsk blöð, sem eg hefi séS,
að oft hafi íslendingurinn Jón J.
Kaldal hlaupið vel, en aldrei bet-
ur. Hann hafi nú tamið sér svo
fallegt hlaupalag, að hann geti lík-
lega, hvenær sem er, rutt dönsku
meti; en til þess þurfi hann að eins
að fá betri keppinauta.
Eins og gefur að skilja, hefir Jón
hlotið ótal verðlaunagripi fyrir af-
rek sín í hlaupi, auk þess, sem hann
er fyrsti íslendingur, sem orðið hef-
ir danskur íþróttameistari. En ekki
99
HESSIAN'

Fiskpðkknurstrigi 54“
Hásastrigi 72“
Mils.lar birg^öir nýkLomilar
Helgi Magnússon & Co.