Vísir - 21.08.1923, Blaðsíða 3
yfsiR
Sveinbjörn Egilson
ritsjóri Ægis, er sextugur i dag,
j>ó aS ekki megi þaö á honum sjá,
;— mætti eins vel ætla, aS hann
væri fertugur. Hann er nú aö rita
æviminningar sínar, og eru tvö
hefti út komin, sem kunnugt er.
Þessir 13 menn
hafa sótt um hafnsögumanns-
starfiS í Reykjavík: Skipstjórarn-
ir: Þorvaröur Björnsson (nú sett-
ur hafnsögum.), Ólafur GuSmunds-
son, Sölvi Víglundarson, Stefán
Jóhannsson, Stefán Pálsson (Vest-
mannaeyjum), Finnbogi Finn-
bogason, Friörik Björnsson, Ólaf-
ur Waage, Guöm. Bjarnason, Da-
víö Gíslason, Þórarinn Guömunds-
son, Jón Þorkelsson stýrim. og
Bjarni Kristjánsson stýrim. (nú
bátsmaöur á Lagarfossi).
Trúlofuð
eru ungfrú Ólafía Bjarnadóttir
og verslunarmaöur Siguröur ívars-
son.
Skotæfing
í kveld i Örfirisey. Bátur fer frá
steinbryggjunni kl. 7)4.
Til nmlsmanna.
Sr. Jóhannes L. L. Jóhannes-
son hefir svarað okkur þremur, er
'hann þykist eiga sökótt viö. Svar-
ar hann fyrst vini mínurn, hr.
Þorl. Ófeigssyni og telur grein
hans vindhögg. Þ. Ó. er manna
ólíklegastur til aö slá vindhögg-
in, enda mun hann hafa hæft það,
er hann sló til þetta sinn sem oft-
ar. Engin grein í deilum jressun:
viröist hafa verkað líkt og hans.
Sönnun þess er ritháttur sr. Jó-
hannesar. Virðist hann nú orðinn
tniklu kurteisari og (Samboðnarj
uppgjafapresti en hann áður var.
Farisear. — Illa er heiör. and-
mælendum mínum, sr. Jóhannesi og
öörum trúboösvinum við þaö, að
mér skyldi detta Farisear í hug,
er eg hafði hlýtt á ræðu trúboöa,
er umhverfði kenningum Krists.
Er ekki ólíklegt, að fleirum detti
Farisear í hug, ]>egar þeir heyra
prédikendur reyna aö hamra þær
niður, af því að þeir rekast á þær
í öðrum trúarbrögðum.
Annars verður ekki séð, hvers
vegna úrvalstrúmönnum okkar
tima þarf að vera svona í nöp við
nafnið Farisei, þar sem þeir virð-
ast sjálfir vera lifandi eftirmynd
hinna fornu Farisea, er uppi voru
á Gyöingalandi um daga Krists.
Þess ber að gæta að Farisear voru
margir hverjir sæmdarmenn, þótt
með þeim fyndist misjafn sauður
í mörgu fé, eins og annarsstaðar.
Þeir Ayoru og bæði Heima- og heið-
ingjatrúboðar hinnar guösútvöldu
þjóðar. Skulum vér nú athuga,
hvað oröið merkir.
Orðið ,,Farisei" er komið af
gríska orðinu „pharisaios", en þaö
var aftur dregið af hebreska orð-
inu „párúsh", er þýöir „fráskil-
inn“ (á ensku: „separated". Sjá:
The Concise English Dictionary
by Charles Annandale). Táknaöi
orðið meö Gyöingum : CTrvalsmað-
ur í trúarefnum. Fyrir þvi gátu
og Farisear þakkað guði fyrir þaö,
að þeir voru ekki sem aðrir menn,
aö sínu leýti eins og Heima- og
heiöingjatrúboðar munu þakka
honum, aö J>eir eru ekki eins og
nýguöfræðingar, spiritistar eöa
hreinir og beinir heiðingjar.
Þá var þaö sérkenni hinna fornu
Farisea, að þeir voru miklir bibl-
íutrúarmenn. Þeir töldu sig og
rétttrúaöri og réttlátari en aöra
Gyðinga. Verður svo ekki hið
sama sagt um úrvalstrúmenn okk-
ar hér á landi? Eru þeir ekki
biblíutrúaðir eins og Farisear?
Telja þeir sig ekki rétttrúaða, eins
og Farisear gerðu? Líta þeir ekki
svo á, aö þeir séu réttlátari en
til dæmis menn, er fást við spirit-
iskar tilraunir eöa gagnrýna Heil-
aga ritningu ? Hygg eg aö þeir
muni svara öllum þessum spurn-
ingum játandi. En hver er þá mun-
urinn? Standa úrvalstrúmenn okk-
ar íslendinga nokkuð aö baki úr-
valstrúmönnum Gyðinga ?
Vera má, að menn segi sem svo :
„Farisear, það er að segja, Heima-
cg heiðingjatrúboðssinnar Gyð-
inga, risu gegn Kristi og kenning-
um hans." En þeir menn, er álasa
mjög Heima- og heiðingjatrúboð-
um Gyðinga, verða að gætá þess,
að þessir fornaldar úrvalsmenn
áttu ekki kost á því að horfa á
Krist gegnum blámóðu rnargra
alda erföakenninga.. Þeim er og
holt að gera sér í hugarlund, að
liér á landi risi upp umferðarpré-
dikari, er brýndi það mjög fyrir
mönnum að líta jafnan meira á
líferni og hugarfar en trúarjátn-
ingar og trúarskoðanir og teldi
jafnvel einstaka menn, er falla iðu-
lega fyrir freistingum, rniklu betri
en ýmsa þá, er hendir engin op-
inber hrösun, og þykist hafa áunn-
ið sér eilífa sælu með því að þylja
oft trúarjátning sína í heyranda
hljóði. Ætli slíkur maður ætti upp
á háborðiö meðal okkar úrvals-
trúmanna ?
Kenningar Krists komu víða í
bág við rétttrúaðarvenjur Farisea.
Þess ber þó að gæta, að þeir hafa
verið margir svo, að þeir vildu
ckki vamm sitt vita. Trúboðið, —
bæði heima- og heiðingjatrúboð-
ið — munu þeir og hafa rekið í
besta tilgangi. Þeir munu hafa
þóst gera guði þægt verk, er þeir
lögðu fé og krafta og sjálfa sig
i sölurnar fyrir þetta heilaga á-
hugamál sitt, — alveg eins og nú
er gert, þótt Kristur gerði ekki
meira úr árangrinum en þetta, sem
lesa má hjá guðspjallamanninum
Matt. XXITI. kap. 15. versi og
greinin „Trúboð" endaði á, eins
og heiðruðum andmælendum min-
um mun reka minni til.
Vona eg, að útkljáð sé um þetta
atriði og að andmælendur mínir
kunni ekki ver við það að kalla
sig þessu bibliulega heiti, Farisear
Barnastráh attar
verða alllir seldir ja&eð hálfvirði næatu daga.
Vershmin „GVLLFOSS '
Slml 59$.
Aucturxtrœti 12.
eða úrvalstrúmenn, en undirritað-
ur unir því að heita heiðingi. Tel-
ur hann sér það sæmdarnafn, þar
sem svo margir honum miklu
meiri menn og betri hafa gengið
undir þvi á öllum öldum. Hitt er
annað mál, að það á ekki við þá,
er geta hrósað sér af því að lifa
algerlega eftir kenningum Krists
og geta því þakkað guði fyrir,
að þeir eru ekki eins og aðrii
inenn, tollheimtumenn, bersyndug-
ir og heiðingjar. Mega þeir því
miklu fremur heita úrvalsmenn eða
hinir útvöldu.
Tvent er það, sem torvelt er að
skilja um úrvalskristni íslendinga.
Þeir sem til hennar teljast, þykjast
fylgja guðfræðinni gömlu. Telja
]>eir það móðgun við sig, ef á því
er ymprað, að þeir séu í raun og
veru farnir að heykjast' á henm
og hallast að meira eða minna
leyti að nýrri guðfræðilegum skoð-
unum. En hvers vegna halda þeir
henni ekki á lofti, eins og hún
var, meðan hún var í essinu sínu ?
Hvers vegna berja þeir nú ekki
eins hrottalega útskúfunarbumb-
una og gömlu klerkarnir gerðu
hér áður. Hvers vegna þora þeir
ckki að ógna mönnum iðulega í
ræðum sínum og ritum með dauð-
anum og djöflinum og öllum hans
árum, eins og gert var oft og tíð-
um áður, meðan vani var að
„kenna hartýsem kallað var?
Væri og fróðlegt, að sýna, hvern-
ig jafnvel blóðfórnarkenningin
hefir meyrnað í meðförunum hjá
manni, er telur sig með gamal-
guðfræðingum.
Svo er annað. Þeir menn, er
teljast til úrvalskristni, þykjast nú
vera með skilnaði rikis og kirkju.
Hér skal ekki dómur á það lagö-
ur, hvort hann væri æskilegur. En
þeir vilja koma honum á, aðallega
til þess, að úrvalsmenn þurfi ekki
að hafa andlegt samneyti við ]>á
menn, er ]>eir telja bersynduga í
trúarefnum. En hvers vegna vinna
þeir ekki að skilnaði? Hvers
vegna halda þeir að sér höndum
og láta alt dankast von úr viti?
Ættu þeir ekki lengur að láta sitja
við orðin tóm. úr því að þeir líta
svo á, að flest væri fengið í and-
legum efnum, þegar sundrungin
væri orðin svo mögnuð, að ef til
vill yrðu þrír eða fjórir söfnuðir
í sveit hverri og menn frá sama
heimili mættu ekki ganga í guðs-
hús saman.
Auk ]>ess er erfitt að skilja,
hvernig úrvalstrúmenn geta unað
]>ví, að hér löðrar alt í heiðni að
þeirra dómi. En 5 stað þess að
reyna að kristna innlenda heið-
ingja, stökkva sumir hverjir á ]>á
skömmum, og vilja helst ekki liafa
neitt saman við þá að sælda. E£
trúboðarnir, er sendir yrðu héðan*
kæmu eins fram við útlenda heið-
ingja og kristniboðsvinirnir hafa
sumir hverjir komið fram vi8
flokksbræður þeirra hér, er vafa—
samt, hvort árangurinn yði ölltt
glæsilegi en hjá Faríseum í fora--
öld. (Framh.)
Sig Kristófer Pétursson.
Fólksflutningur
til Bandaríkjanna.
Fyrir nokkrum árum settu:
Bandaríkjamenn ný lög um inn-
flutning erlendra þjóða í landið,
miklu strangari en þau, sem áður
liöfðu gilt. Var þetta um þaö leytí,
sem einangrunarpólitíkin stóð sean
hæst, og allar þjóðir vildu vera .
sjálfum sér nógar. Samkvæmt
nýju innflytjendalögunum var á-
kveðin tala þeirra, sem flytja
máttu inn frá hverju landi um sig.
og þegar sú tala var fylt var Ioka®
fyrir innflutning þeirrar þjóöax
það árið.
Líklegt er að margfalt fleiri Ev-
rópumenn hefðu leitaö vestur um
liaf á síðustu árum, ef lög þessi
hefðu ekki veriö sett. Því ástandið
hér i álfu hefir víðast verið svc
erfitt, að ungum mönnum hefir
verið full ástæða að leita burt.
Nýju lögin hafa því, að því er
margar þjóöir snertir, en einkum
þó Suðurevrópuþjóðirnar reynst
eins og nokkurskonar bannlög við
innflutningi fólks.
í júní-hefti „Rewiew of Re-
wiews" ritar Burton Kline, sem er
starfsmaður í verkamálaráðuneyti
Bandaríkjanna, um þetta mál frá
sjónarmiði Ameríkumanna og
áhrif laganna. Kemst hann að
þeirri niðurstöðu, að með lögun-
um hafi i raun og veru verið tefc-
ið fyrir innstreymi erlends verka-
fólks í landið. Á Kyrrahafsströnd-
inni hefir verið þvergjrt fyrir inn-
flutning gulu þjóðflokkanna frá
Asíu. Og á austurströndinni er inn-
flutningurinn sáralítill.
Samkvæmt ákvæðum laganna
hafa Norðurlanda]>jóðirnar leyfi
til að senda um 20.000 manns til
Bandaríkjanna á ári hverju; en
þessar þjóðir hafa ekki notað sér
þetta að fullu. Hinsvegar leita
miklu fleiri af Spánverjum, ftöl-
um og Balkanþjóðum, einkum
Grikkjum til Ameríku en leyft er
að flytja inn.
Það hefir leitt af lögum ]>ess-
um, að skortur er orðinn á verka-
fólki I ýmsum Iðngreinum í Am-
eríku. Áður fyr, méðan nög kom