Vísir - 02.02.1925, Blaðsíða 3

VlSIB
tmliaatk Harden um lirun pýska-
Mnds, próf. Arthur rhomson um
w.iiKfin í |?jónustu mannkynsins,
’WciHngtcn Koo skrifar um Kína
ög Hanihara um Japan, Henry
Sekfe! Canby um bókmentir tuttug-
sjiEtu aldarinnar, St. John Ervine
siro leíklist, Sír Oliver Lodge um
sálarrannsóknir og Sigmund Freud
'«tn „ieynikyma hugskotsins“, próf.
j. H. Breasted skrifar um „frum-
■'••ógu mannsins í ijósi nýrra fom-
?roenjafunda“, og að lokum er svo
H. G. Wells, hinn mikh sjáandi, tií
Jress kvaddur aS spá um framtíð
Moannkynsins. Hefir merkur ritdóm-
ari sagt, að aldrei hafi orð þessa
roikJa andans manns verið meira
sannfærandi en J>au eru í J>eUa
- skrfti.
pað gerir enginn í skyndingu, að
Jaema og tileinka sér allan }>ann
áróðleik, sem felst í )>essum tveim
j>vkku bindum. Sá sexn byrjaríkvöld
á fyiTa bindinu verður ekki búinn
raeð síðara bindið fvr en eftir )>rjá
raánuði, enda J>ótt hann lesi að jafn-
«ði einn kapítula á kvöldi. En
pröngur myndi hafa verið sjóndeiid-
arhringur þess manns í byrjun Iest-
ursins, sem að honum loknum vaeri
ekki orðinn — ja, ekki einasta
planctarp heldur ccsmic, eða a. m.
k. mikið í áttina til )>ess að vera
|>að. Bókin tekur lesandann á ystu
roæri þeina landa, sem vísindin hafa
numið og sagan þekkir, og hún legg-
w opnar fyrir honum hugsanir og
skoðanir þeirra manna sem nú eru
að móta sögu og marka stefnu þjóð-
anna um allan heim. Hún er sá
sjónarhóll, með útsýrú inn á við og
út á við, aftur og fram í tímann, að
vart mun áður hafa verið kostur á
slíkum.
pví er miður, að fæstir einstak-
lingar geta látið það eftir sér að
eignast bók, sem kostar yfir 70 krón-
ur, jafnvel þótt hún hafi meiri fróð-
íeik og mentagildi að geyma en
margt saemilega stórt bókasafn. En
f>að er skylda hvers mentaðs manns
við sjálfan sig, að bann útvegi sér
aSgang aS þessari undrabók. Húd
þarf að komasi iim í hvert einasta
bókasafn, sem aetlað er almenningi
til afnota. pað er ekki nóg aS hana
verði aS finna í hinum stærri söfn-
um, eins og t. d. söfnunum hcr í
Reykjavík, sem vitaskuld útvega sér
hona 511, eða hafa ef til vill þegar
gert það. Hún þarf að vera til í hin-
um minni söfnum líka, t. d. sýslna-
bókasöínum og kaupstaðabókasöfn-
um. Við íslendingar erum nógu ein-
trjáningslegir og kotungslegir í hugs-
unarhættí, þó að þetta tækifæri til
að opna glugga fyrir sálarsjón
manna út í heiminn sé ekki látið
ónotað. Hvað hér er á boðstóluxn
getur cnginn gert sér í hugarlund
nema hann kynni sér bókina sjálf-
ur, því slíku riti mun erfitt að lýsa
til nokkurrar hlítar, og enginn mundi
ætla sér þá dul, að gera það með
stuttri blaðagrein. Rétt eftir að bók-
in kom út skrifuðu tveir af snjöll-
ustu ritdómurum Engtendinga heila
smáleturssíðu um hana í eitt hinna
stærstu Lundúnablaðanna. pær
greinar munu alls ekki nema minna
en tveim biöðum af Vísi, og þó
myndu flestir telja a. m. k. álitamál
að bókinni hafí þar með verið gerð
full sfeil.
Sn. J.
Ath. Grein þcssi var skirfuð á
öndverðu síðastliðnu haustí. Eitt
af því, er Wells þykist sjá fyrir
í grein þeirri er að ofan segir fíá,
er að Rússar, Japanar og Kínverj-
ar muni mynda bandalag. Svo er
að sjá af síðustu blaðafregnum sem
þessi spádómur sé þegar kominn
fram. 5n. J.

Dánarfregn.
í nátt andaðist barnakennari
porleifur J. Jónsson, á heimili son-
ar síns, Leifs porleifsscmar, Lauga-
veg 25.
Jarðarför
JófríSar GuðnumdsdóUttr frá
l*orfínnsstöðum fer fram á roorjg-
un og hefst meS htiskveðju á
heimili líinars Hdgasonar garfe-
yrkjustjóra, sem var mágur hinn-
ar látnu.
Mcðal farþega
á e.s. íslandi á faugardagmts
voru: L. Kaaber, bankastjóri,
Magnús Jochumsson, póstfulltrúi,
og frá Vestmannacyjum Jóhanvi
Jósefsson alþm. og frú hans og
ungfrú Guöný I*. Gtsðjóns.
Háskólafræðsla.
1 kvekl kl. 6—7: íhrófessor Síg-
urður Nordal; Skýríngar á Hava,-
málum.
Kvöidvökurnar
í kvöld kl. 7Yz stundvislega.
Goðafoss
er á Norðurfiröi í dag. Fjöídi
farþega á skq>inu.
Gullfoss
kom að vestan i tnorgun. Fer
annað kvökl til útlanda.
VeðriS í morgun.
Hiti i Rvik 1 st„ Vestmannaeyj-
um 2, ísafirfii r, Akureyri 3, Seyit-
isfirði 4, Grindavík 2, Stykkis-
hólmi o, GrímsstöSum -í- 2, Raut-
arhöfn o, Hólum í I fomafiröi 3,
Þórshöfn i Færeyjum 6, Kaup-
mannahöfn 2, Utsire 2, Tynemauth
7, Leirvík 7, Jan Mayen. — s st.
— LoftvægislægtS á noröaustur-
leift' fyrir norðan íand. — Veðnr-
spá: Suövestlæg átt. JeíjaveSur á
suðvesturlancli. BjartviBrí á Aust-
urlandi.
Áheit á StrandarkirkjUj
afhent Visi: 5 kr. frá S. Á., 4
kr. frá G. V., 2 kr. frá Ó. Á.. 20 j
kr. frá L. J. J„ 5 kr. frá Christian, t
ro kr. frá J„ 2,50 frá dreng, 5 kr.
frá N. N., 15 kr. frá S.
Til Hallgrímskirkju,
afh. Visi: *o kr. frá S. Ó.
Athyglí
skál vakin á auglýsingu í bíaó-
iiru í dag, frá skattstjóra.
C jof til ísfirsku ekknanna,
10 kr. fni N. N., afh. síra Bjavnas
jónssyni.
Gjöf
til Hallgrrojskirkju í Keykjavik
3 kr. £rá N. N., aJh. síra Bjarnso
Jónssyui.
Siguröur Birkis
heldur söngskemftm í Nýja. B5é>
miövikuclaginn í næstu viku, 4«.
febrúar, og syugur eingöngu ís-
fenska texta. AöstoSarmenn haas.
verSa Markús Kristjánsson, Ey-
mundur Einarsson og Ciunnar
Sigurgeirsson.
Félag Vestur-Sslendinga
hefir skemtifund í Ungmetata—
félagshúsinu kl. 8 i kveld. Margt
til skemtunar. Stult crindi flytjar
)>eir síra Jakob Kristinsson og
Bjami Þörarinsson præp. hon. eg
Axeí Thorsteinsson (um „ComelL
CosmojKíIitan Qub“, félagsskaj-
stúdenta viö CornelI-háskólannJ.
Bjamí I’órarinsson nivm tala ms
|>ý0ingamiíkiö mál, sem allir góö—
ir Vestur-íslendingar hafa ábtigæ.
fyrir. Hvaða efni síra Jakob ræö-
ír um, verSur ekk? látið uppi vuw
fyrr en á íundinum. Fleira verður
íil fróðleiks og skemtunar, t.
böggláúppboS og dans. Félags-
menn eni beðnir að fjölmenna og
maeta stundvíslega. 1‘eim er heitn—
ilt að taka gestí með sér að vilcL.
Félagsmaður.
Haustrigningar
verða leiknar þriðjudag og tnib—
vlkudag í þessari viku.
Vegna vei&inda
verður skemtun I.istakabaretts-
ins frestað )>ar t.il í næstu vikix.
GRfMUMAÐURINN,
fara um sig og vafði ullarsjali sínu þétt að
herðunum.
pú getur ekki gengið í móti vilja föður þíns,“
sagði hún döpur í bragði, eins og sú, sem jafn-
vel er hætt að kenna sárt til undan þjáningura.
„Guð einn má vita, hvað um þig yrði, ef þú
gerðir það.“
„Hann gætí ekki gert annað en að drepa
mig,“ svaraði Laurence af biturri gremju.
„Og hvernig ættí eg að afbera það, ef til
þess kasmi?“ ,
„Væri þér ekki eins kært, að vita mig dá-
inn, elsku mamma, eins og kvæntan þeirri konu,
sem legði á það allan hug, og hlyti að vinna
að því einu, að eyða land okkar sem mest, —
henni, sem er dóttir þess hræðilegasta harðstjóra,
sem nokkuru sinni hefir svívirt veröldina, — og
er jafnvel enn þá fyrirlitlegri en sjálfur erlufant-
urinn Alba.......“
Hann þagnaði skyndilega í miðri setníngu,
þó að hann væri æstur orðinn, því að nú kvað
við alt í einu hávaði um alt húsið, sem áður
hafði verið hljótt og hátíðlegt. Hávær gleði-
óp, hlátrasköll og köll, þungt fótatak, glaumur
í sporum og ómur af söng kvað við hvaðanæía.
cn rétt á eftir heyrðist eitt eða tvö angistaróp
til kvenmar.ns, og tók það yfir alla þessa há-
reysti. Laurence varv Rycke spratt á fætur í
skyndi.
„Hvað var þetta?“ spurði hann og þaut tií
dyTanna. Móðir hans kallaði tíil hans í örvænt-
ingu og fekk aftrað honum.
„Nei, nei, Laurence, farðu ekki út,“ mæhí
hún í bænarrómi. „petta eru ekki annað err
hermennirnír. Peir eru að stríða Jeanne og hún
hefir reiðst þeim.....Við hýsurn sex hermenn
hér og einn undirforingja, auk y£irforingjans.“
„Atta spánverskir hermenn í húsi borgarstjór-
ans í Ghent!“ kallaði Laurence upp yfir sig
og rak upp langan og bitran hlátur til þess að
létta af hjarta sínu. „Guð mlnn góður!“ mæiti
hann, rétti út báðar hendur í magnlausri þrá,
„ó! það kvalræði að vera hér, máttvana. að-
gerðalaust og tilfinningalaus eins og dauður
hlutur og þurfa að þola þessa smán og svívirð-
ing! — vita þó, eins og við vitum, hvað bor-
ið hcfir að höndum i Mons og Mehiin, og geta
ekkert að hafst, — alls ekkert, gegn þessum
hræðilegu, ógurlegu, svívirðilegu harðstjórum.
— þurfa að þola hverja smán og ranglæti gegn
þessu landi, sem við elskum, gegn vinum og ætt-
ingjum og öllu, sera okkur er kœrt, — finna
þetta læsa ág eins og pest í mcrg og beiu, og
fá engu um þokað? — Og vera svo að flaðra
og smja&ra, og kyssa bönd harðstjórans, setr;
heíclur á vendinum! .... Svei! Og svo þ-es?.:*
si'ðasta harðstjóm, þelta óþolandi hjónabancl.
. Etns og himímnn er uppi yfir mér, þá
myndr, eg blygðast mín ósegjanlega, ef hssg -
ieysi mitt feæmr raér til þess að játast
þcttaf"
„Laurenee, í guðs bænum!“ kaBaði móðir
hans tíl hans í bænanrómi.
Hann gekk þá til hcnnar, kraup niður hjá
faerrni, fól andlitið í höndum sér og gxét eins og
harn.
„Eg get ekki getl það,“ endurtak haan: k!
átakanlegum málrorra. „Eg get ekki gert það>?
Eg vildi mikíu heldur deyja!"
Hún srtauk hið bjarta, úfna ftár hans b’ííð-
lega, en ósjálfrátt, og tárin streymdu niður föl-
ar kinnar henrá og: íéllti á grannar, hvítar
bendur hennar.
„Reyndu að hugsa um það. elsku
sagði hann eftir stutta þögn, og var nú rórra í
geði, „væri það efeki sama sem. að leiða njóesn-
ara msi á heimili okkar ? .... og það nú ... „
þegar við öH eiguxn jafnmikið i bættu,----------
prinsran. ----