Vísir - 07.06.1926, Blaðsíða 5

VÍSIR
Mánuclagmn 7. júní 1926.
Linoleum,
miklar birgðir nýkomnar. Verð frá 5 krónum meterinn.
Melgi Magnússon & Co.
„Frá myrkri til Ijóss/1
Yfirlit yfir málið.
í 92. tbl. „Vísis“ er enn þá
grein um ofannefnda bók eftir
„kunnugan“. — pessi ljósfælni
maður reynir með mörgum
orðum að réttlæta skúmaskots-
árás sína á mig, þótt eg sé bú-
inn að færa gildar sannanir, frá
bréfum frú Sveinbjargar, fyrir
því, að ákærur lians eru á eng-
um rökum bygðar.
Sá maður er auðvitað ekki
^varaverður, sem er svo óvand-
ur að virðingu sinni, að liann
ritar það, í skjóli dulnefnis, sem
liann þorir elcki að skrifa undir
með réttu nafni. Hans vegna
myndi eg ekki eyða tíma til and-
svars.
En hann er, og hefir verið, tól
Sveinbjargar í þessu máli, og
upplýsingarnar, sem grein hahs
er bygð á, eru óneitanlega frá
henni komnar, eins og sést
greinilega á mörgu, sem hann
hefir ritað. Enginn getur efast
um það, að liún hafi vitað að
„kunnugur“ ætlaði að skrifa
nýja grein, er liún gaf honum
upplýsingar um það, sem fór á
milli hennar og mín í bréfum
okkar. Er því grein lians á henn-
ar ábyrgð, siðferðislega, ef ekki
lagalega.
Mér þykir það mjög óviður-
lcvæmilegt, að frii Sveinbjörg
skulí hafa hafið opinbera blaða-
deihr um þessar æfiminningar
systur sinnar. Eg veit að það
hefir sært fleiri vini Ólafíu sál
lieldur en mig, og þeirra vegna
vildi eg lielst, að deilan félli sem
fyrst niður. Hinsvegar er það
langtum betra, að almenningur
skuli vita sannleikann í þessu
máli, heldur en að hann skuli
trúa því, sem ósatt er. Eg álit
það líka skyldu mína gagnvart
trúboðsstarfi minu, að láta það
koma í Ijós, að eg þarf ekki að
fela neitt í þessu máli, heldur
hefi hreinan skjöld.
Eg ætla því að gefa stutt yf-
irlit yfir þetta mál, eitt skifti
fyrir öll, og eg veit, að hvorki
frú Sveinbjörg eða Hanson
kaupmaður getur lirakið með
rökum eitt einasta atriði af því,
sem hér er fært í letur.
Löngu áður en Ólafía sál. dó,
ræddi hún við mig um útgáfu
æfiminninga sinna og bað mig
að gefa þær út. Eg hafði gefið
út fyi’ri bók liennar og var hún
að öllu leyti ánægð með útgáfu-
starf mitt í þvi sambandi, og eru
mörg vitni að því. Áður en hún
dó, lét hún í ljós ósk sína, dð
„frú Guðrún Lárusdóttir ætti að
þýða það, sem enn var óþýtt af
æfiminningum liennar (úr
norslcu), og að Mr. Gook ætti
aí5 gefa bókina út.“ En þetta var
að eins munnlegt og fansthvergi
skrifað í fórum hennar.
pegar eg var stadduríReykja-
vík snemma í fyira sumar báð
frú Sveinbjörg mig að finna sig
hjá Hanson kaupmanni. þar
bað hún mig að annast útgáfu
æfiminninga Ólafiu sál. fyrir
sina liönd. Eg sagði, að Ólafía
lefði í'yrir löngu beðið mig um
að gera það, og væri eg þvi fús
til þess. Frú Sveinbjörg svaraði,
að hún bæði mig um að annast
þetta, ekki vegna neinna um-
mæla systur sinnar, heldur
vegna þess að þú hefir svo góð
sambönd út um land, með að
selja bókina.“ (Tilgangur minn
með að geta þessara orða, sést
seinna i greininni).
þau Hanson sýndu mér fult
traust og eg þeim, og lengi gekk
alt ánægjulega milli okkar. Sið-
ari hluti handritsins kom þó til
mín miklu seinna en lof*ð var.
pá kom það í ljós, að Svein-
björg ætlaði að láta þessa bók
flytja einnig æfiminningar sín-
ar(!!) (20 handritsbls.). — Eg
skrifaði henni kurteist og vin-
gjarnlegt bréf (7. nóv.) og ráð-
Iagði henni alvarlega að sleppa
þeim. ]?ær voru þess eðlis, að e
var fastráðinn i því að hætta a'
veg við útgáfuna, ef þær ættu
að koma. Orð mín voru:
„Eg liefi lofað Ólafíu, að sjá
um, að bókin fari vel. Hún sagð-
isl treysta mér til þess, og eg
get eklci brugðist trausti lienn-
ar. Heldur en breyta á móti
samvisku minni í þessu máli,
vildi eg sleppa bókinni úr mín-
um liöndum.“
Frú Sveinbjörg samþykti að
sleppa þeim, hálf nauðug samt
og eg er hræddur um,! að í henn-
ar augum sé þetta aðalbrot mitt
og að hún hafi aldrei fyrirgef-
ið mér það. (Ummæli „kunn
ugs“ um þetta mál eru: „Hr
Gook vildi ekki orðalaust láta
prenta alla viðaukana orðrétta'
(!!), — sem er sýnishorn af ná-
kvæmni lians).
Nú vildi svo óheppilega til,
að ekki varð hjá því komist, að
bókin kærni seinna á markað
inn en frú Sveinbjörg hafði gert
ráð fyrir. Orsakaðist það af því,
að ófyrirsjáanleg töf varð á af-
greiðslu kassans, sem bindin á
bókina voru í. Var það alls ekki
á mínu valdi að afstýra þessum
drætti, enda gerði eg alt, sem
hugsanlegt var, með bréfum og
símskeytum, til að reyna að fá
kassann í tima, og voru það
mér, ekki siður en frú Svein
björgu, mjög mikil vonbrigði,
að útkoma bókarinnar dróst.
Eg skrifaði henni og skýrði ýt
arlega frá málavöxtum, og tjáði
henni hrygð hiína yfir þessum
leiðinlega drætti. Hún svaraði
reiðilega og kendi mér um alt
saman. Hún sagðist nú taka að-
alútsöluna úr minum höndum
og heimtaði, að eg sendi sér
hvert einasta eintak liið fyrsta
Eg skrifaði lienni aftur og
reyndi að sannfðera hana um, að
drátturinn væri ekki mér að
kenna og að það væri ranglátt
að rjúfa samninginn lians
vegna. Eg bað hana vinsamleg-
ast að athuga mábð betur.
pessu bréfi svaraði hún ekki,
en bað lögfræðinga að höfða
mál gegn mér tafarlaust.
Eg bið menn að athuga það,
að frú Svoinbjörg heimtaði bók-
ina úr mínum höndum áður en
hún hafði séð eitt eintak af
henni, og eingöngu vegna drátt-
arins. Hinar lieimskúlegu að-
finslur hennar að bókinni cru
auðsjáanlega gerðar upp til að
styðja þessa ranglátu kröfu.
Menn geta nú skilið hvers
vegna hún er með þessar hár-
toggnir út af „útgefanda“-nafn-
inu. Hefði bókin komið á mark-
aðiun þegar hún ætlaðist til, ef-
ast eg mjög mikið um, að liún
hefði haft nokkuð við það að at-
huga. í danskri orðabók sem eg
hefi, stendur: „Udgiver: — den
som besörger Udgivelsen“, sem
er samkv. skilningi minum og
flestra annara. En eg þykist ekki
hafa nein „réttindi“ í bókinni.
það sem eg liefi gert hefir ver-
ið í umboði Ólafíu sál. og frú
Sveinbjargar. Öll réttindi í bók-
inni í framtíðinni tilheyra auð-
yitað erfingjum Ólafíu sál., Og'
hefir mér aldrei komið í hug,
að tileinka mér þau á nbkkurn
hátt, þó að eg tilkynni á titil-
blaðinu, að cg liafi annast út-
gáfuna. pess skal getið, að við-
komandi prentsmiðja tekúr ald-
rei ábyrgð á bókum, sem hún
gefur ekki út sjálf, sem ekki er
von. Var eg því neyddur, sam-
kvæmt lögum, að taka sjálfur
ábyrgð á bókinni, þar sem frú
Sveinbjörg var þá fástráðin í
þvi, að láta engan vita, að hún
var við útgáfuna riðin. Hjal
„kunnugs“ um þetta atriði er
markleysa. Niðurl..
Arthur Gook.
Akureyri.
frii UalgeÉr Heigason
var meðal farþega á Lyru síð-
ast. Hún fór til Vesturlieims í
september í haust, i heimboð til
sonar sins Jóns Gíslasonar, sem
dvalið liefir vestra síðan 1912
og er nú búsettur í Winnipeg.
Hún dyaldi þar hjá syni sínum
og tengdadóttur sinni Elínu,
konu Jóns, fram i desember-
mánuð. ]?á tókst hún ferð á
hendur vestur að Kyrrahafi i
heimboð lil systur sinnar, þor-
bjargar Grímson, sem býr í
Portland, höfuðborginni í rík-
inu Oregon. Dvaldi hún til skift-
is lijá lienni eða systurdóttur
sinni, Láru V. Cemple, sem bú-
sett er í Bellingham, við afar-
góða líðan. Var víða farið með
hana þar um fagra staði og upp
í fjöll, því allsstaðar renna bif-
reiðar á breiðum vegum, sem
eru eggrennisléttir eins og fjal-
argólf. Var liún mjög lirifin af
náttúrufegurð og veðurbliðu þar
vestur við haf. Hvanngræn jörð
og kýr úti og útsprungin blóm
jafnt í desember sem mars.
En það sem frú Valgerður
segir að ógleymanlegast muni
sér verða voru viðtökur landa,'
hvar sem liún kom. Islenska
gestrisnin hefir fylgt þeim vest-
ur um haf. Og hjörtun brenna
af viðkvæmri elsku til gamla
landsins og einatt er siðásta
Chevrolet 5 manna bifreiðar eru allra bifreiða hentugast-
ar fyrir fjölskyldur, vegna þess hve ódýrar þær eru í notkun.
Chevrolet eyðir að eins 12 lítrum af bensini til pingvalla,
fram og aftur, fyrir að eins kr. 5.20.
Chevrolet gerð 1926, er fegurri og vandaðri én nokkru
sinni áður, með nýtísku útbúnaði eins og miklu dýrari bifreið-
ar, og kostar þó að eins kr. 3900.00 hér á staðnum.
Chevrolet er smíðuð hjá General Motors, sem hefir 175000
verkamenn og er lang stærsta og besta bifreiðafyrirtæki heims-
ins.
Einkasalar á tslandi:
Jóh. óiaíssoa & Go.
Reykjavik.
Veggióður
fjölbreytt úrva,l, mjög ódýrt, nýkomið.
Guðmundnr Ásbjörnsson,
Sími 1700.
Laugaveg 1.
IjOriHCK
er Yinsælast.
MOSELEY og MICHELIN
reiðhjólagúmmí, bestu tegund,
sel eg afar ódýrt. Torpedo fri-
hjól sel eg á 15 krónur.
Sigurþór Jónsson,
úrsmiður.
I
Ásgarður.
kveðjuorðið þetta: „Heilsaðu
lslandi“. Væri óskandi, að Vest-
ur-lslendingar, sem hingað
koma, ættu sama bróðurþeli og
geátrisni að fagna, — fyndu, að
þeir kæmu til bræðra sinna og
systra liér lieima og nú stefnir
einmitt liugur landa hingað
lieim sumarið 1930.
paðan fór frú Valgerðpr aft-
ur til Winnipeg og dvaldi þar
fram i apríl. Var kepst um að
gera henni dvölina sem 4allra
skemtilegasta með heimboðum
og vináttu. Meðan hún dvaldi
þar, var haldið þar fjöhnent
kvennaþing í borginni, þar sem
mættir voru fulltrúar úr öllu
Manitoba-fylki (Jóns Sigurðs-
Guðm, B. Vikar
áma 65U Sími 658.
= Langaveg 21. *asss
1. fl. saumastofa fyrir karl-
mannafatnað. — Úrval af
fataefnum fyrirliggjandi,
alt árið. — Fljót og góð af-
greiðsla.
sonar félagið) og var hún boð-
in í mjög veglegt og skemtilegt
samsæti, sem fulltrúarnir liéldu
áður en þinginu var slitið. Einn-
ig var henni boðið til Chicago,
á heimssýningu kvenna, þar
sem 16 ríki tóku þátt i. þ>ar var
íslensk deild á þeirri sýningu og
var hún beðin að mæta þar á
íslenskum búning. þótti mikið
til hans koma, sérstaklega upp-
hlutsins.
Frá Chicago snéri hún svo
heimleiðis til Islands aftur, glöð
og ánægð og auðug að góðum
endurminningum.
Z.