Vísir - 13.07.1926, Blaðsíða 3

VÍSIR
KnatfspynmmeQnirðir norsku
Frá vinstri, efst: Kurt Kubon, Martin Eriksen, Finn Arnesen, Ragnar Tönnesen, Alfred Ander-
sen. — Sitjandi í miðju: Johan Refsdal, Reidar Paasche, Leonhard Sunde, Hilmar Pettersen,
Birger Bj jrdal. — Sitjandi fremst: Öivind Jacobsen, Harald Hansen, Kristian Johnsen.
viðtökurnar og síðan söng kór-
fiokkurinn: Ó, guð vors lands. —
AS þvi búnu var gestunum fylgt
,á gistihúsi'ð Skjaldbreið. — Fyrsti
kappleikur verður kl. 9 í kveld,
,eins og áöur er geti'ð, og má búast
* við mikilli aðsókn.
Keppendur fslendinga
í kveld móti Norðmönnum
verða þessir: Sigurjón Pétursson,
markvörður, Sig'urður Halldórs-
son, bakvörður vinstri, Pétur Sig-
uröss., bakvörður hægri, Tryggvi
Magnússon.mið-framvörður, Dan.
iel Stefánsson, framvörður vinstri,
Einar B. Guðmundsson, framvörð-
ar hægri, Guðjón Ólafsson, mið-
framherji, Þorsteinn Einarsson,
inn-framherji vinstri, Guðjón Eín-
arsson, út-framherji vinstri, Gísli
Pálsson, inn-framherji hægri, Ei-
ríkur Jónsson, út-framherji liægri.
Cand. phil. Conrad Englert
hélt í gærkveldi fyrirlestur í
Kaupþingssalnutn um ;,Austræna
•speki og vestrænan anda“. Verður
annar fyrirlestur hans kl. í
kveld, svo setn sjá má af auglýs-
íngu á öðrum staö í blaðinu.
Goðafoss
kom í gærkveldi norðan um land
með margt farþega. Skipinu hefir
verið lagt upp í fjöru til skoðunar.
Má sjá á því nokkurar skemdir
cftir áreksturinn.
Gullfoss
var í Þorlákshöfn i raorgun og
lét þar á land vörur, sem fara
á.ttu til Eyrarbákka. Skipi’ð er
væntanlegt hingað kl. 6—7 i
'kveld.
Pélag Vestur-íslendinga
hafði skemtikveld og kaffisam-
drykkju á Skjaldbreið i fyrra-
kveld. Var það fjölsótt óg skemtu
■menn sér hið besta. Undir borðum
mintist fofmaður gesta, sem voru
víða að, m. a. Mrs. Ásmund, frá
N.etv jersey, og 'b'örn hennar, Miss
Ásrnund og Mr. Ásmund, jr., Miss
Cummings frá Boston, Miss Swan-
son frá London, Mr. Orcutt frá
New 'York og Mr. Paulson frá
Pennsylvania. Mr. Orcutt flutti
kveðju frá félagi íslendinga i New
York. Mr. Paulson, sem getið var
hér i blaðinu í gær, söng bæði á
íslensku og ensku, en hr. Sigurð-
ur Markan söng íslensk og þýsk
kvæði. Hlutu báðir söngmennirn-
ir lófaklapp að makleikum fyrir
ágætan söng. Hr. Þórarinn Guð-
mundsson, fiðlusnillingurinn okk-
ar góðkunni, lék undir, með aðstoð
hr. E. Gilfers. Þórarinn spilaði og
fiðlusóló, og var að öllu þessu hin
besta skemtun. Að lokum var dans
stjginn. Viðstaddur.
Esja
fór í strandferð i gærkveldi með
fjölda farþega.
E.s.ísland
fer héðan kl. 6 í kveld norður
til Akureyrar, en snýr þar við.
Síldveiðaskip
fara nú daglega héðan norður
til Siglufjaröar og Akureyrar.
Áheit á Strandarkirkju,
afhent Vísi, 5 kr. frá Boddu, 2
kr. frá S. S.
Doklcrar atlnasiðir
við skýrslu Björns Ólafssonar til
stjórnarráðsins um síldarmarkað
og síldarsölu.
Af því að mér virðist skýrsla sú,
eftir hr. Björn Ólafsson, um síld-
armarkað og síldarsölu, er birtist
i 137., 138., 144. og 146. tbl. Vísis,
að ýmsu leyti athugaverð, langar
mig til þess að biðja blaðið fyrir
nokkrar athugasemdir við það,
sem mér finst mestu máli skifta í
skýrslunni.
Hr. B. Ó. segir að Svíar kvarli
ntjög yfir mismunandi vigt í síld-
artunnunum héðan, og bætir svo
við: „Þeir verða nú að vig'ta og
pakka hverja tunnu áður en þeir
senda hana til viðskiftamanna
sinna.“ Eg efast rnjög mikið um,
að svo 'geti verið. Eig er nú nýlega
kominn frá Svíþjóð og heyrði eg
aHs ekkert á það minst, a'ð menn
cskuðu eftir þvi, að fastákveðin
vigt væri í hverri tunnu. Veturinn
1920—21 var eg um þriggja mán-
aða tíma í Stockhólmi og var þá
daglega við afgreiðslu síldar, bæði
til heildsala og smásala í stórum
og smáum sendingum, og var þá
ekki vigtað ofan i eina einustu
tunnu. Eg spurði marga kaupend-
ur að því, hvort þeir vildu ekki
heldur láta vega síldina i tunnurn-
ár svo að þeir vissu upp á hár, hve
þungt innihaldið væri, en enginn
vildi þiggja það. Verðið átti þó að
vera nákvæénlega hið sama pr. kg.
hvort heldur síldin var vegin i
tunnurnar, eða að eins farið eftir
„prövevigt" á nokkrum tunnurn.
Eg held því, að um sé að ræða
undantekningar frá venjunni ef
síldin er umpökkuð i pakkhúsun-
um í Svíþjóð og ákveðin vog látin
i hverja tunnu.
B. Ó. segir a'ð innflytjendur í
Tjekkóslóvakíu hafi spurt um það,
„hvort tilgreint væri stykkjatal í
tunnunum (þ. e. síldartunnunum
héðan), hvort þær hefðu ákveðna
þyngd og hvort stjórnin merkti
þær nokkuð. Því varð að svara
neitandi og þótti þéim það lýsa
litilli nákvæmni, hvernig gengið
var frá islensku sildinni.“
Af hverju varð að svara þess-
um spurningum neitandi? Af
hverju var ekki svarað þvi sem
rétt erP.því, að hægt'væri að fá
sild héðan frá íslandi með ákveð-
inni stykkjatölu i hverri tunnu,
ákveðinni vog í hverri tunnu og
með stjórnarstimpli á hverri
tunnu? Hér á landi er það almenn-
ingi kunnugt af reynsju, að síld
hefir verið send héðan á erlendan
niarkað, þannig útbúin, og það
ekki í tugum eða hundraðatali,
heldur i þúsunda tali og ár eftir ár.
Eg veit ekki annað en að þetta sé
hægt að gera enn i fullu samræmi
við íslensk ,lög og fyrirskipanir
um útbúnað og mat á sild hér á
landi.
Um aðalkonsúl Rúmena i Kaup-
mannahöfn segir B. Ó.: „Taldi
hann engann vafa á, að selja rnætti
mikið af síld þar í landi ef rétt
væri að farið.“ Ef hér er átt við
islenska sild, sem mér skilst að sé,
virðist eðlilegast að lýsing hefði
fylgt á þvi, í skýrslu erindrekans,
hvernig fara eigi að, til þess að
hægt sé að selja íslenska sild í Rú-
meniu. Á það er ekkert minst, og
tel eg það galla.
B. Ó. fer mörgum orðum um
verkun síldarinnar hér á landi, og
virðist helst hallast að því, að hér
ætti að taka upp skoska verkun-
araðferð. Eg held, ef auðveldara
er að selja íslenska síld verkaða á
skoskan hátt; verði lítil eða engin
fyrirstaða á því, að fá hana verk-
aða þannig. Árið 1904 var síld af
einu skipi, sem veiddi rúmar 800
tunnur við Norðurland, verkuð á
skoskan hátt, en það var ekki gert
næsta ár. Nokkrum árum síðar
komu nokkrar skoskar stúlkur til
Eyjafjarðar er voru látnar verka
síldina samkvæmt skoskri venju
og lærðu þá stúlkur á Eyjafirði
þá verkunaraðferð. En það var
heldur ekki gert næsta ár, og á-
stæðan var sú, eftir því sem mér
hefir verið sagt, að það var erfið-
ara að selja íslensku síldina sem
þannig var verkuð, en hina, sem
verkuð var samkvæmt íslenskri
venju. Þó að eg skýri frá þessu
hér, er það á engan hátt til þéss
að draga úr þvi, að enn á ný væri
gerð tilraun með að verka eitthvað
af sild hér á landi samkvæmt
skoskri venju.
Um frágang síldarinnar og mat,
farast hr. B. Ó- meðal annars
þannig orð : „Þótt hér sé opinbert
mat á síld, þá er það nú í svo mik-
illi niðurlægingu, að engi erlendur
kaupandi sem til þess þekkir, og
síst Sviar, hefir traust á matinu
og vill kaupa eftir því.“ Eg ætla
hvorki að neita eða samþykkja
þessa órökstuddu fullyrðingu er-
indrekans, en eg vil leggja fyrir
hann tvær spurningar, sem mér
þætti vænt um ef hann vildi svara.
Báðar spurningarnar eru bygðar á
H.F.
EIMSKIPAFJELAG
Iffiffli ÍSLANDS Mffli
„Goðaíoss'*
fer héðan á mórgun kl. 10 síðd.
vestur og norður um land til
útlanda.
„Gullíoss"
fer til VestQarða 18. júlí og
tll útlanda 26. júlí.
staðreyndum. Sú fyrri er þetta:
Hvernig stendur á því, að þegar
lítið framboð er á síld, mikil eftir-
spurn og hátt verð, eins og t. d.
árið 1924, kaupa Svíar íslenska
síld frítt um borð, óséða, og
greiða andvirði hennar að fullu
contant, með því skilyrði, að húri
sje fyrsta flokks vara samkvæmt
íslenskum matsvottorðum ? Þannig
var t. d. mikill meiri hluti af allri
síld seldur Í924, sem flutt var út
úr Akureyrarumdæmi.
Hin spumingin er þetta':
Hvernig stendug á þvi, að þegar
mikið framboð er á síld, en litil eft-
irspurn og veröið lágt, þá vilja
Sviar helst ekki kaupa f.o.b. held-
ur „sif. Levered“; en ef þeir kaupa
eitthvað fob. kæra þeir sig ékkert
um matsvottorðin, en setja það að
skilyrði fyrir kaupunum, að sild-
in sé fyrsta flokks vara að áliti
þeirra riianna hér á landi, er þeir