Vísir - 09.09.1926, Blaðsíða 3

KtSJLU
sí'ðari árum, eptir að neyzla sauða-
kjöts hvarf að mestu; má heita
svo, að nú sjáist varla ætur kjöt-
biti, að minnsta kosti ekki sem
verzlunarvara, mestallt kraptlaust
dilkakjöt eða mein-seigt og bragð-
iaust rollukjöt. ÞaS veröur að
teljast apturför i íslenzka bú-
skapnunt, að sauðirnir eru nær
horfnir víðasthvar, að minnsta
kosti á Suðurlandi.
Að likamsvexti var Tómas með-
almaður á hæð, en þéttvaxinn,
þykkur undir hönd, herðamikill
og ramur að afli, svo að orð fór
af. Man eg eptir því, er eg var
um fermingaraldur (um 1875) að
«g var staddur við sóknarkirkju
niína í Haukadal. Lá blágrýtis-
hnullungur allmikill þar í kirkju-
garðinum, sléttur að utan, nær
hnöttóttur og þvi illur átöku. Var
það þá eptir messu, að hinir fær-
ustu ungra manna þar í sókninni
tóku að reyna sig við steininn, til
að koma honum npp á kirkju-
garðsvegginn. Gátu surnir að eins
3ypt honum lítt frá jörðu, en 'sum-
ir nokkru hærra. Einna hæst lypti
honum Greipur sonur Sigurðar
gamla i Haukadal, þá rúmlega
tvitugur, og talinn hraustastur
að afli ungra manna þar um slóð-
ir.* En er allir voru frá gengnir
gekk Tómas bóndi í Brattholti
(þá rúmlega þrítugur) að steinin-
um og lypti honum í einu átaki,
hægt og rólega, og að því er virt-
ist þrautalaust,alveg upp á líirkju-
garðsvegginn, er þó náði Tómasi
x öxl. Þótti það þrekraun mikil,
og man eg sérstaklega eptir, að
Greipur dáðist mjög aö þessu
itaki, og þótti með ólíkindum, að
nokkur mundi slíku orka mega.
En eins og likamsatgervi Tómas-
.ar heitins var framar flestra ann-
ara, eins var lundin föst og fágæt,
og sannaðist fyllilega á honum
orð skáldsins „þéttur á velli og
þéttur í lund.“ Hann var fremur
fámæltur hversdagslega, og kvað
íast að orðunum; var auðheyrt, að
þar var enginn flysjungur á ferli.
Hann var allra manna trygglynd-
astur og vinfastastur, þar sem
hann tólc því, svo að þar varð ekki
um haggað. Hann var sérlega vel
greindur að náttúrufari, las all-
mikið og hafði gaman af skáld-
■skap. Það getur verið, að sumum,
er ekki þekktu hann nógu vel,
hafi þótt hann nokkuð einrænn 5.
háttum og öðruvísi en fólk flest,
og það var hann að sumu leyti á
nútxðarvísu. Mun það og liafa
mótað skaplyndi hans að nokkru,
að hann ólst upp i fámenni á a£-
skekktúm stað, þar sem nær eng-
án mannaferð var á vetrum, og var
jþví eðlilegt, að hugur hans beind-
ist rneii-a inn á við en út á við.
Elann hafði í flestu góða og gamla
búskaparháttn, og var lítt hneigð-
ur fyrir nýungar og nýmóðins til-
gerð, er var honum fjarri skapi.
Hann var ramíslenzkur í anda og*
islenzkur bóndi í hinum góða og
gamla stíl, forn kvistur á góðum
gömlum meið fomíslenzkrar
bændamenningar, sem nú er óð-
urn að hverfa úr sögunni og víða
gersamlega horfin.
Við fráfall Tómasar i Brattholti
hafa Biskupstungurnar ekki að
* Sonur hans er Sigurður glímu-
ikonungur. Greipur varð ekki gam-
all, og er nú látinn fyrir mörgum
ýtum.
eins misst elzta búandi mann í
hreppnum, heldur svo sérstæðan
mann í bændastétt og drengskap-
arrnann í dagfari öllu, að það
skarð verður trauðla eða ekki
fyllt, því að með honum hvarf
eitthvað svo gamalt, traust og
trútt, setn torgætt er nú að finna.
7. september 1926.
Hannes Þorsteinsson.
Veðrið í morgun.
Hiti i Reykjavík 1 st., Vestm.-
eyjum 6, ísafirði 4, Akureyri 1,
Seyðisfirði 6, Grindavík 6, Stykk-
ishólmi 2, Grímsstöðum 2, Raufar-
höfn 9, Hólum í Hornafirði 5,
Þórshöfn í Færeyjum 9, Angmag-
salik (í gærkveldi) 2 st. frost,
Kaupmannahöfn hiti 12 st., Aber-
deen 6, Leirvík 10 (engin skeyti
frá Utsira og Jan Mayen).— Mest-
ur hiti í Rvík síðan kl. 8 í gæi--
morgun 9 st., minstur o st. — Úr-
koma mm. 2,6. — Loftvægislægð
fyrir vestan land á leið til aust-
urs. — Horfur: ídag: Suðvest-
læg átt og skúrir á suðvesturlandi.
Hægur vindur og skúrir á norð-
vesturlandi. K!yrt og bjart veður
á norðaustuidandi og suðaustur-
landi. í n ó 11: Suðvestan- átt og
skúrir á suðaustuidandi og suð-
vestuidandi. Sennilega norðaustan
átt og þurt veöur á noi-'ðvestur-
landi. Hæg suðaustanátt og þurt
veður á norðausturlandi.
Guðmundur Hannesson
prófessor er sextugur í dag.
Hann varð snemma þjóðkunnur
maður, bæði af lækningum og af-
skiftum opinberra mála, (einkum
skilnaðarmálinu), og eru þau mál
ekki fá, sem hann hefir ritað um.
Er leitun á svo fjölhæfum og af-
kastamiklum áhugamanni.
Páll ísólfsson
heldur orgelhljómleika i fríkii-kj
unni annað lcveld. Af viðfangsefn-
unum má nefna: Fantasia í G-dúr,
eitt af hinum tilkomumestu orgel-
verkum eftir Bach, Sónötu eftir
Mendelssohn, og hina voldugu faií-
tasíu og fugu yfir Bach, eftir Franz
Liszt. Axel Vold leikur fjögur lög
á Celló með orgelundirleik, eftir
Eccles, Purrell og Grieg.
Hermann Diener
hafði góða aðsókn á kveðju-
hljómleik sinum í dómkirkjunni i
gærkveldi, og var fólk mjög hrif-
ið af leik hans. Einkumféllumönn-
um vel í geð hin tvö siðari lögin
á skránni, Fúga eftir Tartini og
Chaconne eftir Bach. Nokkuð ein-
hæft mátti það þykja, að leika öll
lögin undii-spilslaust, en úr því
bætti Sigfús Einarsson dóm-
kirkjuorganle'ikari með nokkurum
kóralforspilum sem hann lék utan
skrárinnar. Voru þau af ágætum
smekk valin og leikin, sem vænta
mátti.
Hanna Granfelt
hélt einnig kveðju-hljómleik í
gærkveldi, í Nýja Bíó. Aðsókn og
viðtökur voru hinar bestu. Hún
klykkti út með þjóðsöngvum
Finna og íslendinga og fékk að
launum mikið lófaklapp. Ungfrú
Granfclt f<*r ntatt Imtíí Lyru í dag.
þriðji
Orgel-konsert
í Frikirkjunni Föstudag
10. sept kl. 9,
Axel Vold
aðstoðar.
Aðgöngumiðar fást í bókav.
ísafoldar, Sigf Eymundss.
Hljóðfæraiiúsinu, hjá K
Viðar og Helga Hallgríms-
syni og kosta 2 kf.
Eimskipid „íslendingur”.
Þeir sem vilja gera boð í skipið í því ástandi sem það er
sokkið á Eiðsvík, sendi skriflegt tilboð til Sjóvátryggingarfélags
íslands fyrir 14. þ. m.
Besta skósverta sem fæst
Þessi skósverfa,,
ra^kir skóna og
gerir þá gljáands Hagra.
Káputau, sem kostnðu
13,75 verða seld á 7,50 metr.
Regnslá og morgun-
Jkjólatau, 15% afsláttur.
Verslun
&uiir§ir iuriiBtur,
Laugaveg 11. Sími 1199.
Fer þá einnig Herm. Diener og
Jón Leifs og kona hans, svo að
það verður þá hægt að slá upp
allsæmilegum hljómleik á skipinu
ef svo ber undii\
Málverkasýning Kjarvals *
ef opin á degi hverjum kl. 1—10
síðdegis.
Mr. I. H. C. Godfrey
heitir ungur Englendingur, sem
hingað kom á Lyru í gærmorgun
og fer utan í dag. Hann er um-
boðsmaður vátryggingarfélaga og
mjög víðförull. Hefir tvívegis far-
ið umhverfis hnöttinn og er nú
nýkominn frá Kína, fór þaðan yf-
ir Síberíu og RúSsland til Þýska-
lands.
ólafur Halldórsson,
Bókhlöðustíg 6, er 55 ára í dag.
Guðrún,
aukaskip Eimskipafélags ís-
lands, kom að norðan í gær, og
fer út síðdegis á morgun', til Hull
og Kaupmannahafnar.
Lagarfoss
er væntanlegur til Vestmanna-
eyja í dag.
Af veiðum
kom Ólafur í gær, én Draupnir
í morgun.
Gullfoss
kemur til Kaupmannahafnar í
kveld.
Esja
var á Siglufirði í morgim. Kem-
ur til Akureyrar í kveld.
Lyra
fer kl. 6 í dag áleiðis til Bergen,
um Vestmannaeyjar og Færeyjar.
Meðal farþega ti! útlanda verfta:
Nýjar vörurl Nýttverð!
Ofnar emaill. og svartir. Þvotta—
pottar eniflill. og svartir, eiunig með
krana. Eldavélar svartar og ema-
iíleraðar. Ofnrör 4” 5” 6” og
Síra Ragnar E. Kvaran og frú
hans, Jón Leifs og frú, Halldór
Sigurðss., úrsmiður, Hanna Gran-
íelt, Hermann Diener, Jóhann
Kristjánsson, læknir, ungfrú Jen-
sen, hjúkrunarkona, mr. Berrie,
Sigurður Sigvaldason, trúboði,
Þorgéir Sigurðsson, trúboði, Sig-
urður Sveinbjörnsson, Valgerður
Láinsdóttir o. fl.
Þeir sem hafa hug á að hita
hús sín með miðstöðv&rhitun ættu
að athuga „Geysir“ miðstöðvar-
eldavélarnar.
Johs. Hansens Enke,
IK.F.U.M.
Snjó festi
að eins hér í bænum f nótt.
Áheit á Strandarkirkju,
afhent Vísi: 15 kr. frá L. E„
3 kr. frá A.
Geagi erl mynter.
Sterlingspimd ..........kr. 22.15
IOO kr. danskar.......— 121.24
100 — sænskar ............— 122.15
100 — norskar ............— 100.14
Dollar....................— 4.57
100 frankar franskir .. — 13-76
100 — belgiskir . — 12.91
100 — svissn. . — 88.44
100 lírur ................— 16.85
100 pesetar ..........>. ■*— 69.53
100 gyllini ------------ — 18343
100 mörk þýsk (gull) — 106.81
Valur
III. íl. æfing i kvöld kl. 7.
Ylfingar
Farið verður út úr bænum um helg-
ina, ef veður 'leyfir. Þeir sem
ætla að vera með eru beðnir að
mæta á Grettisgötu 6, kl. 8 í
kvöld.
1. Væringjasveit.
Farið rerður út úr bænum ura helg-
ina. Þeir sem ætla að vera með
eru beðnir að tilkynna það i versL
Gunnara (runnaraseuar Hafanr-
stræti t.
■