Vísir - 07.01.1927, Blaðsíða 2

VÍSIR
TOhtmhm & Qlsem
Höiam fyrirliggjandi;
Rio kaiíi
(sama góða tegundin og áður).
Verdiö er afar lágt.
Símskeyti
Khöfn 6. janúar. FB.
Alvarlegar fregnir frá Kína.
SímaS er frá London, aiS ástand-
i8 í Hankow í Kína sé afar alvar-
legt. Kínverjar hafi ráöist inn á
umráöasvæSi Englendinga og of-
sæki ibúana, ræni enskar búðir
og flæmi burt eigendurna. Kyrra-
hafsfloti Englands hefir veriö
sendur til hjálpar. Bardaginn um
Shanghai, milli Noröurhersins og
Canton-hersins byrjaSur nálægt
Hangchow.
Spánska veikin komin upp í
Frakklandi og víðar.
Símað er frá Berlín, aö spanska
veikin geisi á Frakklandi, Spáni,
Sviss, Þýskalandi. Allmargir hafa
dáiS af völdum hennar, einkum á
Frakklandi.
Frá bfejirstjðinariuiiili
í gær.
Byggingarnefnd höfSu borist
átta umsóknir um byggingarfull-
trúastarfiS, frá þeim Hannesi
Amórssyni, P. Þorvaldssyni, Sig-
urSi Flygenring, Birni Rögnvalds-
syni, Magnúsi KonráSssyni, Sig-
urSi Jónssyni, Ágústi Pálssyni og
SigurSi Péturssyni. — Nefndin
lagSi til, aS settum byggingarfull-
trúa, SigurSi Péturssyni, yröi veitt
starfiS, og samþykti bæjarstjórn
þaS.
Fastir kennarar viS barnaskól-
ann hafa veriS skipaðir frá I. okt.
þ. á., þeir Geir Gígja og Pálmi
Jósefsson.
í nefnd til aS semja alþingis-
kjörskrá voru kosnir: Borgarstj.,
GuSm. Ásbjörnsson og Ágúst Jós-
efsson. Og í nefnd til aS semja
skrá yfir gjaldendur til Ellistyrkt-
arsjóSs voru kosnir: Pétur Hall-
dórsson, Hallbjörn Halldórsson
og Jón Ásbjörnsson.
Út af atvinnuleysinu í bænum
flutti HéSinn Valdimarsson svo-
hljóSandi tillögu:
„Bæjarstjórn felur borgarstjóra
aS auglýsa í blöSunum viSvörun
til utanbæjarmanna, aS leita at-
vinnu hér, vegna atvinnuleysis
þesS, sem hér er nú og veriS hefir.“
Alt þetta var gert umræSulaust
á einum stundarfjórSungi.
II
Eftir Skúla Skúlason.
NiÖurl.
pjóðleikhús stofnuðu Björg-
vinjarbúar áður en Osló fekk
iþjóðleikhús. „Den nationale
scene“ í Björgvin var stofnuð
1850 og átti Ole Bull einna
mestan þátt í því. Henrik Ihsen
var ráðunautur og siðan leið-
beinandi leikhússins 1851—57
og ýms leikrit hans voru fyrst
leikin þar, t. d. „Fru Inger
Östraat“ og „Gildet paa Sol-
haug“. pá tók við Björnstjeme
Björnson í tvö ár. pykir Björg-
vinjarbúum sómi að því að hafa
skotið skj ólshúsi yf ir þessi höf uð-
skáld þjóðarinnar áður en þeir
náðu fullri viðurkenningu. Ýms-
ir frægustu núhfandi leikendur
Norðmanna hafa shtið bams-
skónum á leikhúsinu i Björgvin,
t. d. Halvdan Christensen, Stub
Wiberg, Egill Eide og Johanne
Dybwad, sem þá hét Johanne
Juell. Leikhúsið, sem nú er not-
að var bygt 1909 og er prýði-
legasta byggingin i Björgvin og
með fullkomnustu leikhúsum
Norðurlanda.
pá er í Björgvin mjög full-
komið alþýðubókasafn og flest
stórhýsin, sem maður rekur
augun í, eru annaðhvort barna-
skólar eða gamalmennahæli og
eru til'að sjá eins og hallir. —
Listasafn ágætt er í borginni,
Rasmus Meyers Samlinger. Ny-
gaardsparken er fagur skemti-
garður og annar á Norðurnesi,
þar eru baðstaðir meðfram allri
ströndinni. Á Haukalandi við
Björgvin er stærsta sjúkrahús
vestanfjalls.
Norðmenn hafa verið ósínlc-
ir á fé til skóla, sjúkrahúsa og
gamalmennáhæla og er það
vottur urn heilbrigðan hugsun-
arhátt. Og Björgvinjarbúar
standa framarlega þar. Einkum
finst manni til um hve vel þeir
hafa gert barnaskóla sína úr
garði.
Fáir bæir eiga jafnmikið úr-
val af skemtilegum stöðum í
nágrenninu eins og Björgvin.
Upp á Flöjen má fara með jám-
braut upp í 300 metra hæð á 7
mínútum; en þaðan er hið feg-
ursta útsýni yfir borgina álla
og nágrennið. paðan eru vegir
til Blaamanden, Rundemanden
og víðar; maður er kominn upp
á fjöll án þess að hafa haft nokk-
uð fyrir því. Meðfram Store-
Lungegaardsvandet að norð-
austan er hverfi sem nefnist
Kalfareb; þar eru einkabýli
burgeisanna, falleg timburhús
með skrautlegum görðum, hinn
KÓPASKERSKJÖT
í Vi og Va tun'num.
Sumband ísl. samvinnufélaga.
Sími 496.
fegursti skemíigöngustaður. —
Margir burgeisarnir búa i ná-
grannaþorpunum, Minde, Fjös-
anger og Nestun, sem alt eru
gullfallegir staðir. Og svo er
fjörðurinn til að leika sér á;
Björgvinjarbúar vilja heldur
eiga skemtibát en bifreið, þvi
bifreiðavegirnir eru takmark-
aðir en sjóleiðirnar takmarka-
lausar.
— Björgvin hefir nefnilega
verið illa sett með samgöngur
nema á sjó. Eina færa leiðin á
landi var ekki nema tæpir 100
kilómetra — upp að Voss. Um
1910 tók járnbrautin mihiBjörg-
vinjar og Oslóar til starfa og
frá þvi liófst nýtt tímabil i sögu
borgarinnar. Ferðamanna-
straumurinn óx gífurlega, eink-
um frá Bretlandi, enda er
Björgvinjarbrautin ein af þeim
fáu braulum i Noregi sem bera
sig, og flutti 1914 tæpar tvær
miljónir farþega, en 1919 tæp-
ar fjórar miljónir.
Björgvin var mesti siglinga-
bær Noregs til 1906 að Osló fór
fram úr, og nú er þar um fjórði
hlutinn af kaupskipastól Norð-
manna. Hámarki velgengninn-
ar náði bærinn 1916, þegar sigl-
ingarnar gáfu 104 miljón krón-
ur i hreinan ágóða — næstsið-
asta ár var arðurinn að eins 12
miljónir. En gróðinn týndist á
sama hátt og stríðsgróði gerði
annarsstaðar og bæjarsjóðurinn
er tómur að fé en fullur af
skuldbindingum.
Björgvin er mesti fiskútflutn-
ingsbær i Noregi, þó tiltölulega
litið aflist þar í nágrenninu. Og
bærinn er verslunarmiðstöð fyr-
ir alt vesturlandið. — pað er
Ijóst að þessi kaupmannabær
verður að liafa kauphöll; er
það mikil bygging og samkomu-
salur prýddur afkáralegustu
hstaverkum — málverkum —
sem eg hefi séð, eftir Axel Re-
wold málara, sem nú er orðinn
prófessor við listaliáskólann í
Osló. Vöktu málverk þessi mik-
ið umtal um eitt skeið, og höfðu
svo truflandi áhrif á geðsmuni
sumra kauphallargesta að þeir
urðu öreigar. —•
Áðuræn eg kyntist Björgvin,
heyrði eg bæjarins helst getið í
sambandi við rigningar. pað er
sagt að hestar fælist þar ef þeir
sjá mann, sem ekki er með út-
þanda regnhlif, og fleira því um
líkt hafa menn i frásögur að
færa. Vitanlega er þetta orðum
aukið og hygg jeg að Björgvin
sé ekki meiri rigningabær en
Reykjafík. pó má sjá ýms
merki þess að nokkuð sé þar
rigningasamt, t. d. eru skýli við
allar biðstöðvar sporvagna
handa fólki að hypja sig undir í
rigningum. En jafnvel í rign-
ingu er Björgvin fallegur bær.
Og menn segja að Björgvinjar-
búinn sé aldrei í eins góðu skapi
og þegar mest rignir. Hann vill
íáta sjást, að einnig í því tilliti
sé Björgvin öðrum bæjum
fremri.
Nú í vetur byrjaöi General Motors aö smíSa sérstaka gerS af 5
manna opnum Chevrolet bifreiSum, sem eru svo útbúnar, aS hægt
er á nokkrum mínútum aS taka af aftari hluta yfirbyggingarinnar
og setja í staSinn bretti eBa kassa til vöruflutninga.
Þessi gerS er sérlega hentug fyrir stærri sveitaheimili og aöra
sem hafa töluverSan flutning á fólki og vörum.
Chevrolet bifreiSarnar eru viö-
urkendar fyrir kraftgóSa og ben-
sínspara vél, og verSa þess vegna
mjög ódýrar og skemtilegar i
notkun.
Þessi nýja gerS af Chevrolet
kostar ekki nema kr. 3600.00 upp-
sett í Reykjavík.
Aðalumboðsmenn á íslandi.
Jóh. Ólalsson & Co. Reykjavík.
LUCANA
jafnan lijá yður.
frá UestBr-fsleiiðiiipin.
Islenskur söngflokkur
liefir verið stofnaður i Winni-
peg og lieitir „The Icelandic
Coral Society of Winnipeg“.
Heiðursforseti félags þessa er
Hon. Thomas H. Johnion, en
söngstjórinn er H. Thorólfsson.
Bók pórstínu Jackson
um landnám íslendinga í Da-
kota, er nú komin á íslenska
bókamarkaðinn vestra og mun
bókin vera um það bil að koma
hingað til lands.
Slys.
pað hörmulega slys vildi til
þann 30. okt., að ungur rnaður
að nafni Grímúlfur Hoggmann
féll útbyrðis af gufubátnum
Idyll og druknaðí. Báturinn var
á leið niður eftir Rauðánni og
ætlaði út á Winnipegvatn; var
hann kominn nokkurar mílur
norður fyrir Selkirk þegar slys-
ið vildi til. Likið fanst nokkur-
um dögum síðar og var það
J
flutt norður í Mikley og jarðað
þar, þvi að þar var hinn látni
upp alinn og þar hafði hann
dvalið allan sinn aldur, nema
seinustu tvö árin, sem hann átti
lieima í Sehcirk. Grímúlfur var
25 ára að aldri, er liann drukn-
aði.
Dauðsfall.
pann 5. júní f. á. lést að
heimili sinu í Árborg, Man.,
gamall vestur-íslenskur land-
námsmaður, Andrés Frimann
Reykdal frá Fagranesi í Reykja-
dal í pingeyjarsýslu. Andrés var
alkunnur dugnaðarmaður. Hann
var tvíkvæntur og var seinni
kona lians Guðrún Björnsdóttir
Jósefssonar, Skaftasonar læknis
frá Hnausum í Húnavatnssýslu.
Til dæmis um það, hve dreng-
lundaður maður Andrés var, ma
nefna, að fyrir nokkurum árum
lenti unglingsmaður í bruna og
fekk svo stórkostleg brunasár,
að honum var ekki líf hugað,
nema ef einhver gæfi fláka af
hörundi sinu til að græða pilt-
inn. Varð AndréS til þess að
I