Vísir - 16.05.1928, Blaðsíða 2

V I S I R
)) ffetM I Olseíni C
N or e gssaltp éturinn
kemur með „Nova“ á í’östudag. Verður væntanlega at-
Jtentur á ltafnarbakkamun iaugardag, mánudag og þriðju-
dag.
Nylcomid s
Sterkai* Vepkamannabuxup.
Coeos-gólfmottup,
Chlopodont tannkrem.
A* Obenliaixpt,
Símskeyíi
Khöfn, 15. maí. FB.
Varúðarráðstafanir stórveld-
anna í Kína.
Frá London er símað: Stór-
veldin hafa 9000 hermenn í
Tientsin. J?au ltafa ákveðið að
verja sérréttindasvæði sín þar,
ef Suðurherinn gerir tilraun til
þess að ráðast inn á þau. —
Chamlterlain hefir tilkynt, að
liðsauki verði sendur þangáð, ef
nauðsyn krefji.
Breyting á kosningalögum ítaia.
Frá Rómaljorg er simað:
ílalska senatið hefir samþykt
frumvarp um breytingar á kosn-
ingalögum og tilhöguu þingsins.
Frumvarpið mætti þó óvæntri
mótspyrnu. Allmargir senator-
ar sögðu frumvarpið svifta Ital-
íu kjörfrelsi og væri það þess
vegna ósamrýmanlegt stjóraar-
skránni.
Stresemann veikur.
Frá Berlin er símað: Strese-
mann er alvarlega veikur af
magasjúkdómi. Læknar bans
hafa bannað honum að leggja
nokkuð á sig fyrst um sinn.
Utan af landi.
þjórsá, 15. maí. FB.
Einmunatíð i allan velur. —
Skepnuliöld góð og voru hey-
l)irgðir bænda yfirleitt miklar í
vetrarlokm. Nógur gróður er
kominn fyrir sauðfé, má segja,
að gróður sé bátt upp undir
3iiánuð á undan venjulegum
tiina.
Nýir vegir verða ekki lagðir
liér nærlendis i sumar, en gaml-
ir verða endurbætir á köflum.
Sýslufundur Ámessýslu var
haldinn i apríl og voru venjuleg
sýslunefndarmál til umræðu og
svo skólamálið. Ákveðið var, að
hluíast til um að sýslunefndir
beggja sýslnanna kæmi saman,
til þess að ræða um skólamálið
á þeim grundvelli, sem gert
hafði verið ráð fyrir i vetur.*
Siðan hefir frést, áð byggja eigi
skóla á Laugavatni, og verður
eigi um sagt að svo stöddu,
hvaða aístöðu menn alment
taka til þeirrar ráðstöfunar.
Vegir eru þurrir og góðir, eins
og um liásumar, og umferð orð-
in mikxl.
Hleypt var á Skeiðin og Fló-
ann fyrir alllöngu.
Fornliúningar.
Til eru sjálfsagt þeir menn, sem
telja þaö ilt verk og óþjóölegt, aö
mæla gegn því, að íslendingar
fari aö klæðast' fornbúningum
þeim, sem nú er verið aö hvetja
] á til aö lcaupa og nota. Hinir
rnunu þó langt um fleiri, sem ekki
geta séð, að nein nauðsyn beri til,
aö íslendingar hverfi aftur i gráa
forneSkju um klæðabúnað. Þeir
vita sem er, að fötin gera ekki
„manninn að nianni“. Og auk þess
þykir þéim búningurinn ljótur.
Jíann er svo ljótur, að fáir mundu
fást til að „skrýðast" honum, þó
að mikið væri í aðra hönd.
En fombúningar þessir hafa
fleiri ókosti en þá, að vera ljótir.
Þeir eru líka óhentugir. Og í
þriðja lagi munu þeir vera skjól-
minni en venjulegir klæðnaðir.
Mér fyndist því harla misráðið, að
fleygja skjólgóðum, hentugum og
sæmilega fögrum klæðum og taka
þessa nýju búninga í staðinn.
Og svo er annað. — Það er
óspart látið í veðri vaka, að þetta
sé eitthvað sérstaklega islenskt.
Þetta nýjá klæðasnið á að vera há-
íslenskt, og líklega nokkumveginn'
heilagt líka, sakir ]x:ss að Islend-
ingar hafi notað fatnaði svipaða
þessum á fyrstu döguni íslands
b.ygðar og langt fram eftir öldum.
— En mundu ekki landnáinsmenn
íslands hafa komið með ibúninga
]>essa hingað til lands í öndverðu?
Og mundu ekki svipaðir klæðnað-
ir hafa verið notaðir um öll Norð-
urlönd og víða fyrir svo sem átta
ti! tíu öldum? — Eg geri ráð fyr-
ir því.
En hafi svo verið — hvað er þá
sérstaklega íslenskt við ])essa bún-
inga? — Eg sé það ekki. —• Og er
þá ekki v.erið að hvetja menn hér
ti! að taka upp gamlt klæðasnið
íramandi ]>jóða, svo sem Norð-
manna eða Dana? — öðru máli
væri að gegna, ef búningar ]>ess-
ir hefði hvergi verið notaðir nema
hér á landi — ef íslendingar hefði
Til athugnnar.
Nýtilbúið fiskfars, nýtil-
búið kjötfars, ísl. smjör á
1,50 i/2 kg-> kartöflur á 10
kr. pokinn, útsæðiskartöfl-
ur ofan af Skaga í stærri og
srnærri kaupum.
¥on.
tekið sér þetta klæðasnið einir
allra þjóða. Þá mætti með sanni
segja, að klæðabúnaður þessi væri
íslenskur. — En nú er vist mála
sannast, að „fornbúningur" sá,
scin ixér um ræðir, hefir verið
sameiginleg eign margra þjóða.
I-’ess vegna finst mér öldungis frá-
leitt að kenna hann við íslendinga
fremur en aðra.
Eg á enga ósk heitari en þá, að
ailir synir þessa lands reynist
góðir íslendingar. En mér er
með öllu óskiljanlegt, að fötin út
aí fyrir sig geti skift miklu máli
í þeim efnum. Og eg fæ ekki meö
neinu móti séð, að eitt erient
kh'trðasnið sé öðru betra eða lík-
legra til að gera okkur mikla
rnenn og minnuga þess, að við sé-
mn Islendingar. Mér þykir lang-
líklegast, að öll föt reynist nokk-
urnveginn jafn-gagnslaus til þeirra
hluta.
íslenskir karhnenn klæðast nú
að hætti annara nálægra ])jóða, ál-
vcg eins og þeir gerðu á svo
r.efndri „gullöld" þjóðarinnar.
Hvers vegna eigum við þá, eiuir
sér, að taka okkur út úr og fara
að tína saman og nota flíkur þær,
sem allir hafa fleygt fyrir löng-u,
bæði við og aðrir-? — Mér getur
ekkji skáfist, að það auki gildi
okkar á nokkurn veg. Menn verða
að gæta þess, að niapngildið á
ekkert skylt við fötin. — Þó væri
ef til vill sök sér, að taka nú upp
þennau forna sameignarhúning
margra þjóða, ef hann væri til-
takanlega fallegur eða miklu
þægilegri og hentugri í notkun en
búningur sá, sem karlþjóðin not-
sr nú. — En það er nú eitthvað
annað, éins og áður hefir verið
tekið fram. Búningurinn er Ijót-
ur, afkáralegur og óhentugur.
íslendingar hinir fomu voru
merkilegir menn á ýmsa lund og
eftirbreytnisverðir um margt. En
inerkilegastir eru þeir fyrir hók-
mentastörf sín og varðveislu tungu
og þjóðemis. — Mér finst það
vera að fara aftan að siðunum, að
stæla þá í því, sem minstú máli
skiftir eða alls engu. Klæðabún-
aðurinn skiftir engu máli. — Hitt
væri mikilsvert, ef ungir menn
vildi — samfara líkamsment og
í]>róttum — temja sér orðsins list
cftir föngum og reyna að líkjast
um það sem mest fornum ritsnill-
ingum þjóðarinnar og andlegum
höfðingjum. — Öll viðleitni í þá
áft væri merkileg og þakkarverð.
En hennar gætir furðu lítið, því
miður.
Eg geri þetta mál ekki lengra
aþ sinni, en vænti ]>ess, að „Vís-
ir“ sýni mér þá gestrisni, að hirta
þesSar athugasemdir.
Þrándur.
.'lTfé'C,*'!
Eins og 1
Millennium i
ber af öðru hveiti, svo ber g
Yernons Flaked Oaís |
af öhru haframjöii. 1
Fæst í flestum vepslunum.
Messur á morgun.
í dómfcirkjunni kl. u (ekki kl.
I. eins og misprentast hefir ann-
r.rs staðar), síra Bjanii jónsson.
Kl. 5, síra Friðrik Hallgrímsson.
í fríkirkjunni hér kl. 5 síðd. síra
Árni Sigurðsson.
í fríkirkjunni í Hafnarfirði kl.
t, síra Ólafur Ólafsson (ferming).
1 Landakotskirkju: Hámessa kl.
o árd. og kl. 6 síðd. guðsþjónusta
með predikxtn. — í spítalakirkj-
tmni í Hafnarfirði: Hámessa kl. 9
árd. og kl. 6 síðd. guðsþjónusta
með predikun.
Hjálpræðisheririn: Samkomur
kl. 11 árd. og kl. 8 síðd.
Sjómannastofan: Guðsþjónusta
kl. 6 síðd. Allir velkomnir.
Jarðarför
frú Ragnhildar Ólafsdóttur fór
fram i gær að viðstöddu fjölmenni.
Sira Bjarni Jónisson flutti húsi-
kveðju og ræðu í kirkjunni.
Mishermt
var í dánarfregn í Vísi í gær um
aldursári frú Kristínar Ólafsdóttur.
Iiuu var fædd 2. október 1893.
Veðrið í morgun.
Hiti í Reykjavik 7 st„ fsafirði 8,
Akureyri 10, Seyðisfirði 7, Vest-
roannaeyjum 6, Stykkishólmi 8,
Blönduósi 1 8, Raufarhöfn 5,
Grindavík 8 (engin skeyti frá
Hólum i Ilornafirði), Færeyjum 7,
Julianehaab 7, Angmagsalik ^jjan
Mayen 3, Hjaltlandi 8, Tyneinouth
5, Kaupm.höfn 6 st. —; Mestur hiti
hér í gær 10 st., minstm- 6 st. Úr-
koma 0,1 mm. — Lægð fyrir norð-
an land á austurleið. Hæð íyrir
suðvestan land. Norðangola á
Strandagrunni. (Hiti þar o í lofti
en 5 í sjó). Horfur: Suðvesturland,
Faxaflói, Breiðafjörður: f dag og
nótt norðvestan og norðan átt.
Skýjað loft, sennilega þurt. Vest-
firðir, norðurland, norðausturland:
í dag og- nótt norðvestan og norð-
Vur átt. Þokuloft og súld í útsveit-
um. Austfirðir, suðausturland: í
dag hægviðri og þokuloft. í nótt
norðvestanátt. Léttir sennilega til.
Vísir
kemur út tímanlega á morgun
(uppstigningardag). Tekið móti
augl. í dag á afgreiðslumii’ til kl.
7, og eftir það í Félagsprentsmiðj -
nnni (sími 1578) fram til kl. 9 í
kveld.
Við slysi lá
i gær í Ingólfsstæti. Þar hafði
stór fólksflutningabáfreið verið
skílin eftir, níilli Laugavegs og
Hverfisgötu. Fjögra ára drengur
fór upp i hana og rjáfaði eitthvað
við hemhirnar Fór þá bifreiðin af
stað ofan götuna og lenti á ljósa-
staur á homi Hverfisgótu og
Ingölfssttrætis. Staurinn brotnaði
og féll inn á nýju girðingtma á
Arnarhólstúni og skemdi hana
nokkuð, en hifreiöin laskaðíst
talsvert. Maður, seni sá á eftir.bif-
reiðirmi, hljóp til hjálpar og náði
drengnum út úr henni, þegar
hún hafði rekist á, og var hann ó-
meiddur en yfir sig hræddur, sean
von var. — Þetta atvik aetti að
minna bifreiðastjóra á að ganga
gætilega frá bifreiðum, þegar þeir
yfirgefa þær.
Leikhúsið.
Æfintýri á gönguför verðnr
leikið kl. 8 annað kveld. Aðsókn
að þessurn skemtilega leik hefir
verið svo mikil, að betra er að
tryggja sér sæti sem fyrst.
„Bamavinafélagið Sumargjöfin“
býður hörnum í skemtifei-ð á
morgun vestur á Ráðagerðisl>akka.
Lagt verður af stað írá Lækjar-
torgi kl. 2 síðd. Böm er skemtu og
hjálpuðu til við fjársöfnunina
fyrsta smnardag ganga fyrir. —
Vesturfrá verður farið í ýmsa
knattleika. Förinni stjórnar fjár-
söfnunarnefndin.
Botnía
fer í kveld kf. 8 síðd. áleiðis til
útlanda.
Notið liin nýju
Tliiele glepaugu.
Hvers vegna?
Al' því að það eru einu gler-
augun, sem útiloka hina skaö-
legu ultraviolettu geisla.
Af því að þau veita augunum
unaðslega hvíld, auk þess sem
inaður sér jafn skýrt hvort held-
ur er í gegnum mitt glerið eða
kantinn á því.
Þau fást við allra hæfi, einnig
þeirra, sem ekki þurfa að nota
gleraugu, en vilja vernda augun
fyrir hinum skaðlcgu geislum.
Augnlæknar nota þau.
Komið og skoðið Jjessi dá-
samlegu Thiele-gler, sem fást
í gleraugnaverslun
Thlele, sem er i
Kirkjustx*œti ÍO
og hvergi annarsstaðar
Munid þaðl