Vísir - 20.10.1928, Blaðsíða 2

VISIR
Haframjöl,
Hpísgpjón,
Mais,
Maismjöl.
Símskeyti
Khöfn, 19. okt. FB.
„Zeppelin greifi“ leigður Spán-
verjum.
Frá London er síniaö: Sahi-
kvæmt skeytum frá Madrid,, er
hingað hafa borist, hernra opin-
berar fregnir, a'ð spanskt flug-fé-
lag hafi tekið loftskipið Zeppelin
greifa á leigu, til reglubundinna
flugferða á milli Spánar ogSuður-
Ameríku. Búist er við, að loft-
skipið geti flogið á þrem dlögimi
á milli Sevilla á Spáni og Buenos
Aires. Veðurfar er talið hagstæð-
ara þar syðra til flugferða, en yfir
norðanverðu Atlantshafi.
Kliöfn 19. okt. F. B.
Flugmanns saknað.
Frá London er símað: Ekkert
hefir frést til flugmannsins
MacDonald, síðan hann flaug
yfir Bacallueyjuna fyrir austan
Newfoundlan'd í fyrradag. Ótt-
ast nienn alment, að flugmað-
urinn hafi farist.
„Zeppelin greifi“ ráðinn til
norðurfarar.
Frá Stokkhólmi er simað:
Skeyti frá Bérlín til blaðsins
Dagens Nyheter skýrir frá því,
að áformað sé að nota Zeppelin
greifa til Norðurpólsferðar á
næsta ári, sennilega næsta vor.
Ráðgert er að 12 vísindamenn,
undir forystu Friðþjófs Nan-
sens, taki þátt í förinni. Alls er
ráðgert, að 50 manns verði á
skipinu í pólförinni. Eckener á
að hafa stjórn loftskipsins á
hendi. Hefir hann óskað þess, að
Haparanda verði 'bœkistöð loft-
skipsins, enda er ráðgert að
enda pólförina með flugi til
Alaska, til þess að rannsaka,
hvort sú leið muni heppilegri
til reglubundinna flugferða
milli Evrópu og Ameriku heid-
ur en að fara yfir Atlantshafið.
(Haparanda, nyrsti bær í
Svíþjóð, íbúar ca. 1500—2000).
Nýr Indlandsráðherra.
Peel lávarður hefir verið skip-
aður Indlands-ráðherra í stað-
inn fyrir Birkenhead lávarð,
sem hefir beðist lausnar til
þess að gefa sig við fjármála-
rekstri. Kveðst hann ætla áð
hætta öllum aiskiftum af
stjórnmálum fyrir fult og alt.
Verkbann í jþýskalandi.
Frá Berlín er símað til Kaup-
mannahafnarblaðsins Social-
demokraten, að framleiðendur
í þýskum vefnaðariðnaði hafi
samþykt verkbann frá 1. nóv-
ember út af launadeilu. Verk-
bannið snertir eina miljón
verkamanna. Sáttastofnun rík-
isins hefir úrskurðað 5% launa-
liækkun. Búist er við að verka-
menn muni líta svo á, að hækk-
unin sé of lítil, og neiti því að
fallast á úrskurð sáttastofnun-
arinnar.
Fjárframlög til Ioftskeytaferða.
Frá New Yorkborg er símað:
Dr. Eckener semur við ameríska
auðmenn, þar á meðal Otto
Kahn, um útvegun fjár til loft-
slvipaferða á milli Evrópu og
Ameríku. Blöðin segja ,að auð-
mennirnir hafi áhuga á málinu.
Eckener álitur, að nauðsynlegt
sé að útvega fjórtán miljónir
dollara til að byggja loftskipa-
hafnir og fjögiir loftskip, stærri
og hraðfleygari en Zeppebn
greifa.
Leikhúsið.
—o—■
„Glas af vatni“, eftir Scribe.
Augustin Eugéne Scribe ' var
einna mikilvirkastur allra leikrita-
höfunda, sem uppi hafa veriö. á
tæplega hálfri öld skrifaöi hann
um 400 leikrit, ýmist einn eöa í
sanivinnu við aðra höfunda. Varð
hann frægur mjög um sina daga
og lei'krit hans í hávegum höfð
um alla álfuna. En nú er mikill
meiri hluti þeirra fallinn í
gleymsku, enda munu mörg þeirra
hafa verið dægurflugur einar 0g
harla litill skáldskapur.
íslendingar hafa ekki átt þess
neinn kost, að kynnast þessum
stórvirka höfundi fyrr en nú, er
„Leikfélag Reykjavíkur“ valdi eitt
hinna kunnustu og langlífustu
leikrita hans til sýningar. „Glas
af vatni“ er emi leikið víða um
lönd og þyldjr hvervetna saúni-
legasta skáldverk. Leikurinn er
gamansamur, en þó er gaman-
seminni mjög i hóf stilt. Þar eru
engin ærsl eða gauragangur. —-
„Glas af vatni“ gerist í Lundún-
um við hirð Önnu drotningar
(Önnu Stuart) í byrjun 18. aldar.
— Scribe lýsir drottningunni. á þá
leið, að hún hafi verið harla reikul
í ráði og þreklítil, og brýtur sú
lýsing ekki i bág við skoðanir
ýmsra sagnaritara. Telja þeir, að
húu hafi verið góðlynd kona,
ístöðulaus og reikul í ráði, tóm-
lát um flest, illa búin að vitsmun-
um og vanskörungur í ríkisstjórn
sinni.
Og alt kemur þetta fram í leik-
riti því, sem hér er um að ræða.
Má svo að orði kveða, að
drotningin sé ékki sjálfri sér ráð-
andi um’ neitt, sakir ofsa og yfir-
gangs æðstu hirðmeyjar sinnar,
hertogafrúarinnar af Marlborough.
Hún er sú, sem öllu stjórnar og
vefur drotniegunni um fingur sér.
— Leikurinn sýnir lífið við hirðL
ina, að tjaldabaki, þar sem dutl-
ungar valdhafanna ráða eigi •• að
eins örlögum einstakra manna,
heldur jafni vel heilla þjóða og
ríkja. Hertogafrúnni líst vel á
ungan mann og fríðan sýnum,
Masham að nafni, kemur honum
á framfæri við hirðina og fær
honum stöðu í lífverðinium, en set-
ur honum það skilyrði, að hann
megi ekki kvongast. Drotningu
líst líka vel á manninn og fær ást
á honum en má vitanilega ekkert
n])pskátt gera um þær tilfinning-
ar síinar. En Masham hefir engan
hug á þessum tignu konum. Harni
eiskar unga og umkomulausa
stúlku, Abigail að nafni, og vill
óhnur kvongast henni', því að hún
ann honum líka hugástum. —
Greifinn af Bolingbroke, sem
þarna kemur mjög við sögu, ein-
setur sér að hnekkja valdi greifa-
frúarinnar og lætur ekki sitja við
ráðagerðirnar einar. Kemur hanm
því til leiðar, að Abigail er gerð
að hirðmey drotningarinnar, og
svo fer að lokum, fyrir hans til-
stilli, að hertogafrúin) fellur í ónáð
og hleypur úr vistinni um stund.
— Efni leiksins er sannsögulegt í
meginatriðúm, en ekki er ósenni-
legt, að höf. geri fullmikið úr bak-
tjalda-makkinu og hirðklækjunum.
— Og Engleíndingar segja, að höf-
uðpersónurnár tvær, drotningin og
hertogafrúin, sé þannig úr garði
gerðar af höfundarins hálfu, að
auðsætt sé, að hann hafi verið út-
lendingur.
Leikfélagið hefir vandað mjög
til leiksýningarar þessarar, og fet
leikurinn því rnjög sómasamlega
úr hendi. — Tvö aðalhlutverkin,
drotninguna og hertogafrúna,
leika Jiær systurnar frú Guðrún
og ungfrú Emilia Indriðadætur.
Frú Guðrúu leikur ÖnnU drotn-
ingu snildarlega, og það svo, að
fullyrða má, að leikur hennar
mundi verða talinn afbragð á
hvaða leiksviði sent væri. Höf-
undinum hefir tekist prýðilega að
lýsa ósjálfstæði og Jtrekleysi þess-
arar brúðu í hásætinu, sem hann
lætur Önnu drotningu vera, og frú
Guðrún blæs lífi í þessa brúðu svo
að látbragð, orð og athafnir verð-
ur alt í samræmi.— Ungfrú Emilía
leikur kvenskörunginn, hertoga-
frúna af Marlborough, af mikl-
um ntyndugleika, og tekst Injög
vel að sýna hið vhtsamlega ofríki,
sem hún beitir drotninguna, og hið
vægðarlausa ofbeldi við andstæð-
ingana. — Þriðja höfuðhlutverkið,
Bolingbroke greifa, leikur Indriði
Waage. Indriði hefir fengið m:ik-
ið og verðskuldað lof fyrir með-
ferð sína á ýmsum hlutverkum og
ckki síður sem leiðbeinandi Leik-
félagsins. En: í Jtetta sinn virðist
hann eklci hafa fult vald á hlut-
verkinu, J>ó að hann fari skemti-
lega með j)að að ýmsu leyti. Ef
til vill stafar það að nökkra leyti
af J)ví, að J)að er erfitt að „leið-
beina“ sjálfum sér. — Ungfrú
Arndís Björnsdóttir og Brynjólf-
ur Jóhannesson leika elskendurna
í leiknum og eru það atkvæðalítil
hlutverk, sem þessir góðu leikend-
ur' fá lítið tækifæri til að sýna list
sína í.
Ram.
Sjóvátryggingarfélag
íslands
10 ára í dag.
—o--
A. V. Tulinius, framkvæmdastjóri.
S j óvátryggingar f él ag í slands
var stofnað Jjeima mánaðardag
fyrir 10 árum. Stofnendur voru 24
atvinnurekendur, flestir í Reykja-
vík, mest kaupmenn og útgerðar-
menn. Félagið var stofnað ein-
göngu m:eð ininlendu fé og eru
hluthafar um alt land, enda er fyr-
irtækii? alþjóðarstofnun.
Framkvæmdarstj óri íélagsins
hefir frá upphafi verið Axel V.
Tulirfius. Hann hafði áður haft
umboð fyrir erlend vátryggingar-
félög; var hann Jdví starfiimi kunn-
ugur og 'félaghm mikils virði, að
fá jafn ötulan mann þegar í upp-
hafi, til Jtess að vinna Jrví gengi.
Félagið hafði fyrst einungis
með höndum sjóvátryggingar, en
bætti við sig brunadeild árið 1925.
Fyrirtækið er nauðsynleg og
sjálfsögð Jíjóðarstofnun, enda til
JjjóðJtrifa, ])ví að J)að hefir kom-
ið iðgjöldum uiður og dregið úr
því, að ágóði af vátryggingum
hverfi út úr landinu. Það ,„gerir
upp skaðana“ við vátryggjendur
J)£gar í stað á eigin hönd, ])ar sem
það hefir enga húsbændur yfir
sér erlendis, ein's og önnur félög.
Starfið eykst ár frá ári, þótt við
margan tálma hafi verið að fást,
og hefir tekist að stýra félaginu
fram hjá þess háttar skerjum, er
orðið hafa mörgum erlendum vá-
tryggingarfélögum að aldurtila
með miklu tjóni á byltingartim-
um þeim, sem yfir hafa gengið
eftir styrjöldina miklu. Félagið
hefir notið Jæss, að það hefir
farið varlega. Það hefir endur-
vátrýggingar erlendis og fær er-
lendar vátrvp-gingar I staðinn, til
þess að dreifa áhæittunni, svo semi
títt er urn víða veröld. Umboðs-
menn hefir það og um alt land.
Meðal skipa þeirra, er félagið
hefir í vátryggingu eru bæði varð-
skipin íslensku, Brúarfoss og
Goðafoss, ásamt öðru félagi, — en
hér virðist nókkuð á bresta, að vel
sé og nokkuð seig súm. gömlu
böndin. Félagið á enn mjög mik-
ið verkefni fyrir höndum.
íslendingar lögskipuðu vátrygg-
ingar i fornöld að nútíðarhætti,
mörgum öldum fyrr en aðrar þjóð-
ir Norðurálfu. Það ætti því frem-
ur að vera Jreim hugstætt, að leggj-
ast á eitt um að styðja þetta unga
félag sitt, svo að það megi ná seni
bestum vexti og viðgangi.
Formeno félagsins hafa þeir
verið: Sveinn Björnsson, Ludvig
Kaaber og Jes Zimsen. Stjórnina
skipa nú auk formaruns: Hallgrím-
ur A. Tulinius stórkaupmaður,
líalldór Þorsteinsson skipstjóri,
Aðalsteinn Kristjánsson ‘forstjóri
Samvinnufélaganna og Lárus
Fjeldsted hæstaréttarmálaflutn-
ingsmaður. '
Utan af landi.
—o—
Vestm.eyjum, 20. okt.
Benedikt Elvar söng hér í
gærkveldi fyrir fullu húsi. Frú
Anna Pálsdóttir aöstoðaöi. —
Vegna fjölda áskorana endur-
tekur hann sönginn næsta
sunnudag og frestar þess vegna
fyrirliugaðri söngskemtun í
Reykjavík.
Jarðarför
frú Louise Biering fór fram í
gær að viðstöddu fjölmen/ni. Síra
Jón N. Jóhannesson hélt hús-
kveðju, en síra Bjarni Jónsson
likræðu í dómkirkjunni.
Messur á morgun.
í . dómkirkjunni kl. 11, síra
Bjarnii Jónsson (ferming). Engin
síðdegismessa.
í fríkirkjunni kl. 5, síra Árni
Sigurðsson.
í Landakotskirkju: Hámessa
kl. 9 árd. og kl. 6 siðd. guðsþjón-
usta með prédiktin, í spítalakirlcj-
unni í •Hafnarfirði: Hámessa kl.
• ,'jsk + t.