Vísir - 04.07.1930, Blaðsíða 2

VISIR

Nýkomið heim:
Hollenska smjörlíkið MPrima“.
Bakarasmjörlíki B.
Blandað Marmelade.
Hveiti „Cream of Manitoba“.
Rúgmjöl, Blegdamsmöllens og Nobis.
Alþingishátiðin.
Útborganir
fara fram á skrifstofu hátíðar-
innar i húsi Helga Magnússon-
ar & Co., Hafnarstræti 19, í dag
og næstu daga.
Pöntunum á leirtaui
og fleiru frá hátíðinni verður
veitt móttaka á skrifstofu há-
tiðarinnar í húsi Mjólkurfélags
Reykjavíkur.
Símskeyti
—o—
London (UP.) 3- júlí. FB.
Frá Finnlandi. Svinhufvud falin
stjórnarmyndun.
Helsingfors: Relander forseti
hefir fali'ö Svinhufvud efrideildar-
þingmanni aö mynda stjórn.
Svinhufvud cr 59 ára gamall.
Hann var forseti „hvítu stjórnar-
innar“ í finska frelsisstríöiiru
X917—1918.
London (UP.) 4. júlí. FB.
Frá Bandaríkjunum.
Washington: Sjötugasta og
fyrsta þjóöþing Bandaríkjanna
befir frestaö þingfundum þangaö
til í desember, eftir aö lcalla 15
mánaöa látlaus fundahöld.
Finnland og Alþjóðabankinn.
Helsingfors: Finnlandsbanki hef-
ir ákveöið aö skrifa sig íyrir tíu
miljónum gullfranka eöa 4000
hlutum í Alþjóðabankanum.
dönsku þeirra daga. Islendinga-
bók, sem lýsir afrekum feðr-
anna, er sjálf afrek.
Og andi Norðurlanda er, eins
og Grundtvig sagði fyrir réttum
100 árum, andi afrekanna. En
striðöxi, sverð og spjót sagn-
anna er nú, sem betur fer, orð-
inn að páli, þúfnabana og botn-
vörpu. Svo ritaði Grundtvig
um feðurna:
Ærlig Kamp var deres Glæde.
Bryst mod Bryst'og Haand mod
Haand,
en hann bætti við:
Just som vi i Kredsen træde
Pen mod Pen og Aand mod
Aand,
Aanden kun sit Vaaben skifter
Aandens Lösen er Bedi'ifter.
Það er tilgangur dansk-ís-
lenska sáttmálasjóðsins, samkv.
sambandslögunum og í sam-
vinnu við samskonar sjóð í
Reykjavík, sem ríkissjóður
Dana lagði fram 1918 (eina
miljón króna handa hverjum
sjóði), að styrkja og treysta
sambandið milli beggja landa
og beggja þjóða. Vér veitum
árlega um 50,000 kr. í Kaup-
mannahöfn til visindarann-
sókna, er þýðingu hefir fyrir
bæði löndin, til gagnkvæmra
ferða, til náms o. s. frv. Svo
segir í Hávamálum, að ekki
megi gróa gras í troðningnunx
milli granna garða. Vinsemd
vex með góðum gjöfum. f>ví af-
hendum vér litla gjöf vora og
vonum að hún verði ekki for-
smáð.“
G. .
landshafi og i Kyrrahafi. Við
Smnatra fann hann álaseiði,
sem voni tæplega vikugömul og
ef til vill hefir honum tekist að
finna þar hálfklakin álaegg.
(Úr tilkynn. frá sendiherra
Dana.)
Kltty Cheatham.
—o—
Á meðal hinna mörgu góÖu gesta,
sem hingaö komu á Alþmgishátíð-
ina, var íslandsvinurinn imgfrú
Kitty Cheatham. Starfs hennar fyr-
ir ísland hefir áö'ur veriö getiÖ í
Vísi. Hún ber fölskvalausa ást í
brjósti til íslands og hefir veriÖ
óþreytandi að skrifa um ísland og
íslenska menningu i blöð Vestur-
heims, og ekki er minna vert um
það, að ungfrú Cheatham, sem gat
sér mikla frægð sem söngkona,
gerÖi alt sem í hennar valdi stóÖ
til þess aÖ kynna íslenska þjóÖ-
sönginn í Vésturheimi. Ungfrú
Cheatham var í hópi þeirra lcarla
og Icvenna, sem fluttu kveðjur að
Lögbergi í hátíðarlokin, þ. 28. þ.
m. RæÖa hennar var flutt af mik-
illi mælsku og innileika, og gekk
enginn viöstaddur þess dulinn.
jafnvel þeir, seni ekki skildu mál
hennar, að ungfrú Cheatham talaði
af innri þörf. Hún bar oss kveðju
vestan um haf, frá tónlistarfélög-
um Bandaríkjanna, „vináttukveðju
frá tónlistarmöhnum og borgurum
lands míns, Bandaríkjunum, sem
einnig er yðar land, skoðaÖ frá
sjónarhæðum sögunnar, þvt að
hugsandi Bandaríkjamenn gleyrna
því aldrei, að það var hinn ungi
íslendingur Leifur Eiríksson, sem
fyrstur fann Ameríku“ o. s. frv.
Ungfrú Cheatham, þessi.göfug-
lyndi góðvinur íslands, er nú á
förttm héðan. Barnglöð í lttnd kom
hún hingað, til þess að samfagna'
þjóðinni á þúsund ára hátíöinni
miklu, til þess að bera fratn vinar-
kveðju sína á Lögbergi, helgasta
staÖ íslands. Minningin um þá
stund mun henni mikils virði — og
oss ekki síður -— því að oss er
mikill fengur í fölskvalausri vin-
áttu erlendra göfugnienna. karla
og kvenna.
Y.
María Markan.
Um þessar mundir eru liljóm-
leikar i Reykjavík meir en dag-
legur viðburður, enda flestir
illa sóttir.
Á miðvikudaginn söng ung-
frú María Markan hér í fyrsta
skifti.
Skenxtileg tilviljun var það,
að hún mitt í hátíðahöldunum
það herrans ár 1930, skuli láta
til sín lxeyra.
Eg liika ekki við að segja, að
vegna þess, hve röddin er ó-
venjulega glæsileg og meðferð
viðfangsefna góð, þá eigi hún
eftir að vinna marga sigra og
jafnframt bera hróður landsins
víða um lönd.
Söngskráin var vel samin. I
byrjun kendi dálítið óstyrks i
röddinni, senx hvarf brátt eins
og dögg fyrir sólu.
Lögin voru hvert öðru betur
sungin. I „Svanasöngur á heiði“
(Kaltlalóns) naut sin til hlítar
silfurtær röddin á veikustu tón-
um. Að eins íslensk kona gat
sungið lagið svona vel.
Meðferð ungfrúarinnar á aria
úr „Cavelleria Rusticana“ (Mos-
cagni) og aría úr Tosca (Puc-
cini) sýxxdi, að hún er því vax-
in, að syngja erfiðustu hiutverk.
Ræða Borgbjergs
mentamálaráðherra Dana
í boði forsætisráðherra
á Þingvöllum.
—o—
„Senx í'ormanni lxins dansk-
íslenska sáttmálasjóðs veitist
mér, í umboði stjórxiar hans, sá
heiður og ánægja, að afhenda
konungi og drotningu íslands,
forsætisráðhei'ra, forseta AI-
þingis og öðrum meðlimum
þings og stjórnar og ýrnsurn
öðrum mönnunx, er veita ýms-
um mentafyrirtækjum forstöðu,
litla gjöf, nefnilega ljósmynda-
útgáfu af íslendingabók Ara
fróða.
Vér höfum valið til þetta rit
af þvi, að það er elst allra is-
lenskra rita, og fjallar um sögu
íslands frá landnámsöld fram
til hér um bil 1118, en er ritað
kringum 1125. Meðal annars
lýsir Ari fróði stofnun Alþingis
og fundi Grænlands. Vér Danir
megum öfunda ísland aí' því,
hvað það fekk snemma ritaða
sögu sína á móðurmálinu. Saxi
ér oss kær, en lxversu miklu
betra hefði það ekki verið, ef
hann hefði ritað sögu sína á
Ðana-leiíangurinn.
E.s. „Dana“, hafrannsókna-
skipið danska kom heim aftur
til Kaupmannahafnar s. 1.
mánudag (30. júní) eftir tveggja
ára útivist við vísindalegar haf-
rannsóknir víðsvegar uni höf og
hefir skipið farið umhverfis alla
jörðina. Fengu leiðangursmenn
allir hinar virðulegustu viðtök-
ur er þeir komu heim. E.s.
„Dana“ liefir í leiðangri þessum
siglt samtals um 65,000 sjómíl-
ur og farið 12 sinnum yfir mið-
jarðarlínu. Á skipinu hafa verið
franxkvæmdar visindalegar haf-
rannsóknir á 661 rannsókna-
stöð á höfum úti; um 14000 km.
dráttartauga (trollvíra) hafa
verið látnar út og dregnar inn
aftur við djúphafsveiðar með
netum og vörpum á 3063 stöð-
um í Atlantshafi, Miðjarðarhafi,
Indlandslxafi og Kyrrahafi. Alls
hafa verið tekin rannsóknar-
efni xú- djúpsævi á 4175 stöðum.
Foringi leiðangursins var hinn
kunni visindamaður prófessor
dr. Johs. Schmidt. Hcfir hann
í þetta sinn fundið ýmsar áður
óþektar álategundir og hrygn-
ingarstöðvar þeirra, bæði í Ind-
Lakkrís

Miðstöbvar. Baðtæki o.s.frv.
Munið að fá tilboð frá mér!
íaleifui* Jónason.
Hverfisgötu 50. Sími 1280.'
Á lxæslu tónum, sterkum sem
veikiun, helst ávalt sérkennileg
hreimfeguð raddarinnar..
Fögnuður áheyrenda gat ekki
verið meiri.
Dr. Franz Mixa lék ágætlega
undir.
Ungfrú Mai'ía Markan styrk-
ir þær vonir, að íslensk sönglist
„blómgist og vaxi — næstu
þúsund ár“.
Helgi HaUgTÍmsson.
Dánarfregn.
Þann 1. þ. m. andaðist á
sjúkrahúsinu á Hvammstanga
Þorsteinn S. Jónsson, bóndi að
Gröf á Vatnsnesi, eftir langa
legu. Banamein hans var
krabbamein.
A. H.
Landskórinn.
I kveld kl. 11 fara kórarir frá
isafiríSÍ, Siglufiröi og Akitreyri,
senx liafa tekiö þótt í sögmótinu.
Ef veötir leyfir mun landskórinn
syngja nokkur lög fyrir framan
Mentaskólann í kveld kl. 10. —
Fylgja svo reykvtskir söngmenn
gestunum til skips.
Landsfundur
islenskra kvenna liófst hér í
batnurn kl. 2 i dag og stendur
yfir til 10. júlí. Kl. 9'í kveld
verður samkoma i Iðnó, og
verður þar fagnað vestur-ís-
lenskum konunx.
Ferðamannaskipið Reliance
er væntanlegt hingað í fyrra-
málið.
María Markan
endui'tekur söngskemtun sína
í Garnla Bió annað kveld kl. 7þ4-
Eggert Stefánsse*
syiigur í Garnla Bíó í kveld kl.
7)/>. A söngskránni eru mörg log.
sem hafa hlotið almennar vin-
Sýning
ðhððra listamanna
opin alla daga kl. 10—8 í Landa-
kotskirkjunni gðmlu.
sæidir, svo sent Agnus dei, Annie
Laurie, Heiöbiáa fjólan tnín fríjSa
(Þórarinn Jónsson), Bikar.iyni
(Markús Kristjánsson), Vorgy,Öj-
an (Þórh. Árnason), ísland ögrupt
skorið (Sigv. Kaldalóns) o. nx. fl.
Hesta-vígin.
Meðal mynda þeirra, sem
teknar hafa verið á Alþingishá-
tíðinni, eru nokki’ar af heata-
vígunum eða hesta.atinu í Bola-
bás. Eru myndir þessar nú
konxnar út á spjaldbréfum og
mun marga langa til að eigna.st
þær. Sá, sem ]>essar linur ritar,
sá ekki hestaatið, en virðist auð-
sætt af myndunum, að einhyet'
Viðureign liafi orðið og svifting-
ar, þó að vel megi vera, að hest-
arnir hafi bitist af minni grimd,
en einhverir kunna að hafa gfert
sér í liugarlund að verða mundi.
Þingvallatjöldin.
Erlendu hátíöargestirnir uröu
margir svo hrifnir af tjöldunum,
sem þeir sváfu í aö }>eir keyptu
þau, til þess aö hafa heim meö
sér. Nú er ágætt tækifæri fyrir
menn til þess aö fá ágæt tjöld viö
vægu veröi og ættu menn aö koipa
sem fyrst með pantanir sínar á
skrifstofu Alþingishátíöarinnar.
Knattspyrnumót íslands.
Kappleikurinn í gærkveldi fór
á þá leið aö K. R. vann Víking
meö 4:0. I kveld ki. 8þá keþpa
Frarn og Vestmannaeyingar.
Bifreiðastöðin „Brák“
í Borgarnesi heldur framveg-
is uppi ferðum ntilli Borgár-
ness, Hvammstanga og Blöndu-
óss í sambandi við ferðir ,e.».
Suðurlands milli Reykjavíkúr
og Borgarness.