Vísir - 07.11.1931, Page 2

V I S i H
Jmmtá Æ. Æ. I&l vLMLæL
eldspýtupziar
eru langbestar.
KveldskemtuD.
verður á Klcbergi á Kjalarnesi
í kveld. Ferðir frá Litlu I5íl-
stöðinni.
Símskeyti
London, 6. nóv.
United Prcss. KB.
Blaðadómar
um nýju stjórnina í Bretlandi.
1 stjórnmálaheiminuni er
yfirleitt talið, að endurmyndun
þjóðstjórnarinnar liafi tekist
vel. Útnefning Sir Jolm Simon
lil að gegna utanríkisráðlierra-
embættinu kom mönnum yfir-
leitl mjög á óvart, en sérfróðir
menn um stjórnmál telja það
liggja til grundvallar fvrir því,
að hann var útnefndur til þess
að gegna þessu mikilvæga ráð-
herraembætti, að MacDonald
hefir mikið álit á Sir John Si-
mon fyrir gáfur hans og þekk-
ingu á fjármálasviðinu. Telur
MacDonald stjórninni mikla
stoð í því að hafa slíkan mann
í þessu embætti þvi búist er við
þ\ í að innan skamms muni
stjórhin hefjast handa um við-
tækár athuganir og úrlausnar-
tilraunir í fjármálum og skaða-
bótámálunum, sent eigi verða
leysí nema i samvinnu við aðr-
ar þjóðir og i samráði við þær.
London, (i. nóvember.
Unitéd Press. FB.
Orusta í Mansjúriu milli Kín-
verja og Japana.
Frá Mukden er símað: Á að
giska tvö hundruð Kinverjar og
eitt hundrað og þrjátíu Japanar
Itafa beðið Iiana í orustum, sem
háðar hafa verið á fimm mílna
löngu svæði i nánd við Angan-
chi járnbrautarstöðina og járn-
braufarbrúna yfir Nonti-fljótið.
Bardagarnir hófust, er japansk-
ir hermenn liófu viðgerðir á
brúnni, sem þeir töldu nauðsyn-
legar, til þess að hægt væri að
halda uppi járnbrautarsam-
göngum i Mansjúriu. Talið
er, að Kínverjar hafi verið fimm
þúsund talsins, en Japanar sex
hundruð. Samkvæmt sein-
ustu fregnum höfðu Japanar
beðið um liðsafla, sem var kom-
inn að ánni, og hörfaði lið Ivín-
vérja undan japanska herliðinu
í áttina til Anganchi. — Allar
horfur voru þá taldar á, að .Ta-
panar myndu bera sigur úr být-
um i viðureign ]>essari.
Rerlín, (>. nóvember.
United Press. FB.
Ráðagerðir um Atlantshafsflug.
Danska leiðangursmanninum
Lauge Koclr hefir verið boðið
að koma hiagað á fund, iil þcss
að ra>ða um skilyrði til flug-
ferða milli Evrópu og Ameríku,
yfir fsland og Grænland. Fund-
ur þessi er haldinn að tilhlutan
„Norðurhafa-flugfélagsins“,
í skéyti frá fréttaritara FB. i
Kaupmannahöfn um sama efni,
segir: „Félagið Aero-arctic
áformar að senda loftskipið
„Graf Zeppelin“ til Grænlands
á sumri komanda. Aformin
verða nánara rædd á fundi i
Berlín, sem haldinn vcrður ein-
hvern næstu daga.
Stokkhólmi, 6. nóvember.
United Press. FB.
Stjórn fslands boðið að senda
fulltrúa til fundar í Stokk-
hólrni.
Sænska ríkissl jórnin hefir
boðið ríkisstjórnununi í Dan-
mörku, Noregi, íslandi og Finn-
landi að senda fulltrúa á ráð-
stefnu í Stokkhólmi, til þess að
ræða um atvinnuleysismál og
ýms mál þjóðfélagslegs og
stjórnmálalegs efnis.
London, (i. nóv. Mótt. 7.
United Press. FB.
Gengi sterlingspunds.
Gengi sterlingspnnds miðað
! við dollar 3.79%.
j New York: Gengi sterlings-
l punds, er viðskiftnm lank $
‘ 3.80.
I
Frá Danmörku.
Frk. Nulle Finsen bafa verið
veitlar 1000 krónur úr mínn-
ingarsjóði L. Zeutens yfirréttar-
málaflutningsmanns, til þess að
rannsaka bréf og minnisgreinir
frá íslandi eftir Hilmar lands-
höfðingja Finsen og frú hans,
í því skyni, að það verði síðar
prcntað.
Bramsnæs fjármálaráðherra
Iiefir borið fram í fólksþinginu
lillögu um nýtl innanrikislán, til
endurgreiðslu á láninu, sem tek-
ið var árið 1916. Lán þetta verð-
ur jafnstórt láninu frá 1916, eða
50 miljónir króna. Almenningi
verður gefinn kostur á að velja
um skyndilán, lil tveggja ára,
j eða langt lán, (il 20 ára. Vextir
i verða 5% af báðum lánunum.
Gcngi hinna nýju ríkisskulda-
bréfa verður mismunandi, þ. e.
97% á lengra láninu, cn !)81/2 á
skemrnra láninu.
(Scndiherrafregn).
Utan af landi.
Akureyri, 6. nóv. FB.
Silfurbrúðkaup áttu í gær
Bjarni Jónsson bankastjóri og
kona lians Sólveig Einarsdóttir.
Voru þau sæmd mikluin gjöf-
um og heimsötti ]>au fjöldi
manna.
Látinn er Magnús Jónsson,
verkamaður, á efra aldri, ;ell-
aður frá Isafirði.
Þegar barðnar í ári.
f*áö er oft svo, aö Jregar haröna
íer í ári fara menn að ranka við
íér. Menn sjá þá fram á tekjn-
rýrnun og atvinnuléysi, og fara ]>á
aö hugsa af meiri alvöru en áður.
Vafalaust komast ]>á niargir að
j>eirri niðurstöðu, að ef ]>eir hefðu
verið varkárir og ekki eytt fé sínu
ógætilega, þá stæði þeir allniiklu
betur' að vígi. Það ér iíú að vísú
svo, að allmargir að eins djraga
frarii lífið. liafa til hnífs og skeið-
ar sem kallað er, og geta ekki
lagt fé til hliðar. hversu fegnir
sem vildu. og lítið sem ekki hætt
kjör sín. En hinir eru ]>á líka
niargir, sem að jafnaði komast
sæmilega af, og innan um eru
ráðdeildarsamir menn og konur,
■.■sem leggja eitthvað af launum sin-
rim til hliBar, til ]>ess að hafa éitt-
hvað að grípa til, ef veikindi
steðja að eða atvinnuleysi. 'Óhófs-
cyðsla er allalmenn hér á landi,
ekki síst í Reykjavík og sumuin
úðrum kaupstöðum. Því verður
ekki neitað. Sá stefna hefir verið
uppi á síðari árum — og hún er
innflutt éins og margt annað mið-
ur gott — að menn eigi að lifa
áhyggjulausu lífi og ekki néita
sér um skemtanir. skrautleg klæði
og ]>ar fram eftir götunúnk Um
]>etta efni mætti margt segja. og
cr sjálfsagt ó]>arft að taka sumt
íram af því, vegna ]>ess, að þégar
iiarðnar í ári sjá menn þetta sjálf-
ir, — j>á eru menn neyddir til að
spara. Og það ér í rauninni ekki
mest ]>örfin að hvetja menn til
sparnaðar á vondu árunum, heldur
einmitt á góðu árunum, til |>ess að
menn noti sér sem best tækifæri
góðu áranna til að spara. og verði
húnir undir vondu árin. Spamað-
arvenjan er ekki eins og fat, sem
menn geta klæðst, þegar svo ber
undir, sparnaðarvenjan á a.ð inn-
íætast mönnum svo vel, að menn
séu sér þess altaf meðvitandi. að
|>að er dygð að fara vel með þá
íjármuni, sem aflað er. Eg þarf
væmtanlega ekki að taka ]>að fram,
að eg er hér að tala um hóflegan
.s]>arnað — ekki nirfilshátt. Og
]>að er ]>að, sem eg vildi sérstak-
lega taka fram, að þótt nú sé of
seint að sýta það, að menn hafa
cytt fé sínu gálauslega á góðu ár-
unum, þá er ekki of seint að læra
f reynslunni — reynslu hinna erf-
íðu tíma, sem nú eru á skollnir. Sú
reynsla ætti að geta orðið til ]>es.s.
að sparnaður ýrði.almennari hér á
landi en verið hefir. en til þess að
svo verði, er nauðsynlegt að halda
máliriu; stöðugt vakandi á góðu
árununi. Fræðslustofnanir og blöð
landsins ætti að geta unnið gott
\ erk að því er ]>etta snertir. Börn-
rnum ]>arf að innræta s]>arnað, á
heimilum og í skólum. En ]>ess
ber að minnast, að öll viðleitni í
]>á átt. að innræta börmim sparn-'
að, ketmir ekki að notum, nema
að hinir fullorðnu leitist við að
vera fyrirmyndir barnanna. En
þetta á einnig við um svo margt
annað. En annað má nefna, sem
eigi hefir hvað minsta ]>ýðingu.
Þegar hið opinbera, stjórn lands-
ins og' þing, er fyrirmynd borgar-
anna um meðferð á fé, er góðs að
vænta. En þar sem svo er í pott-
tnn búið, aö ]>ing og ríkisstjórn
fer gálaúslega með fé —- eyðir fé
jafnvél án lagaheimijdar —■ ]>á er
ekki góðs að vænta. Og þegar svo
þar á ofan bætist, að æðstu menn
landsins eru jafn óforsjálnir og
ltinir óforsjálustu meðal borgara
landsins — læra ekki af reynsl-
unni fyrr en í óefni er kotnið —•
og ekki einu sinni ]>á, — já. við
hverjtt geta menn þá eiginlega hú-
ist af borgtirunum, sem ekki eiti-
göngu liafa eyðslu stjórnar og
I
A'iiiiiiiiiiiiiiiiiiititiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiii
•-KJÓLAR-*
Ullarkjólap, prjónakjólar, silkikjólar,
samkvæmiskjólap. ME8T ÚRVAL,
Teofani
ei* orðid
1,25 á bordiö.

W
]>ings fyrir augum, en mega nú
óttast ]>að, að ]>eir vegna fjá'r-
et’ðslusynda stjórnarinnar verði
skattpíndir svo, að þeir geti ekk-
crt lagt til hliðar, og ef ]>eir geti
það, þá verði það frá þeim tekið?”
Það er því ekki litið skilyrði ef
koma á því til leiðar, að sparnað-
ur verði almennur meðal þjóðar-
innár, að stjórn og ])ing sjái að
sér í þessum efnum. F.n ]>að er
engin von til að sjrarnaðarstéfnari
i;efjist að neinu ráði, meðán Fram-
sóknarherrarnir ertt við völd.
Það kann að verða bið á ]>ví. að
bændur landsins hjálpi til ]>ess að
t eka þá frá völdum, sem nú eiga
að vera forsjármenn þjóSarinnar. |
En það getur ékki orðið mjög
iöng bið á því, að íorráðamennirn-
ir beinlínis gefist tt]>]> við ,.að
stjórna", af ]>vi að þeir eru vitandi
cða óvitandi að sigla öllu í strand.
Þessir menn, eyðslumennirnir
mestu, sem uppi hafa verið á ís-
landi. á fé ríkisins, ménnirnir, seni
]>rátt fyrir góðæri á góðæri ofan
itrðu að taka lán á lán ofan, og
loks urðu að stöðva allar fram-
kvæmdir vegná fjárhagsörðug-
lcika, ménnirnir, sem |>ó enn ekki
hafa hafist handa um neinar
spamaðarráðstafanir sém gagn er
i, og jafnvel halda mönnum i ó-
þörfum embættum og hafa fram
á siðustu tíma veriö að unga út
r.ýjútii embættum, þessir menn
eiga að heita 1 e i ð t o g a r lands-
manna. I’essir menn hafa i raun-
inni gefist upp við að halda í horf-
inu. Þeir láta reka á reiöanum. Og
]>egar eitthvað heyrist frá þeim,
]>á eru það hvatningarorð til fólks-
ins um að nú þurfi að spara! Nú
verði menn að taka upp lífsvenju-
breytingar! En ]>ess ér að gæta,
að þeir, sem aldrei hafa getað
.c]>arað neitt, aldrei hafa sýnt við-
leitni á að losna úr skuldum, aldrei
hafa lagt hart að sér til aö korna
undir sig fótunuiii, geta ekki ýer-
ið ráðgjafar annara i þessum efn-
um. Fn sú stjórn, sem nú fer með
völdin, hafði tækifæri til að gera
rnikið og spara samt. Ff hún hefði
gert það, hefði hún óbeint verið
jijóðinni góður s]>arnaðarkennari.
Og ]>að mun sannast. að með
góðri, sparsamri stjórn mun vakna
sparnaðarhugur með ]>jóðinni, og
liagur hennar verða allur annar.
Þá rennur u]>]> sá timi, að hér i
landi búi þroskuð þjóð og að hér
verði ]>roskuð stjórn við völd.
Með tilliti til núverandi ástands er
það eina sárábótin, að mikill
hluti kjósendanna hefir þó náð
]>eim ]>roska, að hann er mótfall -
inn núverandi stjórn, ]>roskalaus-
tjstu stjórn. sem verið hefir á ís-
íándi og ábyrgðarlausustu. En ejns
og kunnugt er, er meiri hluti kjós-
■endánna ]>eim órétti beittur, að hér
'getur setið stjórn vi'ð völd árum
sarnan, sem stvðst við minni
1: 1 u t á kjósenda.
Þegar núverandi stjórn verður
hrökt frá-völdum hefst nýtt tinia-
bil í sögu þjóðarinnar, eyðslu-
mönnunum verður hent fyrir borð,
en ]>roskaðir, gætnir sþarnaðar-
stefnúmenn fá völdin í hendur.
Menn, sem kunna að spara, en
jáfnfrahit áð verja fé skynsam-
lega. Með slíka menn við stjórn-
völinn' er framtið þjóðarinpar í
engu hætt.
En cyðslumennirnir eru e n n
við stjórnvölinn, Það verða menn
að hafa hugfast.
XXX
Væot fé og pýrt.
—o--
Eins og kunnugt er, auglýsir
Sláturfélag Sufjurlands jafnan
í upphafi sláturtíðar mismun-
andi verð á kjöti í heilum
kroppum. Fer verðið eftir væn-
leik fjárins og munar oft tölu-
verðu á hverju pundi. Dilkar og
annað fé á félagssvæðinu er
mjög misvænt, og fer það eftir
sveitum og jafnvel heimilum.
Er ]>vi sjálfsagt, að mikill
munur sé gerður á yerði besta
kjöts og hins lakasta. Munurinn
er oftast of lítill.
Sannleikurinn er sá, að fé í
sumum fjármörgum sveitum
hér sunnan lands, er ákaflega
rýrt og ónýtt til frálags. Kropp-
ar, sem vega ekki nema 12—18
pund. geta varla talist verslun-
arvara, en töluvert af svo lélegu
kjöti mun vera liaft á boðstól-
um hér á hverju hausti og vetri.
Er alveg nauðsynlegt, að rejmt
verði að koma í veg fvrir, að
nokkur bóndi.ali upp svo léleg-
ar ær framvegis, að dilkar und-
an þeim geri ekki á blóðvelli
nema 12 -18 eða 20 pund í
kjöfi. Bændum verður að skilj-
ast, að arðvænlegra er að hafa
færra fé og vænna. Eins og nú
er ástatt, munu 200 dilkar éir
sumum lökustu sveitum í Ár-
ness- og Rangárvallasýslúm
ekki leggja sig meira á blóðvelli
en 100 dilkar úr bestu fjársveit-
unum. Vitanlega verður mun-
urinn aldrei vcginn u]>p til
fulls, en vissulega má bæta féð
i rýrðarsveitunum til mikilla
niuna, ef gengið væri að því
með skynsemi, áhuga og al-
vöru. Það er engin mynd á því,
að bændur skuli una við „tusku-