Vísir - 08.03.1932, Blaðsíða 2

V í S I R
Heildsfilnbirgðir af ágætnra ensknm
tvinna, svörtnra og hvítnm,
í ölinra algengnra nnraernra
Símskeyti
—o—
París, 7. mars.
United Press. - FB.
Briand andaðist kl. 1 e. h. —
Banamein hans var hjartaslag.
Briand lést í ibúð sinni i Par-
ís. Hafði hann fyrir skömniu
farið til sveitaseturs síns og átti
þar við lasleika að striða. Lækn-
ar lians höfðu bannað honum
að fara til Parísar, en hann
skeytti þvi engu, því hann gerði
sér eigi ljóst, að lasleiki lians
væri aívarlegs eðlis. Versnaði
honum skömmu eftir komuna
þangað. Misti hann meðvitund
í morgun og andaðist, sem fyrr
segir, kl. 1 e. h.
París, 1. mars.
United Press. - FB.
Tardieu liefir tilkynt, að út-
för Briánds fari fram á kostn-
að ríkisins og með svipaðri við-
höfn og útför Fochs hersliöfð-
ingja. Búist er við, að lík Bri-
ands verði jarðsett á fimtudag
á sveitarsetri hans, Cocherel.
París 7. mars. Mótí. 8.
United Press. - FB.
Opinherlega er tilkynt, að
Briand verði jarðsettur á rikis-
ins kosínað á laugardaginn
kemur. títförin liefst kl. 2 e. li.
Wasliington, 7. mars.
United Press. - FB.
Erfiðleikarnir vestan hafs.
Hoover forseti hefir á ný
lialdið útvarpsræðu og hvatt
þjóðina til þess að sýna það í
verki, að liún heri trausl til
landsins, með því að stuðla að
því, að það fé komist aftur í
umferð, sem menn fyrir ótta
sakir hafa tekið lit úr bönkum
og sparisjóðum. Forsetinn kvað
m. a. svo að orði, að til grund-
vallar fyrir þessunl ótta lægi
erfiðleikar viðskifta og atvinnu-
lífsins erlendis og heima fyrir,
en á þeim erfiðleikum yrði þjóð-
irnar að vinna með þvi að hera
traust til framtíðarinnar.
•
Washington 8. mars.
United Press. - FB.
Örbirgðin í Bandaríkjunum.
Hoover forseti hefir skrifað
undir lög, sem heimila húnað-
aráði Bandaríkjanna, að af-
licnda Rauða krossinum 40
miljónir skeppa af hveiti til
matgjafa handa öreigunum i
landinu.
Shanghai, 7. mars.
United Press. - FB.
Aftur barist í Kína.
Kuomin-fréttastofan tilkynn-
ir, að «amkvæmt uuplýsingum
frá kínversku herstjórninni kl.
6 e. li. (Slianghai-tími), hafi
bardagar verið háðir í Kiating,
Kwangtu og Taichong. Flótta-
meun lierma, að Kianting standi
í hjörtu háli.
New York 8. mars.
United Press. - FB.
Barr.ssíuldurinn.
Lögreglan hér hefir liand-
tekið tvö karlmenn og eina
konu, sem skrifaði Lindbergh
og hað hann að koma sjálfan
kl. 8 e. h. til Croydeu í nánd
við Pennsylvania járnhrautar-
stöðina hér í horg. í hréfinu
stóð, að hann yrði að hafa
lausnarféð (50.000 dollara)
meðferðis, ella yrði liarnið
drepið. — Maður úr ríkislög-
reglunni, sem er líkur Lind-
hergli í útliti, og kona nokkur
fóru á tiltekinn stað, í slað
Lindherglis-hjónanna, en leyni-
lögregla var á vakki i kring.
Þegar fólkið kom á vettvang
var það þegar handtekið.
Lögreglan hefir einnig til
rannsóknar hréf, sem fanst á
Elmirapóststofúnni i New
York. Bréf þetta var til Lind-
herghs, en óundirskrifað. I
hréfinu er þess krafist, að
500.000 dollarar verði aflieutir
í Mansfield, Pennsvlvania, á
tilteknum tíma og stað, og lof-
að að skila harninu aftur, þeg-
ar þetta hal'i verið gert.
London 7. mars. Mótt. 8.
United Press. - FB.
Gengi.
Gengi sterlingspnuds miðað
við dollar 3.55, ef viðskifti lióf-
ust, en 3.53% er viðskif.tum
lauk.
New York: Gengi sterlings-
punds: $ 3.53 —3.53%.
------------------—..—-
Hafísinn.
—0—
Frá því \’ai’ sagt i Vísi i gær,
að mikill ís væri fyrir Vest-
fjörðum og Norðurlandi, og
hætt við að skipagöngur tept-
ist. Ákveðið hefir verið, að
Nova fari ekki vestur og norð-
ur um land til Noregs, eins og'
til stóð, lieldur um Iveflavík tii
i Austfjarða og þáðan til Nor-
| eSs-
j Laugardag og sunnudag var
! stórhrið og dimmviðri um
! Vestfirði og Norðurland og
rak þá liafísinn nær landi, en
fram lil þess tíma liafði hafís-
inn verið alllangt liti fvrir og
eigi liindrað skipagöngur. En
fregnir hárust um það annað
veifið, frá Gunnólfsvík, Siglu-
firði, Grímsey og ýmsum skip-
iim, sem stödd voru fýrir norð-
an land, að þessi forni fjandi
landsins væri nálægur.
Veðurstofan hefir nú fengið
| fréttir af ísnum, hæði i gær og
i í morgun. Fregnirnar frá í gær
I lierma, að mikil íshreiða liafi
1 sést norðnorðvestur af Palreks-
firði. .Takastrjáling hafi rekið
| inn á Húnaflóa, og var kom-
inn inn að Þingeyrasandi og í
fjöruna lijá Blönduósi. Mikinn
ís hefir rekið inn á Skagafjörð
vestanverðan. í gær sást ís-
hreiða frá Iíegranesi lit með
Reykjaströnd, en enginn ís
var á firðinum austanverðum.
.Takastrjálingur var í gær norð-
au við Grimsey, en skygni var
slæmt lil liafsins fyrir norðan
og erfitt „að gera sér grein fyr-
ir hvort um spengur eða haf-
þök er að ræða.“
Samhandslaust var i gær við
ísafjörð, en ís mun vera mikill
fyrir Vestfjörðum. Frá Iiest-
eyri harst Veðurstofunni sii
fregn i morgun að ís væri kom-
inn á Aðalvík, en slæmt skygni.
Frá Akureyri frétti Veður-
stofan, að ísinn væri kominn
inn undir Hrisey, án ]>ess þó
að teppa skipagöngur.
Á Siglufirði er ísinn svo
þéttur, að stórskip komast þar
ekki um fjörðinn.
Frá Blönduósi harst Veður-
stofunni sú fregn í morgun, að
íslaust væri að nieslu austan
megin, og frá Skagaströnd sást
þá minni ís en í gær. Hinsveg-
ar sást is við Vatnsnes.
Var í gærkveldi lesin upp
fregn um það i útvarpinu, að
ís liefði rekið inn heggja megiji
Vatnsness í g'ær, spengur og
lausa jaka.
Einnig var þess getið í út-
varpsfregn, að tveir enskir
hotnvörpungar hefði í fyrra
dag ætlað að komast úl úr
Reykjarfirði, en orðið að liætta
við það vegna íss.
Iíraðferð Dettifoss vestur og
norður hefir vcrið frestað, sak
ir þessara fregna um ísinn, en
skipið átti að fara héðan í
kveld.
- —«wasiíí£3£ÖÍft «■»*
Aristide Briaad.
—o—
Frá því er skýrt í skeyti, sem
hirt er á öðrum stað liér í hlað-
inu, að Briand, frakkneski
stjórnmálamaðurinn lieims-
frægi, hafi látist kl. 1 e. h. i gær.
Briand var fæddur í Nantes
árið 1862. Faðir hans var gisti-
hússtjóri og var litt efnum hú-
inn. Briand þólti snemma hafa
góða námshæfileika og var því
settur til menta. Las hann lög
og lauk prófi í þeirri grein. Var
hann um skeið málaflutnings-
maður í fæðingarborg sinni.
Briand liafði þegar á þessum
árum mikinn áliuga fyrir
stjórnmálum og var einn af
stuðningsmönnum Boulanger’s,
sem árið 1888 stofnaði stjórn-
málaflokk, sem ‘ við hann var
kendur. Átti Boulanger miklurii
vinsældum að fagna nokkurn
tíma, en þ. 4. april 1889 álcærði
ríkisstjórnin hann fyrir sam-
særistilraunir gegn öryggi rílc-
isins. Þegar mést rci'ð á brást
Boulanger vonum áliangenda
sinna. Hann lagði á flótta til
Brússel og áiti þar við f járliags-
Iega erfiðleika að stríða um
tveggja ára skeið. Æfilok lians
urðu þau, að hanii framdi sjálfs-
morð á gröf ástmeyjar sinnar.
Þegar svona fór fyrir Boulanger
og flokkur lians leystist upp,
liallaðist Briand að jafnaðar-
mönnum, en eigi leið á löngu
uns hann hallaðist á sveif með
þeim, sem vildu fara hægara í
öllu en jafnaðarmenn. Þegar
flokksbróðir Iians, Millerand,
varð ráðherra í borgaralegri
stjórn, lét Briand það gott lieita.
Árið 1902 var hann kosinn á
þing. Vakti hann þegar eftir-
tekt á sér fyrir afhurða mælsku
og komst þegar í mikið álit.
Iiann átti mestan þált í að urid-
irbúa og koma í gegn lagafrum-
varpinu um aðskilnað rikis og
kirkju (1905—1906). Þegar
Sarrien myndaði stjórn i októ-
her 1906 varð liann mentamála-
og fræðslumála-ráðherra og í
ráðuneyti Clemeceau 1906—
1909 gegndi liann sama em-
hætti til 1908, cn varð þá dórns-
málaráðlierra. Smám saman
hallaðist hann æ meira á sveif
með hægriinönnum og þótti á
stundum liarður og óvæginn við
verkamenn, er þeir reyndu að
koma fram inálum sítuun með
verkföllum. Þegar hann varð
forsætisráðlierra 1909 var liann
rekinn úr flokki jafnaðar-
manria. Þegar Poincare komst
til valda 1912, varð Briand enn
dómsmálaráðherra og þegar
Poincare var kjörinn forseti lýð-
veldisins í janúar 1913 varð
Briand forsætisráðlierra. Hann
var þó að eins við völd skainma
liríð og vann nú um skeið að
stofnun nýs flokks, hægfara
ihaldsflokks. Þegar Viviani
myndaði stjórn skömmu eftir
að heimsstyrjöldin hraust út,
gerði liann Briand að dóms-
málaráðherra og þegar sii átjórn
var endurskipulögð í október
lí)15, varð Briand forsætisráð-
lierra. Sat hann nú að völdum
í tvö ár, þangað til Clemensau
steypti honum af valdastólnum.
Var þá alment álitið, að frægð-
arfcrill Briands væri á enda, en
þær spár rættust ekki. Hann
varð ráðherra livað eftir anuað
og ofíast utanríkismálaráð-
lierra, seinast í Lavalstjórninni,
en varð loks að Jioka iir lienni.
Á seinni árum vakti Briand
hvað mesta eftirtekt á sér fyrir
hugmynd sína uni stofnun
handalags meðal Evrópuríkja,
en varð lítið ágengt, og mjög
efast margir um einlægni lians
í þeim málum, og skal enginn
dómur á það lagður, hvort sá
efí hefir við rök að styðjast eða
ekki. Hitt verður aldrei af Bri-
and tekið, að hann var einn af
mestu mönnum Frakldands á
síðari timum, þjóð sinni i ýmsu
hinn gagnlegasti maður, og
mælskumaður svo mikill, að fá-
um er til jafnað.
Frá Alþingi
í gær.
—o—
Efri deild.
í efri deild voru í gær tvö
mál á dagskrá.
1. Frv. til I. um heimild handa
atvin numálaráðherra til að
veita Transamerican Airlines;
Corporation leyfi íil loftferða á
íslandi o. fl. 1. umr. Frv. var
umræðulaust vísað til 2. umr.
og nefndar.
2. Frv. til 1. um brúargerðir,
til 3. umr. — Málið var tekið iTt
af dagskrá.
Neðri deild.
Þar voru 5 mál á dagskrá, en
að eins tvö fyrstu málin komu
til umræðu. /
1. Frv. til I. um breyting á 1.
nr. 29, 3. nóv. 1915, um þing-
sköp Alþingis, 2 umr.
Breytingartill. liafði komið
frá Vilmundi Jónssyni í þessu
máli, þess efnis, að auk iðnaðar-
nefndar væri einnig hætt lieil-
brigðismálanefnd við liinar
föstu nefndir þingsins.
Brtl. var feld með 12 atkv.
gegn 12, en frv. samþykt ó-
hreytt og því vísað til 3. umr.
2. Frv. til 1. um innflutning á
kartöflum o. fl. Frá landbn. —
Samkv. frv. skal þann liluta
hvers árs, sem nægar birgðir
eru fyrir heridi í landinu, að
dómi Búnaðarfélags Islands, af
innlendum kartöflum, hannað
að flytja inn kartöflur frá öðr-
um löndum. — Að fengnum till.
frá Bimaðarfélagi íslands, á-
kveður atvinnumálaráðli. á ári
hverju með auglýsingu í Lög-
hirtingablaði, frá hvaða thna
innflutningsbann á kartöflum
skuli í gildi ganga og livenær
því skuli aflétt. Skal siT auglýs-
ing út gefin 3 vikum áður en
innflulningshannið hefst. — Ef
sérstakar ástæður gera það
nauðsynlegt og Bimaðarfélág
íslands mælir með því, er ráð-
lierra þó heimilt að ákveða með
nýrri auglýsingu, að hanninu
skuli fyrr af létt en til hafði ver-
ið tekið, og þarf það ekki að
vera samtímis á öllu landinu.
Til þess að greiða fyrir sölu á
innlendum kartöflum í landinu,
skal lieimilt að greiða úr ríkis-
sjóði alt að hehning flutnings-
kostnaðar með skipum ríkis-
ins á kartöflum frá þeim hér-
uðum, seni aflögufær eru í
þeim efnum, til þeirra lands-
hluta, sem vcrða að kaupa að
kartöflur.
Miklar umræður urðu um
þetta mál og skiftar skoðanir
um frv.
Magnús Jónsson og Jón Auð-
un Jónsson töluð háðir á mótí
frv.
Þeir kváðu það mundi verða
til þess, að verð á kartöflum
liækkaði, og sú liækkun mundi
óhjákvæmilega mæða mest á
Reykjavikurhæ. Ekki væri ann-
að kunnugt, en að íslenskar
kartöflur seldust tregðulaust,
eins og nú væri, svo að þetta
frv. virtist vera alger óþarfi og
til lrins verra. Það mætti jafnvel
kalla það frv. til laga uin „verð-
liækkun á skemdum kartöfl-
um“. — Margir töluðu í málinu
og var Pétur Ottesen aðallega
til andsvara til varnar frv.
Kl. 4 var umr. um málið frest-
að, og fundi slitið.
Ekkert hik.
—o---
Undirskriftimar ganga að
óskum. Þúsundir kjósanda hafa
skrifað undir áskorun til AI-
]>ingis, uni að breyta stjórnar-
skrá og kosningalögum í það
liorf, að allir landsmenn, þeir er
kosningarrétt liafa, öðlist jafn-
an rétt tíl þátttöku í löggjafar-
starfi þjóðarinnar.
Eius og niT standa saldr, ræð-
ur þriðji liver kjósandi lögum
og lofum í landinu. Svo rang-
snúið er kosningafyrirkomu-
lagið, að 36% kjósanda senda á
þing 21 þingmánn, en 64% ekki
nema 15. — Væntanlega sjá
allir heilvita menn, að við slíkl
fyrirkomulag muni ckki vcrða
unað til lengdar.
Þeir, sem berjast g'egn rétt-
látri kjördæmaskipan, hljóta að
vera méira en lítið hræddir við
málstað sinn. — Þeir Iiljóta að
vera sarinfærðir um, að lieil-
hrigð skynsemi landsmanna
muni ekki geta fallist á, að
hættulaust sé að fela þeim for-
ustu þjóðmálanna. Þeir vita
með sjálfum sér, að þjóðmála-
stefna þeirra er vegin og létt-
væg fundin. Þeir vita ennfrem-
ur, að með rangindum og engu
öðru geta þeir „flotið“ enn um
sinn. Þeir vita að réttlætið muni
leggja þá að velli, og ranglætið
eitt geta haldið þeim upprétt-
um. Og þeir hafa kosið sér það
hlutskifti, að herjast undir
merkjuin rangsleitni og ofheld-
is.
En ranglætið frclsar þá ekki
á degi dómsins — þeim mikla
degi, þegar þjóðin vaknar og