Vísir - 09.03.1932, Blaðsíða 3

V 1 S I R
inymlu Danir i'á of lilið fvrir
vörnr sínar, miðað viö verð á
aðfönguni sjálfra þeirra i'rá út-
löntlúm. Dönum stafar, jafnvel
þótt gengismál öll séu í lagi, svo
mikil hætta á enskum markaði
af hresku nýlendunum, að slík
verðbreyting á vörum þeirra
inyndi loka honum fvrir þeim.
Þeim ríður því lífið á, að gengi
jkrónunnar og pundsins haldist
i hendur.
Um Norðmenn er all á ann-
an veg. Þeir kaupa af Bretuin
fvrir svo miklu meira heklur
,en þeir selja þeim, og er þeim
því beiun hagur að því að pund-
ið sé lægra en norska krónan.
■Það vár þvi og ekki ncma að
vonuin að norsk blöð færu að
ybba sig, þegar fór að bóla á
þessum bresku tillögum. „Ti-
dens Tegn“ sagðist ekki sjá að
Noregur hefði neinn hag ai
þvi að binda sig við Danmörku
og Bretland.
Úm Svía er það að segja, að
gengissveiflur enska pundsins
uiundu hafa mjög litla þýðingu
fyrir þá, enda játa Bretar það.
'Svíum getur því ekki verið
j>etta neitt áhugamál.
Það gat, eins og á stóð, hvorki
furðað neinn að dönsku blöðin
væru með þetta skipulag mjög
á oddi, né að það lengi engan
byr á ráðherafundunum. Þegar
hin opinbera tilkvnning loks
kom um það, hvað þar licfði
verið gert, voru það sem við var
að búast ekki annað en venju-
teg teygjanleg blíðmæli, sem
livergi komu við gengismálið,
og þegar einn danskur blaða-
juaður inti utanríkisráðherra
Svía, Ramel, eftir aðstöðu
fundarins lil þessa máis, gaf
liann ekkert út á það. Það mun
því varla verða af samvinnu
millí Norðurlandarikjanna á
þessu sviði að sinni.
Þetta mál kvnni i fljótu
bragði að sýnast skifta oss ís-
Iendinga sára litlu. Svo er þó
ekki. iJegar þessi fundur Norð-
urlandaráðherranna var kvadd-
nr saman, var þar enginn af
hendi Islendinga. Nú erum vér
,að jafnaði taldir til Norður-
Íandaríkjanna, og væri meira
heldur en hugsanlegt að vér
hefðum sameiginlega hagsmuni
með hinum þrem í þeim mál-
um, sem rædd voru á fundinum,
þótt vor geii þar að engu. E,n
jafnvel þó að enginn yrði á-
rangui' af fundinum, Iiefði það
getað verið nógu lærdómsrild
fyrir oss að vita frá fyrstu
hendi, hvað þar hefði gerst. En
það var ekki hægt lieldur, þar
sem enginn var þar af vorri
hendi. Það er að vísu svo að
Htanríkisráðherra Dana fer með
jnál vor, svo að á -þann veg
inætti ef til vill fóðra það,
að vér hefðum átt umboðs-
jnann þar. — Þessi ráðherra
mætti á fundinum með allskon-
ar ráðunauta. Forstjóri utan-
ríkisráðuneytisins, Reventlow
jgreifi og Wærum skrifstofij-
stjóri, voru þar mcð honum, og
um skeið tók Bramsnæs fjár-
málaráðlierra þált í fundinum
með honum, en ekki er kunnugt
Uin að þeir séu sérfræðingar í
lslandsmálum. Ekki er kunnugt
um að ríkisstjórn vorri hafi
borist neilt boð til jiess að sitja-
fundinn, og eklci cr lieldur
kunungt um að sérfræðingur
ráðuneytisins í Islandsmálum,
Jón Krabbe, liafi verið beðinn
að koma þar.
Væri nú nógu fróðlegt að
spyrja, hvort sendiherra íslands
í Damnörku, sem sat við slag-
æð atburðanna, hefði ekki
fyrirfram leitt athygli forsætis-
ráðuneytis vors að fundinum,
og að þvi, að ekki ætti að bjóða
Islandi þátttöku, og um leið
spurst fyrir um, hvort liann
ætti ekki að reyna að fá þetta
lagað. Það væri ennfremur fróð-
legt að vita, hvort forsætisráð-
herra liafi ekki, hvað sem
sendiherra leið, frélt af því að
fundurinn stæði til, og gert
ráðslafanir til þess að íslandi
yrði boðin þátttaka. Loks væri
gaman að vita, hvorl utanríkis-
málanefndin liafi ekki vitað af.
þessum fundi og liaft einhverja
tilburði til þess að fá því fram-
gengt, að íslandi yrði boðin þátl-
taka i honum. Hafi ekkert af
þessu verið, sýnast utanríkis-
mál vor rekin af mjög lítilli
rækt og að brátt þúrfi úr að
bæta.
Einliver kynni að vilja halda
því fram, að þörfin fyrir þátt-
töku i fundahaldi þessu væri
cklci mjög brýn fyrir oss, en það
er ekki rétl. Það er mikill styrk-
ur fyrir landið að vera talið
með Norðurlandarikjunum, og
megum vér þegar af þeirri
ástæðu enga gleymsku líða, er
úr notum jiess gæti dregið. En
um Jiörfina á Jjví sérstaklega að
vér hefðum fyrirsvarsmann á
þessum fundi er sjón sögu rík-
ari. -Fjármálaráðherrann, Ás-
geir Ásgeirsson, kom til Ivaup-
mannahafnar réttilm 14 dögum
eflir að fundur Jjessi var settur,
og 14 dögum eftir að lionum
lauk liafði liann samtal við
btaðamann frá „Politiken“. Er
hér kaíli sá úr samtalinu er að
Jjessu lýtur:
„Og gengisvandræðin ? Hvern-
ig var komist fram úr þeim?
(spurði blaðamaður).
Þlegar England yfirgaf gullið,
Ijiðum vér átekta i vikutíma.
Það er að segja, vér skráðum
ekkert gengi á sterlingspund-
um. Það var mikilsvert mál
fyrir oss, hvað vér ættum að
gera. Island hefir ekki liaft
gullgjaldstofn, en síðan 1925
höfum vér skráð sterlingspund
með genginu 22,15.
Þegar Norðurlönd kusu að
fylgja pundinu, vorum vér ekki
i neinum efa. Vér fylgdum Jjví
eins og áður og fylgjum því ná-
kvæmlcga án þess að þær sveifl-
ur, sem vart verður við annar-
slaðar á Norðurlöndum kæmu
til greina. Vér skráum stöðugt
fast gengi á sterlingspundi
22,15.“
Siðan lýsti fjármálaráðherr-
ann innflutningshöfluimm, en
taldi Jjau agalegri ásýndum en i
raun. Hefði þessi leið verið far-
in i stað Jjess að taka upp gjál'!
eyrisskömtun, en alt komi í
sama slað niður. Loks lmggaði
liann Dani njeð Jjví, að ekki
liefði innflutningur úr Dan-
mörlcu minkað að ráði síðan
höftin komu.
Það eru einmitt þau mál, sem
lágu fvrir ráðherrafundinum,
sem ráðherrann hér víkur að,
og sýnist eftir ummælum tians
að dæma liafa verið full Jjörf á
þvi, að ísland liefði málsvara
Jjar. Hefði ráðherrann vafalaust
ekki talið eftir sér að fara nokk-
urum vikum fyr íiéðan, tií Jjess
að geta setið fundinn.
12. febr. Kaupmaður.
------------------------
Eimskipafélagsskipin.
Gulifoss er á útleið. Goðafoss
fór frá IIull Jj. 7. áleiðis til
Hamborgar. Lagarfoss er á
Hólmavik, fer Jjaðan sennilega
í fyrramálið. Selfoss fer í kveld
áleiðis til Aberdeenr en Jjaðan
til Rotterdam.
Hafísinn.
—o—
Frá Skálum á Langanesi
harst Veðurstofunni sú fregn i
morgun, að enginn ís væri sjá-
anlegur við Langanes síðan 4.
til 5. mars, en Jjá var ís norð-
an við nesið.
Frá Hólmavík var simað til
Veðurstofunnar, að skipaleið
virtist að mestu íslaus á Húna-
flóa, en ísspengur með fram
löndum.
Frá Patreksfirði var símað í
morgun, að sundurlausir jakar
væri inni á Patreksfirði, en í
gær var samfeld breiða úti fyrir
mynninu á reki suður eftir.
Sennilega er ísinn miklu
minni en menn hafa ætlað.
Veðrið í morgun.
Hiti i Reykjavík o stig, ísafirði
r- i, Akureyri o, SeyÖisfirÖi 2,
Vestmannaeyjum 2, Stykkishólmi o,
Blönduósi -r- o. Hólum í Hornafirði
2, Grindavík o, Færeyjum i . juli-
anehaab 5, Angmagsalik o, Hjalt-
landí 3 og Tynemouth 2 st. (Skeyti
vantar frá Raufarhöfn, Jan Mayen
og Kaupm.höfn). — Mestur hiti
hér i gær 6 stig, minstur -t- 3. Sól-
skin í gær 9,5 st. — Yfirlit: Há-
þrýstisvæði vfir Austur-Grænlandi
og íslandi, á hreyfingu suður eftir.
Grunn og kyrstæð lægð suður af
Grænlandi. Skipaleið sýnist íslaus á
HúnaMóa, en ísspengur meðfram
löndum að vestan. — Horfur Suð-
vesturland, Faxaflói, Breiðafjörð-
ur: Austati gola Bjartviðri. Vest-
íirÖir, Norðurland: Norðaustaii og
austan gola. Bjartviðri í innsveit im,
en þoka úti íyrir. Norðausturland,
Austfirðir: Norðaustan gola. Þoku-
loft, en úrkomulítið. Suðaustur-
land: Norðaustan gola. Víðast
hjartviðii.
Innbrotsþjófur handtekinn
Lögreglan handtók i gær kl. 6—7
mann, sem hún hafði grunaðan um
að vera valdur að innbrotinu í
Templarasundi 3. Heitir hann Árni
Jóhannesson og á heima í Fischers-
sundi 3. Hann er 21 árs að aklri
og er ókvæntur. Við húsrannsókn
heima hjá honum fundúst mvnd-
irnar, og stór og dýr spegill. sem
.stolið var úr húsi hér í bærftim fyr-
ir liðlega viku. Rannsókn stendur
yfir í málinu, og er þessi niaður
'grtr.’.aður um fleiri innbrot.
Verslunarmannáff^t Rvíkur.
Fundur og spilakveld 9. iíiaþ-
fiO ára
verður á morgun Kristján Egg-
ertsson írá Dalsmynni. Heimili
lians er á Grettisgötu 56.
Háskólaf yrirlestrar
próf. Ágústs H. Bjarnason.
Næsti fyrirlestur er i kveld kl. 6.
Ollum heimill aðgangur.
Aflabrögð.
Frá Stokkseyri ganga nú 6 vél-
bátar og afla vel. í gær fengu þeir
frá 8—16 dundruð hver. — Frá
Eyrarbakka ganga tveir vélbátar.
Fengu í gær 11 og 15 hundruð. •—•
Fisk þenna veiddu Jjeir í Selvogs-
sjó. — Sagt er að margir bátar úr
Vestmannaeyjum fiski nú undan
Þjórsárósi. Er svo að sjá, sem
fiskur gangi nú grunt.
Svar til borgara.
Grein þin, horgari góður, í fyrra-
dag, er svo rík af réttlætistilfinn-
ingu og svo ákveðin í garð Jjeirra
manna, sem möglunarlaust gefa
eftir nálega tvo þriðju hluta kosn-
ingarréttar síns, eða með öðruin
orðuin selja sannfæringu sína og
sinna af hræðslu viÖ höfðingjann
frá Hriflu, að eg get ekki stilt mig
um að gefa Jjér þær upplýsingar,
sem nú sem stendur er í mínu valdi
að gefa þér. — Af þeim örfáu kjós-
öndum hér í bæ, sem neitað hafa að
skrifa undir listana, ber einna mest
á þerrri stétt manna, sem gegna
ýmsum nýlegúm opinljerum stöð-
um. En eins og vatnsdropinn leitar
að miðpunkti jafnvægisins, hafa nú
Jjessir. herrar auglýst rétt sinn til
að verðskulda virðingu meðborgara
sinna hér í Reykjavík að minsta
kosti. F.n þér til svölunar, borgari
góður, skal eg með ánægju gefa þér
upp nöfn Jjeirra skrautrituð og inn-
römmuð, en vildi þá mælast til
Jjess að ]jú læsir Jjau upp á næsta
borgarafundi hér í bænum okkar,
sem okkur öllum er svo ant um, og
kæmir því til leiðar, að Jjau verði
líka lesin upp í útvarpið.
N. A.
Hjálpræðisherinn.
Annað kvöld kl. 8 verður hald-
in vorhátið í samkomusalnum
Kirkjustræti 2. Þar verður meðal
annars númeraljorð með mörgum
góðum dráttum, t. d. 1 kaffistell,
veggtejjpi og brúða. Mikill söngur
og hljóðfærasláttur. Lúðraflokkur-
inn og strengjasveitin spila. Ókeyp-
is aðgangur! Allir velkomnir! —
Fœreysk samkonia í kvöld kl. 9 í
samkomusal Hjálpræðishersins.
Es. Brúarfoss
fór héðan til Austfjarða og
Norðurlands í gierkveldi, með ná-
lægt því 40 farjjega.
Staffsmenn Landsbankans
hafa .beðið Jjess getið, að fjölskák
sú, sem um er getið í Mgbl. í dag,
milli Jjeirra og Ásmundar Asgeirs-
sonar, hafi aldrei íarið fram.
Franskur ræðismaður.
Eranska stjórnin hefir nýiega
skipað Leif Sigfússon, tannlækni i
Vestmannaeyjum. franskan ræðis-
mann ]jar.
Ilestmannafét. Fákur.
• Framhalds-aðalfundur föstudag-
inn 11. mars kl. 844 • í Varðarhús-
inu. Sjá augl.
Leigjandafélag Ileykjavikur
. var stofnað hér í fyrrakveld á
fundi í Varðarhúsinu. A þeim
fundi voru mættir um 60 stofnend-
ur, en auk þess eru á undirskirftar-
listum skráðir um 20 manns, sem
ekki mættu á þessum fundi. Félag-
ið ætlar sér að starfa aÖ þvi að
lækka húsaleigu í Reykjavík og
vinna að bættu húsnæði. Það æti-
ar sér að koma á fót skrifstoíu,
sem veitir leigutökum allar upplýs-
inúf um húsnæði, og þangað geta
leigusalar líka snúið sér til að iá
leigendur. Til þess að gera sem
flestum fært að taka þátt i þessum
samtökum leigjendanna var árs-
gjaldið ákveðið 3 krónur. - Stjórn
var kosin á fundinum og skipa hana
jjessir menn : Formaður Guðjón B.
Baldvinsson. verkamaður, ritari
Kristján Sig. lvristjánsson, banka-
þjónn, gjaldkeri Vilhjálmur S. Yil-
lijálnisson, blaðamaður, meðstjórn-
endur: Loftur Þorsteinsson, járn-
smiður, Adolf Petersen, verka-
maður. — (FB.).
Guðspekifélagið.
Annað kveld (fimtudagskv.)
verður fundur í „Septímu" kl.
8y2 (ekki föstudagskveld, eins
og venjulega). Formaður flytur
erindi um „stjórnmál og trúmál
i ljósi guðspekinnar“. Umræður
verða á eftir, og er Jjví æskilegt
að félagar f jölmenni.
Kaupið .....—
Eina blússn l@5SO
Eitt pils Í09EÖ
Eitt belti 3,00
AlU 30,00"
— og þér eruid
fallega og ný-
tisku klæddar.
NINOK*
ALUTUDJTU/tTI * 13
^BSímmwessssBassmmamnmBmm
liigoapltoi-
námsplötur og bækur.
6 tungumál fyrirliggjandí.
HLJÓÐFÆRAHÚSIÐ,
Austurstr. 10.
Framsóknarfél. Reykjavíkur
heldur fund í kveld i Sam-
bandshúsinu. Sjá augl.
Vínarnætur
lieitir hugðnæm og fögut
kvikmynd, sem sýnd er í Nýja
Bíó Jjessi kveldin. Kvikm. bygg-
ist á samnefndu leikriti eftír'
Oscar Hammerstein og Sig-
mund Romberg, cn Jjað liefir
verið leikið víða og Jjótt fagurt
og skemtilegt. Aðalhlutverk
leika: Vivienne Segel og Alex-
ander Grav.
Bethanía.
Samkoma í kveld kl. &y>. Alí-
ir velkomnir.
Esja <
er í Borgarfirði eystra í dag.
E.s. Súðin
kom til Bergen í nótt.
Fjölbragðapeningur Armanns.
Stjórn Ármanns hiður drengi
innan 14 ára, er vilja keppa um
fjölbragðapening Ármanns, aS
mæta á fimtudaginn kl. 8 síðd.
i leikfimissal mentaskólans. —
Glímuæfingar fyrir drengi frá
14—48 ára eru á mánudögum
og fimtudögum kl. 8 til 9 og
föstudögum kl. 9 til 10 síðdegis
á sama stað. Áríðandi að báðir
flokkar mæti vel.
íþróttasýningar
ÍJjróttafélags Reykjavíkur heíj-
ast í kveld, c-ins og auglýst er á öðr-
um stað i bíaðinu. Auk margvís-
legra fitnleikasýninga verður sýnd
gltma og listdans. Skemtunin hefst
með ræðu forseta I. S. í. (Ben. G.
Waage), en siðar um kvetdið verð-
ur upplestur og söngur. íþrótta-
sýningunum verður haldið áfram
næstu tvö kveld. '
Ctvarpið í dag.
10.15 Veðurfregnir.
12.10 Tilkynningar. Tónleikar.
Fréttir.
12.35 Þingfréttir.
16.10 Veðurfreghir.
18.15 Háskólafyrirlestúr (Ág.
H. Bjarnason).
19,05 Þýzka, 1. flolckur.
19.30 Veðurfregnir.
19.35 Enska, L flokkur.
20,00 Klukkusláttur.
Erindi: Frá útlöndum
(sira Sig. Einarsson).
20.30 Fréttir.
21,00 Tónleikar (Otvarpskvar-
tettinn.
Grammófón: Symphonia
Pathetique, cftir Tsehai-
kovslcy.