Vísir - 06.09.1932, Blaðsíða 2

V I S I R
Heildsölu.hir g ðir:
ÞAKJÁRN,
ÞÁKPAPPI,
ÞAKSAUMUR,
RÚÐUGLER.
Simskeyti
London 5. sepl.
United Press. - FB
Ráðstefna
um viðskifta og fjárhagsmál.
Tilraunir verða gérðár til
þess á alþjóðafundi, sem liófst
i dag, að finna ráð til viðreisn-
ar viðskifta- og fjárhagslífi
ríkjanna i suðaustur-Evrópu.
Flestar Evróþuþjóðir hafa sent
fulltrúa á ráðstefnuna. Búist
er við, að starf þessarar ráð-
stefnu muui leiða af scr, að
starf allieimsviðskiftamálaráð-
stefnunnar í liaust heri árang-
ur.
London, 5. sej)t.
United Press. - FB.
Atvinnuleysi í Bretlandi.
Opinberlcga tilkynt að tala
atvinnuleysingja i landinu liafi
þ. 22. ágúst verið 2,859,828 eða
hærri en nokkuru sinni frá þvi
er skýrslusöfnun um atvinnu-
leysi hófst.
London 6. sept.
United Press. - FB.
Lancashiredeilan.
Ríkisstjórnin hefir gert ráð-
stafanir til þess að liafin verði
málamiðlunartilraun í Lanca-
shire-deilunni. Hefir rikis-
stjórnin skrifað báðum deilu-
aðilum og lagt til, að þeir sendi
fulltrúa á sameiginlegan fund
i Manchester á miðvikudag. Á
þeim fundi verður, fyrir hönd
ríkisstjórnarinnar, F. W. Legg-
ctt, undirskrifstofustjóri verka-
málaráðherrans.
Rómahorg, 5. sept.
United Press. - FB.
Hernaðarkröfur Þjóðverja.
United Press hefir fregnað
frá áreiðaniegum heimildum,
að italska ríkisstjómin muni
styðja Icröfu Þjóðverja um
hernaðarlegt jafnrétti við aðrar
þjóðir.
London í ágúsl.
United Press. - FB.
Norðurhvels-rannsóknimar.
Víðtækar vísindalegar athug-
anir á norðurhveli jarðar hóf-
ust þ. Y. ágúst og taka 10 þjóð-
ir þátt í þeim. Rannsóknir þess-
ar erú kallaðar „pólárs-rann-
sóknirnar" og eru 2. slikar
rannsóknir í röðinni. Fyrstu
póláfsrannsóknirnar fóru fram
1882—1883. Tilgangurinn með
rannsóknunum er aðallega að
auka þékkingu manna á veður-
fræði, jarðsegulfræði o. s. frv.
Pólársrannsóknirnar að þessu
sinni geta því tahst fara frarn
jafnframt i minningu þeirra
rannsókna, sem fram fóru fyr-
ir liálfri öld. -— Árangurinn af
þeinv varð mikill, en á undan-
förnum 5 áratugum hefir vis-
indunum fleygt fram með risa-
skrefum, ekki síst veðurfræði-
legum vísindum. Gera menn
sér vonjr um, að uni mjög mik-
ilvægan árangur verði að ræða
af veðurathugununum að þessu
sinni.
Stóra Bretland hefir sent Ieið-
angur, 6 menn, til stöðvar
Hudson Bay félagsins við Fort
Rae, Great Slave Lake, Norður-
Canada, annar flokkur hreskra
vísindamanna fór til Tromsö í
Noregi. Danmörk, Holland og
Frakkland starfrækja nókkurar
athuganastöðvar í Grænlandi,
en á íslandi verður reist stöð á
SnaTéllsjökli og gerðar veður-
atliuganir i flugferðum yfir
Reykjavík. Norðmenn, Danir
og Sviar starfrækja stöðvar í
Norður-Evrópu vestauverðri,
en Rússar starfrækja margar
stöðvar alt frá Novava Semlya
til Lena-fljóts. Bandaríkja-
menn hafa sett á stofn stöðvar
í Alaska og við Fort Conger.
Stöðvar hafa því verið settar á
stofn i hring um Norðurpólinn,
en úr efni því sem safnað verð-
ur á stöðvum þcssum, verður
unnið á næslu árum.
Títninn
og eignarréttnrinn.
—o--
í siðasta hlaði Timans er lil-
ilsháttar vikið að atvinnuleys-
inu hér í bænum og skýrt frá
tillögum þeim, sem fram hafa
komið, til þess að bæta úr því.
— Þykir blaðinu atvinnuleysið
furðulegt, og virðist einna helst
þeirrar skoðunar, að andstæð-
ingar sameignarmanna-deildar
Framsóknarflokksins eigi alla
sölc á vandræðunum.
Eins og menn vita, hafa hug-
myndir Timamanna um eignar-
réttinn jafnan verið nokkuð á
reiki.
Við og við hefir blaðið flutt
greinir í anda sameignarmanna,
þar sem mælt hefir verið gegn
réttmæti eignarréttarins. Þykj-
ast allir vita, að sameignar-
menn innan Tíinaflokksins sé
að verki, er svo ber við. í næstu
blöðum hefir svo deilunni um
eignarréttinn jafnan vcrið kom-
ið að, og þá einatt tekið djúpt í
árinni um réttmæti hans og
kenningar sameignarmanna um
afnám eignarréttarins for-
dæmdar.
Hafa margir skenit sér liið
hesta við þenna leik og skilið lil
lilitar, að tvennskonar öfl muni
logasl á uni blaðið.
í grein þeirri, sem að ofan
getur, kemur fram ný skýring
á hugmyndum blaðsins um
eignarréttinn.
iÞar er því haldið fram, i
fullri alvöru að því er virðist,
að rikið eigi nálega allan tog-
araflotann, vegna þess, að út-
gerðarfélögin skuldi bönkun-
um fé, en rikið heri ábyrgð á
bönkunum.
Þetta er sennilega alveg ný
kenning. Sainkvæmt lienni
mun þá mega líta svo á, seni
jiað sé skoðun Tímans, að rík-
issjóður eða ríkið eigi l. d.
Laufás, vegna þess að Tr. Þ.
skuldi einhverjum bankanna
eittlivað og hafi sett eignina að
veði. Og sama máli gegnir vit-
anlega um allar aðrar húseign-
ir, sem hankamir hafa að veði
fyrir lánum. -j- Rlkið á þær
allar, samkvæmt þessari nýj-
ustu kenningu Timans.
Það er vitanlegt, að fjöl-
margir liændur hafa neyðst til
þess, að veðsetja bönkunum
jarðeignir sínar. Sanikvæmt
nýju kenningunni á rikið allar
þessar jarðir, vegna þess, að það
hcr áhyrgð á bönkunum.
Og hvernig er það með Sam-
handið og kaupfélögin?
Mundu þau ekki sluilda bönk-
unum eitthvað? Sunrfr halda
það. Eftir sömu reglu ætli rikið
þá að eiga Samhandið og kaup-
félögin.
En hvernig fer nú um þá,
sem ekki liafa getað sett bönk-
unum neinar eigrtir að veði, en
skulda samt? — Mundi þá eklci
ríkið eiga samþykkjanda livers
einasta víxils og alla ábyrgðar-
mennina, vegna ])o.ss að það ber
ábyrgð á bönkununí?
Og svona mætti lengi lialda
áfram að telja. Samkvæml
hinni nýju kenningu á rikið
„í raun og veru“ alt og alla þá
menn, sem eitthvað skulda
bönkunum.
Menn hefði getað búist við
þvi, að kenningum, svipuðum
þeim, sem liér hafa verið nefnd-
ar, væri lialdið frani í blöðuni
sameignarmanna, en síður i
blaði íslenskra bænda. —
En það sannast hér sem oft-
ar, að svo mæla börn sem
vilja.
Það er ekki langrar stundar
verk, að afnema eignarréttinn
með þessu lagi! - Og þó að
þetta sé bara á pappírnum, þá
er kannske hægt að ímynda sér,
að draumarnir sé byrjaðir að
rætast.
Bæjarstaðarskðgar.
—o--
Allfjarri bygð, norðan og
vestan Skaptafells, efsta bæjar
Öræfasveitar, skamt þar frá er
Skeiðará beljar fram úr skrið-
jöklinum mikla — stendur Bæj-
arstaðarskógur, sem ef til vill
er hæstj og tilkomumesti skóg-
ur þessa skógsriauða lands. -
Skógurinn er beirin og hávax-
inn birkiskógur, sem sannar-
lega er eitt af dýrustu djásnum
islenskrar náttúrufcgurðar og
hið mesta furðuverk, í þvíliku
Jötunheima-umhverfiA sem
liann á við að búa. Virðist sem
oss mætti vera það metnaðar-
efni, að hann fengi þrifist sem
lengst, því fremur sem sambúð
hans við skriðjökulinn og Skeið-
ará sýnist alveg vandræðalaus,
þvi þó að elfan gerist nú áleit-
in sumstaðar og sé yfirleitt erí-
iður nágranni Öræfinga, þá nær
það eigi til Bæjarstaðarskógar.
En mikil liætta er þó þarna
á ferðum, þvi að skóginn er að
blása upp, og standa þar mörg
tré með rætur Iafandi út úr rof-
bökkunum, en önnur lmigin í
valinn út í sandskaflana. Auk
þessa æði mikið af föllnum lim-
um viðsvegar inni i skóginum,
svo að livarvetna getur að lita
ömurleg dauðamörk fyrir van-
liirðu sakir. Er auðsælt að þann-
ig má þetta eigi dankast lengur,
þyki nokkurs um það vert að
bjarga skóginum frá eyðingu.
í skógi þessum eru, að sögn,
að eins þrjú eða fjögur reyni-
tré. En eilt þeiiæa liinn feg-
ursti nieiður — er nú þannig
á vegi statt, að nokkuð af rót-
unum hangir út úr moldarbakk-
anum og berst fvrir vindum.
Enn mundi þó mega 'bjarga tré
þessu ineð þremur eða fjómni
dagsverkum.
XXÍíXXXKSíXiOOOÍXiOÖOOOCeííOOCOÍXSOOOGÍKXÍÍXÍOOíXSOOOOOOOOÖíSft:
Tækifærisverö!
Hvitar svuntur óg handklæði verða seld með 10% af-
sladti i v
Terslna Ben. S Þórarinssonar.
vrvrv^rvrvrvrvrvrvfvrt;rvrv/vrvrvrvrvrvrvrv«vrvrvrvr
Vetrarkápurnar
koma upp
á morgun.
Margur gæti ætlað, eftir því
ástandi, sem þarna ríkir, að
Bæjarstaðarskógur sé olnboga-
barn skógræktarstjórnarinnar,
sökum fjarlægðar eða torfærna,
og ail-langt kvað nú vera siðan
lilynt liefir verið að honum. Lík-
legast er þó, að f járskortur valdi
þar mestu um. —- En eg vil
enda línur þessar með virðing-
arfulluni tilmælum þess til
réttra hlutaðeigenda, að þeir
skygnist þarna um á næstu
misserum og stuðli til þess, að
lífið megi verða sigursælla en
dauðinn, að þvi er snertir þenna
tígulega, en vanhirta skóg.
Austanfari.
„Félag tðnlistar
Jóns Leifs".
—o—
Eins og getið var um liér í
blaðinu siðastliðið vor, bafa
nokkurir mcnn gengist fyrir
því, að stofnað yrði til útgáfu
á tónverkum Jóns Leifs. Hefir
þegar verið stofnað til félags-
skapar í þessu skyni og félag-
inu sett lög. Hefir stjórn fé-
lagsins nú sent út ávarp til
landsmanna, þar sem skorað er
á þá, „að stuðla með þátttöku
sinni að því, að félagið megi
sem best ná tilgangi sínum“.
Það er vitanleg't, að ýnisir
tónlistarmenn, einkuni víðsveg-
ar erlendis, telja tónlistarstarf-
semi Jóns Leifs alla hina merki-
legustu. Jón er þjóðlegur mað-
ur, jafnt, í list sinni sem öðru,
áhugasamur i besta lagi, fram-
sækinn og duglegur, „heima-
tryggur í lijarta og örid“.
í ávarpi því, seni að ofan
getur, er meðal annars komist
þannig að orði:
„Það er óþarfi að f jölyrða um
ástæður vorar til þess að stofna
félag í þessu skyni. Jón Leifs
liefir á síðustu árum lokið við
fullan tug stórra verka fyrir
orkcstur. Nokkur af tónverkum
lians hafa verið leikin opinber-
lega, bæði á Islandi og erlendis,
og lilotið mjög loflega dóma,
ByggingarvOrnr
af öllu tagi, vandaðri en alment
gerist, seljum við allra manna
ódýrastar, t. d. Skothurðajárnin
óviðjafnanlegu, Skothurðaskrár
cinf. og tvöfaldar, Skothurðar-
útdrög, Hurðarhandföng á inni-
og útidyrahurðir, feikna úrval.
10 teg. af Hurðarskrám fyrir
úti- og innihurðir. Hurðarhjar-
ir, allar tcg. fyrir inni- og úti-
dyr. Stiftasaum, allar lengdir
frá —6 ]nunl. Járn og látúns-
skrúfur.Þaksaum, 10% undir aí-
mennu heildsalaverði. Pappa-
saum. Skáphjarir. Skáplæsing-
arnar góðk. Skúffuútdrög.
Gluggagler, afar vandað. Kitti í
10 pd. dósum, gott en ódýrt.
Málningarvörur o. m. m. fl.
iJHT" Berið verð og gæði vara
okkar saman við það, sem þér
gelið fengið best annarstaðar,
þá munið þér ganga úr skugga
um það, að hyggilegast mim það
verða, ]iegar á alt er litið, að
beina viðskiftunum til
VERSL. B. H. BJARNASON.
Kastrnp
Niðnrsuðuglösin
eru reynd að því að vera þau
bestu — springa ekki — og er«
nú þess utan mun ódýrari en
þýsku glösin.
Sömuleiðis gúmmíhringir og
spennur.
VERSL. B. H. BJARNASON.
enda er nafn lians orðið vel
þekt meðal tónmentamanna er-
lendis. Þegar minni íslands eftir
hann var leikið á norrænu há-
tíðinni i Kiel 1930, undir stjórn
tónskáldsins, kváðu merkir tón-
Jistardómarar upp úr mcð þá
skoðun, að verk hans væri það
þjóðlegasta og norrænasta allra
þeirra tónverka, sem ]xir voru
flutt, að ný og sérkennileg tón-
list hæfist með verkum hans.
Þetta kemur heim við ]xi skoð-
Látiö
prenta fyrir yður.
Fullkomnasta prentsmiðja landsins.