Vísir - 14.10.1932, Side 3

KOLAVERSLUN ÓLAFS BENEDIKTSSONAR liefir slmal845. a
um“, enda þegar til dæmi viðs-
vegar um landið, sem sýna, að
á 3 siðustu áriun liafa refir
sloppið úr eldi svo skiftir tug-
um. Nú leikur ]>ao eKki á tveim
tungum, að refirnir eru rándýr,
og stundum skæður óvinur
sauðfjárins. Siðast á nýaf-
stöðnu vori eru dæmi til þess
að einstakur bóndi hefir mist
yfir 30 fjár í dýrbit, og mörg,
mörg dæmi, bæði gömul og ný,
sýna, hvern skaða dýrbítir geta
gcrt. Þetta er öllum vitanlegt.
Vegna ]>ess befir líka eins lengi
og sögur fara.af, verið reynt að
fækka refunum. Gren liefir
verið reynt að vinna, og verð-
laun veitt af sýslunefndum fyr-
ir að skjóta hlaupadýr. Og enn
er þetta gert. Því virðist það
nokkuð blálegt, að jafnframt
þvi, sem fé er lagt í það að cyða
refum, skuli vera liðið að ala
upp refi undir þeim skilyrðum,
að þeir geti sloppið, og orðið
einn af átján, sem aftur er eytt
fé til að útrýma.
Þetta er ekki cinstakt bjá
okkur. Sama hefir átt sér stað
i Noregi, þar eru nú orðnir til
viltir silfurefir, sem sloppið
hafa úr eldi. Og þar vex skaði
sá er refir géra á fé manna ár-
lega, og er refum sem sleppa
úr eldi kent uni.
Sýslunefndir þurfa að vera
vel á verði hér. Þær þurfa að
setja strangt eftirlit, með öll-
um þeim sem fá leyfi til að ala
refi livort sem er yfir lengri eða
skemri tíma, og leggja há við-
urlög við ef refir sleppa úr eldi.
Eg liefi séð' refi i torfhlöðum,
eg liefi séð þá i votheystóftum,
og eg hefi-séð þá í stórum köss-
um. Alt saman útbúnaður, scm
var í alla staði óhæfur til að
geyma í refi. Til mála gæti
líka komið að trúa sýslunefnd-
um ekki fyrir éftirlitinu. Því
það er fleira fé í hættu, ef ref-
ir missast úr eldi, en féð i þeirri
sýslu, sem refurinn sleppur i.
Því gæti komið til mála að
setja nokkurslconar yfir um-
sjón með refaeldisstöðvum af
landslieildinni. En livað sem
þvi líður, ]iá vildi eg með lín-
um þessum mega hrýna *það
rækilega fyrir sýslunefndum að
vera Iiér á verði, og gæta þess
vel að húa tryggilega um, og
láta hafa gott eflirlit með þeim
stöðum sem hún leyfir refacldi
á.“
Undir þá kröfu, að svo
tryggilega vcrði um húið á
refaræktarstöðvunm, að dýr
geti eigi sloppið þar úr girðr
ingum eða húsum, munu
hændur alment taka og vafa-
laust stuðla hloðin að því, að
mál }>etta verði tekið réttum
tökum.
a.
Frá Tékkóslávakíu.
Teiknibestik
Reikoistokkar
Liodarpennar
margar tegundir.
Austurstp. 20.
1. R.
Dansleikur verður lialtUnn í
fimleikahúsi félagsins við Tún-
götu laugardaginn 15. okt. kl. 9.
Allir félagar, sem aðstoðuðu við
hlutaveltuna, eru hoðnir. Allir
félagar velkomnir, meðan hús-
rúm leyfir. Komið öll og tak-
ið gesti með.
■* *****<*0** 0*ta<10^0* 0
um erfiðleikum i Tékkósló-
! vakíu, eins og flestum öðrum
| löndum. Kreppuárin eru vafa-
í laust mestu erfiðleikaár íbúa
i Tékkóslóvakíu, frá því er þeir
j urðu sjálfstæð þjóð. En eigi aö
j síður er eg sannfærður um, þeg-
j ar tekið er tillit til þess, hve óg-
urlegar afléiðingar heimskrepp-
unnar liafa orðið í ýmsum lönd-
um, að Tékkóslóvakía hefir
sloppið við verstu afleiðingar
hennar. Ástæðuraar fvrir því,
að um minni neyð hefir verið
að ræða i Tékkóslóvakiu og að
innanlandsfriðúrinn hefir varð-
veitst, tel eg vera tvær. Hin fvrri
er sú, að lagasetning i Tékkó-
slóvakiu um þjóðfélagsmálin,
er skynsamleg og vel skipulögð.
Hin ástæðan er hið nána sam-
hand, sem er á milli horgarhúa
og sveitahúa. Það samband er
nánara en í Bandarikjunum,
þótt svipað sé ástatt i Banda-
rikjunum og Tékkóslóvakíu, að
því er það snertir, að i báðum
löndunum er fjölmenn hænda-
slétt og fjölmennar iðnaðar-
stéttir. í Tékkóslóvakíu lifa
margir iðnaðarmcnn og vcrka-
menn í hæjum og borgum að
nokkru lcyti á landhúnaði, þeir
lifa á jarðrækt að nokkru leyti,
og komast því nokkurn veginn
af, ]>ótt verksmiðjuvinna hregð-
ist tíma og tima.“
Veverka kvað mikið skarð
fvrir skildi í Tékkóslóvakiu, er
Thomas Bata iðjuhöldur féll fra,
en verksmiðjur hans yrði rekn-
ar framvegis með sama fyrir-
komulagi og á meðan liann var
á lífi.
Útflutningur á lýsi
nam 48,240 kg. í sept. s. 1., j
verð kr. 12,860, en ú tímabilinu
jan.—sept. 3,473,220 kg., verð
kr. 1,605,380. Á sama tima í
fyrra 2,663,420, verð kr.
1,664,480.
ÍTtflutningur á saltfiski.
Útflutningur á verkuðum
saltfiski nam í september
3,670,900 kg., verð kr. 1,460,130,
*en á tímabilinu jan.—sept.
41,752,150 kg.., verð kr. 14,689,-
180. Á sama tima í fyrra
39.197.020 kg., verð kr.14.744.-
630. —• Útflutningur á óverk-
uðum saltfiski nam í sept. síð-
rastliðnum 1.134.400 kg., vcrð kr.
251.980, en á tímabilinu jan.—
sept. 13.798.530, verð kr. 2.744.-
4)10. Á sama tima í fyrra 12.-
286.930, verð kr. 3.123.000.
: Síldarútf lutning-urinn
i se])t. s.l. nam 98.668 tn„
verð kr. 1.769.470, en á tímahil-
Lnu jan.—sept. 206.434 tn., verð
kr. 3.714.410. Á sama tíma’i
fyrra 136.851 tn., verð kr. 3,-
4579.350.
Dansleik
heldur í. R. í húsi félagsins
við Túngötu annað lcveld. Sjá
augl.
Frá Olfmpínleiknnum
í Los Angeles.
--o—
Enn var liækkað, nú upp í
4,20 -— sama og Olympíumelið,
frá síðustu leikum. —- Og enn
þá stökk Miller vfir í fyrsta
■stökki. Jefferson klöngraðist
vfir i næsta, en Graher og Nis-
hida feldii báðir. Japaninn
hvíldi sig nú vel undir síðuslu
tilraun sína og „sótli í sig veðr-
i»“, og eftir nokkurn aukreit-
is-undirhúning .tók hann at-
rennu og stökk - og komst yf-
ir. Áliorfendur launuðu hon-
um með áköfú fagnaðarópi fyr-
ir þetta ágæta afrek. Graher
féldi. Lustu þá Japanar upp sig-
urópi, því nú var landi þeirra
■orðinn einn af verðlaunainönn-
unum.
Ráin var nú hækkuð upp i
1.25 m. Miller stökk jafn fim-
íega og áður yfir þessa hæð, i
tyrsta stökki, en báðir.hinjr
feldu. 1 öðru stökki feldu þeir
■einnig. En í siðasta stökkinu
lókst litlu gulu hetjunni enn á
ný að sigrast á þrautinni, sem
aðrir „meiri menn“ höfðu orð-
ið að geíast upp við. Jefferson
mistókst algerlega. Nú var leik-
• urinn orðinn að einvigi milli
Bandarikjamannsins og Japan-
ans. og áhorfendur voru frá sér
af hrifningu yfir afreki litla
gula mannsins og stóðu á önd-
inni af eftirvæntingu um hvern-
ig fara mundi. Áð visu hafðí
Miller sýnl svo óræka yfirhurði
yfir keppinauta sina, að alt virt-
ist mæla með sigri hans, og þar
nð auki var Nishida litli búinn
að slökkva falsvert hærra en
hann hafði nokkru sinni áður
gert, en það virtisl eins og hann
geymdi með sér óþrjótandi
birgðír vara-orku, sem hann
gæti tekið af, er á lægi, svo að
ekki var svo auðvelt að sjá fvr-
b' um úrslitin. Á hverri hæð yf-
ir 4 m. hatði hann felt tvisvar
isinnum, en þegar ekki var nema
eitt stökk eftir, — þcgar annað-
hvort \-ar að „duga eða drep-
."ist“ þó - dugði ’hann -altaf
Nú var ráin hækkuð upp i j
4.28 m. Miller stökk enn yfir í |
fyrsta stökki; Nishida litli feldi, j
eins og húist var við. Iiann tók
stöng sína og labbaði að fjarsta
atrennumerki sínu. Síðan greip
liann um stöngina alveg efst
uppi — hún yar að eins 4.15 m.
—, stóð kyr sem snöggvast, og
hljóp svo af stað. „Spenningur-
inn“ var nú orðinn svo mikill,
að menn sintu engu öðru, og
allar aðrar íþróttagreinar voni
slöðvaðar, meðan einvígi }>elta
var á enda kljáð. Augu 80 þús-
und manna fylgdu með athygli
og aðdáun hverrí hreyfingu litln
gulu hetjunnar. Það var dauða-
þögn á hinum mikla leikvangi,
meðan liann geystist eftir hraut-
inni fram að uppstökkinu og
meðan hann þeyttist upp í loft-
ið, upp að ránni, en þegar liann
flaug yfir rána, án þess að
snerta eða fella, þá hraust lirifn-
ing manna jt'ir afreki lilla Jap-
anans út í svo miklu fagnaðar-
ópi, að líkt var sem stormhylur
færi um leikvanginn, og áhorf-
endur hvltu litla gula manninn
eins og hetju fyrir hina fræki-
legu haráttu sína.
Ráin var enn liækkuð, nú upp
í 4.31.5 m. Dauðaþögn rikti á
leikvanginum. Athygli allra var
einskorðuð við stangarstökks-
einvigið. Fyrsta stökk — Miller.
Hann feldi, i fvrsta sinn í öll-
Lim kappleiknum. Áhorfendur
voru auðheyranlega vonsviknir.
Japaninn feldi lika, og var langt
frá þvi að komast yfir. í öðru
stökki feldu háðir affur, en i
því þriðja flaug Miller yfir. Nú
var síðasta tækifæri Nishida að
komast vfir. En nú gat hann
elcki meira; liann gerði vasklega
tilraun til að lyfta sér yfir rána,
en hinir þrevttu armar hans
gátu ekki liafið hann nægilega
liátt, og liann feldi.
Miller gerði síðan tvær til-
raunir til að ryðja hinu nýja
heimsmeti Grabers, með því að
setja rána á 4.40, en mistókst i
haiði skiftin.
Dýrbítup
hefir gert hændum viða um
land mikið tjón á þessu ári. Var
nýlega vikið að þvi í grein í
Vísi, hverju tjóni bændur í
Arnessýslu hafa orðið fyrir
af hans völdum á undanförnum
mánuðum, og fyrir cigi löngu
var þess getið í ísafjarðar-
skeyti til Fréttastofu blaða-
manna, að bændur á Vest-
fjörðum hefði mist margar
kindur í gin lágfótu, a. m. k.
tveir menn svo tugum skifti, og
varð annar þeirra að taká sig
upp og flytja fé sitt á brott.
Það munu margir mæla, að
ekki geti verið einleikið, hve
tófa legst mikið á fé á síðari
tímum, og telja orsökina þá, að
reíir hafi sloppið úr girðingum
á refaræktarstöðvum. P. Z.,
ráðunautur Búnaðarlelags ís-
lands, liefir gert þetla mál að
umtalsefni í Frev. Seg'ir hann
m. a.;
„Þó eg kalli greinarstúf þenn-
an refaeldi, þá ætla eg mér ekki
þá dul að fara, að skrifa leið-
beiningar um það mál. Til })ess
brestur mig alla þekkingu. En í
samhandi við refaeldið, sem
heíir breiðst óðfluga um land-
ið, vildi eg benda á það, að það
er ekki nándar-nærri nógu
tryggilega um það búið, að refir
ekki missist lir „eldisstöðvun-
Washington i sej)t.
United Prcss. - FB.
Sendiherra Tékkóslóvakiu i
Washington, Ferdinand Ve-
verka, sem í ágústmánaðarlok
kom hingað aftur, áð aflokinni
sex vikna dvöl í ættlandi sínu,
hefir i viðtali við United Press
skýi't frá því, hverjar eru or-
sakirnar til þess, að íbúar
Tékkóslóvakíu liafi sloppið við
verstu afleiðingar heimskrepp-
unnar. Lét .hany m. a. svo um
mælt:
„Það er fjarri þvi, að heims-
kreppan hafi ekki valdið mikl-
Norekar loftskeytafregnir.
Frá Folgerö skipstjóra.
Folgerö, skipstjóri á „Vík-
ingaskij)inu“ Roald Amundsen,
er nýlega kovninn til Osló, til
]>ess að halda fyrirlestra um
ferðir sinar.
Skipasmíðar Norðmanna.
Mótor-tankskipið Vivi, sem
er smi'ðað i Akers mekaniske
verksted“, fór reynsluför i gær.
Skipið er 10,000 srnál. að stærð.
í sannudags-
matinn:
Nýreykt sauðakjöt,
verulega gott.
Sviðin svið.
Lifur og- hjörtu.
Nýtt dilkakjöt
Að eins 65 og 75 aura
kg. i heilum kroppum.
Kjöt- &
Fiskmetisgerðin,
Grettisgötu 64 — og
Reykhnsið.
Simi 1467.
Dfvan og bókahilla
til sölu með tækifærisverði. —
Aðalstræti 9B.
Stækkanir.
Við stækkum myndir eftir filro-
um sem hér scgir:
VerS
Úr 4X6% cm. í ca. 8x14 cm.á0,75
Úr 6x9 cm. i ca. 13x18 cm. á 1,00
Úr 6%xH cm. í ca. 13x22 cm. á2,00
Úr 9X12 cm. i ca. 18x24 cm. á 2,00
Framköllun og kopiering
ódýrust.
Laghent stnlka
getur fengið pláss við kjóla-
saum. — A. v. á.