Vísir - 26.10.1932, Page 3

V I S 1 B
■'J. B. getur líklega efcki hugsað
sér, að raenn greiði götu ann-
• ara. Ef samherjum hans tekst
ekki áð eyðileggja þann visi,
; sem hér er að myndast tU heil-
brigðrar og þroskaðrar tann-
læknastéttar, þá munu fleiri
full-lærðir tannlæknar byrja
starfsemi hér á landi en þeir,
sem nú eru hér. Við skUjum
það vel, að J. B. væri því fylgj-
andi, að hér fyltist af fúskur-
■ um, en vel lærðir fagmenn gæti
ekki þrifist Hér. Mundi hann að
líkindum kunna vel við sig í þvi
umhverfi.
líitthvað er J B. að barma
sér yfir, áð tannlæknalögin séu
of ströng'. En það er öðru nær.
Það er [>egar farið að koma í
ijós, þótt revnslan sé ekki löng,
að lögin eru ekki nægilega
ströng — ekki nógu glögg tak-
mörk sett í ýmsum atriðum.
‘Sennilegast þekkir J. B. litið
töggjöf annara þjóða um þessi
efni og getur þvi ekki rökrætt
þetta mál. Litum að eins á
dönsku lögin. Þar er heimtað,
að nýútskrifaður tannlæknir sé
tvö ár aðstoðarmaður, en ekki
nema eitt ár hér, áður en hann
hyrjar sjálfstætt starf. — Lög-
in hér veita læknum ýmsar und-
anþágur, en dönsku lögin
heimta pról'. Og kröfurnar, sem
gei'ðar eru til þeirra lækna, sem
ganga undir slík próf á tann-
læknaskólanum, eru all-miklu
strangari nú en fyrir nokkrum
árum, meðan þetta var htt
reynt eða málinu litill gaumur
gefinn. Skulum við ekki fara
iengra út í þetta að sinni. —
Það er lika tilgangslítið að ræða
málefni við mann, sem virðist
liafa htla þekkingu á þeim og
<engan skilning.
Við munum nú láta þetta
nægja, og lofa J. B. að hvila í
friði og þjóna sinni lund.
Stjórn Tannlæknafélags íslands.
Hallur Hallsson.
Br. Björnsson.
Thyra Loftsson.
Vcðrið í morgun.
Hiti í Reykjavik 2 stig, ísafirði
.2, Akureyri -i- 5, Seýðisfirði 2,
Vestmannaeyjum 4, Stykkishólmi
—r- 1, Blönduósi -f- 6, Hólum í
Hornafirði 2, Grindavík 3, Færeyj-
um 5, Julianehaab 3, Jan Mayen
-f- 4, Angmagsalik -f- 2, Hjaltlandi
.4 og Tynemouth 7 stig. (Skeyti
vantar frá Raufarhöfn). — Mestur
hiti hér í gær 3 stig, miristur 1 stig.
Sólskin í gær 2,3 stundir. — Yfir-
iíit: Nærri kyrstæð lægð um 400
'km. suður af Reykjanesi. -—• Horf-
,w: Suðvesturland: Austan stinn-
:mgs kaldi. Hvass undir Eyjafjöll-
um. Bjartviðri. Faxaflói, Breiða-
fjörður, Vestfirðir, Norðurland:
Austan kaldi. Bjartviðri. Norð-
austurland, Austfirðir, suðaustur-
íand: Austan o£ suðaustan kaldi.
Sky-jað og sumstaðar litils háttar
úrkoma.
Prestkosning.
Þ. 9. þ. m. fór fram prestkosn-
ing til Grundarþinga í Eyjafifði.
I kjöri voru tveir kandidatar: Síra
Benjamín Kristjánsson og Gunnar
Jóhannesson. Taliiing atkvæða fór
fram á skrifstofu biskups í gær.
Höfðu 399 kjósendur af 600 neytt
atkvæðisréttar síns. Síra Benjamín
Kristjánsson hlaut 229 afkvæði. eri
-Gunnar Jóhannesson 165. Þrír
seðlar voru auðir og tveir ógildir
Kosningin er Iögmæt.
Eimrciðin.
Júlí'desernber-hefti þ. á er' nú
kornið út, Efnið er fjölbreytt: „Við
þjóðvcginn“) eftir ritstjórann (yfir-
litsgrein). — „Björnstjeme Bjöm-
son 1832—1932“ (með mynd), eftir
Nulle Finsen. — „Kreppan og lög-
mál viðskiftanna" (með mynd), eft-
ir dr. Björn Björnsson, hagfræðing.
— „Sjónleikar og þjóðleikhús“
(með 3 myndum), eftir Indriða
Einarsson. — „Bernard Shaw fær
á baukinn". — „Frá Rio de Janeiro"
(með 14 myndum). — „Hatur og
öfund", eftir dr. Guðm. Finnboga-
son. — „Hlutafélagið Episcopo"
(saga) eftir Gabricle d'Arinunzio
(frh.). — „Um haust við sjó“,
kvæði eftir Jakob Jóh. Sinára. —
„Fagnaðarerindi humanismans og
gildi þess“. eftir Benjamín Kristj-
ánsson. — „Kvikmyndir og þjóð-
leg menning". -— „Endurminningar
vun síra Hjört Leo, M.A.“ (með
mjaid) eftir J. Magnús Bjarnasori.
— „Geymir þú sól —?“, kvæði eft-
ir Jakob Jóh. Smára. — „Afvopn-
un og aúðshyggja", eftir ritstjórann
(Sv. S.). — „Kraftur lífsins", saga
eftir Þóri Bergsson. — „Meðal
rósa“, eftir Sv. S. — „Um matar-
æði vort að fornu og nýju“, eftir
Stgia lækni Matthíasson. — ,,Þula“,
eftir Sumarliða Grínisson. ■— „Mæl-
ingar skólabarná í Reykjavik", eft-
ir Sigurð Tónsson. — „Skáldsögur
og ástir“, eftir Ragnar E. Kvaran.
—.,Kreutzer-sónatan‘‘, saga . eftir
Leo l'olstoj (niðurl.). — „Frá
landamærunum". •— „Raddir" og
„Ritsjá". — ■— Eimreiðin er ágætt
tímarit og vandar ritstjórinn, Sveinn
Sigurðsson, einatt mjög vel til efn-
ísins. Hann er og mæta-vel ritfær
sjálfur, víðsýnn, hófsamur og góð-
viljaður.
Sendiherrafregn
þ. 25. okt. hermir, að Stauning
forsætisráðherra hafi látið svo um
mælt út af afstöðu stjórnarand-
stæðinga til gjaldeyrismálanna,v að
.. hún sé ögrun, er að eins verði svar-
að með þeim hætti, að efna til
nýrra kosninga. — Er því búist
við, að þjóðþingið (Folketinget)
verði rofið.
Mentaskólinn.
Vísi hefir nýlega borist skýrsla
urn Mentaskólann í Reykjavík 1931
—1932. Við byrjun skóla-ársins
voru skrásettir 165 nemendur í skól-
anum (73 i gagnfræðadeild,
48 í máladeild og 44 í stærð-
fræðideild), Úr skólanum hurfu
á árinu 10 nemendur, flestir
sakir vanheilsu, en 6 þeirra gengu
undir árspróf. Einn nemandi, Mar-
teinn Jónsson úr Héraðsdal í Skaga-
firði, andaðist á árinu. Hann var
í stærðfræðideild. Kennarar
skólans voni flestir hinir sömu og
árið á undan. Ungfrú Anna Bjarna-
dóttir lét af kenslu, og gerðist kenn-
ari við gagnfræðaskólann i Elens-
borg. Hallgr. bókavörður Hall-
grímsson lét og af kenslu. — Hið
reglulega gagnfræðapróf var hald-
ið 11.—-23. júhí. Þreyttu prófið 23
skólanemendur og 10 utanskóla-
\iemendur. Þrir skólanemendur og
tveir utariskólaiiemendur hurfu frá
prófi, sökum veikinda, og þrir 'ut-
anskólanemendur stóðust það ekki.
— Stúdentspróf var haldið sömu
daga og gagnfræðaprófið. Þreyltu
það 21 skólanem., 11 i máladeild
og 10 í stærðfræðideild, og auk þess
4 utanskólanemendur, 2 i hvorri
deild. •— Annar utanskólanemand-
inn í máladeild gat ekki lokið próf-
inu sakir vanheilsu. Hinir luku þvi
allir og stóðust prófið. Útskrifuð-
ust því 24 stúdentar úr skólanum,
12 úr hvorri deild. —■ Félagslif í
skólanum var með lílcu sniði og áð-
ur og þó öllu meira. Tvö félög inn-
an skólans voru stofnuð á skólaár-
inu: taflfélag og bindindisfélag. -—
Rektor fór með nemendur 1. bekkj-
ar aústur að Laugarvatni, og me'ð
20 nemendur 5 .bekkjar um Snæ-
íellsnes, að loknu ársprófi. Nem-
endur í þriðja bekk foru og aust-
ur að Laugarvatni. — Nemendur
skólans tóku að sér að skemta í
útvarp. eitt kveld, og þótti takast
vel. — Varð þetta nemöndúm og
Njálsgötu
skólanum til sóma.
75 ára
verður á morgun ekkjufrú Ingi-
björg Knstjánsson, Vesturgötu 28.
47 ára
er i dag Sigurhans Hannesson
verkstjóri hjá h.f. ísaga.
Hjúskapur.
Síðastl. laugardag voru gefin
saman í hjónaband ungfrú Sigrún
Kærnested og Ámundi Geirsson,
Sigurðssonar skipstjóra. Heimili
þeirra er á Framnesvegi 24.
ísfisfcsalan.
Heimild hefir nú fengist um
innflutning á ísfiski frá Islandi
til Þýskalands og er frjálst að
ráðstafa þeim gjaldeyri, sem
fyrir liann fæst, til kaupa á
þýskum framleiðsluvörum.
Skip Eimskipafélagsins.
Gullfoss fer héðan áleiðis til
útlanda kl. 8 í kveld, en Detti-
foss kl. 10. Goðafoss og Brúar-
foss eru á leið liingað til lands.
Selfoss er á útleið. Lagarfoss er
i Noregi.
Vitabáturinn Hermóður
kom í nótt.
Gengið í dag'.
Sterlingspund .... Kr. 22,15
Dollar ............. — 6,75%
100 rikismörk.......— 160,88
— frakkn. fr......— 26,68
— belgur ............— 93,92
— svissn. fr......— 130,57
— lírur............ — 34,75
— pesetar .•......-— 55,89
— gyllini ..........— 272,'38
— tékkósl. kr.....— 20,17
— sænskar kr. ... — 116,05
— norskar kr......— 112,94
— danskar kr......— 115,24
Gullverð
íslenskrar krónu er nú 55,26
Félag útvarpsnotanda
heldur fund næstkomandi föstu-
dag kl. 8/z síðd. í Kaupþingssáln-
um. Sjá augl. í blaðinu í dag.
Innflulningurinn.
Fjármálaráðuneytið tilkynnir FB.
þ. 24. okt.: Innflutningur í septem-
bermánuði kr. 3.507.154.00, af því
til Reykjavíkur fyrir kr. 2.416.576.-
00.
Esperanto-félagið í Reykjavík
heldur aðalfund sinn á morg-
un, 27. október, kl. 9 e. h., á
Hótel Skjaldbreið.
Stúkan Dröfn nr. 55
hefir nú breytt fundartíma
sínum þannig, að framvegis
heldur hún fundi hálfsmánaðar-
lega, annanlivern fimtudag kl.
8% að kveldi/í Templárahúsinu
í Vonarstræti. Þar sem breyting
þessi er gerð samkvæmt ósk
fjölda meðlima, væntir stúkan
þess að fá betri fundarsókn með
þessu nýja fyrirkomulagi. —
Næsti fundur er annað kveld.
Útvarpið í dag.
10,00 Veðurfregnir.
12,15 Hádegisútvarp.
16,00 Veðurfregnir.
19,05 Erindi: Áfengið og heim-
ihð. (Frú Guðrún Lárus-
dóttir).
19.30 Veðurfregnir.
19,40 Tilkynningar. Tónleikar.
20,(X) Klukkusláttur.
Fréttir.
20.30 Erindi: Frá Vestur-ís-
lendingum, III. (sr. Ben-
jamín Kristjánsson).
heitir ný bókahúð, sem opnuð
var á laugardaginn. — Þar fást
skemtilegar og spennandi sögu-
bækur, fyrir unga og gamla. I
sambandi við verslunina starfar
bókbandsvinnustofa, er levsir
af hendi allskonai- bókbands-
vinnu. Ennfremur uppsetningu
á skrifmöppum og þerriblaða-
spjöldum o. fl. — Gerið svo vel
og lítið inn.
jgÓKSALAN.
Njálsgötu 4>0.
21,00 Ópera: Bohéme, eftir
Puccini (3. og 4. þátíur).
Sjómannastofan.
Sainkoma i kveld kl. 8% í Varð-
arhúsinu. Allir velkomnir.
Áheit á Strandarkirkju,
afhent Vísi: 20 kr. norskar frá
„Þakklátum“ (sendar ritstjóranum
í peningabréfi frá Hammerfest i
Noregi).
Nautgriparæktarfélðgin.
Starfsemi þeirra árið 1931.
Eftirfarandi upplýsingai' um
starfsemi nautgriparæktarfélag-
anna 1931 hefir FB. fengið frá
P. Z. ráðunaut.
Árið 1931 hefir nautgripa-
ræktarfélögunum fjölgað um 9,
og urðu á árinu 72.
Bændum í félögunum hefir
fjölgað um 127, og eru í félög-
unum um áramót 1725 hændur,
eða nálægt fjórða hverjum
bónda.
Bændurnir í félögunum áttu
6161 kú, og hefir þvi kúnum
sem skýrslur eru haldnar yfir,
fjölgað um 368. Af þeim 6161
kú sem í félögunum er eru
4437 fullorðnar og fullhraustar,
og liafa mjólkað alt árið, en liin-
ar eru sumpart kvígur að fyrsta
og öðrum kálfi, og sumpart
kýr sem eklíi hefir verið haldin
skýrsla um nema hluta úr ár-
f
snjókeðjur og keðjulilekkir, all-
ar stærðir. Rafgeymar, hlaðnir.
Rafkerti og leiðslm-. Gang-
brettalistar ódýrir o. m fl.
Eoiil Vilbjálmsson,
Laugaveg 118.
Sími: 1717.
Merkileg bók:
lífsíns
Eftir Kristm. Guðmundsson.
Þessi bók hefir uer-
iO þýdd á fjölda
niörg tungmál og
huarvetna uerið ta'l-
in með bestu skáld-
ritum og gert höf-
undinn frœgan.
inu, eða kýr sem eitthvað hefir
hlekst við, og því ekki sýnt fulla
nyt.
Fullmjólkaudi kýrnar i félög-
unum mjólkuðu alls 11,690,421
kg. eða að m,eðaltali 2,645 kg.
og er það 17 kg. meira en í
fyrra. Fitan má heita sú sama
eða 3,70%. ,
Allar kýrnar í félögunum
mjólkuðu 15,059,590 kg. eða að
meðaltali hver 2444 kg.
Fullorðnu kýmar sem kallað-
ar eru fullmjóllcandi átu að
meðaltali 2166 kg af töðu, 521
kg. af útheyi, 226 kg. af hafra--
grasi og votheyi og sem svarar
240 töðukílógrömmum af fóð-
urbæti. Heildarátið á meðal-
kúnni er því um 15 kg. töðu-
einingar meira en í fyrra.
Arðurinn af meðalkúnni full-
orðnu er því um 1,50 kr. meiri
árið 1931 heldur en 1930, þeg-
ar verö mjólkur og' fóðurs er
reiknað eins fyrir bæði árin.
Af eftirfarandi samanburði á
hinum einstöku kúm sést
hvernig nythæðin hefir brevst
síðast liðin 3 ár.
Eftir nythæð flokkast full-
mjólkandi kýr nautgriparækt-
arfélaganna þannig, reiknað í
lilutfallstölum:
Arið 1929 1930 * 1931
Undir 1500 kg'. mjólkaði...
Milli 1500 og 2000 mjólkuðu .
Milli 2000 og 2500 mjólkuðu .
Milli 2500 og 3000 mjólkuðu .
Milli 3000 og 3500 mjólkuðu .
Milli 3500 og 4000 mjólkuðu .
Yfir 4000 mjólkuðu.........
Af þessu sést glögt hvert
stefnir, kúnum í nytlægri flokk-
unum fækkar hlutfallslega, en
hinum fjölgar aftur sem meira
mjólka og betri arð gefa.
Á árinu 1932 liafa bæst við
allmörg ný félög, en þó vantar
enn mjög mikið til þess að all-
ir bændur landsins haldi skýrsl-
ur um kýr sinar, og enn meira
til þess að þeir vinni að settu,
gefnu marki í nautgTi]>arækt-
inni. Að visu vilja allir eiga
sem arðsamastar og bestar kýr,
en rnargir vilja eignast þær án
þess að þurfa neitt á sig að
leggja til þess.
Innan nautgriparæktarfélag-
anna eru nú mörg góð naut, og
einstaka sem eru orðin ]>að
gömul, að undan þeim eru að
0,93 0,92 0,56%
10,96 8,44 7,91%
36,44 32,71 31,46%
32,94 35,92 34,23%
14,28 16,17 18,39%
3,78 4,49 5,84%
0,95 1,32 1,62%
koma upp kýr, sem virðast
ætla að verða ágætar. Má vænta
þess að það á næstu árum
hækki að mun nythæð og arð-
semi kúnna i sumum félögun-
um, en að sjálfsögðu gætir þess
ekki mikið á meðalnythæð með-
allagskýrinnar, meðan fram-
förin er ekki almenn, og meðan
við bætast árlega ný félög sena
eru neðan við meðaltölur eldrí
félaganna og þvi lækka heildar-
meðaltahð.
Væntanlega gefst tækifæri til
þess siðar að benda bændum á
ákveðin dæmi bæði frá félögum
og einstaka bændum sem sýna
framförina innan þrengri tak-
marka en alls landsins.