Vísir - 05.07.1934, Blaðsíða 3
VlSIR
KAUPH0LU W
W» Hafnarstræti 10—12 (Edinborg). Sími: 3780. .JL m
Opið kl. 4—6 (á laugardögum kl. 1—3).
Þeir sem kynnu að vilja kaupa vel trygg verðbréf, geri svo
vel að tala við oss sem fyrst.
hafi verið á rökum byg'ð og hefir
því ákveðið, að nú verfy lagt hér
frá hafnarbakka stundvíslcga khikk-
an sjö að morgni. Hver farmiði
gildir að eins fyrir ákveðið skip,
og til þess að forðast tafir og óþörf
umsvif, eru mehn beðnir að athuga,
að hvaða ski])i farmiði þeirra veit-
ir aðgang, «
Til uppskipunar í Saurbæ er gert
ráð fyrir að hafðir verði tveir 20
tonna mótorbátar, sem fengnir
verða á Akranesi, Er ])á von um,
að upp- og útskipun geti gengið
mjög greiðlega, enda er aðstaðan
ólík því, sem var í fyrrá, því að
nú er komin í Saurbæ ágæt bryggja,
sem jafnvel stærstu mótorbátar geta
lagst við, a. m. k. þegar hátt er í.
Brýnt skal fyrir mönnum, að
gæta vel farmiða sinna, því að ])á
verður að afhenda i hryggjuhliði
þegar farið er á skipsfjöl að kveldi.
Útskipun fólks í Saurbæ hefst kl.
7 að kveldi, og má þá gera ráð
fyrir að skipin létti nálægt kl. 7,30.
Hátíðarmerkin kosta sania og í
fyrra: 1 kr. fyrir fullorðna, en
barnamerki 50 aura. Þau eru rauð,
en jafnhliða ])eim bera og starfs-
menn hátiðarinnar einnig blátt
merki til auðkenningar. Hátiðar-
merkin verða seld á sömu stöðum
og farseðlarnir. en auk þess munu
skátar og skátastúlkur selja þau á
skipunum og í Saurbæ. Þau eiga
menn að sjálfsögðu að bera á þann
hátt, að eigi verði hjá því komist,
að veita þeim athygli. Er þess að
vænta, að enginn láti sér sæma að
sækja hátíðina, að eigi sýni hann
hátíðarmerkið, enda verður einskis
annars aðgöngugjalds krafist. Þá er
og von um, að unt verði að hafa
á boðstólum nýja útgáfu af hinni
snildarlegu ritgerð Matthíasar Joch-
umssonar uni Hallgrím Pétursson.
Hefir veglyndur aðdáandi þessara
tveggja andans mikilmenna látið
preritá ritgerðina á sinn kostnað og
gefið upplagið Hallgrímskirkju.
Það sem inn kemur fyrir söluna,
rennur óskert í hyggingarsjóð
lcirkjunnar. Vonandi sýna hátíðar-
gestirnir alment hinum ónefnda vel-
gerðarmanni þakklæti sitt með því,
að kaupa kverið, sem ekki kostar
nema eina krónu.
Löggæslumenn verða hæði á
skipunum og hátíðarstaðnum og
má ætla, að starf þeirra verði fyr-
ir allra hluta sakir létt. Þess mun
lengi minst þeim til sóma, sem há-
tíðina sóttu i fyrra, að þótt þann
<lag væru samankomnar í Saurbæ
eigi færri en þrjár þúsundir manna,
sást þó eigi ölvun —á nokkrum
marini, og vonandi fellur nú eng-
inn blettur á þann skjöld, sem þá
var skygður.
í fyrra gafst lítið íráðrúm til
undirbúnings undir hátíðina og þeir
sem að honum unnu, höfðu óhæfi-
lega litlum starfskröftuni á að
skipa, enda er satt best aÖ segja,
að það var eingöngu að þakka frá-
ibærri hjálpsemi af hálfu rikis-
stjórnarinnar, að ekki varð i því
efni alt í molum. Nú er öðru máli
að gegna, ])ví að bæði hefir verið
timi til aðgerða löngu fyrirfram,
■enda eru nú líka á öðrum þræði
Hallgrímsnefndirnar, bæði héj; og
■eiivs uppfrá, en þá voru þær engar
til. Þannig hafa nú konur úr nefnd-
unum i Saurbæjar-, Leirár- og
Melasóknum tekið í sínar hendur,
að sjá algerlega um allar veitingar
í Saurbæ. Alt efni til veitinganna
er gefið kirkjunni og vitaskuld öll
vinna líka. Fólkið i soknum þess-
um gefur kökur og mjólk, en ýms-
ar verslanir hafa gefið kaffi, syk-
ur, kex og fleira, sem á boðstólum
verður haft, enda verður hvorki á
samkomustaðnum né heldur á skip-
unum leyfð nein verslun eða sala
■ önnur en sú, er nefndirnar hafa
með höndum í þágu kirkjunnar. —
ViÖ uppsprettulækinn, sem kemur
ofan úr Fannahlíð fyrir ofan Saur-
bæ, hefir verið reist gott eldhús og
í sambandi við það verður allmik-
ill tjaldskáli, sem einn af velunn-
urum málsins, Vigfús Guðmunds-
son gestgjafi í Borgarnesi, hefir
góðfúslega lánað. í þeim skála fara
veitingarnar fram. Rétt er að geta
þess, að matur verður þarna ekki
framreiddur annar en kökur, ávext-
ir og þ.ess konar.
Eins og í fyrra hefst hátíðin með
guðsþjónustu i Saurbæ kl. 11. Má
gera ráð fyrir, að nú geti allir gest-
ir með hægu móti verið komnir
þangað heim fyrir þann tíma, en
svo var ekki í fyrra. Að lokinni
guðsþjónustu verður hlé, sem menn
geta þá notað til þess að matast.
Annar þáttur dagskrárinnar fer
fram i Fannahlið, í sama stað og
í fyrra, og hefst kl. 2 e. h. Mun
hann að þessu sinni hefjast á því,
að formaður Landsnefndar minnist
með fáeinum orðum Hallgrims-
nefndanna, ])ví að það hefir Lands-
nefndin talið best við eiga. Henni
er eðlilega kunnugast um starf þess-
ara nefnda, sem nú eru til i því
nær öllum sóknum landsins. Það
starf hefir verið með þeim hætti,
að hún telur að ])að væri með öllu
óviðurkvæmilegt, að láta þess óget-
ið eða það óþakkað, við þetta tæki-
færi. Siðan mun dagskráin verða
með likum hætti og í fyrra, en verð-
ur nánar auglýst næstu daga.
Eins og menn vita, er hátíðar-
svæðið í Fannahlíð vaxið mjög
lágu birkikjarri. Þvi miður sýndi
])að sig i fyrra, að menn umgeng-
ust ekki þetta lágvaxna kjarr með
nægilegri varúð, svo að nokkuð bar
á skemdum á þann hátt, að greinar
höfðu brotnað, en ])ó enn fremur
hitt, að stigið hafði verið á hríslu-
leggina, svo að börkurinn hafði
flysjast af. Slík óvarkárni verður
nfeð engu móti réttlætt eða afsök-
uð og má ekki eiga sér stað oftar.
í því trausti, að gestir sýni nú í
])essu efni meiri menningarbrag,
])egar þeim hefir verið bent á hætt-
una, hefir þó verið afráðið, að hafa
samkomuna aftur i sama fagra og
hlýlega hvamminum. En verði um-
gengnin ekki betri í þetta sinn, mun
ekki viðlit að gera ])að oftar, þvi
að skógarleifarnar má með engu
móti eyðileggja. Það væri þó illa
farið, að verða að breyta um stað,
því að þótt fleiri staðir séu sæmi-
legir, er ])ó enginn, sem jafnist á
við þenna. Vill ])ví Landsnefndin
skora mjög alvarlega á gestina, að
íhuga þetta efni.
Það er og sjálfsagður hlutur, að
fólk gæti þess, að troða eigi túnið
nema sem allra minst, og að ganga
alls eigi út á það, sem óslegið er.
Þá bletti, sem nú troðast, þarf vart
að liugsa til að slá aftur í sumar.
En það er prestinum tilfinnanlegt
tjón, ef mikið gengur ])annig und-
an, því að hjá honum, eins og flest-
um þar um slóðir, er heyfengurinn
’nú að heita má bundinn við túnið
eitt, sem ávalt er tvíslegið.
Þeir, sem hátíðahöklin ætla að
sækja, eru beðnir að festa sér í
minni þær bendingar og upplýsing-
ar, sem hér hafa nú verið gefnar,
til þess að sparaðar verði óþarfa
fyrirspurnir og misgrip. Eftir því
sem menn fylgjast betur með um
alla tilhögun hátíðahaldanna, eftir
])vi er meiri von um, að afstýrt
verði.töfum, óþægindum og árekstr-
um, sem alt vill draga úr þeirri
ánægju, sem annars má vænta.
Sn. J.
Hokada falin stjórnarmyndun
í Japan.
London í gær. FÚ.
Keisarinn í Japan hefir heðið
Hokada aðmírál að mynda nýja
stjórn. Hokada hefir áður verið
flotamálaráðherra.
Landskjálflarnir.
Mjög snarpur kippur
í Hrísey í morgun.
Hrísey 5. júní. FÚ.
Undanfarið liafa verið litlar
hræringar hér. Litlir kippir og
smáliræringar liafa þó fund-
ist öðru hverju allan júní, en
stundum liðið heilir sólar-
hringar á milli.
í morgun klukkan 6)4 hyrj-
aði jörðin að hristast á ný, með
meira krafti en undanfarið, og
duldist mönnum ekki, að nú
væru stærri kippir á ferðinni
en fundist liöfðu í langan
tima. Rétt fyrir klukkan 7 kom
svo snarpur kippur, að ekki
hefir annar eins fundist siðan
2. júní. Óliugnanlegast er þó,
að dunur og dynkir í jörðinni
fvlgja þessu, og gerir það fólk
oft liræddara en sjálfur lirist-
ingurinn.
Eigi er kunnugt um skemd-
ir af völdum landskjálftans i
morgun, enda er búið að sperra
við og hinda saman þau húsin,
sem mest voru skemd.
Veðrið í morgun.
Hitid Reykjavík 14 stig, ísafirði
13, Akureyri 13, Skálanesi 8, Vest-
mannaeyjum 11, Sandi 12, Kvíg-
indisdal 12, Hesteyri 13, Gjögri 7,
Blönduósi 9, Siglunesi 8, Grímsey
8, Raufarhöfn 9, Skálum 10, Fagra-
dal 8, Hólum í Hornafirði 12, Fag-
urhólsmýri 11, Reykjanesvita 11,
Færeyjum 13 stig. — Mestur hiti
hér í gær 17 stig, minstur 10. —
Sólskin í gær 4.7 stundir. Yfirlit:
Grúnn lægð og kyrrstæð yfir haf-
inu fyrir sunnan ísland. — Horfur:
Suðvesturland: Hæg suðaustan átt.
Skýjað og sumstaðar smáskúrir.
Faxaflói, Bréiðafjörður, Vestfírð-
ir: Hægviðri. Úrkomulaust, en
skýjað. Norðurland, norðaustur-
land, Austfirðir: Hægviðri. Þoka
með ströndum fram, einkum að
næturlagi. Suðausturland: Hæg-
viðri. Þokuloft, en úrkomulaust að
mestu.
Þýsku sendinefndarmennirnir
frá landbúnaðar-ráðuneytinu
þýska, sem hér hafa verið á veg-
um Búnaðarfélagsins, fóru heim-
leiðis með Dettifossi síðast. Aður
en þeir fóru, buðu þeir blaðamönn-
um til viðtals við sig og skýrði
þar Reichskommisar dr. Metzner
frá hugmyndum þeim, sem þeir
hefðu fengið um land og þjóð af
þessari stuttu viðkynningu. Sagð-
ist hann finna, að hér byggi há-
mentuð, iðin og vinnusöm þjóð.
Nefndin hafi nokkuð kynst lifnað-
arháttum óg lífsskilyrðum íslenskra
bænda og hlyti hún að dást að
þeim fyrir ])á þraut-seigju, sem þeir
sýndu í þeim miklu erfiðleikum,
sem þeir ættu við að stríða, og fyr-
ir það, hve vel þeim hefir tekist
að varðveita sina sjálfstæðu og sér-
kennilegu bændamenningu. Sagðist
hann vona, að þessi ferð nefndar-
innar gæti orðið til þess, að efla
andlegt og viðskiftalegt samband
milli íslands og Þýskalands, og ])á
sérstaklega bændastétta beggja
landanna. — Jóhann Jósefsson al-
þm. hefir átt i samningum við
þýsku stjórnina um sölu íslenskra
hesta til Þýskalands og munu þeir
vera komnir á góðan rekspöl. —
Þýsku sendinefndinni leist mjög vel
á íslensku hestana og álítur, að þeir
muni flestum hestum betur fallnir
til notkunar fyrir þýska smábænd-
ur og nýbyggja.
Kveldúlfstogararnir
eru hér allir enn ])á, en þeir hafa
á undanförnum árum farið á síld-
veiðar í byrjun júlí og afli þeirra
settur í bræðslu. Að þessu sinni
hefir eigi náðst samkomulag við
sjómannafélögin um kaupgjald. —
Hefir Vísir frétt, að þau hafi far-
ið fram á töluverða hækkun kaup-
gjalds, og Kveldúlfur gengið eins
langt í að verða við.þeim kröfum
og hann sá sér fært. í morgun voru
])ó horfurnar þær, að sjómannafé-
lögin vildi í engu slaká til á kröf-
um sínum og má því búast við, að
Kveldúlfstogararnir fari alls ekki
á síldveiðar í sumar.
Síldveiðarnar.
Togararnir Sindri, Kópur, Rán
og Surprise, munu fara á síldveið-
ar, ef samkomulag næst um kaup-
gjald, og verður aflinn saltaður. —
Eigendur skipanna hafa boðið
sömu kjör og í fyrra, en sjómanna-
félögin hafa gert nýjar kröfur um
kaupgjald o. fl. Um samkomulags-
horfur verður eigi sagt að svo
stöddu.
Sendiherra Póllands
i Kaupmannahöfn, Sokilnicki,
lagði af stað í gær, 4. júlí, á eim-
skipinu Kossiuszko, áleiðis til
Reykjavíkur. (Sendiherrafregn).
Leiðangur Lauge Koch
leggur af stað i dag frá Kaup-
mannahöfn, áleiðis til Grænlands,
samkv. tilkynningu frá sendiherra
Dana í gær. Leiðangursmenn eru
65 og fara á skipi Grænlandsversl-
unarinnar, Gustav Holm. Auk
danskra vísindamenna taka þátt í
leiðangrinum sænskir, finskir og
svissneskir vísindamenn. Höfuð-
hlutverk leiðangursins er að rann-
salca jarðfræðilega nýfundinn fjall-
garð fyrir sunnan 'Scdresbysund.
Gert er ráð fyrir, að leiðangur-
inn verði á Grænlandi fram eftir
sumri.
Skip Eimskipafélagsins.
Gullfoss er á útleið. Goðafoss
kom til Hamborgar i gær. Brúar-
foss er á leið til Vestmannaeyja frá
Leith. Selfoss og Lagarfoss eru í
Kaupmannahöfn. Dettifoss fór héð-
an í gærkveldi, áleiðis vestur og
norður.
Gengið í dag.
Sterlingspund .......... kr. 22.15
Dollar . . ........... — 4.38^
100 ríkismörk............. — 167.71
— franskir frankar .. — 29.02
— belgur ............ -— 102.44
— svissn. frankar ... — 142.89
— lírur ................• 38.15
— finsk mörk .......... — 9.93
— pesetar ..............— 60.72
— gyllini...............— 297.64
— tékkósl. krónur ... — 18.53
— sænskar krónur ... — 114.31
— norskar krónur ... — 111.44
— danskar krónur ... — 100.00
Gullverð
ísl. krónu er nú 50.38, miðað við
frakkneskan franka.
Óþokkabragð.
Þegar tennisiðkendur úr í. R.
komu á leikvöll sinn í gær, urðu
þeir þess varir, að teknir höfðu
verið vírstrengir þeir, sem hakla
netunum uppi. Ilefir þetta verið
talsverð fyrirhöfn og tilgangurinn
getur aðeins hafa verið að svala
skemdafýsn sinni. Verður reynt að
hafa upp á þeim, sem hér hafa
verið að verki. g.
Farsóttir og manndauði
i Reykjavík vikuna 17.—23. júní
(i svigum tölur næstu viku á und-
an): Hálsbólga 51 (46). Kvefsótt
30 (56). Kveflungnabólga 1 (1).
Gigtsótt 1 (o). Iðrakvef 13 (9).
Taksótt 1 (o). Skarlatssótt 5 (6).
Munnangur 7 (6). Hlaupabóla 3
(11). Ivossageit o (1). Heima-
koma 1 (1). —- Mannslát 11 (11).
— Landlæknisskrifstofan. FB.
Happdrættið.
Menn eru ámintir um að endur-
nýja happdrættismiða. Dráttur fer
fram 10. júlí.
Ný bók,
Landnemar, eftir enska skáldið
Fr. Marryat, er komin út i ís-
lenskri þýðingu eftir Sigurð Skúla-
son magister. Aðalútsala bókarinn-
ar er hjá barnablaðinu ,,Æskan‘‘.
Skemtiferð ,
K. F. U. M. og K. F. U. K. efna
til skemtiferðar i Vatnaskóg næstk.
sunnudag. Sjá augl.
Valur.
1. flokkur, A- og B-lið., Æfing
i kveld kl. 7)4—9.
Næturlæknir
er í nótt Guðm. Karl Pétursson.
Sími 1774. Næturvörður í Reykja-
vikur apóteki og Lyfjabúðinni Ið-
unni. —
Heimatrúboð leikmanna,
yatnsstig 3. — Samkoma í kvöld
kl. 8. — Allir velkomnir.
Útvarpið í kveld.
19,00 Tónleikar. — 19,11 Veður-
fregnir. Tilkynningar. Lesin dag-
skrá næstu viku. ■—- 19,30 Grammó-
fónsöngur (Sven Olof Sandberg).
19,50 Tónleikar. -— 20,00 Klukku-
sláttur. Fréttir. — 20,30 Erindi:
Um landskjálfta, II. (Jóhannes Ás-
kelsson). — 21.00 Tónleikar.
Utan af landí,
Úr Suður-Múlasýslu.
4. júlí. — FÚ.
Sláltur er byrjaður á nokk-
urum stöðum í Suður-Múla-
sýslu, en ekki alment. Spretta
er mun lakari en á sama tíma í
fyrra.
Vornámskeiðinu við Hall-
ormsstaðaskóla lauk 30. júní,
og hafði þá staðið síðan 15. mai.
Námskeiðin voru fjögur sam-
timis: I matreiðslu, vefnaði,
saumum og garðyrkju. Samtals
voru 25 stúlkur á námskeiðun-
um. Á vetrarskólanum voru 30
stúlkur og var ekki liægt að
koma fleirum fyrir.
Úr Norður-Þingeyjarsýslu.
Kópaskeri, 4. júlí. FÚ.
Norskt sildveiðaskip, Hvalen,
kom í gær til Raufarhafnar með
fyrstu bræðslusíldina þangað á
þessu sumri, 160 mál. Fiskafli
er góður á Raufarhöfn, Þórs-
liöfn og Skálum.
Skemtisamkoma var haldin í
Ásbyrgi síðastliðinn sunnudag
á vegum íþróttasambands
Norður-Þingeyinga. Hófst hun
á útiguðsþjónustu. Páll Þorleifs-
son flutti ræðuna. Til skemtun-
ar var iþróttir, ræðuliöld og
dans. Samkomugestir voru um
600.