Vísir - 20.09.1934, Blaðsíða 2

VISIR
i))MamaHii0Lss 5TW
\Ql'fií, Tómats LjágkJ r alt 'f' lésaa aT S-T.
Byltingartilrann á
Spáni.
Kommúnistar áformuðu
að taka Madrid herskildi.
Þeir höfðu flugvélar og
öll nýtísku hergögn.
Madrid 19. sept. FB.
Ríkisstjórnin hefir fyrirskipaS,
aö viötækar ráðstafanir skuli gerS-
ar þegar í staS til þess að líæla
niSur byltingartilraun, sem komm-
unistar standa að. Var áform
þeirra aö hrinda af sta’ö byltingu
i skyndi, en ríkisstjórnin komst aö
áformum þeirra. ÆtlutSu þeir aö,
taka Madrid herskildi og steypa
rikisstjórninni af stóli. Þeir hafa
búiö sig svo vel vopnum, aö líkja
má viö útbúnaö nútímahers, er hef-
ir flest nýtísku hergögn, m. a.
flugvélar. (United Press).
Madrid 20. sept. — FB.
Lögreglan hefir tilkynt, að hún
hafi komist á snoðir um, að bylt-
ingartilraun ætti að hefja þá og
þegar, er hún handtók stúdent að
nafni Francisco Ordenez, er hann
ásamt fleirum var að vinna að
skotfæi’aflutningi fyrir byltingar-
menn. Skjöl fundust einnig í fór-
um hans, er leiddu í ljós, að hefja
átti byltingartilraunina með því að
hefja skothríð á lögreglustöðina,
og byggingar þær, sem innanríkis-,
samgöngumála- og hermálaráðu-
neytið eru í. (United Press).
Brnninn f Nome.
Oslo 20. sept. — FB.
Frá Nome er símað, að 1500
fjölskyldur í Nome séu heimilis-
lausar. í ráði er að flytja matvæli
og fleira til Nome frá Fairbanks
í flugvélum, því að það sem sent
er með hjálparskipum Bandarikj-
stjórnar kemst ekki til Nome fyrr
en eftir nokkurn tíma.
SnðnrheimskantS'
leiðangnrinn.
Oslo 19. sept. — FB.
Frá Dunedin í Nýja Sjálandi er
símað til Norsk Telegrambyraa, að
leiðangur Lincolns Ellsworths og
Hulrerts Wilkins sé lagður af stað
á ísbrjótinum Wyatt Earp(?) á-
Ieiðis suður á bóginn.
Leiðangurinn hefir tekið sér fyrir
hendur margskonar rannsóknir á
suðurpólssvæðinu. Ellsworth ætl-
ar í langa flugferð frá Deception-
eyju yfir meginlandið.
Saar'málið.
Genf 20. sept. — FB-
Samkvæmt áreiðanlegum heim-
ildum hefir Barthou fallist á, að
frestað verði umræðum að sinni
um, orðsendingu Frakka til banda-
lagsins út af Saar-héraði. Hins-
vegar verði kallaður saman sér-
stakur fundur í ráði bandalagsins
í nóvember, til þess aö ræða málið.
(United Press).
Barthon
ræðir frakknesk-rússnesk-
an samning, um „gagn-
kvæma aðstoð“, við Lit-
vinov.
Genf 20. sept. — FB.
Barthou, utanríkismálaráðherra
Frakka, ræddi við Litvinov í gær,
áður eri hann lagði af stað til Paris,
um samning milli Frakka og Rússa
um gagnkvæma aðstoö. (United
Press).
Sly s.
Maður drukknar við
bryggju á Siglufirði.
S. 1. þriðjudagskveld kom m.b.
Ingimundur gamli til Siglufjarðar
og lagði að Bakkabryggju. Var þá
aftakaveður. Skipstjórinn, Guð-
mundur Guðbjörnsson, ættaður frá
Sandi á Snæfellsnesi, datt útbyrð-
is ásamt einum hásetanum, Sigurði
að nafni, að líkindum er þeir ætl-
uðu upp á 1n-yggjua til aö festa
bátinn betur. Guðmundur var ekki
syndur og reyndi Sigurður, sem
var allvel syndur, að komast með
hann til lands á baki sér,.en Guö-
mundur misti takið, sem hann
hafði náð um háls Sigurðar, og
hepnaðist Sigurði ]>ví ekki að
bjarga honum. Skipsmenn af Ingi-
mundi gamla komu til hjálpar og
uáðist Guðmundur, en var með-
vitundarlaus, og báru björgunartil-
raunir engan árangur. Var Sigurð-
ur fluttur á spítala vegna ofkælu
í gær. Símasambandslaust var
nórður í morgun og eru fregnir
þær, sem borist hafa um slys þetta,
að sumu óljósar. Bryggjan er sögð
hafa verið ljóslaus og stórskemd-
ist hún i veðrinu. — Guðmundur
Guðbjörnsson er búsettur í Hafn-
arfirði og er kvæntur maður. Skip
j)að, sem hann hafði, m.b. Ingi-
mundur gamli, er gert út frá
Stykkishólmi, en áhöfn skráð á
skipið hér.
•Osló 19. sept. FB.
Skaðabótamál.
Enskt útgerðarfélag, sem á tog-
arann Vendoras hafði krafist 12
þús. kr. í slcaðabætur fyrir töku
skipsins af norsku gæsluskipi. —-
í undirrétti i Vardö hefir fallið
úrskurður um, að félagið skuli fá
skaðabætur að upphæð kr. 300.00.
Fridapraálin
og vopnasalarnir.
*-1>—
Niðurl.
í upphafi greinar þessarar
var aö því vikið, að það hefði
komið fram, er rannsóknar-
nefrid öldungadeildar þjóð-
þingsins yfirheyrði forstjóra
Electric Boat Co., að í sumum
löndum væri ekki hægt að selja
kafbáta nema með mútum. í
símskeyti frá Washington 5.
sept. er nánara sagt frá þessu.
Segir í því, að Lawrence Spear,
varaforseti Electric Boal Co.,
hafi játað við yfirheýrslurnar,
að syni Leguia forseta í Peru
hcfði verið greiddar slórar fjár-
hæðir, svo að hann beitti áhrif-
um sínum lil þess, að sljórnin
i Peru keypti kafbáta af félag-
inu. Fleiri mönnum í Peru var
mútað í sama skyni, m. a. Luis
Aubry, sem er yfirforingi í her-
skipaflola Perú.
Hinsvegar er þess getið í
skeytinu, að hvorki Henry Car-
se, forseti Electrical Boat Co.,
né Spear, hefði gctað eða sýnt
áhuga fyrir að skýra hvernig á
því stæði, að félag þeirra hefði
1928 greitt farkostnað fyrir
Howe vara-aðmírál, konu hans
og son, er þau fóru á línuskip-
inu Leviathan til Evrópu. En
Howe var forseti amerísku
flotamálanefndarinnar, sem
serid var til Perú á sínum tima.
Spear gaf ]>að ,í skyn, er hann
var yfirheyrður, að það væri
stefna Bándaríkjastjórnar, að
stuðla að þvi, að Suður-Ame-
ríku-rikin liefði herskip af
samskonar gerð og Bandaríkin,
því ef til ófriðar kæmi yrði þá
ineiri not að Suður-Ameríku-
þjóðunum sem bandamönnum.
— Bréf voru lesin við yfir-
heyrslurnar, sem leiddu í Ijós,
að Aubry, sem var fulltrúi Perú
við kafbátakaupin, átti að greiða
þremur mörinum 15.000 dollara
hverjum fyrir hverja kafbáts-
pöntun, sem Perú gerði, en
Perú greiddi yfir 400.000 doll-
ara fvri r hvern kafbát, sem
kcyptur var af Electric Boat Co.
— Juan Leguia var gefin fjár-
upphæð, vegria loforðs um að
stuðla að því að Venezuela
kevj)ti kafbáta af Electric Boat
Co., en Leguia er frændi forsel-
ans, sem þá var í Venezuela. —
Carse lauk miklu lofsorði á
Leguia við yfirheyrslurnar og
kvað liann ávalt hafa komið
fram sem vin Bandarikjanna.
Nye öldungadeildarþingmað-
ur kvað svo að orði, er yfir-
heyrslunum var lokið þann dag,
sem hér er um að ræða, að
nefndin hefði sannanir fyrir
því, að „meðan stjórnmála-
menn voru að reyna að tryggja
friðinn höfðu fulltrúar margr'a
liergagnaverksmiðja sig mjög i
frammi til þess að reyna að fá
hergagnapantanir frá þessum
sömu stjórnmálamönnum.“
Spear neitaði því, að félag
hans hefði sent nokkura full-
trúa til þéss að hafa tal af þeifn,
sem sendir voru á afvopnunar-
ráðstefnuna.
Margt íleira kom fram við
yfirheyrslurnar, sem eftirtekt-
arvert er, en rúm leyfir eigi að
ræða um. M. a. kom það fram,
að Basil Zaharaoff fekk um-
boðslaun fyrir milligöngu sína
við sölu liergagna, bæði frá El-
eclrical Boat Co. og Vickers
Armstrong'. Einnig vitnaðist, að
ameríska herskipið Raleigli
liafði verið sent til Tyrklands
1929 lil þess að sluðla að þvi, að
„Driggs Ordnance and Engi-
neering Co.“ í New York ætti
ÚTSALAN
er í fullum gangi.

Kaffistell, fyrir 6, . . 9.75
Borðhnífar, ryðfríir, 0.65
Flautukatlar 0.85
Bollajiör, postulín, . . 0.40
Vatnsglös, þvkk, .... 0.30
Matardiskar 0.45
Olíulampar 2.75
Komið í dag!
SIGURÐUR KJARTANSSON,
Laugavegi 41.
hægara með að koma því til
leiðar, að Tyrkir keypti af þeim
fallbyssur, en Raleigh er útbú-
inn fallbyssum frá þessu félagi.
Segir í skeyti frá Washington 7.
sept., að flotamálaráðuneytið
hafi heimilað, að Raleigli færi
sérstaka ferð til Tyrklands í
þessu skyni. Hefir það, eins og
margt fleira sem komið hefir
fram við yfirheyrslurnar, kom-
ið mönnum mjög á óvart vestra
— að herskip Bandaríkjanna
séu 110 tuð í auglýsingaferðir til
annara heimsálfa, fvrir her-
gagnaframleiðendur, og liafa
ýms blöðin mótmælt þessu
harðlega.
Bæjarfréttir
I.O.Ö.F. 1. = 11692181/2
Veðrið í morgun.
Iliti í Reykjavík 6 stig, ísafirði
4, Akureyri 3, Skálanesi 3, Vest-
mannaeyjum 4, Sandi 6, Kvígind-
isdal 5, Hesteyri 2, Gjögri 2,
Blönduósi 2, Siglunesi o, Skálum
6, Fagradal 4, Hólum í Hornafirði
6, Fagurhólsmýri 7, Reykjanesi 6,
Færeyjum 7 ctig. Mestur liiti hér í
gær 6 stig, minstur 4. Sólskin 2,7
st. Yfirlit: Alldjúp lægð fyrir
austan Island. Hreyfist austur eft-
ir og fer minkandi. Horfur: Suð-
vesturland, Faxaflói, Breiðafjörð-
ur: Norðan kaldi. Bjartviðri. Næt-
urfrost. Vestfirðir: Norðan kaldi.
Urkomulaust. Léttir til. Norður-
land : Minkandi norðanátt. Úrkoma
fram efir deginum, en léttir til i
kveld. Norðausturland, Austíirðir:
Hvass norðan og rigning í dag, en
lygriir og batnar með kveldinu.
Suðausturland: Mirikandi norðan-
átt. Bjartviðri.
Sorglegt slys
varð hér í bænum í gærmorgun,
á horninu á Blómvallagötn og Ás-
vallagötu, en þar cr nú hús í smíð-
um. Vom börn þar að leik L sand-
hrúgu, er vörubíllinn RE 79 kom
þar að. Var honum ekið aftur á
bak að sandhrúgunni, til þess að
losa af honum byggingarefni, og
varð þá eitt barnanna, 7 ára telpa,
undir hægra afturhjóli bílsins og
beið bana af. Telpan hét Halldóra
og var dóttir Þórunnar og Otto
Jörgensen, símstjóra á Siglufirði.
Er frú Þórunn stödd hér í bæ meö
börn sín og dvelst á Ásvalla-
götu 14. Talið er, að telpan hafi
farið upp á sandhrúguna rétt áður
en bílnum yar ekið að henni og
mun hún ekki hafa veitt bíln-
um eftirtekt. Bílstjórinn sá ekki
telpuna, sem mun hafa setið beint
fyrir aftan bílinn. Verkstjórirnn
við húsið, sem er þarna í smíðum,
Ingibergur Þorkelsson, haföi séð
til bílsins, er hann var að koma,
og tekiö tvö börn, er voru aö leik
i sandinum. Sennilega hefir Hall-
dóra litla skotist upp á sandbing-
inn og sest þar rétt á eftir.
75 ára afmæli
á í dag Guðríður Guðmundsdótt-
ir á Stóra-Seli.
Silfurbrúðkaupsdag
eiga í dag frú Ingibjörg Jóns-
dóttir og Sigurður Þórólfsson,
verkstjóri, Krosseyrarvegi 1 Hafn-
arfirði.
t
Áfengisleit.
Sýslumaðurinn í Árnessýslu og
Björn Bl. Jónsson löggæslumaður
g'erðu húsrannsókn í gær í Vatns-
holti í Villingaholtshreppi. Áfengi
fanst eigi í húsum, en 2 brúsar með
hálfbrugguðu áfengi fundust í tún-
jaðrinum.
Sjómannakveðjur.
' FB. 19. sept.
Komnir til Hríseyjar frá Eng-
landi. Vellíðan allra. Kærar kveðj-
ur.
Skipshöfnin á Surprise.
Lagðir af stað áleiðis til Eng-
lands. Velliðan. Kveðjur.
Skipshöfnin á Max Pemberton.
Eggert Stefánsson
ætlar innan skamms að halda
söngskemtun her i bænum með að-
stoð píanóleikarans Billich. Hann
ætlar að syngja lög eftir Gluck,
Carissimi og Schubert, auk þess
tvö norsk lög, sungin á nýnorsku,
og svo 6 íslensk lög, 4 eftir Kalda-
lóns, þ. á. m. eitt nýtt (Mamma
ætlar að sofa) og tvö lög eftir Jón
Leifs, Máninn líður og Rimnalög.
Eggert hefir víða farið og jafnan
sungið íslensk lög á hljómleikum
sínum erlendis, og sú var tíðin,*
að hann hafði hér húsfylli kveld
eftir kveld. Hann fer utan í haust,
til London og er í ráði að hann
starfi þar að íslenskri kvikmynd,
sem til tals hefir komið að gera
þar í vetur, og á. m. .a. að vera í
henni allmikiö af íslenskri tónlist.
V.
Athugasemd.
Vegna greinar þeirrar, sem birt-
ist í gær (18. sept.) í Vísi, út af
auglýsingakæru minni gegn Carl
D. Tulinius & Co., vildi eg hérmeð
geta þess, til að fyrirbyggja allan
misskilning, að eg lét hina um-
getnu kæru falla niður samkvæmt
sameiginlegri ósk aðalframkvæmd-
arstjórna beggja félaganna, Thule
og Svea í Svíþjóð. Þess skal og
einnig getið, að sama dag og eg
lét kæruna falla niður, sem var 23.
janúar s. 1., hafði dómsmálaráðu-
rieytið fyrirskipað málshöfðun
gegn Carl D. Tulinius & Co., í
máli þessu.
Reykjavík 19. sept. 1934.
C. A. Broberg.
Hjónaefni.
Nýlega hafa opinberað trúlofun
sína ungfrú Unnur Guðjónsdóttir
verslunarmær og Guðmundur
Kristjánsson starfsmaður hjá rann-
sóknarstofu ríkisins.
Botnv. Geir
og ef til vill fleiri botnvörpung-
ar munu selja afla sinn í dag. Geir
selur í Grimsby.
B.v. Gullfoss
kom frá Englandi i gær.
E. s. Lyra
fer héðan i dag ájeiöis til Noregs.