Vísir - 08.12.1934, Blaðsíða 3

/
Ví SIR
Kaupum:
Kreppulánasjóðsbréf.
JErum seljendur að /eðdeildarbréfam
Kauphö lli n
Opið 4—6. — Lækjargötu 2. — Sími 3780.
Messur á morgun:
í dómkirkjunni: Kl. n, sira
FriSrik Hallgrímsson. Kl. 5, síra
Bjarni Jónsson (altarisganga).
I frikirkjunni: Kl. 5, síra Arni
Sigurðsson.
í ASventkirkjunni kl. 8 e. h. O.
Frenning.
Veðrið í morgun.
Hiti í Reykjavík 7 stig, ísa-
firði 3, Akureyri 5, Skálanesi 2,
Vestmannaeyjum 6, Sandi 3,
Kvígjndisdal 7, Hesteyri 3,
Gjögri 3, Blönduósi 1, Siglunesi
2, Raufarhöfn 3, Skálum 3,
Fagradal 3, Papey 2, Hólum í
Hornafirði 4, Fagurhólsmýri 4,
Reykjanesi 5, Færeyjum 7 stig.
Mestur h.iti hér í gær 8 stig,
minstur —0. Úrkoma 0.5 mm.
Sólskin 3.1 stund. — Yfirlit:
Djúp lægð, en nærri kyrstæð
um 1000 km. suður af Reykja-
nesi. Horfur: Suðvesturland:
Allhvass austan. Þíðviðri. Sum-
staðar rigning. Faxaflói, Breiða-
fjörður. Vestfirðir, Norðurland:
Stinningskaldi á austan. Þíðv
viðri. Úrkomulítið. Norðaustur-
laiid, Austfirðir, suðausturland:
Stinningskaldi á austan. Þvkt
loft og rigning.
Innbrotsþjófur handtekinn.
Fyrir skömmu voru framin inn-
brot í 2 verslanir á Siglufiröi og
stoliS varningi fyrir á annað þýs-
und krónur. Líkur bentu tií, aö
vörur þessar hefSi veriS látnar í
m.b. Víking, sem fór frá Siglu-
firSi áleiSis til SuSurlands skömmu
eftir aö innbrotin voru framin. —
Lögreglan hér var beSin um aS
láta rannsókn fram fara í skipinu,
er þaS kæmi hingaS, en þar eS
lögreglan frétti, aS þaS mundi
fyrst fara til Keflavíkur, var bæj-
arfógetanum í HafnarfirSi gert
aSvart. Lét hann rannsókn fram
fara í skipinu og fanst þýfiS í því.
SannaSist, að norskur piltur,
Anberg Olsen, hafSi vörurnar i
farangri sínum. Hefir hann játaö
á sig innbrotin og situr nú í gæslu-
varöhaldi.
Skip Eimskipafélagsins.
Gullfoss er á leiS til Leith frá
Kaupmannahöfn. Goðafoss er
væntanlegur til Vestmannaeyja kl.
5 í dag. Dettifoss kom til Hull í
gærkveldi. Fer þaSan í dag áleiS-
is til Hamborgar. Brúarfoss var
á Sauðárkróki í morgun. Lagar-
foss er á NorSfirSi. Selfoss er á
leiS til Osló.
E.s. Súðin
fer i strandferS í kveld, austur
og norSur um land.
íþróttafélag kvenna
FariS verSur í gönguför á morg-
un, sunnudag, ef veSur og færS
leyfir. Lagt af staS kl. 10 f. h.
frá Lækjartorgi.
G.s. ísland
var væntanlegt til Vestmanna-
eyja kl. 3 í dag. Kemur hingaS
snemma í fyrramáliS.
Hjónaefni.
í gær opinberuSu trúlofun sína
ungfrú Grethe Block-Möller og
Alfred Baaregaard, tannlæknir
ísafirSi.
Hvidbjörnen
fór héSan í gær áleiSis til Dan-
merkur.
Næturlæknir
er í nótt Halldór Stefánsson,
Lækjargötu 4. — S'fihi 2234. —
NæturvörSur í Reykjavíkur apó-
teki og lyfjábúSinni iSúnni.
Heimatrúboð leikmanna
hefir samkomu í Hafnarfirði í
húsi K. F. U. M. í kveld kl. 8, —
Allir velkomnir.
G ú ramístimplar
eru búnir til í
Félagsprentsmiðjunni.
Vandaðir og ódýrir.
Óðinn.
Júlí—desember blaöiS þ. á. er
um Hindenburg og Hitler og
myndir af þeim. — Framhald
„Starfsáranna“ eftir síra FriSrik
FriSriksson er og i blaSinu, lang-
ur kafli, og er þar rætt um „Ut-
anförina löngu“. Höf. var þá í
fyrirlestraleiSangri um Danmörku
eitthvaS ellefu mánuSi. — Þessi
kafli æfiþáttanna er hinn skemti-
legasti og fjörlega ritaður, ekki
síSur en hinir fyrri.
Háskólafyrirlestrar á ensku.
Næsti fyrirlesturinn verSur flutt-
ur í Kaupþingssalnum á mánudag-
inn kl. 8 stundvislega. Efni: Skáld-
sagnahöfundar frá Hardy, til
Conrad.
Gunnar Gunnarsson.
Hann lælur skamt stórra
liöggva milli og hefir nú sent
frá sér enn eina allmikla skáld-
sögu. Nefnir liann söguna
„Hvide-Krist“ og gerist liún um
það leyti, sem Ólafur konungur
Tryggvason er að hraska við
kristnihoð sitt liér á landi. —
Visir hefir ekki kynt sér bókina
enn sem komið er, en mun geta
liennar síðar. -— Dönsk hlöð
láta vel yfir þessari sögu Gunn-
ars og sum þeirra telja liana
með bestu sögulegum ritum
lians. — Gunnar Gunnarsson er
stórvirkur höfuúdur. En sum-
um lesöndum hans islenskum
þótti síðasta bók lians á undan
þessari nokkuð strembin og
langdregin í frásögn, og vill oft
fara svo, er höfundar taka til
meðferðar alkunn efni og gera
af langar frásögur. — En þeim,
sem ekki þekkja heimildirnar,
sem af er ausið, þykja oft slik-
ar sögur merkilegar. Það er og
mála sannast um næst-síðustu
skáldsögu Gunnars (Jörð), að
hún er merkilegt skáldrit,
margar atlmganir höf. skarp-
legar og vel með efnið farið.
Gunnari liættir samt til þess
stundum, að fara nokkuð langa
króka og nenna kunnugir níenn
efni sögunnar ekki æfinlega að
fylgja honum á þeim leiðum.
Talsímanotendur
hér í Reykjavík voru 3205 i árs-
lok 1933, á Akureyri 302, Hafnar-
firði 230, Siglufirði 160, ísafirði
134, Vestmannaeyjum 133, en inn-
an við hundrað á öðrum stöðvum.
Vi'ð aðrar stö'ðvar landssímans
(en þar sem landssíminn átti og á
innanbæjarkerfi) voru tengdir 656
talsímanotendur, sem áttu sjálfir
línur og áhöld.
Skíðafélag Reykjavíkur
fer fyrstu skiðaferðina á þess-
um vetri, á morgun, upp á Hellis-
heiði, ef veSur og færS leyfir. Á-
skriftarlisti liggur frammi hjá
kaupm. L. H. Miiller til kl. 6 í
kveld.
Glit og flos.
Hefti meS fyrirmyndum eftir
gömlum íslenskuni sessum og á-
klæSum er nýlega komiS út og
hefir Þorbjörg Sigmundsdóttir
safnaS. Fyrirmyndir þessar munu
sóma sér prýSiléga á veggtjöldum,
sessum og öSru því, sem skreytir
nýtísku heimili. Munu konur vafa-
laust taka heftinu tveim höndum.
Það er prentaS hjá Levin og
Munksgaard og er frágangur allur
hinli vandaSasti.
Börnin frá Víðigerði,
unglingasaga eftir Gunnar M.
Magnúss, kemur í bókabúSir í dag
í annari útgáfu. Bók þessi hefir
hlotiS miklar vinsældir, einkum
meðal drengja, og hlotið lofsamleg
uminæli (sbr. augl. í blaðinu í
dag).
Kvæðamannafélagið Iðunn
efnir til kvæðaskemtunar í Varö-
arhúsinu í kveld kl. 8jý. Þar verða
kveðnir samkviðlingar og margt
fleira til skemtunar. Húsið verSur
opnað kl. 8.
Þ. K. V. Freyja
heldur kaffifund í K. R. húsinu,
uppi, annað kveld kl. 9. — Auk
venjulegra fundarstarfa verSa
skemtiatriSi. Sjá augl.
Happdrætti K. F. U. K.
Vinningar: I Dyratjöld nr. 417,
2. Silkisjal nr. 341, 3. Ljósadúkur
og bor'Sdreglar nr. 386, 4. Dúnsæng
nr. 199, 5. Kaffidúkur nr. 107.
Nýja Bíó
sýnir í fyrsta sinni í kveld kvik-
myndina „Rakoczymarchen“. Er
þetta einkar hugSnæm þýsk tal-
og hljómmynd og er hún um ást-
ir tveggja elskenda, sem Gustav
Frölich og Camilla Horn leika af
mikilli prýSi.
Gengið í dag:
Sterlingspund .......... kr. 22.15
Dollar.................... — 4-48)4
100 ríkismörk ............ — 178-73
— franskir frankar . — 29.62
— belgur............... — 104.62
— svissn. frankar .. — 145.11
— lírur ................ — 38.65
— finsk mörk .......... — 9.93
— pesetar ............. — 61.92
— gyllini............... — 302.93
— tékkósl. krónur .. — t9-°3
— sænskar krónur .. — 114.36
— norskar krónur .. — m-39
— danskar krónur . — 100.00
Útvarpið í kveld.
18,45 Barnatími: FerSasaga
(Helgi Hallgrímsson kennari). —
19,10 VeSurfregnir. 19,20 Þing-
fréttir. 20,00 Klukkusláttur. Frétt-
ir. 20,30 Erndi: BöS og baSstofur
(Ásgeir Ásgeirsson fræSslumála-
stjóri). 21,00 Tónleikar: a) Út-
varpstríóiSl; b) Grammófónn :
Létt lög fyrir hljómsveit. Dans-
lög til kl. 24.
Fððnrbætlskanp
og fatakaup.
Hermann Jónasson lætur sem
hann hneykslist mikið á því, að
mjólkurí/amleiðendur í Reykjavík
verSa aS nota útlendan fóSurbæti,
til aS bæta upp léleg hey og
hratcin. Hann klæðist þó í föt úr
dýru útlendu efni, enda þótt hann
ætti að vita, að nóg er til af ull í
landinu og að bændum væri mikil
þörf á þvi, að hún væri notuð til
fatnaðar hér á landi. Hvers vegna
er hann ekki i Álafossfötum eða
þá fötum úr íslensku vaðmáli ? Það
mundi hafa hina m'estu þýðingu
fyrir afkomu íslenskra bænda, ef
hafin væri sókn í því að hagnýta
íslenska ull í fatnað handa þjóð-
inni; slíkt verkefni væri sæmilegra
stjórninni, en að spilla afkonm-
möguleikum mjólkurframleiðenda í
Reykjavík og leggja í rústir hið
mikla ræktunarstarf, sem búið er
að vinná þar. Stjórnin fer með
svívirðilegt fals, þegar hún kallar
sig stjórn „hinna vinnandi stétta“,
en .beitir þó fullkominni harðýðgi
til að spilla atvinnu fátækra bænda,
sem hafa haft bein viðskifti við
neytendur í Reykjavík með fram-
leiðslu sína og fátæktar vegna og
smæðar búa sinna mega ekki missa
af þeim hagnaði, sem beinu við-
skiftin veita þeim og verða að
svelta eða sundra heimilum sín-
um fyrir þennan atvinnumissi, sem
þó getur engum orðið að gagni.
Það er allsendis óráðið, hvort af-
urðasölulögin verða ekki landbún-
aði vorum til tjóns, en allar líkur
benda til að svo verði, með því að
söluhorfum hér innan lands er stór-
spi.lt með hoftum og tollum. Stjórn-
inni hefði verið nær að hefjast
handa til þess að undirbúa og koma
á fót stórfeklum iðnaði til að vinna
úr þeim hráefnum, sem landbún-
aðurinn framleiðir, svo sem ull og
skinn, og hagnýta innlendan mark-
að fyrir vörur, sem unnar væru úr
þessum efnum. Hefði þá verið
fullnægt brý’nni þörf, því að þessar
vÖrur fara út úr landinu óunnar og
fyrir mjög litið verð.
/.
065 tídindi.
Eg sé þess getið í Visi i dag,
að bæjarbúar muni setja á nú í
haust 1500—1800 fjár. Mér þótti
vænt um að heyra þetta, því að eg
veit fyrir víst, að þaö hefir blátt
áfram bætandi áhrif á mennina að
umgangast skepnurnar. Það væri
einhver munur fyrir unglingaYia
suma, sem alast upp hér í götu-
sollinum og vita ekki hvernig þeir
eiga að fara a'ð því að „drepa tím-
ann“, og lenda svo í mörgu«mis-
jöfnu, að dunda við kindur a'Ö
vetrinum einhvern hluta dagsins.
Það er nú svona um flest almenni-
legt fólk, sem fer að umgangast
ldessaðar skepnurnar, að hiá því
kviknar vinarjiel til þeirra, en öll
vinátta, hvort heldur til manna eða
málleysingja, bætir hugarfarið og
göfgar manninn.
Eg veit það um ýmsa menn og
konur, sem hingað hafa farið til
dvalar af ýmsum ástæðum, að þeir
og þær hafa saknað búpeningsins.
Og margt af þessu fólki hefir lang-
að til þess, að geta komið sér upp
fáeinum kindum hér í bænum. En
þar hefir ekki verið hægt um vik.
Menn eru ekki friðhelgir« meö
blessaðar skepnurnar neinstaðar.
Alls staðar er amast við þeim. Og
dæmi veit eg til þess, að mönnum
hefir verið meinað að byggja yf-
ir skepnur sinar, jafnvel í útjöðr-
um bæjarins. Síðan bæjargirðing-
in kom, hér upp með Elliðaánum,
hefir verið hægra með gæslu kind-
anna haust og vor, en girðingin
sú verður alt of lítil, ef fé bæjar-
manna fjölgar enn eitthvað að ráði,
— Þyrfti því að færa hana út og
stækka hið girta svæði, ef land-
rými leyfir. Þá væri og gott að
hliðra til við menn um byggingar-
leyfi, ef þá langar til að koma sér
upp fjárhúsum. Þar dugar ekki
eintómur einstrengingsskapur og
sérviska. — Og mér er ómögulegt
að sjá, að það setti neinn skræl-
ingjasvip á bæinn, þó að kinda-
kofar (laglegir) væri reistir utan
til við hann eða í úthverfunum.
Eg hafði enga hugmynd um það,
að sauðfjáreign bæjarbúa væri svo
mikil, sem frá var skýrt • vísi. Eg
vissi það að sönnu, að fáeinir menn
áttu eitthvaö af kindum, en nú sé
eg að eigendurnir hljóta að vera
margir, því að fæstir eiga víst
nema fáeinar kindur. En Jieim
þyrfti að fjölga, þessum sauðfjár-
eigöndum, því að kindurnar verða
þeim bæði til gagns og gleði og
því meiri gleði og gagns, þess bet-
uf sem farið er með þær.
E11 eitt ætti sauðfjáreigendur i
Reykjavík að leggja meiri stund
á en jieir hafa gert að þessu. Þeir
eiga að kynbæta fé sitt. Þeir eiga
að kaupa sér úrvalshrúta af góðu
fjárkyni. Þeir munu beinlínis
græða á því. Dilkarnir yrði vænni
og ærnar líka, þegar frá liði. Og
svo er lika ákaflega mikill munur
á því, hversu skemtilegra það er,
að horfa á fallegar kindur, hraust-
ar og kyngóðar, heldur en aum-
ingjana með Ölfus og Flóasvipn-
um. —
12. nóvbr.
Borgari.
eru enn iðkaðar af fjölda manna
og það er síður en svo, að þeir
spádómar hafi ræst, er frani komu
þegar bílanotkun fór að verða al-
menn og notkun mótorhjóla, að
hjólreiðar myndu leggjast niður
með öllu eftir nokkur ár. Svo fjarri
því er það, að þetta hafi ræst, að
það er engu likara en að bifreiða-
frámleiðslan og mótorhjólafram-
leiðslan hafi örvað reiðhjólafram-
leiðsluna. Og þó eru reiðhjól tæki,
sem fjöldi manna kallar „gamal-
dags“.
Mælt er, að á reiðhjóla- og mó-
torhjólasýningunni seinustu í
Olympia, London, hafi glögt kom-
ið í ljós, hve almennan áhuga fólk
hefir fyrir reiðhjólum og þá einn-
ig hjólreiðum.
í skrifum um þessa sýningu, er
þess getið i breskum blöðum, að
árið 1928 hafi verið framleidd á
Bretlandi 750.000 reiðhjól, þar af
339.0000 til útflutnings. Vegna
kreppunnar í heiminum alment
næstu fimm ár minkaði framleiðsl-
an til útflutnings um 33%, en inn-
anlandssalan jókst úr 411.000 192S
i yfir 1.000.000 1933. Undanfarna
tólf mánuði hefir ein reiðhjóla-
verksmiðja Bretlands selt yfir 600.
000 reiðhjól, en talið er, aö á
Bretlandseyjum séu í notkun iö
miljónir reiðhjóla. Útflutningur
reiðhjóla er nú og aftur að aukast.
Útvarpsfr^ttir.
Alþjóðalögreglan í Saar.
Hollendingum og' Svisslendingum
boðin þátttaka.
London 7. des. — FÚ.
Stjórnum Hollands og Sviss hef-
ir verið boðið að taka þátt í mynd-
un alþjóðalögreglunnar í Saar.
Abyssiniumenn gera innrás
í ítalska Somaliland.
London 7. des. — FÚ.
Enn hafa orðiö árekstrar milli
Ítalíu og Abyssiniu, og aö þessu
sinni alyarlegri en síðast, er ráðist
var á ítalskan ræðismann. Að þessu
sinni er skýrt írá þvi, að*stór her-
deild Abyssiniumanna hafi ráðist
inn í italska Somaliland og ráðist
r. ítalska landamæraverði. ítalska
stjórnin hefir sent aðstoðarlið til
þess, að hrekja Abyssiniumenn
aftur úr landinu og jafnframt lagt
fram mótmæli við stjórn Abyssin-
iu.
Flugmenn taldir af.
London 7. des. — FÚ.
Charles Ulm og • félagar hans
hafa ekki fundist ennþá, og hafa
amerísk yfirvöld gefið upp alla
von um, að þeir finnist á lífi. Eru
nú nærri 3 dagar síðan þeir sendu
frá sér síðasta skeyti sitt, um að
þeir væru lentir á sjó. Leitað hefir
verið fram og aftur um alt Jiað
svæði, sem þeir töldu sig vera
stadda á.
Yfirvöldin í Ásralíu hafa ekki
viljað gefa upp alla von um þá
Ulm, og hefir ástralska ríkið á-
samt stjórninnni í Nýja Suður-
Wales leigt japönsk skip til þess
að halda leitinni áfram, og lofað
1250Í verðlaunum þeim, er upp-
lýsingar gæti gefið.
Geri mánað-
arlega upp
hitakostnað
* fyrir húseig-
3767 endur. Tryggi
Skólavst. leigjendum
12 rétt uppgjör.
Berlin í morgun. — FÚ.
Skólanámskeið í hernaðarvísindum
ítalska öldungaráðið hélt fund í
gær, og samjiykti meðal annars
lög um það, að stofnað skyldi til
námskeiða í hernaðarvísindum við
alla æðri skóla landsins, og enn-
frenmr að heræfingar skuli vera
skyldugrein við þessi námskeið.
Deilur Jugoslava og Ungverja.
Berlín i morgun. — FÚ.
Umræðum um deilu Jugoslava
og Ungverja var haldiö áfram í
Genf í dag. Alment er búist við,
að fundir um þetta mál muni
standa í marga daga, og gefa til-
efni til margvíslegra pólitiskra
uppljóstrana.
London 7. des. — FÚ.
í ræðu sinni á fundi Þjóða-
bandalagsins í'gær, flutti fulltrúi
Jugoslaviu niu rökstuddar kærur á
hendur ungverskum emb.ættis-.
mönnum, og bað Þjóðabandalagið
að skera úr réttmagti þeirra, og af-
greiða málið á þann hátt, að kom-
ist yrði hjá ófriðj,
. Fulltrúi Búlgara tók ákærur
Jug'O-Slava til athugunar lið fyrir
lið, og mælti með töluverðum hita.
Yfirleitt yar talsverð æsing í
mönnum á fundinum, og áttu sum-
ir erfitt með að láta ekki á henni
bera. Benes t. d. var óvenju æstur,
og kvúð Ungverjaland hafa komið
fram sem árásarþjóð gagnvart
Jugo-Slaviu, með því að liðsinna
upphlaupsflokkum þaðan úr landi,
og stuðla þannig að því ofbeldis-
verki sem framið hefði verið í
Marseilles. Fulltrúi Tyrkja fylgdi
einnig Jugo-Slavíu að málum.
Hann sagðist vona að jætta mál
yrði til þess, að ítarleg rannsókn
yrði hafin á starfi óaldar- og' upp-
hlaupsflokka, og komist að sam-
komulági um það, hverjar skyldur
eitt land hefði gagnvart öðru í
meðferö slikra mála.
N orskar
loftskeytafregnir.
—<>—
i
Vinnudeilur.
Oslo 7. des. — FB.
Sáttasemjari hefir lagt fram til-
lögur til málamiðlunar í deilu
starfsfólks á gistihúsum og veit-
ingastöðum við atvinnurekendur.
Svör eiga að vera komin frá báð-
um deiluaðilum fyrir þriöjudag 11.
k. og hefir hinu boðaða verkfalli
verið frestað þangað til.
Sonja Henie sæmd heiðursskildi.
Oslo 7. des. — FB.
Frá Munchen er síraað að Sonja
Henie hafi sýnt listir sínar á
Munchen Stadion í gær. —. Að af-
staðinni sýningunni var henni af-
hentur heiðursskjöldur Munchen-
horgar úr silfri.