Vísir - 19.12.1934, Síða 3

VÍSIR
Biblía
frá 5 til 25 kr. — Sáimabækur 6.25—18.00. — Passíu-
sálmar 5—7 kr. — Nýja testamenti 3.50—7.50 — Al-
menn Krislnisaga eftir Dr. Jón Helgason biskup 4
bindi ób. 27.00, ib. 45.00. — Prédikanasöfn o. fl. o. fl.
Egils saga Skalla-Gpímssonar og
Laxdæla saga,
útg. Fornritafélagsins, hvor á 9.00, í skinnb. 15.00. —
Sagan um San Micliele eftir Dr. Munthe 13.50, 17.50
og 22.00. — Jónas Jónasson: íslenskir þjóðhættir ib.
24.00. — Guðm. Finnbogason: íslendingar 13.50,
18,00. — Páll E. Ólason: Menn og menntir, 4 bindi,
alls ib. 50.00 og 75.00. — Sögur frá ýmsum löndum 1.
2. og 3. bindi, livert 7.50 og 10.00. — Saga Reykjavík-
ur, eftir Klemens Jónsson, 25.00 og 28.00. — Alþing-
ismannatal, með myndum, 10.00, ib. 13.50. — Undir-
búningsárin, sr. Fr. Fr., ib. 10.00. — Starfsárin, sr.
Fr. Fr., 10.00. — Kamban: Skálliólt, I—III., ib. 28.50.
— Norður um liöf, eftir Sigurgeir Einarsson, ib. 17.50.
— Kristmann Guðmundssón: Morgun lífsins 10.00,
Brúðarkjóllinn 10.00, Bjartar nætur 7.50. — Laxness:
Sjálfstætt fólk, ib. 13.00. —- Á Islandsmiðum, eftir
Loti, ib. 8.50 og 12.50. — Úrvalsgreinar, Guðm. Finn-
bogason þýddi, ib. 8.00 og 13.00. — Aldahvörf í dýra-
ríkinu, Árni Friðriksson, ib. 8.00. — Fiskarnir, eftir
dr. Bjarna Sæmundsson, ib. 15.00. — Spendýrin, eftir
dr. Bjarna Sæmundsson, ib. 12.50. — Borgin eilifa,
eftir Guðbr. Jónsson, ih. 7.00. — Gyðingurinn gang-
andi, eftir Guðbr. Jónsson, ib. 7.00. — Parcival, sið-
asti Musterisriddarinn, 2 bindi á 10.00. — Jakob
Jónsson: Framhaldslif og nútímaþekking, ib. 8.00. —
Jónas Lie: Davið skygni, þýð. G. Kamban, ib. 5.50. —
Arabiskar nætur, ib. 7.75. — íslenskar smásögur eft-
ir 24 höfunda, ib. 10.00. — Gunnar Gunnarsson: Saga
Borgarættarinnar, ib. 10.00. — Findley: Á landamærum
annars heims, ib. 6.50. — Hagalín: Einn af postulun-
til j ólagjafa
um, 6.00 og 6.50. — Þorst. Erlingsson: Sagnir Jakobs
gamla, 6.00. — Vigfús Guðmundsson: Hallgrímur
Pétursson, 5.50. — Skip sem mætast á nótttu, þýðing
Snæbj. Jónssonar, ib. 5.00, 9.00. — Saga Hafnarfjarð-
ar, eftir Sigurð Skúlason, 28.00. — Saga hins heilaga
Franz frá Assisi, ib. 11.00 — o. fl. — o. fl. — o. fl. —
fjöldi annara bóka.
Barnabækur:
Andersens æfintýri. Nýtt úrval, ib. 5.50. — Sögur
handa hörnum og unglingum. Sr. Fr. Hallgrímsson
safnaði, 1., 2., 3. og 4. hefti, livert ib. 2.50. — Dickens:
Davið Copperfield, ib. 7.50 og 8.50. — Johanne Spyri:
Heiða, ih. 5.00 og 6.00. — Anna i Grænuhlíð, I. og II.
hindi á 6.00. — Árni Friðriksson: Villidýrasögur 2.75.
— Gunnar Magnússon: Börnin í Víðigerði, 3.00; Við
skulum 'halda á Skaga, 3.00. — Stgr. Arason: Helga
í Öskustónni, 2.50. — Æfintýrabókin, Stgr. Tlior-
steinsson, 5.00. — Böðvar frá Hnífsdal: Strákarnir
sem struku, 3.50. — María Henkel: Árni og Erna, 2.50.
— Marryat: Landnemar 6.50. — Ól. J. Sigurðsson:
Vlð Álftavatn, 2.75. — Ragnli. Jónsdóttir: Æfintýra-
leikir, 2.50. — ViIIij. Stefánsson: Ivak, 3.75. — Stgr.
Arason: Á ferð og flugi, 1.50. — Jón Sveinsson: Æfin-
týri úr Eyjum, 4.50. — Nonni og Manni, 3.50. — Á
Skipalóni, 3.50. — Jóh. úr Kötlum: Jólin koma, 2.00.
— Ömmusögur, 3.00. — Molbúasögur, 3.00. — Asn-
inn öfundsjúki, 2.00. — Kisa veiðikló, 1.50. — Grís-
irnir á Svínafelli, 4.00. — Stígvélaði kötturinn, 3.00.
— Kynjaborðið, Gullasninn og Kylfan i skjóðunni,
3.00."— Jólasveinaríkið, 2.50, o. fl. o. fl. —
Ljóðmæli og ljóðasöin:
Úrvalsljóð, 8.00. — Jakob Tliorarensen: Heiðvindar,
Grímur Thomsen, 2 bindi, 20.00, 28.00. — Guðm.
Guðmundsson, 3 bindi 24.00 og 30.00. — Einar H.
Kvaran, 8.50. — Einar Benediktsson: Hvammar, 7.50,
15.00. — Davíð Stefánsson: t Byggðum, 10.00, 12.00.
— Kvæðasafn D. Stef., alskinn 55.00. — Jónas Hall-
grimsson: Úrvalsljóð, 8.00. — Bjarni Thorarensen:
Úrvalsljóð, 8.00. — Jakob Thorarensená Heiðvindar,
5.75. — Steingr. Thorsteinssonar, 10.00. — Herdís og
Ólina, 7.00 og 8.00. — Dr. Björg Þorláksson, 8.00. —
Þorst. Gislason: önnur ljóðmæli, 5.50. — Kjartan
Ólafsson: Dagdraumar, 5.00. — Margrét Jónsdóttir:
Við fjöll og sæ, 6.50. — Islensk ástarljóð, 11.00. —
Tómas Guðmundsson: Fagra veröld, 7.50. — Stúd-
entasöngbókin, 4.50, — ásamt fjölda annara lj óðabóka.
Myndip
úr menningarsögu íslands. eftir Dr. Sigfús Blör.dal og
Sig. Sigtrj'ggsson lektor, 5.00, ib. 7.50. — Myndir, eft-
ir Guðm. Thorsteinsson, 8.00. — Myndir, Ríkliarður
Jónson, 12.00. ,
Ordabók Blöndals.
ób. 75.00, ib. 100.00. — Dönsk-íslensk orðabók, 18.00.
— Ensk-íslensk orðabólc, 18.00. —v Islensk-ensk orða-
bók, 18.00, — ásamt fjölda erlendra orðabóka.
Nótnabækur.
Tónar I. Safn af lögum eftir íslenska og erlenda höf-
unda. Páll ísólfsson safnaði, 5.00. — Glettur (fyrir
píanó), 3.00. — Fjögur sönglög, P. I., 4.00. — Forspil
P. I., 2.00. — Valagilsá, Svbj. Svbj., 4.00. — íslensk
þjóðlög, Max Raebel, 3.00. — íslenskt söngvasafn,
6.00. — 12 sönglög fyrir karlakór, Svbj. Svbj. 4.00, —
o. fl. o. fl.
Erlend jólalieiti,
margar tegundir.
Mikið úrval erlendra bóka.
Geymið auglýsinguna. t
Gefið bók í jólagjöf í ár.
Bókaverslun Sigfúsar Bymundssonar
og Bókabúð Austurbæjar BSE Laugav. 34,
Géðar bækur.
Gefið vinum yðar einhverja af eftirtöldum bókum í
jólagjöf:
íslenskir þjóðhættir, bundnir í skrautlegt skinnband.
Ljóðasafn Guðm. Guðmundssonar, þrjú bindi í fallegu, mjúku
skinnbandi.
Ljóð Einars H, Kvaran, bundin í mjúkt skinn og gylt í sniðum.
Rit Jónasar Hallgrímssonar.
Rit um jarðelda á Islandi.
Ljóðmæli dr. Bjargar C. Þorlákson.
Dönsk orðabók (öllum unglingum kemur sérlega vel að eign-
ast orðabókina, þvi að þeir þurfa svo oft á lienni að
halda).
Falleg sálmabók og Passíusálmar.
Mataræði og þjóðþrif, eftir dr. Björgu C. Þorlákson.
Daglegar máltíðir, eftir dr. Björgu Þorlákson.
Dýraljóðin (falleg bók að efni og frágangi handa unglingum).
Áfram, eftir O. S. Marden, Ólafur Björnsson ritstj. islenskaði.
I lofti, eftir dr. Alexander Jóhannesson, skrifuð i æfintýrastil
handa unglingum, með mörgum fallegum myndum.
Grand Hótel. Þessi saga er bæði vel rituð og skemtileg, og var
talin með bestu bókum sem út kom samtímis henni. Hún
hefir verið þýdd á mörg mál og alstaðar hlotið mikið lof.
Sjóferðasögurnar eftir Sveinbjörn Egilson eru skemtilegar og
og fróðlegar, eins og alt sem hann ritar.
Skálholt, eftir G. Kamban.
Eg ýti úr vör, ljóðabók eftir Bjarna M. Gislason.
Milli þátta, nýútkomin ljóðabók, eftir Guðm. E. Geirdal.
Þessar hækur fást i öllum bókaverslunum.
lieppilega vildi til að eg kynt-
ist pilti á fermingaraldri sem
heima átti ekki langt frá liöfð-
anum og mér leist mjög greind-
arlega á. Bað eg pilt þennan um
að safna þarna fyrir mig skelj-
um, og leysti hann það starf svo
vel af hendi, að enginn sem eg
liefi beðið um slikt, hefir gert
neitt likt því. Og hann fann hina
þráðu Portlandia (eða Yoldia,
eins og þávar vanalegra aðkalla
skel þessa). Drengur þessi er nú
þjóðkunnur maður, og hefi eg
nefnt hann hér áður í greininni.
n.,
I sumar sem leið, fanst Port-
landia enn, þannig að mikill
fróðleiksauki er að. Það var
norðuráTjörnesi;en finnandinn
liinn áhugasami jarðfræðingur
og ferðagarpur Jóhannes Ás-
kelsson. Fann Jóhannes skelina
í leirsteini við Breiðuvik, norð-
«
antil á nesinu. Próf. Guðm. heit-
inn Bárðarson, sem svo aðdáan-
lega liefir rannsakað skeljalög-
in á Tjörnesi, hafði borið brigð-
ur á mitt mat á jarðmyndun
þarna við Breiðuvílcina; en
Portlandia tekur af tvimæli.
Kuldaskelin sýnir, að leirsteinn-
inn þarna er mun yngri en
skeljalögin vestan á þessu stór-
fróðlega nesi. En þó er leir-
steinn þessi mörgum þúsund-
um ára eldri en ísaldarmenjar
þær, sem liér á landi voru kunn-
ar um síðustu aldamót, er próf.
Þorv. Thoroddsen hafði lokiö
rannsóknum sínum.
III.
Munur sá á loftslagi og sjáv-
arliita sem skeljaleifar þessar
norðan og vestan á Tjörnesi
benda til, er likt og landið hefði
verið dregið sunnan úr Eng-
landshafi og norður að Sval-
barða. Þetta er ótrúlegt; en vitn-
isburður jarðlaganna virðist ó-
yggjandi. Ætti það að vera vel
lagað til að auka áhuga manna á
slíkum efnum,aðtíðindi afþessu
tagi eru hér einmitt nú að ger-
ast, á þessum árum. Breytingar
eru hér að verða á sjávarhita og
loftslagi mjög líkt þvi sem yrði,
ef landið væri dregið suður á
við. Má hér nefna einkennilegt
og fróðlegt dæmi úr sögu þess-
arar breytingar. Jóhannes Ás-
kelsson sagði mér frá því um
daginn, að hann hefði fengið
lifandi purpura lapillus norðan
af Skaga. En fyrsta útlenda rit-
gerð Guðm. Bárðarsonar er um
skeldýr þetta. Hann hafði veitt
])ví eftirtekt, að Purpura lifði
ekld við Húnaflóa, en aftur á
móti voru leifar þessa dýrs i
fjörumyndun frá þeim tíma er
sjávarborð var litið eitt liærra
þar um slóðir en nú. Mátli af
þessu álykta, að sjór hefði kóln-
að við Norðurland á allra síð-
ustu áraþúsundum. Er það góð
bending um gildi slíkra álykt-
ana, að nú þegar sjórinn er að
lilýna, flytur Purpura lapillus
sig norður fyrir landið aftur.
Einnig á Suðurlandi má finna
þess merki, að sjór og loft hef-
ir verið hlýrra en nú, og stutt
síðan. 1906 fann eg að Breiða-
merkurjökull er að moka upp
leir sem mikið er i af leifum
dýrs (Aporrhais pes pelecaui)
sem nú lifir ekki í sjónum
þarna fyrir utan. Það er í aug-
um uppi, að þegar skeldýr þetta
gat lifað þarna, hefir Breið-
merkurjökull verið til mikilla
muna minni en hann er nú. Og
þó að skeljaleir þessi sé vafa-
laust nokkru eldri en bygging
Islands, þá má ýmislegt nefna
sem sýnir, að jöklar á Suður-
landi hafa vaxið eigi alllítið sið-
an á landnámstíð og söguöld.
Ættu slíkar atliuganir ásamt
loftslagsbreylingu þeirri sem nú
er svo greinileg orðin, að forða
mönnum frá að lialda fram
annari eins fjarstæðu og þeirri,
að loftslag liafi liér ekki breyst
neitt verulega síðan landið
bygðist. Það er vafalaust rangt,
að kenna eingöngu landsfólk-
inu um hvarf skóganna og þá
hnignun í búskap, sem svo
mjög fer að gera vart við sig
úr því að kemur fram yfir
1300. Og hinsvegar á hið batn-
andi loftslag óefað sinn þátt
í því, sem ágengt liefir orðið
á þessum síðustu árum, í jarða-
hótum, skógrækt og kornyrkju.
14./12. ’34.
Helffi Pjeturss.
Yísir.
Tvö blöð koma út af Vísi í
dag, nr. 346 og 346 A.
Veðrið í morgun:
I Reykjavík — i stig, ísafirði
i, Akureyri 2, Skálanesi 5, Vest-
mannaeyjum 3, Sandi 1, Kvígind-
isdal — 2, Hesteyri o, Blönduósi 1,
Siglunesi 1, Grímsey 1, Raufar-
höfn 3, Skálum 3, Fagradal 3,
Fapey 5, Hólum í Hornafirði 6,
Fagurhólsmýri 5, Reykjanesi O,
Færeyjum 8. Mestur hiti hér í gær
5 stig, minstur —• 2. Yfirlit: Kyrr-
stæ‘S lægS um Bretlandseyjar. —
Horfur: Suðvesturland, Faxaflói,
Breiðafjörður: Norðaustan gola.
Bjartviðri. Vestfirðir, NorSurland:
NorSaustan gola. SkýjaS og lítils-
háttar úrkoma á andnesjum. NorS-
Elisabeth
Árden
Jólavörurnar koma
upp í dag:
Gjafakasear frá kr.
12.40.
Lyfjahúöin IBUNN.
Leikfanga-
salan
er í fúllúm gangi. Verð frá 10
aurum. Fylgist með fjöldanum
á LINDARGÖTU 38. Opið til
kl. 11 i kvöld. Alt alíslensk
vinna.
austurland, AustfirSir: Hæg norS-
austan átt. Þokuloft og nokkur
rigning. SuSausturland: NorSaust-
an kaldi. Úrkomulaust.
V erslanir
eru opnar tii kl. 11 í kveld.
lnnbrot
var frainiÖ i nótt í vöruskemmdu
H. Benediktssonar & Co., viS
Tryggvagötu. Haf'ði veri'ð brotin
rúÖa á suÖurgaíli hússins og komst
þjófurinn um gluggann og braust
inn í skrifstofu vöruskemmunnar.
Þar braut hann upp skúffu og skáp
og tók umslag meÖ kr. 18.36, er
var geymt þarna. Lögreglan hefir
rannsókn málsins með höndum.
Sölubúðir
eru opnar til kl. 11 í kveld.