Vísir - 26.06.1935, Blaðsíða 3

VISIR
BOUISSON,
forseti fulltrúadeildar Frakk-
landsþings, er niyndaði stjórn
þegar Flandin var fallinn.
Varö stjórn Bouisson’s mjög
skammlíf, seni kunnugt er, og
tók Laval þá við stjórnartaum-
unum.
yfir hinu mikla starfi sínu á því
sviði, en það er undravert, hversu
miklu hún hefir afkastað, því að
alt er þáð unnið af áhuga og ást
á viðfang'sefninu, i tómstundum.
Fýðingar hennar á íslenskum
Ijóðum eru finar og nákvæmar og
gerðar. af hiniii mestu smekkvísi
og hin frumsömdu ljóð Jakobinu
hafa sörou einkenni.
„Eg hefi einnig heyrt, að þú haf-
ir þýtt nokkur íslensk leikrit," segir
tíðindamaðurinn, er samræðan hef-
ir sveigst í átt til leikritanna og
auðfundið er, að hún hefir hinar
mestu njætur á leikritum, þótt hún
sjálf liafi ekki lagt' fyrir sig leik-
ritagerð.
„Eg hefi þýtt þrjú leikrit, Ný-
ársnóttina, eftir Indriða Einarsson,
Galdra-Loft, eftir Jóliann Sigur-
jónsson og Lénharð fógeta eftir
Einar II. Kvaran. Eitt þessara leik-
rita hefir verið leikið í Seattlé. Eg
þýdd það á ensku fyrir flokk á-
hugamanna, sem sýndi það í mars
1929, í viðurvist ræðismanns íslend-
inga og Dana í Seattle og margra
þarlendra manna og íslendinga.
Leiksýningin þótti fara vel úr hendi
og var lofsamlega getið. Leikstjórn-
ina hafði með höndum Ingvi Þor-
kelsson, sem hefir lokið prófi í lista-
háskóla, en er nú í New York."
Tíðindamaðurinn lætur í ljós ósk
um, að hinum göfuga tilgangi skáld-
konunnar, með að þýða framan-
nefnd leikrit, verði náð, og það er
auðfundið, að hún gerir sér vonir
i þeim eínum, sem hún þó ekki
vill ræða að svo stöddu.
Talið berst að lokum að íslend-
ingUm á Kyrrahafsströnd, og skáld-
konan segir eitthvað á þessa leið:
„Okkur þykir öllum vænt um ís-
land, og það kemur best fram, þeg-
ar við kommn saman, við ýms tæki-
færi, því að við erum dreiffi, en
Ijósást finst mér það koma fram,
þegar við höldum okkar árlegu
þjóðhátíð i Seattle. Við höldum
hana í nokkurri fjarlægð frá borg-
inni, og þátttakendur eru oft 400
—500. Þeir koma úr öllum átturn,
frá vtnsum stöðum á Kyrrahafs-
strönd Canada, þar sem íslending-
ar er.u foúsettir, og frá ýmsum stöð-
um í Washington-ríki, Tacorna,
Póint Roberts, og niörgum öðrum
og seinast, en ekki síst, frá Seattle;
já, og stundum hafa verið gestir
hjá okkur á þeim degi alla leið frá
íslandi komnir.“
Ahrifin, sem innflytjendurnir og
börn þeirra og barnabörn verða fyr-
ir í Vésturálfu ber enn á górna, og
af því tilefni segir Jakobina John-
son:
„Það er samt svo, að eg hygg,
að hvarvetna þar sem íslenskir menn
og konur eru búsettir vestra, eigi
ísland góða fulltrúa.“
Þau orS skáldkonunnar eruvafa-
laust sannmæli. —
Megi koma h#inar heim, verða
henni til ánægju og sambúð íslend-
inga austan hafs og vestan til góðs.
A. Th.
Sultupinn
besta æsinga-
lyfiö.
(Aðsent og- þýtt).
Það er veltiár Iijá foringjum
socialista og kommúnista, þvi
að atvinnuvegirnir bera sig illa
og i'Iestar atvinnugreinir verða
að draga inn seglin. Enginn at-
vinnurekandi kærir sig um það,
að halda áfram von úr viti með
sífeldu tapi. Og mér finst að
ekki sé hæ'gt að lá þeim það.
Þeir ía ekki annað en skammir
að launum hvort sem er. Eða
hvenær sést það í blöðum socia-
lista og kommúnista, að talað
sé máli sanngirniimar þegar
atvinnurekendur eru annars
vegar? Það sést aldrei. Það er
alt af verið að svívirða atvinnu-
rekendurna, þó að þeir reki fyr-
irtæki sín með tapi ár eftir ár,
bara til þess að gera sjálfa sig
fátækari og borga fé úr eigin
vasa, svo að fólkið missi ekki
atvinmma og vandræðin aukist
liægara en ella mundi.
Það er alveg komið úr móð,
að minnast á kauplækkun,
hversu illa sem atvinnufyrir-
tækin bera sig í rekstri. Það
]>ykir sjálfsagður lilutur, að
vinnuveitandinn beri tapið. Það
er að vísu satt, að erfiði verka-
mannsins í ár við sömu vinnu
og hann stundaði í fyrra, er
jafnmikið og það var þá, livort
sem vimiuyeitandinn lapar t. d.
50 krónum á viku-vinnu lians
eða græðir á henni 50 krónur.
— Það er þvi i rauninni ekki
nema sanngjarnt, frá sjónar-
miði verkamannsins, að kaupið
sé bið sama. En fleira kemur
til greina, t. d. það, hversu lengi
atvinnufyrirtækið geti haldið
áfram með miklu tapi. — Frá
sjónarmiði vinnuvéitandans er
því í rauninni sjálfsagt að kaup-
ið lækki, þegar illa gengur. Og
það er líka sýnn hagur l’rá sjón-
armiði þjóðfélagsins, því að á
því lendir að síðustu að
sjá atvi nn uley singj uiium far-
borða, þegar fyrirtækin eru
sliguð orðin og verða að gefast
upp. Þetla skilja allir, en vilja
bara ekki kannast við það opin-
berlega. Þetla er sú reglan, að
hönd veiti bendi og fótur fæti,
með öðrum orðum, að bver
styðji annan, ])egar hælta er á
ferðum.
En svo kenmr annað til
greina. Þeir, sem beita sér fyrir
málefni socialista og kommún-
ista, rísa bér um bil æfinlegíi
gegn allri kauplækkun. Hvers-
vegna gera þeir það? Er það
sakir umhyggjunnar fyrir vel-
ferð verkamannsins?
Nei. Síður en svo. — Þeir
vilja blátt áfram, að atvinnu-
fyrirtækin gangi sér til luiðar.
Þeir vitja lirun. Þeir óska þess,
að atvinnuleysið magnist. Þeir
óska þess að hópur atvinnu-
leysingjanna stækki. Þeir vilja
að fólkinu líði illa, því að þá
hafa þeir von mnað það hnapp-
ist um foringjana. Og geri það
að vilja foringja sinna, þá á
það að lála ófriðlega undir eins
og færi gefst, Þegar það hnapp-
ast um „foringjana“, er ekkert
líklegra, en það geti orðið til
þess, að þeim. miði áfram og
upp á við til valda og enn liærri
launa. Og þá er i rauninni
þeirra takinarki náð. Þeir ju'ltar
liugsa fyrst og fremst um sjálfa
sig. (Hér er feldur úr kafli um
nafngreinda socialista og
kommúnista, sem tæplega viti
aura sinna tal og búi í skraut-
legum höllum). Þeir eru alt af
að strekkja upp á við, hærra og
liærra, til meiri valda, hærri
launa. — En meðan þeir eru
með allan lmgann við liag og
Loftskipasamgöngur
milli Hollands og Java.
Amsterdam. 25. júní (FB)
Þrátt fyrir loftskipaslys þau,
sem oröið hafa í 'Bandaríkjunum
og áöur í Bretlandi, eru Hollend-
ingar þeirrar skoöunar, aS loft-
skipin eigi nrikla framtiS fyrir sér
og byggja þeir þaS álit sitt á
reynslu þeirri senr fengin er i
Þýskalandi meS loftskipaferðir.
Hollenska eimskipafélagiS er
þeirrar skoSunar, aS í framtiSinni
veröi loftskip aSallega notuS til
fólks og póstflutninga milli ný-
lendna Hollands í Asiu og Hol-
lands. Hefir félag þetta mörg skip
2 förum milli Batavia og Amster-
‘dam. í seinustu skýrslu félagsins
er rætt um fyrirhuguS áform í
þessum efnum og þar kenrur fram
sú skoSun, aS orsök loftskipaslys-
anna í Ameríku sé sú, aS amerísku
loftskipin hafi ekki veriS bygS ná-
kvæmlega aS þýskri fyrirmynd,
hinurn upphaflegu teikningum,
sem gerSar voru af ÞjóSverjum,
hafi veriS breytt meö þeirri af-
leiSingu, aS loftskipin urSu veik-
bygpari.Félag hefir nú veriS stofn-
aS meS þaS markmiS fyrir augurn,
aS koma á reglubundnum loft-
skipaferSum milli Hollands og ný-'
lendnanna í Asíu. Þátt í félags-
stofnuninni taka Kgl. hollenska
flugfélagiS og hollensk eimskipa-
félög, sem hafa skip í förurn aust-
ur þangaS. Samkvæmt áætlunum
ætti loftskipaferSir þangaS aS geta
boriS sig, en aS undanförnu hefir
stærsta hollenska eimskipafélagi'S,
sem hefir skip í förum milli Java
og Hollands orSi'S fyrir tapi. Nam
baS 6 miljónum gyllina áriS sem
leiö. Hollendingar ætla aö koma á
loftskipasamgöngum til Japan án
þátttöku annara þjóöa, en loft-
skipin verSa smíSuö í Þýskalandi.
(United Press).
Hnefaleifcskepni
í New Yorfc.
Blökkumaðurinn Joe
Louis vinnur algeran
sigur á Primo Carnera
•u>.
New York, 2ö. júní. FB.
Hnefaleikskepni fór fram hér
í gær, sem íþróttavinir um all-
an heim biðu fregna af með
óþreyju. Keppendurnir voru
Joe Louis, hlökkumaður, og
italski kappinn Carnera. Joe
Louis vann algeran sigur á
Carnera og sló hann til jarðar
(technical knockout) í sjöttu
lotu. Joe Louis er talinn liafa
unnið glæsilegasta sigurinn,
sem unninn hefir verið i allri
sögu hnefaleiksiþróttarinnar.
— Joe Louis er 21 árs að aldri
og er frá Detroit. Hnefaleikur-
inn fór fram í Yankee Stadium.
upphefð sjálfra sín, skjóta þeir
á fundi með. atvinn uleysi ngj um
og öðrum þeim, sem bágt eiga,
svona einu sinni i viku eða hálf-
um mánuði, og predika hátt og
afdráttarlaust um sviðingshátt
og glæpi atvinnurekandanna.
Þeir livetja illa haldið fólkið til
þess að fylgja „foringjum“ sin-
um sem fastast, og sumir leika
þá listina, að fara að þerra aug-
un i miðri ræðu, rétt eins og
þeir sé að tárast yfir eymd
fólksins og glæpum „yfirstéttar-
innar“, sem alla alþýðu vilji
drepa úr liungri. En þetta er
hara leikaraskapur og hræsni.
Tár foringjans eru krókódila-
tár. ,
Þeir vita það þessir menn,
þessir svokölluðu foringjar, að
sulturinn er eitt hesta æsinga-
lyfið. Það er oftast auðgert að
æsa svangan mann til þeirra
verka, sem hann mundi ekki
taka í mál að vinna, ef honum
liði þolanlega. — Þess vegna
er fólk ekki æst . lil illvirkja
meðan það hefir nóg að borða.
„Foringjarnir“ vita, að það er
ekki til neins. — Þess vegna
vilja þeir að atvinnufyrirtækin
lirynji til grunna. Þeir vita að
þá slækicar liópur atvinnuleys-
ingjanna. Þeir vita líka að þá
hlýtur sulturinn að vera á
næstu grösum. —
Þau gilda enn í dag orð liins
gálausa scialista-foringja, er
hann mælti eitt sinn. — Þau
eru á þessa leið:
„Velmegun almennings drep-
ur okkur. En sultur f jöldans er
okkar brauð og smjör“.
s.
Áhorfendur voru fjölda marg-
ir, enda er Carnera fyrrver-
andi heimsmeistari. (Max Baer
vann signr á honum í júni i
fyrra), en það dró menn elclci
síður, að Joe Louis liafði vak-
ið á sér mikla eftirtekt, sem
efnilegur hnefaleikskappi, þótt
ungur sé„ — Aformað hafði
verið að keppa i 15 lotum. Fyr-
ir þennan kaþpleik hafði Car-
nera kept 82 sinnum í hnefa-
leik, þar af unnið algeran sig-
ur í 62 skifti, og elcki tapað
nema 6 sinnum. Louis, sem að
eins liefir kept eitt ár, hefir 22
sinnum tekið þátt i hnefaleik,
þar af unnið algeran sigur 18
sinnum, og ekki beðið ósigur
í linefaleikskepni enn þá.
Menn greindi mjög á mn það,
fyrir hnefaleikskepnina í gær-
kveldi, hvor mundi bera sigur
úr býtum, og flestir hölluðust
að þvi, að Carnera mundi
vinna, eklci vegna þess, að þeim
væri ekki ljóst, að Louis hefði
mikla framtíð fyrir sér i þess-
ari grein, svo mikla, að sumir
þeirra álita hann langbesta
hnefaleiksmannsefni, sem uppi
liefir verið, iieldur vegna ])ess,
að hann hefði ekki enn sem
komið er, næga reynslu. En
fáeinir liugðu Louis mundu
vinna, og þeirra spár rættust i
gærkveldi. (United Press).
Öfriðvænlegar
horfnr í Abessinin.
Amerískir trúboðar í
Abessiniu senda kon-
ur sínar og börn úr
landi. — Breski sendi-
herrann í Addis Ababa
sem ætlaði úr landi til
sumardvalar, fær skip-
un um að halda kyrru
fyrir.
London 26. júní. FB.
Fréttaritari Daily Express í
Addis Ababa, höfuðborg Abess-
iniu, símar til blaðs síns, að
margir amerískir trúboðar í
Abessiniu hafi sent konur sínar
óg dætur úr landi. Fóru margar
þeirra í járnbrautarlest, sem
lagði af stað frá Addis Ababa á
þriðjudagskveld. — Utanríkis-
málaráðuneytið breska hefir
símað Sir Sydney Barton, sendi-
herra Bretlands í Abessiniu, að
sumarleyfi hans sé frestað, og
verði hann að bíða við skyldu-
störf sín, uns annað verði ákveð-
ið. (United Press).
Bjarni Þ. Johnson
hæstaréttarmálaflutningsmaður
andaðist i gærkveldi að heimili
sínu hér í bænum. — Banamein
hans var hjartabilun.
----——Mwra*-,—-----
Berlinga-
tíöindi
sýna íslandi og íslensk-
um stúdentum óvirð-
ingu.
Khöfn 24. júni. FÚ.
Sveinn Björnsson sendiherra
iiefir i dag mótmælt þvi i Ber-
lingske Tidende, að í ritstjórn-
argrein í blaðinu i gær voru
boðnir velkomnir þátttakencl-
ur norræna stúdentamótsins,
og nefnir sérstaklega til þess
Svía, Norðmenn og Finnlend-
inga, en íslendinga var að engu
getið. Sendiherrann segir, að
slíkt hefði ekki getað lcomið
fyrir i neinum norrænu landi,
öðru en Danmörku.
Berl. Tid. liafa heðið afsök-
unar á þessu, og' segja, að það
sé að kenna ófyrirgefanlegri ó-
nákvæmni frá blaðsins hálfu.
Fypsta
fulltpúaþing
Sambands íslenskra barnakennara.
—o—
Undanfarin 14 ár hefir Samband
íslenskra barnakennara gengist
iyrir árlegum kennaraþinguni.
Hafa þar veriS rædd hagsmunamál
stéttarinnar ásamt ýmsum menn-
ingarmálum þjóöarinnar, sérstak-
lega þau, , er barnafræöjsluna
snerta. Á síöustu áram hafa þing
þessi veriS svo fjölmenn (í Sam-
bandinu er nú yfir 400 manns)
aö erfitt hefir veriS um afgreiöslu
hinna mörgu og inerku mála, er
fyrir hafa legiö. Skijndagsbreyt-
ing var þvi nauSsynleg á þessu
sviöi, og á síöasta kennaraþingi
voru lög sarnin og reglur settar
um árleg f-ulltrúaþing, er kæmu í
staS hinna almennu kennaraþinga.
Landinu var skipt í kjörsvæ'Si 23
aS tölu, og kjósa samþandsfélagar
úr sínum hópi einn fulltrúa fyrir
hvern tug félaga eöa brot úr tug,
og gildir sú kosning til eins árs i
senn. Þetta fyrsta fulltrúaþing var
háS í Reykjavík dagana 17.—22.
júní, og voru mættir 45 fulltrúar
af 49, sem rétt höföu til þingsetu.
Fjölmörg mál lágu fyrir þinginu
og veröur hér aöeins getiö þeirra
stærstu.
1. Launamálið.
Kennarastéttin hefir árum sam-
an átt í launabaráttu og leitaö til
þingsins hvað eftir annað um
launabætur. En lítiS hefir áunnist
og er stéttin hin láglaunaSasta af
ölium opinberum starfsstéttum. í
sambandi viS minnihluta milli-
þinganefndar í launamálum sam-
þykti sambandsstj órn eftirfarandi
kröfur um laun kennara.
a) Kennarar viS fasta skóla ut-
an kaupstaSa, heimangöngu og
heimavþstarskóla, skulu hafa árs-
laun 3200.00 kr. fyrir 6 mán. starf
og hlutfallslega hækkandi, ef
starfstími iengist.
1)) Kennarar viS skóla í kaup-
stöSum og kauptúnum yfir 1000 í-
búa skulu hafa árslaun 4500.00 kr.
fyrir 7 mán. starf og hlutfallslega
hækkandi, ef starfstími lengist.
c) Skólastjórar skulu hafa, auk
kennaralauna, kr. 200.00 fyrir
hvern af fyrstu 5 kennurum skól-
ans, kr. 100.00 fyrir hvern af
næstu 5 kennurum og kr. 50.00 fyr-
ir hvern kennara, sem fram yfir
er, þó ekki yfir 7400.00 kr. í kaup-
stööum, og ekki minna en kr.
400.00 fram yfir kennara satna
skóla.
d) Þar sem skólastjóri er jafn-
framt eini kennari skólans, hefir
hann fyrir skólastjórn kr. 400.00.
e) Skólastjórar viS heimavistar-
skóla skulu hafa i;r. 750.00 fyrir
skólastjórn og umsjón, auk þess,
seni greitt er framvíir, ef fleiri en
hann kenni viö skólann.
f) Farkennarar hafa aö launum
kr. 850.00 á ári, auk þess fæöi,
húsnæSi, ljós og hita þann tíma,
-sem skólinn starfar, eöa jafngildi
þess i peningum.
g) Kennarar og skólastjóri Mál-
leysingjaskólans í Reykjavík skulu
hafa sörnU laun og kennarar og
skólastjórar í kaupstöSum.
h) Laun skóiastjóra og kennara
viS barnaskóla greiöa: í Reykja-
vík, ríkissjóSur %, en bæjarsjóSur
Yí. I öörum kaupstööum, ríkissjóö-
ur %> en bæjarsjóöur %. I heim-
angönguskólum utan kaupstaSa.
ríkissjóSur /3, en bæjar- og‘ sveit-
arsjóSir /, i heimavistarskólum
ríkissjóöur /, en sveitarsjóSur
í farskólum ríkissjóöur kr. 700.00,,
en sveitarsjóöur kr. 150.00, auk
fæöis, húsnæöis, ljóss og hita fyr-
ir kennara.
i) Starfstími bainaskóla á ári
skal vera í kaupstööum 9 mánuöir,
í öSrum heimangönguskólum 6—9
mánuöir, í heimavistarskólum 6—9
mánuöir, í farskóium 6 mánuöir.
j) Barnafjöidi skal aS: meSaltali
vera á hvern kennara 45 börn 7
og 8 ára, eða 30 börn 10—14 ára.
FulltrúaþingiS samþykti eftir-
farandi breytingaríillögur:
1. a-liöur, kr. 3200 hækki í kr
3600 til samræmis viS b-liS.
2. f-liSur kr. 850 hækki í kr.
1200.
NiSurlag.
Veðrið í morgun:
í Reykjavík 11 stig, Bolungar-
vik 11, Akureyri 13, Skálanesi 15,
Vestmannaeyjum 10, Sandi 9,
Kvígindisdal 11, Hesteyri 11,
Blönduósi 15, Sigluhesi 11, Gríms-
ey n,Raufarhöfn 12, Skálum 9,
Fagradal 14, Papey 9, Hólurn
i Hornafiröi 10, Fagurhóls-
mýri 10, Færeyjum 9 stig. Mestur
hiti hér í gær 13 stig, m.instur 9.
Sólskin 1,3 st. Yfírlit: LægS yfir
hafinu milli íslands og Grænlands
á hægri hreyfing-u austur eftir.
Horfur: Suövesturland, Faxaflói.
BreiSafjörður: Suðaustanátt, Suni-.
staöar allhvass og dálítil rigning.
VestfirSir: Stinningskaldi á suö-
austan. UrkpmulítiS. Norðurland,
norSausturland, Austíiröir :Sunnan
og suSvestan gola. Úrkomulaust
og víöa bjartviðri. SuSausturland :
Sunnan kaldi. Dálitil rigning.
Skip Eimskipafélagsins.
Gullfoss fór héSan i gær áleiS-
is vestur og noröur. Var á ísa-
firSi í morgun. Lagarfoss er vænt-
anlegur til Kaupmannahafnar á
morgun. Selfoss fór frá Aberdeen
i dag áleiöis til Antwerpen. GoSa-
foss er á leiö til Vestmannaeyja
frá Hull. Dettifoss fer héöan í
kveld áleiöis til útlanda. Brúar-
foss er í Kaupmannahöfn.
Bálfarafélag Xslancls
heldur aðalfund sinn í Kaup-
þingssalnum kl. 5 e. h. í dag.
B-jálpræðisherinn.
AnnaS kvöld, kl. 8)4 heldur
Hjálpræöisherinn frá Reykjavík,
aSstoöaöur af horna- og strengja-
sveitunum mikla hljómleikasani-
komu í IlafnarfirSi, aög. ókeypis.
Allir velkomnir.