Vísir - 19.11.1935, Blaðsíða 2
V í SIR
Refsiaflgerðirnar komu til
framkvæmda i gær.
ítalir drógu fána á stöng um alla Rómaborg í gær
til þess að láta með því í ljós, að þeir mundu engan
bilbug láta á sér finna þótt refsiaðgerðum 50 þjóða
sé nú beitt gegn þeim. — Stórráð fascistaflokksins
iýsir fullu trausti á Mússólínt
Oslo 18. nóv.
Á fundi stórráös fascistaflokks-
ins s. 1. laugardag var samþykt til-
laga þess efnis, aö stórráðiö lýsti
yfir fylsta trausti sínu á Musso-
lini. Samþykt var áskorun til allra
borgara Iandsins aö draga fán á
stöng í dag, r8. nóvember, vegna
þess aö í dag koma refsiaögerö-
irnar gegn Ítalíu til framkvæmda.
í áskoruninni eru menn hvattir til
þess aö hafa flögg sín á stöng í
heilan sólarhring. (NRP—FB).
Rómaborg 18. nóv.
Fánar voru dregnir á stöng' um
alla Rómaborg í dag samkvæmt
áskorun fascista-stórráösins, til
þess aö láta í ljós, aö Italir muni
engan bilbug láta á sér finna, þótt
refsiaðgeröirnar sé nú komnar til
framkvæmda . Stúdentar héldu
mótmælafundi í dag gegn fram-
kornu þeirra ríkja, sem þátt taka
í refsiaðgeröunum og gengu fylktu
liði um göturnar. Sterkur lögreglu-
og hervörður var hafður við bú-
staði og skrifstofur sendiherra og
ræðismanna allra þeirra ríkja, sem
þátt taka í refsiaðgeröunum, til
þess að koma í veg fyrir óeirðir.
(NRU—'FB).
London í gær. (FtJ).
í Genf gera embættismenn
Þjóðabandalagsins sér vonir um,
að eklci muni skipta nema nokkr-
um vikuin uns afleiðingar refsiað-
gerðanna verði tilfinnanlegar fyr-
ir Ítalíu, vegna takmarkaðra
birgða á nauðsynjavörum, og tak-
markaðrar framleiðslu á lífsnauð-
synjum. í Frakklandi eru blöðin
einróma um að harma nauðsyn
þess, að beita refsiaðgerðum, þótt
sú nauðsyn sé hinsvegar viður-
kend, og mæla flest blöðin mjög
með því,' að haldið verði áfram að
reyna að komast að samkonuilagi
við Ítalíu.
1 Indlandi hefir stjórnin í dag
gefið út bráðabirgðalög, þar sem
það er látið 'varða lengri eða
skemri fangelsisvist, að brjóta í
bága við ákvæðin um refsiaðgerð-
ir gegn Ítalíu.
London 18. nóv. (FÚ)
Badoglio,
hinn nýskipaði yfirhershöfðingi I-
tala í Austur-Afríku. leggur ai
stað frá Neapel i kvöld. Með hon-
um fara tveir synir hans, annar
þeirra flugforingi í ítalska flug-
h.ernum, en hinn stórskotaliðsfor-
ingi. Gert er ráð fyrii, að þeir komi
til Massawa í Eritreu 25. eða 26.
þ. m., og að de Bono komi þar til
móts við þá.
Þar til Badoglm getur tekið við
herstjórninni á norðurvígstöðvun-
um er búist við að ítalir noti tím-
ann til þess að búa sig sem best
undir væntanlega framsókn. Stór-
ar skotfæra- og vopnabirgðir hafa
verið fluttar, og eru í flutningi, frá
aðalherstöðvunum til herlínunnar,
og það er verið að koma smáhóp-
um úr stórskotaliðinu fyrir, þar
sem þeirra er talin mest þörf, við
rætur fjalllendisins suður af Mak-
ale. Flugvélastöðvarnar eru nú
fluttar suður á bóginn, eins langt
og unt er.
Abessiniukeisari
hefir nú lokið undirbúningi fyrir'
ferð sína til Dessié, og búist við
að hann Ieggi af stað þangað inn-
an fárra daga. Hjúkrunarvagnar,
ásmt hjúkrunarsveitum, sem eru
sagðar vel útbúnar, er lagðir af
stað til norðurvígstöðvanna.
Cýpruseyjarbúar
eru meðal þeirra, sem einiia mest
tjón munu bíða af framkvæmd
refsiaðgérðanna. Viðskiftavelta
þeirra við Ítalíu nemur um 90 þús-
und sterlingspundum.
Italskir strokumenn í Addis Abeba
Frá Addis Abeba kemur sú
fregn, að ítalskir strokumenn —
sem nú eru ságðir vera um 1000 i
höfuðstað Abessiniu — hafi sagt
frá því, að öllum fréttum um refsi-
aðgerðir hafi verið haldið vandlega
leyndum fyrir ítölskum hermönn-
um í Austur-Afríku.
Argentínustjórn
tilkynti í dag, að hún legði bann
við útflutningi þaðan á olíu, kol-
um, járni og stáli, til Ítalíu, og er
Argentína því fyrsta landið, sem
beitir þessu ákvæði refsiaðgerð-
anna.
Kjötsðiu-braskið.
Sumarið 1934 var ærið vot-
viðrasamt víða um land, eink-
um er á leið. Hröklust þá liey
bænda svo mjög í ýmsum sveit-
um og héruðum, að kalla mátti
að þau yrði nálega ónýt. Þótti
þá illa liorfa og gerðust bænd-
ur uggandi um hag sinn.
En „þegar neyðin er stærst
er hjálpin næst“, segir forn
orðskviður. — Og nú risu upp
„spekimenn“ tveir, ekki all-litlir
fvrirferðar, og tókust á hendur
það mikilsverða starf, að liugga
bændur og leiðbeina þeim. —
Þessir „ástvinir“ bændanna
voru þeir Páll Zóphoniasson
og Jónas frá Hriflu. — Virðast
þeir ærið svipaðir að gáfnafari.
Hvorugur er „tekinn alvarlega“,
að því er séð verður. Og það
hefir orðið hlutskifti beggja nú
um sinn, að vera hlátursefni
þingmanna og palla-gesta á Al-
þingi. —
Þá er rigningarnar mögnuð-
ust dag frá degi, er síga tól^á
seinni liluta sumars 1934, mun
Páli Zóphoníassyni ekki hafa
farið að lítast á blikuna. Og
hann mun liafa komist að
þeirri niðurstöðu, eftir mikl-
ar liugsana-þrautir, þrálátar
vanga-veltur, og alvarlegt sál-
ar-stríð, að nú yrði hann eitt-
hvað að skerasl í leikinn, og
þá auðvitað lielst svo, að um
munaði. ,
Og það varð fangaráð hans
að setjast niður og skrifa bænd-
um landsins einskonar „hirðis-
bréf“. — Segir nú ekki af fæð-
ingarhríðunum, en einhvern
veginn tókst að koma bréfinu
saman. Var höf. þar með ýmis-
konar bollaleggingar, leiðbein-
ingar og „góð ráð“. — Og eitt
þessara „góðu ráða“, og jafn-
framt hið mikilvægasta, var
það, að nú skyldi bændur taka
upp nýjan sið og brytja ærnar í
kýrnar. Með öðrum orðum:
Bændum var ráðlagt að drepa
ærnar og fóðra beljurnar á
kjötinu!
Menn vita ekki lil þess, að
bændur hafi farið að þessum
frumlegu ráðleggingum. —-
Þeir eru íhaldssamir flestir og
halda fast í fornar vénjur. —
Hinu þykjast sumir Iiafa veitt
athygli, að siðan er þelta gerð-
ist sé þeir óvenjulega Iaun-Iiýrir
á svip, kankvisir og brosmildir,
er þeir rekast á Pál þenna á yf-
ir-reiðum lians um' landið í þágu
„búvísindanna“. Og enn er þess
getið, að hinn fágæti maður
hafi — væntanlega í öðru hirðis-
bréfi — beðið alla bændur
landsins að muna sig um það,
að setja aldrei á vetur þau lömb,
sem ærnar drepi undan sér að
vorinu! En ekki hefir Vísir séð
það „hirðisbréf“ og má vera, að
þetta fari eitthvað milli mála.
Sálufélagi Páls Zóphónías-
sonar, Jónas frá Hriflu, lét og
stórrigningarnar til sín taka, en
þó nofckuð á annan veg. Og
hann mun hafa hugsað sér að
sýnast frumlegur, engu miður
en félagi hans. — Kvað hann
áslæðulílið að æðrast og kvarta
þó að syrti, í lofti, því að nú
mundi „liahn sjálfur“ setja eða
láta „setja undir lekann“, og
gerði því í rauninni ekki svo
mikið til hverju viðraði. —
Annars væri alveg sjálfsagt að
viðurkenna það, að þessar sí-
feldu slórrigningar gæti verið
skaðlcgar fjæir landbúnaðinn,
ef ekki væri tekið í taumana. En
nú hefði „hann sjálfur“ og
stjórnin fundið upp annað
„regn“, sem verða mundi bænd-
um landsins til mikillar bless-
unar í bráð og lengd. Það gerði
því ekki mikið til úr þessu, þó
að* himnafaðirinn léti rigna
hvíldarlausl fyrst um sinn!
Og nú væri von að bændur
langaði til að fá að vita eitthvað
nánara um hið blessunarríka,
nýja „regn“, sem þeir félagar
hefði verið að búa til undan-
farna daga og nætur. Þessi nýja
væta þeirra félaga héti „laga-
regn“ og væri svo leiðis til-
búin, að hún þurkaði upp á
svipstundu allar skaðlegar
r „verkanir“ hins kalda liimna-
regns, sem helt væu si og æ og
! miskunnarlaust vfir saklausan
framsóknarlýð. —
Stærstu gusur liins mátluga
„lagaregns“, sem Jónas . talaði
um, eru vafalaust kjötsölulögin
og mjólkursölulögin.
Og það mun sanni nær, að
eitthvert slangur af bændum
hafi búist við þvi, að sú laga-
setning gæti orðið þeim að ein-
liverju gagni.
En nú hefir reynslan talað
sínu máli. Og hún segir alt
annað um þessa hluti, en Jónas
frá Hriflu og aðrir óvitar á
hans reki. —
Kjötið hækkaði að vísu nokk-
uð í verði haustið 1934. En sú
hækkun var alveg vís, þó að
engin þvingunarlög hefði verið
sett. Og sennilega hefði sunn-
lenskir bændur fengið Iiærra
verð fyrir kjöt sitt en raun varð
á, ef stjórnin hefði haft vit á
því, að láta kjötverslunina af-
skiftalausa í höndum framleið-
anda sjálfra og j>eirra manna,
sem um þau mál liöfðu fjallað
] með góðum árangri árum og
áratugum saman. —
Með kjötsölulögunum var
kjötsölunni á innlendum mark-
aði í raun réttri stefnt í beinan
voða. — Það er þó ekki sakir
þess, að það sé fráleitt i sjálfu
sér eða háskalegt, að setja lög
um þvilík efni, lieldur vegna
hins, að lögin eru heimskuleg
og ranglát í mörgum greinum.
Umráðin yfir kjötinu eru tekin
úr höndum bænda og fengin í
hendur stjórnmála-klíku, sem
enginn gelur treyst og hefir að
i lífcindum ekki nægilegt vit á
þvi, sem henni.er ætlað að gera.
—- Og nú í haust liefir skipasl
svo í höndum þeirra manna,
sem kjötversluninni stjórna, að
kjötverð hefir haldist óbreytt í
útsölu (hér i Reykjavik), en
framleiðendur fiá þó — að því
er fregnast hefir — 14 aurum
minna fyrir hvert kg. af kjöti
sínu en þeir fengu í fyrraliaust.
Það er engin furða, þó að
sunnlenskum bændum gremjist
slíkt ráðlag. Látið er 1 veðri
vaka, að þeir sitji einir að besta
kjötmarkaði landsins — Reykja-
víkurmarkaðinum — og því
beri þeim ekki að kvarta undan
háu verðjöfnunargjaldi og öðr-
um álögum. Iíjötið þeirra fljúgi
út og hafi ekki aðrir af slíku
að segja. En samtímis því, að
þetla er iiredikað, er safnað á
markaðinn hér kjötbirgðum úr
fjarlægum héruðum og kept við
Sláturfélag Suðurlands ogKaup-
félag Borgfirðinga, en það hef-
ir lengi rekið hér kjötverslun.
Sláturfélag Suðurlands og
Kaupfélag Borgfirðinga munu
ekki hafa fengist til þess, að
ganga undir samábyrgðar-jarð-
armenið. Og það er ætlun
margra, að kjöfsölubraski
stjórnarflokkanna sé ekki hvað
sist stefnt gegn þessum frjálsa
félagsskap bænda og þá auðvit-
að í hefndarskyni fyrir óþægð-
ina. —
I umræðum þeim, sem orðið
hafa á þingi að undanförnu um
kjötsölulögin, hefir Páli Zópó-
níassyni mjög verið beitt fyrir
slysavagninn af liálfu stjórn-
arflokkanna. — Er hann
og hæfilegur fulltrúi hins
illa málstaðar. — Af ræðu-sulli
hans várð ekki ráðið að hann
botnaði neitt í neinu, enda fná-
leitt við sli.ku að búast. Pétur
Ottesen var til móts og rak
vitleysurnar ofan i P. Z. jafn-
harðan. — M. a. sýndi Pétur
fram á, að P. Z. færi algerlega
rangt með ýmsar tölur, vísvit-
andi eða af öðrum orsökum. —
En P. Z. fataðist öll vörn, gerð-
ist óðamála, pataði í allar áttir
og vissi ekki sitt rjúkandi ráð,
að því er virtist. — En þing-
heimur allur veltist um í hlátri.
Frá Alþingl
—o--
Efri deild.
Þar var stuttur fundur. Þrjú mál
lágu fyrir, öll til i. umr. Frv. til
laga um eignarnámsheimild og
stækkun lögsagnarumdæmis Hafn-
arfjarSar, frv. um breyt. á tolllög-
um og frv. um búreikningsskrif-
stofu ríkisins, og héldu þau áfram
til 2. umr.
Neðri deild.
Þar kom til umr. heimild til
hreppsnefndar Sauðárkrókshrepps
til álagningar vörugjalds. Beiðni
um slíkar heimildir hefir áður leg-
ið fyrir Alþingi, t. d. frá Akureyr-
arkaupstað, en ekki náð frant að
ganga. Vestmannaeyjar hafa aftur
fengiS slika heimild, og er það
rökstutt m@ð því, að þeir flytji
eingöngu inn vörur til sín, en ekki
til nærliggjandi sveita, St. Jóh. St,
kom fram með rökstudda dagskrá
þannig hljóðandi, að málið bæri
að taka af dagskrá í því trausti
að ríkisstjórnin undirbyggi sem
bráðast alm. löggjöf um tekjur
sveita- og bæjarfélaga, en sú dag-
skrá var feld. Málið var til 2.
umr. Þá var einnig til 2. umr. frv.
um sameining Blönduóss-kaup-
túns í eitt hreppsfélag. Urðu um
þetta bæði langar 0g heitar um-
ræður, því hér er um all viðkvæmt
mál að ræða fyrir hrepp þann, sem
láta á af hendi þann hluta kaup-
túnsins, sem er utan Blöndu til
aðalhlutans sunnan megin árinnar.
Þrír af hreppsnefndarm. þess
hrepps (Engihlíðarhrepps), sem
hér á að skerða, voru staddir í á-
lieyrendasölum, og má nokkuð af
því marka, að ekki sé þeim sama
um hvernig þessu reiðir af. Hann-
es Jónsson mælti mjög á móti
sameiningunni, en þeir Guðbr. ís-
1>erg, Jakob Möller og Gísli Sv.
með henni. Pétur Ottesen kom
fram með rökstudda dagskrá, að
leita úrskurðar sýslunefndar áður
en Alþingi tæki ákvörðun um mál-
ið —■ en umræðum var frestað
áður en dagskráin kæmi til at-
kvæða og höfðu þá umræður um
það staðið í 1 y2 klst. Breyt. á 1.
um aldurshámark embættismanna
var samþ. og sent efri deild, og
frv. um samningsgerð, umboð og
ógilda löggerninga var samþykt
til 3. umræðu.
Eitupfpum-
varpiö enn.
Eiturfrumvarpið er nú fyrir
nokkru komið til neðri deildar.
Allsherjarnefnd E. d. hafði gert á
því dálitlar breytingar, en þó frem-
ur að formi en efni og meingallar
frumvarpsins eru enn þá hinir
sömu og áður.
Nefndin í Ed. hefir þó reynt að
laga frv., einkum að því leyti að
stuðla til þess, að settar verði var-
úðarreglur til varnar gegn tjóni
eða slysum af eitrun, en þau á-
kvæði nefndarinnar virðast þó
harla gagnslítil. Er nú t. d. lagfært
það ákvæði 1. gr., er um var’getið
hér í blaðinu á dögunum, að hetm-
ilað var að eitra fyrir svartbak í
löndum annars manns, og nægði
að gera honum skilaboð samdæg-
urs um, að eitrað hefði verið.
Nefndin lagði til að eitrun í lönd-
unr annara manna væri þein* skil-
yrðum bundin, að gerð sé sýslu-
samþykt eða bæjarsamþykt um
þetta áður, er hlotið hafi staðfest-
ingu atvinnumálaráðh., og „sett-
ar nauðsynlegar varúðarreglur til
varnar gegn tjóni eða slysum af
eitruninni". — Einnig er sagt, að
eiturlyfin skuli „valin mei ráði
landlæknis".
Með þessum varúðarráðstafun-
um, sem nefndin gerir ráð fyrir
að settar verði um eitrun fyrir
svartbak í löndum annara manna,
viðurkennir hún ótvírætt, ai hún
kannist við, að eitrunin geti þar
valdið tjóni eða slysuíh, en hitt
er víst bæði nefndíuni sjálfri og
öðrum alt óljósara, á hvern hátt
þessar „nauðsynlegu varúðarregl-
ur“ verði gerðar svo öruggar, að
alls engin hætta geti af hlotist.
Nefndin reynir að friða samvisk-
una með ákvæðinu um, að þitur-
lyfin skuli valin með ráði land-
læknis. En hér fer á sömu leið, sem
um eitrunina sjálfa í annara manna
löndum, þvi að það en staðhæft af
fróðustu mönnum um þau efni, —
er einmitt hafa nú athugað þetta
mál — að ekki komi annað eitur
til greina, heldur en hið alkunna
og illræmda „strychnin", sem al-
þýða manna hefir af sjálfsdáðum
og mannlund sinni hafnað) til eitr-
unar fyrir refi víðsvegar um land-
ið. Banvæn ,en þjáningalítil eitur-
lyf, er hér komi til greina, eru alls
ekki til, svo sem deyfandi lyf, enda
eru öll mjög dýr. Landlæknir mun
því ekki ýkja þ’akklátur nefndinni
og Ed. fyrir þessa tilvísun á sig,
enda sjálfur andvígur þesskonar
svívirðilegri notkun „stychníns",
að því er neyrst hefir eins og aðr-
ir, er þekkja til hinna kvalafullu
áhrifa þess.
Af þessu er auðsætt, að nefnd-
inni hefiivalveg mistekist a3f um-
bæta frv., svo að fullkomið #ryggi
íáist gegn slysum og tjóni, enda
var þess eigi að vænla: Stfychnin
er strychnin, eitrun er eitrua, hvað
sem öllum pappírsvarúðareglum
líður og hvort sem eitrunin er aug-
lýst með „nægum fyrirvara" eða
ekki.
Hvað er „nægur fyrirvari“ og
„nauðsynlegar varúðaréglur“ ?
Skrifstofuorðtæki, sannkallaður
„dauður bokstafur", og ekkert
annað.
STJÓRNARRÁÐSHÚSIÐ í ADDIS ABEiBA,